×

قانون انتخابات مجلس شورای ملی

قانون انتخابات مجلس شورای ملی

قانون-انتخابات-مجلس-شورای-ملی

وکیل


مصوب 28 شهر شوال المکرم مطابق 29 میزان 1329 قمری

فصل اول
عده نمایندگان و تقسیم آنان به ایالات و ولایات
ماده 1 - عده نمایندگان ملت برای مجلس شورای ملی در مملکت ایران یکصد
و سی و شش نفر است .
ماده 2 - تقسیم نمایندگان ملت نسبت به جمعیت تخمینی ولایات از قرار شرح
جدولی است که به آخر این قانون منضم شده است .
فصل دوم
شرایط انتخاب کنندگان
ماده 3 - انتخاب کنندگان باید دارای شرایط ذیل باشند:
اول - تبعه ایران باشند.
دوم - لااقل بیست سال داشته باشند.
سوم - در حوزه انتخابیه متوطن یا لااقل از شش ماه قبل از موقع انتخاب
در آنجا ساکن باشند.
ماده 4 - کسانی که از حق انتخاب کردن محرومند:
اول - نسوان
دوم - کسانی که خارج از رشد و آنها که در تحت قیمومت شرعی هستند.
سوم - تبعه خارجه .
چهارم - اشخاصی که خروجشان از دین حنیف اسلام در حضور یکی از حکام شرع
جامع الشرایط به ثبوت رسیده باشد.
پنجم - اشخاصی که کمتر از بیست سال دارند.
ششم - ورشکستگان به تقصیر.
هفتم - متکدیان و اشخاصی که به وسائل بی شرفانه تحصیل معاش می نمایند.
هشتم - مرتکبین قتل و سرقت و سایر مقصرینی که مستوجب حدود قانونی
اسلامی شده اند.
نهم - مقصرین سیاسی که بر ضد اساس حکومت ملی و استقلال مملکت قیام و
اقدام کرده اند.
ماده 5 - کسانی به واسطه شغل و مقام خود از انتخاب کردن محرومند:
اول - اهل نظام بری و بحری به استثنای صاحب منصبان افتخاری .
دوم - صاحب منصبان و اجزای امنیه و نظمیه در محل خدمت .
فصل سوم
شرایط انتخاب شوندگان
ماده 6 - انتخاب شوندگان باید دارای صفات ذیل باشند:
اول - متدین بدین حضرت محمدبن عبدالله صلی الله علیه و آله باشند مگر
اهل دیانت از نمایندگان ملل متنوعه (مسیحی و زردشتی و کلیمی ).
دوم - تبعه ایران باشند.
سوم - خط و سواد فارسی به اندازه کافی داشته باشند.
چهارم - در محل انتخاب معروف باشند.
پنجم - سن ایشان کمتر از سی و زیاده از هفتاد سال نباشد.
ششم - معروف به امانت و درستکاری باشند.
ماده 7 - اشخاصی که از انتخاب شدن محرومند:
اول - شاهزادگان بلافصل (ابنا و اخوان و اعمام پادشاه ).
دوم - نسوان .
سوم - تبعه خارجه .
چهارم - مستخدمین امنیه و نظمیه و اهل نظام بری و بحری به استثنای
صاحب منصبان افتخاری .
پنجم - حکام کل و جزو و معاونین ایشان در قلمرو ماموریت خود.
تبصره - سایر مستخدمین دولتی قابل انتخاب هستند به شرط آنکه پس از انتخاب
برای مدت نمایندگی از شغل خود استعفا دهند.
ششم - ورشکستگان به تقصیر.
هفتم - مرتکبین قتل و سرقت و سایر مقصرینی که مستوجب حدود قانونی
اسلامی شده اند.
هشتم - متجاهرین به فسق و اشخاصی که فساد عقیده دینی و خروجشان از
دین حنیف اسلام در نزدیکی از حکام شرع جامع الشرائط ثابت و یا به شیاع
رسیده باشد.
نهم - مقصرین سیاسی که بر ضد اساس حکومت ملی و استقلال مملکت قیام و
اقدام کرده اند.
