رابطه علیت بین کارمسبب وورودخسارت بایدوجودداشته باشد
رای مورخ : 23/6/1348
دردعوایی که خلاصه آن ازپرونده های شماره 47/127و 47/107 شعبه 4 دادگاه استان مرکز نقل میشود ، دراثر شکایت بانک ملی ایران مدیر شرکتی بزندان می افتد واموال اوتامین میگردد ، ولی متهم پس ازتبرئه شدن برای گرفتن زیان معنوی ومادی ناشی ازاین تعقیب بطرفیت بانک ملی اقامه دعوی میکند وشعبه 27 دادگاه شهرستان درباره این بخش ازدعوی چنین رای میدهد :
... نظر باینکه باستناد محتویات پرونده کیفری تشکیل پرونده بنابراطلاع اقای دادستان دیوان کیفر بوسیله روزنامه اراده ملت بوده است که یادداشتی برای آقای صادق وزیری دادیار دیوان کیفر نوشته ودستور رسیدگی داده است ودادسرای دیوان کیفر پرونده اعتبارات مربوط به ... راخواسته وسپس ازبانک ملی توضیح خواسته است . بنابراین طرح موضوع واعلام شکایت مستقیما" ازناحیه بانک ملی بعمل نیامده است تامسوول بلاواسطه خسارت قرارگیرد. وچون آقای وکیل خواهان ثابت نکرده است خسارات وارده برموکلش که مدعی است دراثر بازداشت ... واردشده است دراثر عمل مستقیم و بلاواسطه بانک ملی بوده است . بنابراین مطالبه خسارت بعلت بازداشت موکلش وهمچنین مطالبه خسارت حق الوکاله وکیل برای دفاع ازموکلش درمراحل کیفری ازجنبه جزایی پرونده ومطالبه خسارت حق الزحمه کارشناس برای تقویم املاک بمنظور معرفی وثیقه وکفیل برای رهایی ازبازداشت ، بعلت آنکه دراثر دخالت مستقیم مامورین تعقیب وکشف جرم بوده است وبانک ملی اعلام جرم نکرده است موردی ندارد..."
ازاین حکم پژوهش خواسته شده ودادگاه استان ضمن دادنامه مورخ 23/6/48 درباره این بخش ازدعوی اظهارنظر کرده است که :
... پرونده کاردلالتی براینکه بانک ملی ایران دروهله اول مبادرت باعلام جرم نموده باشد ندارد، بلکه نامه مورخ 5/3090مورخ 14/8/30 بانک مرقوم که ازباب اعلام جرم مورد استاد وکیل پژوهشخواه قرارگرفته درپاسخ نامه شماره 18842مورخ 9/8/30 دادسرای دیوان کیفر که بموجب آن پرونده اعتبارات مربوط به ... ازبانک ملی خواسته شده انشاءگردیده . بعلاوه بفرض که اعلام جرمی هم ازطرف بانک ملی شده باشد ، نظر باینکه اصولا" تشخیص لزوم تحقیق ازشخصی بنام متهم وصدورقرارتامین درباره مشارالیه با دادستان وبازپرس مربوطه که مامورتعقیب متهم میباشند بوده و بازپرس شخصا" باتوجه به ارزش وچگونگی دلایل مبادرت باحضار اشخاص بنام متهم وتحقیق ازآنان وصدور قرارتامین متناسب درباره ایشان مینماید واصولا" اعلام جرم ازطرف شاکی مستلزم این امر که مشتکی عنه ازطرف بازپرس بنام متهم احضارگردیده ودرباره اوقرار تامین اعم ازکفیل وغیره صادرشود نیست ودرمورد قرارتامین خواسته که ازطرف دادسرای دیوان کیفر صادرشده علاوه براینکه دلیل کافی که دال برورود خسارت ازجهت صدورقرارمذکور به مورث پژوهشخواهان باشد اقامه نگردیده اساسا" قرارتامین خواسته صادره براساس ماده واحده مصوبه 16 اردیبهشت ماه سال 1311 از طرف آقای دادیار دادسرای دیوان کیفر صادرشده که درماده واحده مذکور به دادستان دیوان کیفر ویا نماینده اواجازه داده شده که قائم مقامی مستنطق دیوان جزا مطابق مواد مصوبه آذرماه 1308 راجع به تامین مدعی به رفتارنماید وباتوجه باینکه درماده 3 موادمصوبه هفتم آذر ماه 1308 راجع به تامین مدعی به رفتار نماید وباتوجه باینکه درماده 3 موادمصوبه هفتم آذرماه 1308 راجع به تامین مدعی به تصریح گردیده که بازپرس پس ازتقاضای تامین درصورتیکه قرائن وامارات جرم راقوی دید ومدعی به را در معرض تضییع احتمال دهد مکلف است ظرف 24 ساعت قرارتامین صادر نماید لذا باوصف فوق نمیتوان گفت صرف درخواست صدورقرارتامین خواسته موجب صدورقرارمذکورگردیده بلکه تشخیص وتصمیم وعمل دادستان موجبات صدور قرارنامبرده رافراهم کرده وبطورخلاصه نظر باینکه باتوجه بمراتب فوق ومفاد ماده 432 قانون مدنی دراین مورد سبب موضوع که نفی اعلام جرم ودرخواست تامین خواسته میباشد ازمباشر عمل ( که دادسرای دیوان کیفر بوده ومبادرت به تعقیب متهم باخذ کفیل ازمشارالیه وصدور قرارتامین خواسته نموده ) اقوی نیست . بنابراین مطالبه خسارت بشرح فوق ازبانک ملی ( پژوهشخوانده ) موردی نداشته واعتراضات آقای ... برحکم پژوهشخواسته وارد نبوده ورد آنها اعلام میگردد.
