نظامنامه داخلی دارالشورای ملی ایران
&
مصوب 29 شعبان المعظم 1324 قمری
فصل اول
در تعیین رئیس و نایبان رئیس و منشیان و تکالیف آنها
1 - پس از افتتاح مجلس در اجلاس اول باید مطابق ماده 32 و 33 نظامنامه
انتخابات تعیین رئیس و دو نایب رئیس و چهار منشی از منتخبین به اکثریت
آرا بشود رئیس به اکثریت تام سایر به اکثریت نسبی و در موقع انتخاب رئیس
و نایبان و منشیان باید اقلا سه ربع از اعضا مجلس حضور داشته باشند.
تکالیف رئیس
2 - افتتاح و اختتام اجلاسات با رئیس است و قرار گرفتن یا برخواستن
رئیس از جای خود علامت افتتاح و اختتام مجلس است قبل از اجتماع عده لازمه
از اعضا برای شروع به مذاکرات رئیس مجلس را افتتاح نمی کند همچنین تعیین
روز و ساعت اجلاسات مقرره یا فوق العاده به عهده رئیس است .
3 - تعیین مستخدمین مجلس از قبیل نویسنده و پیشخدمت و سرایدار و اجزا
نظمیه و غیره مقرر داشتن تکالیف این اجزا به عهده رئیس است .
4 - پس از آن که مجلسیان در موضوع معینی به قدر کفایت مذاکره کردند
رئیس امر به تحصیل آرا می نماید و نتیجه عمل را به مجلسیان اعلان می کند.
5 - رییس همیشه مراقب حفظ نظم در مذاکرات هست و هر وقت خلاف نظم ظاهر
شود قوانین نظمیه مجلس را به مجلسیان تذکار می نماید.
6 - هر یک از اجزا مجلس از قوانین نظمیه مجلس منحرف شود و به تذکار
رییس متنبه نشود رییس تقصیر او را به مجلسیان اظهار می کند و حدی که موافق
فصل سیم درباره او مقرر است اجرا می نماید.
7 - رییس مجلس داخل گفتگو نمی شود و سخنی آغاز نمی کند مگر در موقعی که
مجلسیان نسبت به یکدیگر بی احترامی و خشونت کنند یا وقتی که چیزی از او
بپرسند در صورت اول باید مجلسیان را متذکر کند که ملتفت حفظ قانون باشند
در صورت دوم باید جواب سائل را بیان کند.
8 - هر گاه رییس بخواهد در مباحثه مطلبی دخالت کند باید جای خود را به
نایب رییس سپرده خود در جای متکلم قرار گرفته و آن چه صلاح داند مذاکره
کند.
9 - اگر به واسطه نزاع و مشاجره اعضا امر مذاکرات معوق شود رییس
می تواند موقتا به اندازه رفع غائله اجلاس را تعطیل کند.
10 - رییس می تواند به هر یک از اعضا مجلس به قدر یک هفته برای رفع
حوائج شخصی آن شخص مرخصی بدهد.
11 - رییس مجلس از هر انجمن تحقیقی که از اعضا مجلس تشکیل یافته باشد
می تواند داخل شود و در مذاکرات آن انجمن شرکت نماید.
12 - رسیدگی به صورت مجلس که منشیان در هر اجلاسی می نویسند به عهده
رییس است همچنین تعیین و تحدید مکتوبات تندنویسان برای اشاعه و طبع در
روزنامجات .
13 - شخص رییس تابع مجلس است در عین این که سمت ریاست دارد.
14 - نماینده مجلس نسبت به خارج منحصر به شخص رییس است و هر وقت هیات
مجلس به خارج مجلس مثلا به وزرا دولت مطلبی داشته باشد به توسط رییس فقط
ابلاغ و تحصیل جواب می شود همچنین بالعکس .
15 - رییس مجلس می تواند بر حسب لزوم شخصا یا به خواهش ده نفر از اعضا
مجلس یا وزیری اجلاسی محرمانه بدون حضور روزنامه نویس و تماشاچی یا انجمنی
محرمانه مرکب از عده منتخبی از اعضا مجلس تشکیل دهد که سایر اعضا مجلس حق
حضور در آن نداشته باشند لیکن نتیجه مذاکرات انجمن محرمانه وقتی مجری
تواند شد که در اجلاس محرمانه با حضور عده کافی از اعضا مطرح مذاکره شده
به اکثریت آرا قبول شود و اگر مطلب در مذاکرات انجمن محرمانه قبول نشد در
مجلس عنوان نخواهد شد و مسکوت عنه خواهد بود.