فصل چهارم
در تشکیل انجمن نظارت
ماده 8 - در مرکز هر حوزه انتخابیه مطابق صورتی که در جدول منضم به
این قانون معین شده حکومت محل انجمنی به اسم انجمن نظارت انتخابات موقتا
تشکیل می دهد که متصدی و مسئول صحت انتخابات باشد و اگر تمام اهالی یک
حوزه انتخابیه نتوانند در مرکز حوزه حاضر شده انتخابات را به عمل آورند
انجمن نظارت مرکزی با تصویب حکومت در نقاط لازمه انجمنهای نظارت جزو تشکیل
خواهد داد که متصدی انتخاب شوند.
ماده 9 - در محل هایی که انجمن ایلاتی یا ولایتی قانونا برقرار است انجمن
نظارت مرکب خواهد بود از سه نفر از اعضای انجمن ایلاتی یا ولایتی به انتخاب
خود انجمن و چهار نفر از مردمان معروف به امانت و با سواد از طبقات اربعه
علما و تجار و اصناف و اعیان و ملاکین به تعیین حاکم - انجمن نظارت
انتخابات در هر محل در تحت نظارت حاکم محل خواهد بود.
ماده 10 - در جاهایی که انجمن ایالتی و ولایتی نیست انجمن نظارت
انتخابات مرکب خواهد بود از سه نفر از معتمدین اهل محل به علاوه چهار نفر
از طبقات اربعه مذکوره در ماده هشتم به تعیین حکومت .
ماده 11 - انجمن نظارت از میان اعضای خود یک نفر رییس و یک یا دو نفر
منشی انتخاب می نماید.
ماده 12 - انجمن نظارت دو هفته بعد از انجام انتخابات حوزه انتخابیه
متفرق می شوند.
فصل پنجم
طریق انتخابات
ماده 13 - انتخاب نمایندگان مجلس شورای ملی در کلیه مملکت ایران به
طور یک درجه و مستقیم است .
ماده 14 - در محلهایی که موافق تقسیم انتخابات حق انتخاب یک نفر
نماینده دارند انتخاب فردی عمل می شود و در محلهایی که بیش از یک نفر
نماینده باید انتخاب نمایند انتخاب جمعی خواهد بود.
توضیح : مراد از انتخاب جمعی آن است که هر یک از انتخاب کنندگان در ورقه
رای به عده مجموع انتخاب شوندگان آن محل اسامی اشخاص می نویسند و مراد از
انتخاب فردی آن است که هر یک از انتخاب کنندگان در ورقه رای اسم یک شخص را
می نویسند.
ماده 15 - انتخاب نمایندگان به اکثریت نسبی است .
ماده 16 -در صورت تساوی آرا بین دو یا چند نفر هر عده که محل حاجت
باشد به حکم قرعه معین می شود.
ماده 17 - ایلات عمده موافق حوزه بندی انتخابات هر کدام یک نماینده
مستقیما به عضویت مجلس شورای ملی می فرستند و سایر ایلات که اسم آنها برده
نشده در جزو هر حوزه که هستند رای خواهند داد.
ماده 18 - در هر یک حوزه انتخابیه که چندین نقطه آن در انتخابات شرکت
دارند هرگاه بعضی از آن نقاط در مدتی که انجمن مرکزی در حدود همین قانون
معین می کند انتخابات خود را به عمل نیاورند حق انتخاب آنان ساقط می شود و
انتخابات سایر نقاط آن حوزه معتبر است .
ماده 19 - هر یک از انتخاب کنندگان زیاده بر یک مرتبه حق رای دادن
ندارند مگر در صورتی که تجدید انتخاب لازم شود.
ماده 20 - انتخاب کنندگان مجبور نیستند نماینده خود را از ساکنین محل
خود انتخاب کنند.
فصل ششم
کیفیت دادن تعرفه برای تشخیص انتخاب کنندگان
ماده 21 - انجمن نظارت اعلانی مرتب نموده به مناسبت اهمیت محل از ده
