خسارت تاخیردرانجام تعهدقابل مطالبه بوده بنحوی که عنوان خسارت از خسارت نباشد
رای شماره : 3568-26/12/42
رای اصراری هیات عمومی دیوان عالی کشور
استدلال دادگاه استان مبنی براینکه منافع حاصله ازیکصدهزارریال سهم الارث صغیره مرحوم محمدابراهیم مرقوم دروصیتنامه آن مرحوم منافع تجاری وجه مزبوراست نه بهره آن تاموردمنطبق باماده 713قانون آئین دادرسی مدنی باشدقابل تطبیق بامفهوم وصیتنامه ومقصودموصی نیست وبنابراین اعتراض وکیل فرجامخواه وارداست وبموجب ماده 576 قانون آئین دادرسی مدنی وباملاحظه ماده 559آن قانون حکم فرجامخواسته شکسته می شودکه شعبه دیگر دادگاه استان مرکزمجددارسیدگی نماید.
* سابقه *
خسارت تاخیردرانجام تعهد
مطالبه خسارت ازخسارت
بدوابانوشمس الملوک فرجامخواه بخواسته 092/46ریال بطرفیت فرجامخواه دردادگاه شهرستان تهران اقامه دعوی نموده وتوضیح داده است که درسال 1332بابت مخارج طفل خودکه ازمرحوم محمدابراهیم پدرخوانده داشته درشعبه 17دادگاه شهرستان اقامه دعوی کرده وبموجب حکمی که دردیوان کشورابرام شده خوانده به تادیه 610/106ریال اصل ومبلغی بابت خسارت حق الوکاله محکوم شده وچون خسارت تاخیرتادیه موردحکم واقع نگردیده به موجب این دادخواست خسارت مزبورازتاریخ 9/7/34(تاریخ تقدیم دادخواست نسبت به اصل )تاتاریخ 12/2/35وتاریخ وصول قسمتی ازمحکوم به وخسارت تاخیرتادیه 93305ریال ازخواسته ازتاریخ 12/2/35تاتاریخ 20/2/37که زمان وصول محکوم به بوده وجمع این دوقلم خواسته راتشکیل می دهد مطالبه دارد.ضمنابه دادنامه شماره 19/2247شعبه 7دادگاه شهرستان استناد نموده است .
شعبه 24دادگاه شهرستان پس ازرسیدگی چنین رای داده است :"حسب محتویات پرونده استنادی ورای دیوان عالی کشورمبلغ 610/106ریال مورد مطالبه وحکم نبوده تامطالبه خسارتی ازآن بابت بشودبلکه باتوجه به مدلول آراءصادره مضبوط درپرونده استنادی خواهان آنچه موردحکم قرارگرفته است بابت منافع یکصدهزارریالی بوده که نزدخوانده قرارداشته ،چون طبق ماده 712قانون آئین دادرسی مدنی خسارت ازخسارت قابل مطالبه نیست لذا حکم به رددعوی خواهان صادرواعلام می شود."
بانوشمس الملوک ازاین حکم پژوهشخواسته وشعبه هشتم دادگاه استان مرکزپس ازرسیدگی بموجب استدلال مبسوطی که درحکم خودنموده ،
مبلغ موردمطالبه پژوهشخواه رامشمول عنوان خسارت ندانسته تابه موجب ماده 71قانون آئین دادرسی مدنی قابل مطالبه نباشدلذابافسخ حکم پژوهشخواسته پژوهشخوانده رامحکوم به پرداخت مبلغ 44/46055ریال بابت خسارت تاخیرتادیه اصل محکوم به پرونده 32/322شعبه 17دادگاه شهرستان از تاریخ تقدیم دادخواست تاتاریخ وصول محکوم به به قرار12%درسال دروجه پژوهشخواه نموده ونسبت به مازادآن حکم به بیحقی پژوهشخواه صادرکرده است
محکوم علیه درقسمت محکومیت خودازاین حکم فرجامخواسته وشعبه دهم دیوان عالی کشورپس ازرسیدگی چنین رای داده است :قسمتی ازاعتراض وکیل فرجامخواه بررای فرحامخواسته وارداست زیراباتوجه به اینکه مستندو مبنای حکم محکومیت فرجامخوانده دردعوی اصلی مندرجات وصیتنامه ایست که بموجب آن ماهی دوهزارریال می بایستی بابت هزینه صغیره به مادر مشارالیهابپردازدودربرگ مزبورتصریح شده که مبلغ مزبورراازمنافع یکصد هزارریال وجه نقدکه نزدموصی است بدهدوبدیهی است که خسارت قانونی تاخیر تادیه یکصدهزارریال طبق ماده 719قانون آئین دادرسی مدنی به قرارصدی 12در ماه بیش ازیک هزارریال نمی شودوچون ماهی یکهزارریال ازمحکوم به طبق وصیتنامه بابت منافع دیرپرداخت یکصدهزارریال بوده که درحکم خسارت وبر طبق ماده 713قانون مزبورخسارت ازخسارت قابل مطالبه نیست حکم فرجام خواسته برمحکومیت فرجامخواه به پرداخت خسارت تمام محکوم به مستند قانونی نداشته وباتوجه به ماده 559 قانون آئین دادرسی مدنی نقض می شود.