16 - در اول هر دوره اجلاسیه رییس بودجه مخارج و مصارف آن دوره را
تعیین کرده در مجلس قرائت می شود بعد از آن که در مجلس به اکثریت آرا قبول
شد یک نفر وکیل خارج از اعضا مجلس منتخب می شود که با نظارت انجمنی از
مجلس مباشر مخارج باشد.
تکالیف نایبان رییس
17 - به طور کلی تمام تکالیف رییس در موقع غیبت رییس بر نایبان رییس
وارد است .
تکالیف منشیان و دفتردار
18 - نوشتن صورت مجلس برای هر اجلاس به طبع رساندن مذاکرات در اجلاسات
برای تقسیم به اعضای مجلس و رسیدگی به تحریرات تندنویسان و مقابله آنها
با صورتهایی که روزنامه نویسان بر می دارند به عهده منشیان مجلس است .
19 - هر روز در حین افتتاح هر اجلاس منشی اصول مطالبی را که روز قبل در
مجلس طرح شده برای مجلسیان قرائت می کند که نتیجه مجلس سابق را در نظر
داشته باشند.
20 - بعد از اجتماع مجلسیان باید حضار مجلس را با فهرستی که در دفتر
ثبت است تطبیق کرده عده حاضرین و غائبین را تشخیص بدهند همچنین تعیین عده
حاضرین از اعضا قبل از شروع به مذاکرات یا رای خواستن به عهده منشیان
است .
21 - قرائت کلیه مکتوباتی که در مجلس باید خوانده شود با منشیان است
مگر آن که مکتوب راجع به یکی از اعضای مجلس باشد و خودش بخواهد قرائت
کند.
22 - وقتی که منشی مطلبی را در مجلس قرائت می کند اگر مجلسیان به تجدید
قرائت امر کردند باید دفعه ثانی و ثالث بخواند تا وقتی که از اعاده ذکر
آن مستغنی شوند.
23 - هر یک از منشیان مادام که مشغول کار است حق دخالت در مباحثات
ندارد مگر این که کار خود را به منشی دیگر واگذار کرده خود داخل در
مباحثات شود
24 - در موقع تعیین اکثریت شمردن آرا به عهده منشیان است .
25 - مکتوباتی که از طرف مجلس نوشته می شوند اعم از سئوال یا جواب باید
یکی از منشیان مسوده کرده پس از تصویب مجلس و امضای رییس به دفتر بفرستند
که آن را پاکنویس کرده به امضا رییس برسانند و اصل را با اسناد راجعه به
آن ثبت و ضبط نمایند.
26 - یک نفر دفتردار از اعضا مجلس منتخب می شود که متصدی ضبط اسناد و
ترتیب دفتر باشد و نوشتجات و ثبت هایی که منشیان به او می دهند به ترتیب
مخصوص ضبط می کند که در موقع لزوم مراجعه به آنها سهل و آسان باشد.
27 - نوشتجات و دفاتری که مربوط به مجلس است دفتردار حق ارائه آن را
با حدی ندارد مگر به اجازه تمام یا اکثر افراد مجلسیان و همچنین اطلاعاتی
که دفتر داری یا اجزا دفترخانه در ضمن خدمت تحصیل کرده اند نباید اشاعه و
افشا نمایند.
28 - ثبت اسامی اعضای انجمنهای تحقیق با دستورالعمل کار و تاریخ
ماموریت آنها همیشه باید در دفتر حاضر باشد.
29 - برای تعیین تکالیف دفتردار و اجزا و مستخدمین دفترخانه
دستورالعمل مخصوص نوشته خواهد شد و به تصویب اعضا مجلس خواهد رسید.
فصل دوم
در حدود سایر اعضا مجلس
30 - اعضا مجلس باید در نهایت ادب و احترام با یکدیگر رفتار کنند و از
حیث رعایت ادب فرقی میان افراد اهل مجلس ملحوظ نیست .