روز الی یک ماه قبل از موعد انتخاب اشاعه می دهد اعلان مزبور مطالب ذیل را
دارا خواهد بود:
اول - شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان .
دوم - محل و اوقاتی را که انجمن نظارت یا شعب آن ورقه تعرفه خواهد
داد.
سوم - مکان و زمانی که انجمن نظارت برای اخذ رای حاضر خواهد بود.
چهارم - عده نمایندگانی یکه صاحبان تعرفه باید منتخب نمایند.
ماده 22 - اشخاصی که شرایط انتخاب کردن را دارا هستند اگر در ظرف مدتی
که انجمن نظارت به جهت گرفتن تعرفه معین نموده است تعرفه نگیرند در آن
انتخابات حق ایشان ساقط است .
ماده 23 - تعرفه که به انتخاب کنندگان داده می شود محتوی فقرات ذیل
خواهد بود:
اول - نمره و تاریخ .
دوم - اسم دارنده تعرفه و اسم پدر او و شغل و منزل او.
سوم - زمان و مکانی که دارنده تعرفه باید حاضر شده رای خود را بدهد.
چهارم - ساعت افتتاح و اختتام مجلس انتخاب .
پنجم - مهر یا امضای اعضای انجمن نظارت .
ماده 24 - انجمن نظارت یا شعب آن تمام تعرفه هایی را که می دهد به ترتیب
نمره در کتابچه مخصوصی ثبت می کند.
فصل هفتم
در اخذ و استخراج آرا و تعیین انتخاب شدگان
ماده 25 - به مناسبت اهمیت محل مدت اخذ رای از یک الی پنج روز خواهد
بود به تعیین انجمن نظارت و پس از انقضای موعدی که انجمن نظارت برای اخذ
رای معین می کند دیگر ورقه رای از کسی قبول نخواهد شد.
ماده 26 - دادن رای باید مخفی باشد و به این جهت دارنده تعرفه قبل از
ورود به مجلس انتخاب اسم یک یا چند نفر منتخبین خود را مطابق عده که اعلان
شده است روی کاغذ سفید بی نشان باید نوشته و پیچیده با خود داشته باشد.
ماده 27 - پس از حضور اعضای انجمن نظارت و افتتاح مجلس انتخاب در
ساعتی که اعلان شده قبل از شروع به گرفتن اوراق رای رییس انجمن نظارت جعبه
را که برای ضبط اوراق رای معین شده است در حضور اعضای انجمن و حاضرین از
انتخاب کنندگان باز نموده خالی بودن آن را می نمایاند آن گاه در حضور جمع
درب جعبه مختوم شده اوراق رای از شکافی که فوق جعبه است انداخته می شوند.
ماده 28 - هر یک از دارندگان ورقه تعرفه پس از ورود به مجلس انتخاب در
کمال آرامی تعرفه و ورقه رای خود را به یکی از اعضا که برای این کار معین
شده است می دهد گیرنده تعرفه نمره تعرفه را به صورت بلند می گوید تا منشی
انجمن نمره را در کتابچه ثبت تعرفه پیدا کرده نشان کند پس از نشان کردن
نمره گیرنده تعرفه آن را ابطال نموده به صاحبش رد می نماید و ورقه رای او
را بدون نگاه کردن در جعبه انتخاب می اندازد صاحبان تعرفه به احتیاط
مواردی که تجدید انتخاب لازم شود تعرفه باطله خودشان را محفوظ خواهند
داشت .
انتخاب کنندگان پس از دادن ورقه رای و پس گرفتن تعرفه باطله در صورت تنگی
جا و اخلال نظم و ترتیب انتخاب به امر رییس از مجلس انتخاب خارج می شوند.
ماده 29 - در محل هایی که انتخاب در یک روز تمام نمی شود در ختام مجلس آن
روز تمام اعضا با احتیاطات لازمه جعبه دو دفاتر راجع به انتخاب را بسته
