آئین نامه تثبیت قیمتها
شماره 4057 28/7/322
تثبیت قیمتها شماره 22 مورخ 23/7/22
پیرو اختیاراتی که بموجب قانون 13 اردیبهشت 1322 بوزرات دادگستری و رئیس کل دارائی اعطاء شده است مقرر میگردد
ماده 1 - دکاکین - مغازه ها - خانه ها - مسافر خانه ها - گرمابه ها - کاروانسرا ها - محل کارخانه ها - گاراژها - اطاق های کرایه و بطور کلی هر محلی که برای پیشه یا سکنی تا بحال اجاره داده شده است یا در زمان اعتبار این آئین نامه اجاره داده میشود مشمول مقررات این آئین نامه خواهد بود
تبصره1 - مقررات این آئین نامه فقط در شهر ها و قصبات قابل اجراء خواهد بود
تبصره2 - اراضی مزروعی محصور یا غیر محصور واقع در شهر ها و قصبات مشمول این آئین نامه نخواهد بود
ماده 2 - دفاتر رسمی ثبت مکلفند علاوه بر نکاتی که بموجب قوانین و مقررات موجوده باید رعایت شود نکات زیر را نیز در اجاره نامه تصریح نمایند
الف - شغل موجر و مستاجر
ب - تعیین این که عین مستاجره در تصرف مستاجر میباشد یا خیر
ج - در صورتی که مورد اجاره در تصرف مستاجر نباشد تعیین اینکه مطابق کدامیک از فقرات ماده 3 این آئین نامه مورد اجاره باجاره داده میشود
د - قید اینکه لااقل ده روز پس از رسید هر قسط بمستاجر برای پرداخت مهلت داده شود
ه - سایر شرایطی که مخالف این آئین نامه نبوده و مورد توافق طرفین قرار گیرد
ماده 3 - موجر حق دارد در موارد زیر با شخصی که عین مستاجره در تصرف اول نمیباشد عقد اجاره منعقد نماید
الف - در صورتیکه مورد اجاره نوساز بوده و قبلا در اجاره کسی نبوده باشد
ب - در صورتیکه مورد اجاره قبلا در تصرف خود مالک بوده است
ج - در صورتیکه در نتیجه اجراء حکم یا دستور مقام صلاحیت دار آخرین مستاجر از مورد اجاره خارج شده باشد
د - در صورتی که مستاجر سابق مایل بتجدید اجاره نباشد
ماده 4 - در صورتی که مالک یا نماینده ای را که او معین کرده است حاضر بدریافت مال الاجاره نشود مستاجر با تودیع وجه در صندوق بانک ملی ایران و یا صندوق ثبت اسناد تعهد پرداخت اجاره را انجام و مانع حق فسخ مالک خواهد شد
بانک ملی یا صندوق ثبت اسناد مکلف است تودیع وجه را بموجر اطلاع دهد و موجر قبض رسمی مال الاجاره را در صورتیکه قبض رسمی داشته یا قبض رسید در صورتیکه قبض رسید نباشد بصندوق داده وجه را دریافت دارد
ماده 5 - تعمیرات کلی مورد اجاره که مربوط باصل بنا و جلوگیری از انهدام آن میباشد بعهده مالک و تعمیرات جزئی که مربوط به بهتر استفاده کردن از مورد اجاره است بعهده مستاجر میباشد تعمیرات کلی ممکن است با تجویز مالک یا نماینده او بتوسط مستاجر انجام گیرد و بحساب موجر گذارده شود
تبصره1 - در صورتی که بین موجر و مستاجر راجع بتعمیرات جزئی و کلی اختلاف حاصل شود حل اختلاف با قسمت تثبیت قیمت ها خواهد بود
ماده 6 - اگر مستاجر محل پیشه که حق واگذاری مورد اجاره را بغیر نداشته است فوت کند وارث یا وارث او حق استفاده از مورد اجاره را خواهند داشت مشروط بر اینکه در همان محل بشغل مورث خود ادامه دهند و هر یک از آنانکه اجاره را بپردازد برائت ذمه سایرین حاصل خواهد شد