31 - تواضع کردن و ادای بعضی رسومات که اسباب تفرقه حواس باشد در مجلس
ممنوع است .
32 - هر یک از اعضا مجلس حق دارد موافق فصل پنجم مطلبی را عنوان کند و
در رد و قبول هر امری که دیگری ابتدا کرده و در تحت مذاکره است رای خود
را اظهار کند.
33 - اکل و شرب و استعمال دخانیات در اطاق مجلس ممنوع است .
34 - باید هر یک از افراد مجلسیان مواظب باشد که تضییع حق دیگری را
نکند مثلا اگر یکی از اجزا مشغول نطق است به نجوی کردن یا قیل و قال کردن
حواس او را متفرق نکند.
35 - اگر اتفاقا دو نفر از مجلسیان مقارن یکدیگر اجازه نطق خواستند
سبقت در استیذان ولو به چند ثانیه حق تقدیم می دهد.
36 - اگر یکی از مجلسیان شکایت شخصی راجع به یکی از اعضای مجلس داشته
باشد باید به مجلس اظهار کند و بعد از این که مدعی علیه جواب شخص شاکی را
گفت هر دو از مجلس خارج شوند تا در غیاب آنها اهل مجلس در ماده شکایت
رسیدگی کرده حکم مسئله را معلوم کند.
37 - هر یک از اعضا مجلس بر ترک یا خلاف فصلی از نظامنامه داخلی مطلع
شود حق دارد به رییس اطلاع داده منع و اصلاح آن را بخواهد.
فصل سوم
در جنایات و مجازات اعضا مجلس
جنایات اعضا مجلس به چهار درجه تقسیم می شود
38 - درجه اول از قبیل نجوی کردن و سرفه کردن به عمد در موقع نطق یکی
از اعضا و مجازات این درجه ملامت کردن و نصیحت کردن بر ترک این افعال است .
39 - درجه دوم مثل مخالفت قوانین نظمیه یا اعاده نجوی و قیل و قال با
وجود ملامت و نصیحت و مجازات این درجه بیرون رفتن از مجلس است به امر رییس
به قدر یک ساعت .
40 - درجه سوم حاضر نشدن در تکالیف مقرره است مثل این که یکی از اعضا
در ده اجلاس متوالیه بدون عذر صحیح از حاضر شدن مجلس تقاعد کند در این
صورت مجلس به او تکلیف خواهد کرد که از عضویت استعفا کند اگر بعد از
تکرار تکلیف استعفا تا سه مرتبه استعفا نکرد از عضویت خلع می شود و عضو
دیگر به جای او انتخاب می شود و این عضو از وکلای هر طبقه و ایالتی باشد در
صورت اقتضای فرصت باید همان طبقه و ایالت بدل او را تعیین کنند و قبل از
تعیین هیات مجلس از او وکالت خواهد کرد.
41 - درجه چهارم خیانت کردن به هیات مجلس از قبیل رشوه گرفتن یا افشای
سر مجلس یا سعی در تخریب اساس و اخلال در پیشرفت کار مجلس است به غرض و
جزای این درجه بعد از ثبوت خیانت اخراج از عضویت مجلس و فرستادن به محکمه
عدلیه و تعاقب در مجازات خائن است .
فصل چهارم
در طریقه رسیدگی به مطالب
42 - مطلبی که از طرف دولت به مجلس می رسد به کلمه (اظهار) تعبیر می شود
و مطلبی که از طرف اعضا مجلس باشد به کلمه (عنوان ) و آن چه سایر مردم به
فرستند به کلمه (عریضه ).
43 - هر گاه عریضه ای به مجلس برسد و بیشتر از سه ربع اعضا مجلس مذاکره
آن را بی فایده بدانند به رییس اظهار می دارند که مطلب قابل مذاکره نیست .
44 - هر گاه مطلبی باشد که فهم آن موقوف به فهم مطلب دیگر باشد اول
مطلب موقوف علیه را مذاکره کرده بعد به مطلب اول می پردازند.
45 - اگر مطلب پیچیده و در هم و متوقف بر مطالب متعدده دیگر باشد
مجلسیان مختارند که خودشان اطراف و حواشی مسئله را تنقیح کرده در مجلس
مذاکره نمایند یا انجمن تحقیق مخصوص برای رسیدگی به آن تشکیل کنند.