محفوظ گذاشته مهر کرده روز بعد همان اعضا آن را باز می کنند.
ماده 30 - بعد از اعلان انجام انتخاب رییس انجمن جعبه انتخاب را در
حضور اعضا و حاضرین از انتخاب کنندگان خالی نموده امر به استخراج آرا
می نماید.
ماده 31 - یکی از اعضا اوراق انتخاب را شمرده عده آن را با عده رای
دهندگانی که نمره تعرفه آنها در کتابچه ثبت تعرفه نشان شده است تطبیق
می کند در صورت زیادتی اوراق رای به عده اوراق زایده از کلیه برداشته شده
باطل می شود و نتیجه در صورت مجلس نوشته می شود.
ماده 32 - اوراق انتخاب را یکی از اعضا به صوت بلند یک یک خوانده به
یک نفر دیگر از اعضا می دهد و سه نفر دیگر از اعضا اسامی را به ترتیبی که
خوانده می شود می نویسند.
ماده 33 - هر گاه در اوراق انتخاب زیاده یا کمتر از عده معینه اسامی
نوشته باشند نقصی در امر انتخاب حاصل نخواهد شد در صورت اول آن عده اسامی
که زیاد نوشته شده از آخر ورقه خوانده نمی شود.
ماده 34 - از اوراق رای آن چه سفید یا لایقر باشد یا آن که صحیحا معرفی
انتخاب شده را نکند یا امضا انتخاب کننده را داشته باشد یا بیش از یک ورق
باشد محسوب نخواهد شد ولی عینا ضمیمه صورت مجلس می شود.
ماده 35 - بلافاصله بعد از شماره و استخراج آرا رییس نتیجه را به صوت
بلند اعلام می نماید اوراق انتخاب را تا موقع انحلال انجمن نظارت محفوظ
می دارند و در آن هنگام در محضر حکومت و حضور جمعی از وجوه محل اوراق
مذکوره را معدوم می کنند به استثنای آنها که در مواد قبل ذکر شده و باید
ضمیمه صورت مجلس بشود.
ماده 36 - در هر حوزه انتخابیه انجمنهای نظارت نقاط جزو صورت مجلس
انتخابات خودشان را به امضای اعضای انجمن رسانیده به انجمن نظارت مرکزی
حوزه انتخابیه می فرستند تا در آن جا با ملاحظه صورت مجلس های انتخابات کلیه
نقاط مشترکه آن حوزه تشخیص نماینده منتخب حوزه را بنمایند.
ماده 37 - هر گاه بعضی از انجمنهای نظارت نقاط جزو صورت مجلس انتخابات
خود را در مدتی که انجمن مرکزی برای آنها معین کرده به انجمن مزبور
نفرستادند انجمن مرکزی انتخابات آن حوزه را خاتمه داده نتیجه را معین
می کند ولی این امر مانع از حق شکایت رای دهندگان آن نقاط نخواهد بود.
ماده 38 - منشی انجمن نظارت مرکزی صورت مجلس انتخابات را در سه نسخه
حاضر کرده به مهر حکومت و به امضای اعضای انجمن نظارت رسانیده یک نسخه به
حکومت نسخه دیگر به توسط حکومت و وزارت داخله به مجلس شورای ملی و نسخه
ثالث با کتابچه ثبت اوراق تعرفه به انجمن ایالتی یا ولایتی محل می فرستد.
ماده 39 - اشخاصی که ورقه تعرفه ندارند حق ورود به مجلس انتخاب
ندارند.
ماده 40 - ورود در محوطه انتخاب با داشتن اسلحه اکیدا ممنوع است .
ماده 41 - اسامی انتخاب شده گان بعد از اتمام انتخابات از طرف حاکم محل
اعلان می شود
ماده 42 - نمایندگانی که به عضویت مجلس شورای ملی انتخاب می شوند باید
به مهر یا امضا اعضا انجمن نظارت و حکومت محل اعتبارنامه در دست داشته