در مورد محل سکنی اگر مستاجر که حق واگذاری بغیر را نیز نداشته باشد وارث یا وارثی که با متوفی زندگی میکردند حق خواهند داشت که سکونت خود را در عین مستاجر ادامه دهند و هر یک از آنان که اجاره را بپردازد برائت ذمه سایرین حاصل خواهد شد
ماده 7 - هر شخصی که بدون اجاره نامه رسمی بعنوان مستاجر متصرف مورد اجاره میباشد مطلقا حق واگذاری مورد اجاره را به غیر نخواهد داشت
ماده 8 - قسمت تثبیت قیمتها در موارد زیر اعلام بطلان یا فسخ اجاره را بتقاضای ذینفع از اداره ثبت محل خواهد خواست و اداره ثبت مکلف است خارج از نوبت و به اسرع اوقات رسیدگی و نتیجه را به قسمت تثبیت اعلام نماید :
1 -در موردی که عین مستاجر تلف شده و یا قابل استفاده که منظور از اجاره است نباشد
2 - در موردیکه مطابق شرایطی که بنفع مستاجر در اجاره نامه گذاشته شده است حق فسخ مستاجر تحقق پیدا کند
3 - در صورتی که مورد اجاره محل سکنی باشد و موجر در اجاره نامه حق فسخ اجاره را در صورت فروش عین مستاجر برای خود قید کرده باشد مشروط بر اینکه خریدار بخواهد شخصا در آن محل سکونت کند و یا آن را برای سکونت منسوبین طبقه اول خود تخصیص دهد در این مورد نیز باید مراعات مهلت مقرر در ماده 12 این آئین نامه بعمل آید
4 - در موردی که مستاجر بدون داشتن حق واگذاری مورد اجاره بغیر آن را بنحوی بغیر واگذار نماید
5 - در موردی که مستاجر نسبت بمورد اجاره با سوء نیت مسلم رفتار نماید
6 - در موردی که مستاجر یا متصرف در ظرف مهلت مقرر در بند (ر) ماده 3 اجاره را نپردازد
ماده 9 - در صورتیکه مالک بخواهد شخصا از مورد اجاره استفاده کند و یا آنرا باقرباء طبقه اول خود را اجاره دهد یا مجانا واگذار نماید و همچنین در موردی که برای منظور معینی تغییر کامل بنای مورد اجاره لازم شود حق خواهد داشت که از تجدید اجاره خود داری نماید مشروط بر اینکه :
الف - در صورتیکه مالک بقصد استفاده شخصی خود یا اقرباء طبقه اول خود از تجدید اجاره خود داری مینماید باید بموجب سند رسمی در مقابل مستاجر سابق خود تعمد کند که اگر مورد اجاره را بنحوی که ادعا میکند پس از تخلیه مستاجر و لااقل برای مدت یکسال مورد استفاده که تعیین کرده است قرار ندهد مبلغی معادل مال الاجاره یک ساله مورد اجاره بمستاجر قبلی بپردازد و اگر مورد اجاره محل پیشه است و موجر بخواهد تا یکسال بعد از تخلیه بشغل مستاجر سابق یا شغلی مشابه آن در عین مستاجره اشتغال ورزد در صورتی که سابقه عمل یا نام مستاجر سابق دارای قیمت و اعتباری باشد که نتیجه آن عاید موجر گردد مکلف است برای قیمت اعتبار یا نام مستاجر سابق بمیزانی که کارشناس معین خواهد کرد بمستاجر سابق بپردازد و در هر حال میزان آن کمتر از معادل 3 ماه اجاره آن محل نخواهد بود
تبصره - مالک میتواند ثابت کند که عدم استفاده او در مدت یکسال بعللی که خارج از اختیار او بوده است صورت گرفته و در این صورت مقام صالحه سند پرداخت را ابطال خواهد کرد