فصل پنجم
در طریقه تقدیم به مجلس
46 - اگر کسی از مجلسیان چیزی راجع به نفع و مصلحت عموم به نظرش رسید
بعد از آن که در لایحه نوشته و خواست به مجلسیان عرضه دارد باید از رییس
اجازه بخواهد بعد از تحصیل اجازه می تواند شخصا به محلی که برای نطق و
تکلم معین شده برود و لایحه مرقومه را قرائت نماید یا لایحه را بدهد که یکی
از منشیان بخواند اگر پانزده نفر از اعضا مجلس با عنوان او همراه شدند
یعنی مشاوره آن عنوان را تصویب کردند مطلب او در مجلس قبول می شود و در
تحت مشاوره در می آید.
47 - بعد از قبول مطلبی مجلس مختار است در همان ساعت در آن ماده
مذاکره کند یا محول به وقت دیگر به گذارد.
48 - سایر مردم نیز می توانند در صلاح بینی یا شکایات مطالب خود را
مکتوبا با امضا و نشانه منزل به مجلس بفرستند که در انجمن عرایض رسیدگی
شده آن چه تکلیف مجلس است رفتار شود.
فصل ششم
در طریقه تشکیل انجمنهای تحقیق و سپردن مطالب به آنها
49 - مقصود از انجمن تحقیق هیاتی است که اعضا مجلس برای رسیدگی مطلب
بخصوص از میان خود انتخاب می کنند و آن بر حسب ضرورت و لزوم موقتی یا
دائمی خواهد بود.
50 - در موقع تشکیل انجمن اول باید تعیین کنند که برای انجام کاری که
موضوع تحقیق است چند نفر اجزا لازم است و بعد از تعیین عده اجزا شروع به
انتخاب کنند و طریقه انتخاب آن است که رییس اسامی اشخاصی را که برای
عضویت انجمن صلاحیت دارند معین کرده به مجلسیان اظهار می کند اگر قبول
کردند همان اشخاص اعضای انجمن خواهند بود و الا هر کدام مقبول مجلسیان
نباشد به حکم اکثریت تبدیل می شود.
51 - هر یک از انجمنهای تحقیق یک نفر رییس و یک نفر منشی و یک
راپرت دهنده مابین اعضا خود انتخاب خواهند کرد.
52 - تکلیف اعضای این انجمن آن است مطلبی که به آنها رجوع شود اول به
طور صحت تنقیح کرده بعد به دقت تمام مذاکره کنند بعد از فهم مطلب نتیجه
تحقیقات را راپرت کرده در موقعی که مجلس معین می کند به مجلس عرضه دارند.
53 - اگر انجمن تحقیق برای مداقه در امری است که یکی از اعضا عنوان
کرده باشد در این صورت باید آن عضو یکی از اعضای انجمن باشد و اگر انجمن
راجع به مطلبی است که از طرف وزیری اظهار شده آن وزیر می تواند در آن
انجمن حضور داشته باشد و در مذاکرات شرکت نماید.
54 - بعد از انتخاب اعضا انجمن باید منشی اسامی آنها را ثبت کند و
صورت اسامی اعضا را با دستورالعمل و ترتیبی که مجلسیان برای انجمن مقرر
کرده اند نوشته بعد از امضای رییس به رییس انجمن تحقیق بدهد.
55 - تکلیف انتظامات داخلی اعضای انجمن تحقیق در حکم انتظامات مجلس
شورای ملی است .
56 - اگر اعضا انجمن تحقیق از دستورالعمل مجلس منحرف شوند و بر خلاف
ماموریت مقرره رفتار کنند اعمال آنها از درجه اعتبار ساقط است .
57 - اعضای انجمن تحقیق درباره حدود و تنبیهات و شکایات باید به مجلس
شورای ملی رجوع کنند.
58 - راپرت دهنده انجمن بعد از ختم عمل نتیجه تحقیقات و خلاصه رای انجمن
را به مجلسیان اظهار می کند یا تفصیلا راپرتی را که حاضر کرده است قرائت
می کند و نوشتجات راجع به مطلب را با راپرت انجمن به رییس مجلس تسلیم
می کند تا باز تفصیلا در موقع به سمع مجلسیان برسد و معلوم شود رای انجمن
در مجلس نیز قبول شده یا نه در صورت عدم قبول خود مجلس در آن خصوص
استیناف می کند یا انجمن دیگر انتخاب می نماید.
