موضوع شکایت و خواسته ابطال آئین نامه تاسیس آموزشگاههای علمی آزاد و بخشنامه های مستند به آن
بسمه تعالی
تاریخ23/5/72 شماره دادنامه77-78 کلاسه پرونده71/173 و 71/199 .
مرجع رسیدگی : هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی . آقای حسین رضوانی بوکالت از آقای مجتبی واعظ زاده .
طرف شکایت . 1 . وزارت آموزش و پرورش 2 . شواری مرکزی نظارت بر مدارس غیر انتفاعی .
موضوع شکایت و خواسته . ابطال آیین نامه تاسیس آموزشگاههای علمی آزاد و بخشنامه های مستند به آن .
مقدمه . شاکی بشرح داخواست های تقدیمی و لایحه تکمیلی آن آموزشگاههای تقویتی و کنکور را مشمول بند الف ماد 4 قانون مدارس غیر انتفاعی مصوب 5/3/67 دانسته و با توجه به ماد ه21 قانون مذکور مبنی بر ملغی اعلام نمودن قوانین مغایر سابق آیین نامه تاسیس آموزشگاههای علمی آزاد مصوب شورایعالی آموزش و پرورش و کلیه بخشنامه ها و دستورالعمل هایی که با استناد به این آیین نامه صادر گردیده را خلاف قانون مدارس غیر انتفاعی اعلام و تقاضای ابطال آنها را نموده است.
مدیر کل حقوقی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به شکایت های مذکور طی نامه شماره 13829/810 _ - 20/11/71 و 14751/810 مورخ 11/2/71 اعلام داشته اند براساس قانون اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش مصوب 25/11/66 وظایفی متوجه وزارت آموزش و پرورش گردیده تا اهدافی در زمینه آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران تحقق یابد اهداف مورد نظر مقنن در ماده 1 _ و تبصره آن و همچنین ماده 2 و 14 بند مربوطه احصا گردیده است در نیل به اهداف قانون مذکور مقنن وظایفی را متوجه وزارت آموزش و پرورش نموده که فصل چهارم قانون اهداف احصا شده اند از جمله درصد این وظایف تشکیل شورایعالی آموزش و پرورش براساس قانون مصوب 27/11/58 و اصلاحیه های آن قرارداد (بند 1 ماده 10) و در بند 14 این ماده این وزارت به صدور اجازه تاسیس و نظارت مستمر بر مدارس وابسته به مردم و دیگر دستگاههای اجرایی و آموزشگاههای آزاد مکلف شده است بنابراین تکیه گاه قانون شورایعالی آموزش و پرورش قانون اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش و حدود وظایف و اختیارات شورای عالی نیز طبق ماده 6 لایحه قانونی راجع به تشکیل شورایعالی آموزش و پرورش مصوب 27/11/58 احصا گردیده اند که از جمله به موجب بند 6 ماده 6 این لایحه قانونی بررسی و تصویب اساسنامه هر نوع موسسه تعلیماتی جدید از وظایف و اختیارات این شورا است پس شورای عالی آموزش و پرورش واجد اعتبار قانونیو در تصویب آیین نامه مورد شکایت شاکی صالح بوده است و اما دلایل اعتبار آیین نامه تاسیس آموزشگاههای علمی آزاد و استقلال در برابر قانون مدارس غیر انتفاعی
01 در بند 14 ماده 10 قانون اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش غیر از وظایف عام این وزارت از صدور اجازه تاسیس و نظارت بر مدارس وابسته به مردم و دیگر اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش غیر از وظایف عام این وزارت از صدور اجازه تاسیس و نظارت بر مدارس وابسته بمردم و دیگر دستگاههای اجرایی ( که هر دو مورد بنا به سیاق عبارت, غیر انتفاعی می باشند) و آموزشگاههای آزاد نامبرده شده است که واژه آزاد ظاهر در انتفاعی می باشد بنابراین این آموزشگاههای آزاد خود مقوله ای جدا از آموزشگاههای (غیر انتفاعی ) و مستقلاً عنوان قانونی دارد.