ب - در صورتیکه عدم تجدید اجاره بمنظور تغییر کلی در ساختمان باشد باید اولا نقشه کامل بنای جدید بوسیله مهندس مجاز تهیه و بتصویب مقامات صلاحیت دار شهرداری رسیده باشد و مالک بفاصله 15 روز پس از تخلیه شروع باجرای تجدید ساختمان نماید و پس از تغییر نیز تا آنجائی که بنا مستعد همان استفاده سابق میباشد با در نظر گرفتن وضع مستاجرین سابق و وضع بنای جدید نامبرده بر مستاجرین جدید حق تقدم خواهد داشت و اضافه قیمت مال الاجاره بتناسب ازدیاد وسعت و محل سکنی یا پیشه و مخارجی است که از لحاظ نم و ظرافت کاری مربوط بمحل کسب یا سکنی او ایجاد شده است
ضامن اجرائی این قسمت نیز مانند قسمت الف میباشد
مورد اجاره وثیقه اجرای تعهدات مطرح در این ماده خواهد بود
ماده 10 - خود داری مالک از تجدید اجاره در صورتیکه مستاجر متصرف مورد اجاره حاضر باشد مورد اجاره را مطابق شرایط این آئین نامه اجاره نماید مجاز نخواهد بود مگر در مواردیکه این آئین نامه صریحا تعیین میکند
تبصره 1 -نماینده دادستان از طرف مالکی که مطابق این آئین نامه حاضر به تجدید این اجاره نمیباشد عین مستاجره را برای مدت یکسال اجاره خواهد داد
ماده 11 - در موارد زیر دستور تخلیه از طرف قسمت تثبیت قیمتها بنا بر تقاضای موجر صادر میشود
1 - در موردی که پس از اجرای این آئین نامه کسی که بدون اجاره رسمی متصرف عین مستاجر میباشد بر خلاف تقاضای موجر دائر بتنظیم اجاره نامه رسمی طبق مقررات این آئین نامه تا سی روز پس از اخطار تنظیم آن خود داری نماید
ماده 12 - تخلیه اجباری مورد اجاره بدون اخطار قبلی و مراعات مهلتهای مذکور در این ماده ممکن نخواهد بود
الف - در موردیکه مالک باستناد ماده 9 از تجدید اجاره خود داری نماید باید لااقل دو ماه قبل از تاریخ تخلیه مستاجر را از تصمیم خود مطلع سازد
ب - در موردیکه فسخ اجاره بموجب قسمت 3 ماده 8 اعلام شود پس از فسخ برای تخلیه باید لااقل یک ماه مجانا بمستاجر مهلت داده شود
ج - درموردیکه فسخ اجاره بموجب قسمت 4 یا 5 ماده 8 اعلام شده باشد تخلیه بدون مهلت در اولین فرصت صورت خواهد گرفت
د - در موردیکه فسخ اجاره طبق قسمت 6 ماده 8 صورت گرفته باشد تخلیه یک ماه پس از مهلت پرداخت اجاره صورت خواهد گرفت پرداخت پس از مهلت تاثیری در جلوگیری از تخلیه نخواهد داشت
ماده 13 - به استثناء مواردیکه رئیس کل قسمت تثبیت قیمتها بنا به پیشنهاد سه نفر شخص صلاحیت دار که از طرف ایشان تعیین میشود صریحا تجویز نماید حداکثر میزان مال الاجاره مستغلاتی که مشمول مقررات این آئین نامه میشوند در هر حال از میزان حقیقی اجازه مستغلاتی که در اول اسفند ماه 1321 در اجازه بوده اند تجاوز نماید در صورتی که مستغلاتی در تاریخ نامبرده در اجاره نبوده و یا تا تاریخ اجرای این آئین نامه مدت آن منقضی شده و همچنین اجاره هائی که در مدت اعتبار این آئین نامه مدت آن منقضی میشود میزان اجاره معادل اجاره حقیقی املاک مشابه در تاریخ اسفند ماه 1321 خواهد بود
ماده 14 - در مورد مستغلاتی که پس از اسفند ماه 1321 ساخته شده میزان مال الاجاره از روی اجاره اسفند ماه 1321 ساخته شده میزان مال الاجاره از روی اجاره اسفند ماه 1321 املاک مشابه آن از طرف قسمت تثبیت قیمتها با توجه به مدارکی که موجر و مستاجر ارائه خواهد داد تعیین خواهد شد