فصل هفتم
در انجمن تحقیق عرایض
59 - چون عده عرایض به مجلس از طرف مردم غالبا زیاد خواهد بود لهذا
برای رسیدگی به عرایض یک انجمن تحقیق عرایض برقرار می شود این انجمن
عرایضی را که لیاقت مذاکره در مجلس داشته باشند عینا به مجلس اظهار
می دارد و از سایر عرایض هفته ای یک مرتبه فهرستی ترتیب داده با اشاره به
خلاصه آنها به عرض مجلس خواهد رسانید
فصل هشتم
در تصحیح و تجزیه مطالبی که به مجلس داده می شود
60 - اگر اصل مطلبی که به مجلس وارد می شود ناطق بر بعضی جزئیات نباشد
اعضا مجلس می توانند جزئیات مطلب را معین کرده تحت مشاوره درآورند.
61 - مطلبی که به مجلس داده می شود تکلیف اعضا مجلس یا تکلیف اعضا
انجمنهای تحقیق این است که اگر در عبارات و طریقه ادای آن یا در شرح
جزئیات عیب و نقصی باشد تصحیح کرده به عبارات واضح و روشن تعبیر کنند بعد
از تصحیح اگر جزئیات و فروع زیاد داشته باشد باید آن را به اجزایی که
مطلب از آنها ترکیب شده تجزیه کرده در هر یک علیحده گفتگو کنند مثل این
که شخصی مطالبی داده است که فلان مالیات باید از فلان محل گرفته شود و به
فلان مصرف برسد یک جز مطلب گرفتن مالیات است از این محل و جز دیگر مصرفی
است که معین شده پس باید مطلب را به این دو جز تجزیه کرده در هر یک
علیحده مذاکرات کنند و رای مجلس یا انجمن را در هر کدام تعیین نمایند.
62 - یکی از شرایط تصحیح مطالب این است بعد از فراغت از تصحیح سه
مرتبه در مجلس خوانده شود اول به عباراتی که صاحب مطلب داده است بدون کم
و زیاد دوم با ضمیمه آن چه کم و زیاد کرده اند سوم بعد از تصحیح تام و علت
سه دوره قرائت این است که معلوم شود تفاوت مطلب تصحیح شده و کم و زاید آن
با اصل مطلب چیست .
فصل نهم
در ترتیب مذاکره مطالب
63 - هنگامی که مطلب در تحت مذاکره است دیگری نباید مطلب مجددی در آن
داخل کند تا مذاکره آن مطلب تمام بشود مگر آن که مطلب ثانی مقدمه مطلب
اول باشد و مجلسیان به آن محتاج باشند.
64 - مطالبی که به مجلس می رسد هر کدام مهمتر است مذاکره و انجام آن
باید مقدم باشد.
65 - وقتی که مطلب به مجلس رسید و رییس مذاکره آن را به روزی معین
توقیت کرد باید این مطلب در فهرست آن روز ثبت شود تا در آن روز و در
ساعتی که معین کرده اند در آن مذاکره شود اتفاقا اگر مجلسیان در آن ساعت
به مطلب دیگر مشغول شدند هر کس از اعضا مجلس ملتفت شد حق دارد اظهار کند
که موقع مذاکره فلان مطلب رسیده است و باید آن را مقدم داشت .
66 - اگر مطلب مهمی پیش آید که انعقاد مجلس برای مذاکره آن لازم باشد و
تا موعد انعقاد مجلس معمول فاصله باشد باید رییس اعلان کند که در فلان وقت
و فلان ساعت انعقاد مجلس فوق العاده برای فلان مطلب لازم است و مجلسیان باید
در همان روز و ساعت معین حاضر شوند بعد از حضور و مذاکره اگر باز به
انعقاد مجلس دیگر احتیاج افتاد هر یک از مجلسیان می توانند ضرورت مجلس
فوق العاده دیگر را اظهار کنند و رییس وقت و ساعت آن را معین نماید تا
وقتی که مذاکره آن مطلب ختم و اعاده مجلس فوق العاده ضرور نباشد.