رای شعبه چهارم دادگاه استان مرکز
... پرونده کاردلالتی براینکه بانک ملی ایران دروهله اول مبادرت باعلام جرم نموده باشد ندارد، بلکه نامه مورخ 5/3090مورخ 14/8/30 بانک مرقوم که ازباب اعلام جرم مورد استاد وکیل پژوهشخواه قرارگرفته درپاسخ نامه شماره 18842مورخ 9/8/30 دادسرای دیوان کیفر که بموجب آن پرونده اعتبارات مربوط به ... ازبانک ملی خواسته شده انشاءگردیده . بعلاوه بفرض که اعلام جرمی هم ازطرف بانک ملی شده باشد ، نظر باینکه اصولا" تشخیص لزوم تحقیق ازشخصی بنام متهم وصدورقرارتامین درباره مشارالیه با دادستان وبازپرس مربوطه که مامورتعقیب متهم میباشند بوده و بازپرس شخصا" باتوجه به ارزش وچگونگی دلایل مبادرت باحضار اشخاص بنام متهم وتحقیق ازآنان وصدور قرارتامین متناسب درباره ایشان مینماید واصولا" اعلام جرم ازطرف شاکی مستلزم این امر که مشتکی عنه ازطرف بازپرس بنام متهم احضارگردیده ودرباره اوقرار تامین اعم ازکفیل وغیره صادرشود نیست ودرمورد قرارتامین خواسته که ازطرف دادسرای دیوان کیفر صادرشده علاوه براینکه دلیل کافی که دال برورود خسارت ازجهت صدورقرارمذکور به مورث پژوهشخواهان باشد اقامه نگردیده اساسا" قرارتامین خواسته صادره براساس ماده واحده مصوبه 16 اردیبهشت ماه سال 1311 از طرف آقای دادیار دادسرای دیوان کیفر صادرشده که درماده واحده مذکور به دادستان دیوان کیفر ویا نماینده اواجازه داده شده که قائم مقامی مستنطق دیوان جزا مطابق مواد مصوبه آذرماه 1308 راجع به تامین مدعی به رفتارنماید وباتوجه باینکه درماده 3 موادمصوبه هفتم آذر ماه 1308 راجع به تامین مدعی به رفتار نماید وباتوجه باینکه درماده 3 موادمصوبه هفتم آذرماه 1308 راجع به تامین مدعی به تصریح گردیده که بازپرس پس ازتقاضای تامین درصورتیکه قرائن وامارات جرم راقوی دید ومدعی به را در معرض تضییع احتمال دهد مکلف است ظرف 24 ساعت قرارتامین صادر نماید لذا باوصف فوق نمیتوان گفت صرف درخواست صدورقرارتامین خواسته موجب صدورقرارمذکورگردیده بلکه تشخیص وتصمیم وعمل دادستان موجبات صدور قرارنامبرده رافراهم کرده وبطورخلاصه نظر باینکه باتوجه بمراتب فوق ومفاد ماده 432 قانون مدنی دراین مورد سبب موضوع که نفی اعلام جرم ودرخواست تامین خواسته میباشد ازمباشر عمل ( که دادسرای دیوان کیفر بوده ومبادرت به تعقیب متهم باخذ کفیل ازمشارالیه وصدور قرارتامین خواسته نموده ) اقوی نیست . بنابراین مطالبه خسارت بشرح فوق ازبانک ملی ( پژوهشخوانده ) موردی نداشته واعتراضات آقای ... برحکم پژوهشخواسته وارد نبوده ورد آنها اعلام میگردد.
مرجع : حقوق مدنی ، ضمان قهری مسئولیت مدنی ،دکترکاتوزیان
چاپ دوم 1369
صف حه 318 و319
32
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 1348
تاریخ تصویب : 1348/06/23
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
برطبق شق دو بند ب شرایط عمومی بیمه کارکنان ، بیمه گذاری که مسئول حادثه میباشد ، ثالث تلقی نمی شود و نمی تواند جبران خسارت را بخواهد اعتبارقضیه محکوم بهادردعاوی تصرف عدوانی نیزحاکم است