تسلیم دفتر مجلس شورای ملی نمایند.
ماده 43 - مادام که منتخبین اعتبارنامه نمایندگی نگرفته اند هر گاه یکی
از ایشان فوت شود یا قبول نمایندگی ننماید از بقیه منتخبین کسی که نسبا
حائز اکثریت است به نمایندگی معین می شود ولی پس از دریافت اعتبارنامه
باید مطابق ماده (52) همین قانون عمل شود.
فصل هشتم
در شکایات راجعه به انتخابات
ماده 44 - اگر از انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان کسی در بین انتخابات
شکایت یا ایرادی راجع به انتخابات داشته باشد مانع از انجام انتخاب
نخواهد شد ولی شرح آن شکایت باید در صورت مجلس درج شود.
ماده 45 - انجمن نظارت بعد از ختم انتخابات تا یک هفته شکایات راجع به
انتخابات را می پذیرد پس از آن پذیرفت شکایات را ختم کرده در ظرف یک هفته
دیگر به شکایات واصله رسیدگی می نماید.
ماده 46 - متشکیان از انتخابات یا از انجمن نظارت می توانند پس از
افتتاح مجلس شورای ملی شکایات خود را در ظرف ماه اول به مجلس شورای ملی
اظهار نمایند و حکم مجلس شورای ملی قاطع خواهد بود شکایات راجعه به
انتخاباتی که بعد از افتتاح مجلس شورای ملی به عمل می آید باید در ظرف ماه
اول بعد از انحلال انجمن نظارت به مجلس شورای ملی اظهار شود.
ماده 47 - انتخاباتی که مبنی بر تهدید یا تطمیع بوده باشد از درجه
اعتبار ساقط است و تهدید و یا نظمیه کننده از سه ماه الی یک سال محبوس
می شود و به رای یک الی دو دوره انتخابیه از حق انتخاب محروم خواهد بود.
ماده 48 - حق اعتراض بر انتخابات را اشخاصی دارند که حق انتخاب کردن
را داشته باشند.
فصل نهم
مواد مختلفه
ماده 49 - همین که نصف به علاوه یک نفر از نمایندگان ملت در تهران حاضر
شدند مجلس شورای ملی افتتاح می یابد و رای ایشان به اکثریت مناط اعتبار و
مجری است .
ماده 50 - مدت دوره تقنینیه دو سال شمسی است و ابتدای آن از روزی است
که مجلس شورای ملی افتتاح می شود.
ماده 51 - مخارج مسافرت نمایندگان را از محل انتخاب الی تهران ذهابا و
ایابا از قرار فرسخی پنج قران دولت ادا می کند مخارج لازمه متعلقه به
انتخابات را به اطلاع حکومت دولت می پردازد.
ماده 52 - هر گاه یکی از اعضای مجلس شورای ملی استعفا دهد یا فوت شود
اگر بیش از سه ماه به آخر دوره تقنینیه باقی باشد اهل محل به جای او
انتخاب خواهند کرد ولی اگر اهل محل در ظرف سه ماه از زمان اخطار نماینده
خود را انتخاب نکردند مجلس شورای ملی یک نفر را عوض نماینده مستعفی یا
متوفی انتخاب می کند.
ماده 53 - سه ماه به آخر هر دوره تقنینیه مانده از طرف دولت اعلان شروع
به انتخابات جدید داده خواهد شد و مردم می توانند هر یک از منتخبین سابق
را اگر بخواهند دوباره انتخاب کنند

نوع : قانون

شماره انتشار :

تاریخ تصویب : 1329/00/28

تاریخ ابلاغ :

دستگاه اجرایی :

موضوع :

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)

    

قانون های مرتبط

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.