ماده 15 - قسمت تثبیت قیمتها با در نظر گرفتن جزئیات تعیین خواهد کرد که برای اطاق هائی که با اثاثیه اجاره داده میشود به چه نسبت برای اجاره اثاثیه با اجاره اطاق افزود
در مورد این ماده موجر بهیچوجه حق نخواهد داشت بعنوان گذاشتن اثاثیه اضافی در اطاق مبلغی مطالبه نماید و همچنین موجر حق نخواهد داشت بوسائل مستقیم یا غیر مستقیم مستاجر را مجبور به صرف غذا در محل سکنی نماید
ماده 16 - قیمت اطاق در مهمانخانه ها را قسمت تثبیت قیمتها تعیین خواهد کرد مسافرخانه ها و خانه هائی که اطاق اجاره میدهند حق نخواهند داشت خود را در ردیف مهمانخانه ها قرار دهند مگر این که در ردیف مهمانخانه ها طبقه بندی شده و کرایه های آنها از طرف قسمت تثبیت قیمتها تعیین گردیده باشد
تبصره - قسمت تثبیت قیمتها اساس طبقه بندی مهمانخانه ها و اطاق های مهمانخانه را تعیین نموده و طبقات مختلفه آنها معلوم و دستورات مربوطه به طبقه بندی حقیقی تعیین قیمتها را صادر خواهدنمود
ماده 17 - در صورتی که مال الاجاره مستغلات مشمول ماده 1 از حداکثری که این آئین نامه اجازه داده است تجاوز کند به تقاضای ذینفع قسمت تثبیت قیمتها تا میزان مجاز آنرا تقلیل خواهد کرد
ماده 18 - مرجع دریافت کلیه شکایات مربوط باین آئین نامه منحصرا قسمت تثبیت قیمتها خواهد بود ولی قسمت مزبور در مورد شکایاتی که مربوط به ماده 8 بوده و یا مربوط بصحت و تنظیم سند یا مربوط مفاد سند با قوانین لازم الاتباع باشد مطابق نظر اداره ثبت اقدام خواهد کرد و در سایر موارد مخصوصا در مورد تعیین میزان مال الاجاره و صدور دستور تهیه و اجرای آن قسمت تثبیت قیمتها منحصرا صلاحیت خواهد داشت
ماده 19 - کلیه قوانین و مقررات مربوط اجاره مستغلات که با مفاد و مقصود این آئین نامه مغایرت داشته باشد در مدت اعتبار این آئین نامه بدون اعتبار خواهد بود
ماده 20 - دفاتر رسمی ثبت اسناد در تنظیم اجاره نامه های مشمول ماده (1) باید رعایت مقررات این آئین نامه را بنماید و کلیه طرق مستقیم یا غیر مستقیمی که طرفین به منظور فرار از مقررات این آئین نامه اتخاذ نماید پس از اثبات بلا اثر و باطل اعلام خواهد شد
ماده 21 - بمنظور اجرای فوری این آئین نامه برئیس کل قسمت تثبیت قیمتها اختیار داده میشود که سازمان لازم اداری را جهت انجام اختیارات و وظایفی که بقسمت تثبیت قیمتها محول گردیده بدهد
ماده 22 - این آئین نامه در شهر ها و قصباتی که از طرف رئیس کل دارائی تعیین میگردد قابل اجرا خواهد بود
تبصره - رئیس کل دارائی به پیشنهاد رئیس قسمت کل تثبیت قیمتها در نقاطی که لازم بداند موقتا اجراء این آئین نامه را بعهده ادارات ثبت وزارت دادگستری محول خواهد کرد
ماده 23 - اجراء این آئین نامه در مرکز و شهرستانها بوسیله درج در مجله رسمی وزارت دادگستری و در روزنامه های کثیر الانتشار و در قصبات بوسیله الصاق به دیوارهای آگهی خواهد شد
ماده 24 - این آئین نامه تا شش ماه پس از پایان جنگ اعتبار خواهد داشت
وزیر دادگستری رئیس کل دارائی
نوع : آیین نامه
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1322/07/28
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
آئین نامه اجرائی مربوط به قانون گرانفروشی آئین نامه مزایا