2. مدارس غیر انتفاعی هر چند شهریه دریافت می دارند لیکن وصول شهریه و سایر منابع مالی این مدارس نباید و نمی تواند قانوناً انتفاعی به مفهومی که در شرکتهای تجاری متصور است باشد بعلاوه از حیث برنامه درسی دارای ضوابط دقیق منطبق با ضوابط وزارت آموزش و پرورش بوده و مدارک تحصیلی صادره از این مدارس نیز ارزش و اعتبار مدارک تحصیلی صادره از سایر مدارس دولتی دارد. نتیجتاً اینگونه مدارس مصداق جلب مشارکت مردم در امر آموزش و پرورش بوده و موجودیت قانونی این مدارس قانونی تاسیس مدارس غیر انتفاعی مصوب 5/3/67 مجلس شورای اسلامی و سایر مقررات قانونی ناظر به این قانون است
3 . بر عکس آموزشگاههای آزاد آموزشگاههایی هستند که بمنظور آموزش و نشر و گسترش علوم و… از طریق دایر کردن کلاسهای تکدرس تقویتی, تجدیدی در سطوح مختلف و بدون صدور هرگونه مدرک تحصیلی رسمی تاسیس می گردند وجوه افتراق اینگونه آموزشگاهها از مدارس غیر انتفاعی عبارتند از :
انتفاعی بودن و عدم صدور هرگونه مدرک تحصیلی رسمی حق نظارت و تصویب آیین نامه بر اینگونه مدارس از وظایف و تکالیف عام وزارت آموزش و پرورش بر کلیه امور آموزش و پرورش کشور می باشد که بشرح پیش گفته و بموجب قانون اهداف یاد شده بعهده این وزارت واگذار شده است
4 . بنا به ادعای شاکی آیین نامه تاسیس آموزشگاه های علمی آزا مصوب سال 64 و اصلاحیه آن در سال 69 نسخ گردیده است این ادعا وارد نیست اولاً ماده 20 قانون مدارس غیر انتفاعی صرفاً تجویز تصویب آیین نامه اجرایی این قانون است و تصریحاً و تلویحاً متضمن فسخ آیین نامه تاسیس آموزشگاههای علمی آزاد نمی باشد و ماده 21 نیز هر چند اعلام داشته با تصویب این قانون کلیه قوانین مغایر لغو میگردد با ابقا و تائید آموزشگاههای علمی آزاد بعد از تاریخ تصویب قانون مدارس غیر انتفاعی نظر به فسخ یا لغو آیین نامه این آموزشگاهها نداشته بلکه منظور مقنن هر قانون راجع به مدارس ملی قبل از پیروزی انقلاب بوده که بدین ترتیب ملغی اعلام شده است
5 . اقوی دلیل قانونی بقا آیین نامه آموزشگاههای آزاد این است که قانون مدارس غیر انتفاعی در تاریخ 5/3/67 از تصویب مجلس شورای اسلامی گذشته در تاریخ 1/9/67 یعنی با فاصله 6 ماه بعد از تصویب قانون مدارس غیر انتفاعی مجلس شورای اسلامی قانون اخذ هزینه های مربوط به صدور اجازه تاسیس و تجدید امتیاز آموزشگاههای علمی آزاد را مورد تصویب قرار داده است و براساس ماده 2 این قانون آیین نامه اجرایی آن در تاریخ 13/12/67 از تصویب هیات وزیران گذشته است براساس ماده یک این آیین نامه آموزشگاههای علمی آزاد آموزشگاههای معرفی شده اند که براساس آیین نامه شورای عالی آموزش و پرورش مصوب سال 64 موجودیت قانونی یافته اند چگونه ممکن است مجلس شورای اسلامی در تاریخ 5/3/67 که قانون مدارس غیر انتفاعی را مورد تصویب قرار داده و با تصویب آن به ادعای شاکی آیین نامه شورای عالی آموزش و پرورش را لغو یا فسخ نموده باشد بعد از 6 ماه تصریحاً با عنوان آموزشگاههای علمی آزاد قانونی را مورد تصویب قرار دهد که در آن جواز اخذ هزینه از آموزشگاههای علمی آزاد تجویز گردد. هیات وزیران نیز آیین نامه اجرایی این قانون موخر را در تاریخ 13/12/67 مورد تصویب قرار دهد نهایتاً استدعای صدور حکم به رد شکایت شاکی در مورد آیین نامه اجازه تاسیس آموزشگاههای علمی آزاد مصوب سال 64 و اصلاحیه های بعدی آن و رد سایر شاکی که به این موضوع مربوط می شود را می نماید.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجه السلام و المسلمین محمدرضا عباسی فرد و با حضور روسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره باتفاق آرا بشرح آتی مبادرت به صدور رای می نماید.
رای
با توجه به اینکه بند 6 ماده 6 لایحه قانونی راجع به تشکیل شورایعالی آموزش و پرورش مصوب 27/11/58 شورای انقلاب اسلامی ایران بررسی و تصویب اساسنامه هر نوع موسسه تعلیماتی جدید را از وظایف و اختیارات این شورا قرارداده بعلاوه بند 14 ماده 10 قانون و اهداف وزارت آموزش و پرورش مصوب 25/11/66 مجلس شورای اسلامی صدور اجازه تاسیس و نظارت مستمر به مدارس وابسته به مردم و دیگر دستگاههای اجرایی و آموزشگاهی آزاد را جزو وظایف وزارت آموزش و پرورش قرار داده است و نظر به اینکه ماده واحده قانون اجازه اخذ هزینه های مربوط به صدور اجازه تاسیس و تجدید امتیاز آموزشگاههای علمی آزاد مصوب 1/9/67 مجلس شورای اسلامی آموزشگاههای علمی آزاد را از شمول قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی مصوب 5/3/67 مجلس شورای اسلامی خارج کرده است لذا ایراد و اشکال قانونی بر آیین نامه آموزشگاههای علمی و آزاد وارد نبوده و به اتفاق آرا خلاف قانون تشخیص نگردید.
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
محمد رضا عباسی فرد
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 78
تاریخ تصویب : 1372/05/23
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
موضوع شکایت و خواسته ابطال بند سوم از شرایط گزینش دانشجو مربوط به دانشگاه شیراز فقط از وجود ائمه محترم جمعه , فرمانداران ویا بخشداران شورای اسلامی دعوت به عمل آید تا به مقتضای ایام به ایراد سخنرانی بپردازد