67 - مطالب دولتی و مطالب اساسی باید سه مرتبه در مجلس قرائت و مطرح
مذاکرات شود.
68 - ترتیب قرائت سه گانه این است که پس از قرائت اول در اصول مسئله
مذاکره کننده و معلوم شود که رجوع به انجمن تحقیق لازم است یا نیست از
قرائت اول تا قرائت ثانی باید اقلا دو روز فاصله باشد و اگر مطلب راجع به
انجمن تحقیق شود باید از روزی که مجلس انجمن تحقیق به اعضا تقسیم می شود
تا روز قرائت ثانی سه روز بگذرد.
69 - پس از قرائت ثانی اصلاحاتی که به نظر اعضا مجلس می رسد باید به
ترتیب مقرر اظهار نمایند و به دلایل لازمه استدلال کنند پس از انجام مذاکرات
نتیجه آنها را که یکی از منشیان نوشته است به انضمام صورت اصل مطلب در
نوبت ثالث قرائت نموده آرا اقل مجلس معین شود یقین است اگر در قرائت ثانی
مجلس مطلب را رد کند قرائت ثالث واقع نخواهد شد.
70 - پس از انجام مذاکرات در قرائت ثانی و تقسیم صورت مجلس به اعضا تا
قرائت ثالث باید اقلا دو روز فاصله باشد بعد از قرائت ثالث اصلاحی که یک یا
چند نفر اظهار نمایند مطرح مذاکره نمی شود مگر آن که پانزده نفر متفقا آن
اصلاح را بخواهند و نتیجه قرائت ثالث رد یا قبول خواهد بود.
71 - مطالبی که در یک دوره اجلاسیه قرائت نشده باشد تا پس از قرائت
ناتمام مانده باشد در دوره دیگر مطرح مذاکره نمی شود مگر این که مجددا
اظهار شود.
72 - برای تحصیل آرا باید مطالبی که مطرح مذاکرات بوده قبل از رای
خواستن جهت تذکار حاضرین در اطلاق خوانده شود.
فصل دهم
بعضی قوانین در مباحثه و مذاکره مطالب
73 - در صورتی که دو ثلث از اعضا مجلس حضور داشته باشند شروع به
مذاکرات و در صورتی که سه ربع حاضر باشند اقدام به تحصیل آرا می شود اگر
عده حاضرین از سه ربع کمتر باشد تحصیل آرا نمی شود.
74 - حق نطق با کسی است که پس از عنوان مطلبی اول خواهش نطق کند و بعد
به ترتیب اظهار.
75 - هر یک از مجلسیان که مستعد برای نطق هستند در اول امر بیش از یک
مرتبه حق نطق ندارند ولی بعد از آن که سایر اعضا مجلس هر کدام یک مرتبه
نطق کرند یا از سکوت آنها معلوم شد که نطق در آن موضوع معین ندارند و
مطلب هم مجمل ماند آن وقت ناطق اول می تواند با اجازه رییس ثانیا نطق کند
تا وقتی که مطلب تعیین و تشریح شود.
76 - اگر یکی از مجلسیان که نوبت نطق او است نطق کرد ولی مجلسیان نطق
او را ملتفت نشدند می تواند از رییس اجازه بخواهد که نطق خود را تجدید
نماید.
77 - در موقعی که مباحثه مطلبی در مجلس طول کشید و رای مجلسیان معلوم
نشد هر یک از آنها می توانند برخاسته و اظهار دارند که مذاکره این مطلب
طول کشیده باید رییس اکثریت آرا را معین کند در این موقع اگر پانزده نفر
از مجلسیان شخص متکلم را تقویت کردند رییس باید فورا به مجلس اعلان بدهد و
در صدد کسب اکثریت بر آید.
فصل یازدهم
در طریقه به دست آوردن اکثریت آرا
78 - برای تعیین اکثریت آرا پس از اعلان رییس به هر یک از اعضا دو قطعه
مقوا داده می شود که یکی از آنها سفید و دیگری کبود خواهد بود و اسم
گیرنده روی آنها چاپ است مقوای سفید نشانه قبول و کبود نشانه رد مطلب است
هر یک از اعضا باید رای خودش را به انداختن یکی از دو قطعه مقوا در ظرفی
که نزد او می برند ظاهر سازد پس از تحصیل آرا تمام اعضا آن ظرف را در حضور
حاضرین خالی می کنند و یکی از منشیان مقواهای سفید را جدا و مقواهای کبود
را جدا به صورت بلند شماره می نماید و رییس مجلس حاصل شماره را اعلام
می کند.