دراین نوبت شعبه ششم دادگاه استان مرکزرسیدگی نموده وچنین رای داده است :
نظربه اینکه مبنای محکومیت پژوهشخوانده به پرداخت ماهیانه دو هزارریال برای مخارج طفل وصیتنامه رسمی 7517-13/5/24دفتر12تهران بوده که برطبق آن مرحوم محمدابراهیم به این عبارت :"برای فرزندم مهدخت که از بانوشمس الملوک دارم چون خودم شخصاکلیه دارائی وسرمایه خودرابطور تخمین تعیین نموده ام حصه اورابه مبلغ یکصدهزارریال تعیین می کنم وباآنکه ممکن است این وجه زایدبرمیزان یک سهم باشدبنظرم که به اوبرسدودراختیار عباس فرزندارشدم که وصی اینجانب وضمناقیم صغیرنامبرده نیزمی باشدبوده باشددرصورتی که خانم شمس الملوک شوهراختیارننموده وحاضربوده ازدختر نامبرده نگهداری نمایدازمنافع حاصله وجه مزبورماهیانه دوهزارریال برای مخارج روزانه وتحصیل وتربیت اوبپردازد."اولامبلغ یکصدهزارریال سهمیه صغیره خودراازترکه تعیین وثانیامقررداشته که مبلغ مزبوردراختیار پژوهشخوانده باشدوازمنافع حاصله آن مبلغ دوهزارریال ماهیانه بابت مخارج صغیربپردازدونظربه اینکه محکومیت پژوهشخوانده به پرداخت ماهیانه دوهزارریال پس ازطی مراحل بدوی وپژوهشی وفرجامی نه ازبابت خسارت تاخیرتادیه یکصدهزارریال بوده زیرامبلغ مزبوربعنوان قرض در اختیارپژوهشخوانده نبوده ومقرربوده است پس ازکبیرشدن صغیره به وی تسلیم نموده بلکه محکومیت وی درپرداخت دوهزارریال مزبوربرای مخارج طفل وازبابت منافع حاصله ازمبلغ مذکوربوده ومبلغ دوهزارریال پرداختی بهیچوجه عنوان خسارت نداشته است تامطالبه خسارت تاخیرازآن عنوان مطالبه خسارت ازخسارت راواجدباشدبنابراین بافسخ دادنامه پژوهش - خواسته پژوهشخوانده رابه پرداخت مبلغ 4/055/46ریال بابت تادیه اصل محکوم به پرونده 22/322شعبه 17دادگاه شهرستان تهران ازتاریخ دادخواست تاوصول محکوم به ازقرار12% درسال دروجه پژوهشخواه محکوم می نمایدودعوی پژوهشخواه نسبت به مازادمبلغ مزبورمحکوم به بیحقی است وپژوهشخوانده محکوم است مبلغ 694ریال بابت خسارت هزینه دادرسی مراحل بدوی وپژوهشی به پژوهشخواه بپردازد.
محکوم علیه درمدت مقررازاین حکم فرجامخواسته وخلاصه اعتراض وکیل فرجامخواه این است که :"دادگاه استان برخلاف صریح نظردیوان عالی کشوررای داده وچون اصل خواسته بابت سودحاصل وجهی بوده که مدعی است ازطرف موصی بعنوان سهم الارث صغیره به وصی سپرده شده است درخواست خسارت ازتاخیر تادیه چنین وجهی مشمول ماده 713 قانون آئین دادرسی مدنی است وبنابراین حکم فرجامخواسته مخدوش وقابل نقض است ."
رای اصراری تشخیص وپرونده درهیئت عمومی دیوان عالی کشورطرح گردیده است ،اکثریت بشرح ذیل رای به نقض حکم فرجامخواسته داده اند:
مرجع :
آرشیوحقوقی کیهان
مجموعه رویه قضائی صفحه 193 تا 197
آراءهیات عمومی دیوان عالی کشور
سال 1342 چاپ سال 1343
17
نوع : نامشخص
شماره انتشار : 3568
تاریخ تصویب : 1342/12/26
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
پژوهش تبعی فرع برپژوهش اصلی است و بایدظرف ده روزپس ازوصول دادخواست ضمن پاسخگوئی به دادخواست مطرح شود وجه التزام تاخیر در تسلیم مبیع ، قابل مطالبه است