79 - رییس و منشیان باید رای خود را بعد از آرا سایرین و قبل از شماره
آرا به ترتیب فوق اظهار نمایند.
80 - هر گاه در موقع به دست آوردن اکثریت آرا یک یا چند نفر که عده
آنها بیش از ربع عده اعضای مجلس نباشد حاضر نبودند حق ندارند رای مجلس را
قبول نکنند.
فصل دوازدهم
در توضیح خواستن از ادارات
81 - سئوالات مکتوبی که از طرف مجلس از وزرا می شود باید در ماده معین
باشد و پانزده نفر از اعضا مجلس آن را امضا نموده به رییس بدهند که سواد
آن را به مهر مجلس به مقام صدارت تبلیغ نموده اصل را به دفتر خانه مجلس
بسپارد در موقعی که رییس این سئوالات را به مقام صدارت یا وزرا تبلیغ
می کند باید روزی را تعیین کند که صدراعظم یا وزیری که مطلب راجع به او
است یا معاون آنها برای جواب دادن در مجلس حاضر شود.
82 - روز موعود اول کسی که توضیح خواسته و منشا سئوال بوده مطلب را
اظهار و موجه می دارد تا وزیر یا معاونی که حاضر است جواب بگوید.
فصل سیزدهم
در انشا عرایض به حضور مبارک
83 - برای انشا عرایض به حضور مبارک همایونی انجمنی مرکب از دوازده
نفر از اعضا مجلس تشکیل می شود که هر دو نفر از آنها از طبقه ای باشند این
انجمن به ریاست رییس مجلس عریضه را نوشته پس از قرائت در مجلس به توسط
هیاتی که مرکب است از رییس مجلس و شش نفر دیگر که طبقات ششگانه انتخاب
کنند به عرض می رسد.
فصل چهاردهم
در رسیدگی به شکایات راجعه به انتخابات
84 - چنان که در نظامنامه انتخابات مقرر است شکایات در انتخابات را
باید بالاخره راجع به مجلس شورای ملی نمایند و برای رسیدگی به این شکایات
باید انجمن تحقیقی تشکیل شود که به مواد شکایات رسیدگی نماید.
85 - شکایات راجعه به انتخابات را در هر محلی باید در ظرف ده روز پس
از انجام انتخابات به پستخانه آن محل داده باشند و الا طرف ملاحظه نخواهد
بود.
86 - انجمن تحقیقات شکایاتی را که به موقع به مجلس ارسال شده باشد
رسیدگی می نماید و صورت مجلس انجمن را به مجلس عرضه می دارد و اگر منتخبی
بر خلاف نظامنامه انتخاب شده باشد باید آن انتخاب اعاده شود ولی تا روزی
که در این خصوص حکم مجلس صادر نشده آن منتخب از اعضای مجلس محسوب است و
حق رای دادن دارد.
فصل پانزدهم
در تکالیف تماشاچی
87 - عموم مردم می توانند با داشتن بلیط برای استماع مذاکرات در اجلاسات
علنی داخل مجلس شورای ملی بشوند و در جایی که برای تماشاچی مقرر است
بنشینند.
88 - تماشاچیان به هیچ وجه حق شرکت در مذاکرات مجلس ندارند و باید در
کمال آرامی نشسته فقط مستمع باشند.
89 - تماشاچیان باید در ورود به مجلس خود را مکلف به اطاعت قوانین
نظمیه مجلس دانسته در صورت تخلف از آنها از هر گونه اقدامات سخت نرنجند.
خاتمه
90 - هر یک از این قوانین و نظامات که به حکم تجربه و اقتضای وقت جالب
نسخ و تغییر باشد اعضا مجلس به حکم اکثریت می توانند آن را به قانون دیگر
که مناسب با حال مجلس باشد تبدیل کنند و همچنین فصول جدیدی که طرف احتیاج
بشوند بر این نظامنامه اضافه خواهد شد.
&
نوع : قانون
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1285/07/25
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
نظامنامه انتخابات دو درجه قانون بلدیه
