×

رای شماره 141 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال مصوبه شماره 1636 هـ مورخ 30 4 1380 سازمان ملی زمین و مسکن

رای شماره 141 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال مصوبه شماره 1636 هـ مورخ 30 4 1380 سازمان ملی زمین و مسکن

رای-شماره-141-هیئت-عمومی-دیوان-عدالت-اداری-در-خصوص-ابطال-مصوبه-شماره-1636-هـ-مورخ-30-4-1380-سازمان-ملی-زمین-و-مسکن

وکیل

رای شماره 141 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال مصوبه شماره 1636/هـ مورخ 30/4/1380 سازمان ملی زمین و مسکن

شماره هـ /80/388
26/5/1381
تاریخ: 23/4/1381
کلاسه پرونده: 80/388
شماره دادنامه: 141
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای جمشید رستمی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره 1636/هـ مورخ 30/4/1380 سازمان ملی زمین و مسکن
مقدمه: شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته‌اند: سازمان ملی زمین و مسکن بدون توجه به رای شماره 217 مورخ 27/2/1378 هیات عمومی دیوان عدالت اداری و قانون زمین شهری مصوب 1366 و همچنین تبصره 2 ماده 6 مصوبه مورخ 27/1/1368 هیات وزیران به استناد مادتین 4 و 7 قانون نحوه ایجاد تسهیلات رفاهی کارکنان دولت مصوب 28/1/1367 مجلس شورای اسلامی ایران که بایستی قیمت زمین‌های واگذاری به افراد فاقد مسکن به قیمت منطقه‌ای زمان واگذاری باشد, مطالبه بهاء ملک را بر اساس بند 3-1 مصوبه 1636/هـ مورخ 30/4/1380 هیات مدیره با ربح متعلقه می‌نماید. در صورتی که این اراضی در 20 سال قبل به یمن پیروزی انقلاب اسلامی ایران توسط حکام شرع مستقر در دادگاه سابق شهرداری تهران و تعاونی‌ها و ارگان‌های جوشیده از انقلاب به کارمندان و حقوق‌بگیران دولت و اقشار کم‌درآمد جامعه واگذار گردیده سازمان زمین سال‌ها بعد از واگذاری در اقدامی کم‌سابقه اراضی دایر مسکونی را به نام دولت جمهوری اسلامی ایران منتقل نموده و سازمان در این مدت در انتقال و واگذاری اسناد تعلل نموده و از روند صدور اسناد توسط دوایر ثبتی ممانعت به عمل آورده نهایتا در سال 1376 با طرح اصلاح موادی از مادتین 147 و 148 قانون ثبت اسناد عملا صدور اسناد را به بن‌بست کشانیده است و درخواست بهاء دولتی زمین را به نرخ روز می‌نماید. از آنجایی که ارزیابی های تقویم شده بیش از دستورالعمل شماره 10395/1 مورخ 16/11/1368 بوده و با بهره پیش‌بینی شده در مصوبه تادیه بهاء خواسته شده سازمان خارج از توان مالی متقاضیان می‌باشد, مورد درخواستی سازمان خلاف قانون اساسی و شرع انور می‌باشد لذا لغو مصوبه فوق‌الذکر (بند 3-1) و اجرای دقیق دستورالعمل 10395/1 مورخ 16/11/1368 سازمان زمین شهری را تقاضا دارد. مدیرکل املاک و حقوقی سازمان ملی زمین و مسکن در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 69378/6860 مورخ 11/12/1380 اعلام داشته‌اند. شایان ذکر است که شاکی هیچ‌گاه برای دریافت زمین به این سازمان مراجعه نداشته قراردادی با این سازمان ندارد و زمین مورد واگذاری به نامبرده از طریقی غیرمتعارف و بدون رعایت ضوابط و مقررات قانون اراضی شهری و آیین‌نامه اجرایی آن صورت گرفته است. واگذاری‌ها سال‌های 1362 و 1363 توسط حاکم شرع ویژه مستقر در شهرداری تهران برخلاف موازین قانونی وقت انجام یافته و منجر به در اختیار قرار گرفتن قطعات وسیعی از اراضی ملکی دولت به اشخاص بعضاَ غیرواجد شرایط و ساخت و سازهای بی‌رویه مغایر با ضوابط شهرسازی گردید. در همان سال‌ها سازمان زمین شهری وقت در جهت حل و فصل این واگذاری‌ها طی دستورالعمل شماره 10395/1 مورخ 16/11/1368 وزیر مسکن و شهرسازی وقت مقرر گردید تا 120 متر مربع این اراضی به قیمت منطقه‌ای و مابقی به بهای کارشناسی به کسانی که اسامی آنها در فهرست واگذاری حاکم شرق سابق مستقر در شهرداری تهران قرار داشت پس از احراز واجد شرایط بودن (از حیث نداشتن واحد مسکونی) و به افراد غیرواجد شرایط چنانچه احداث بنا نموده باشند با قیمت کارشناسی واگذار گردد. از آنجا که دستورالعمل مذکور صرفا تا پایان سال 1371 قابلیت اجرایی داشت, متقاضیانی که پس از آن به این سازمان مراجعه می‌نمودند مطابق مواد 147 و 148 اصلاحی قانون ثبت به ادارات ثبت هدایت می‌شدند تا پرونده آنها بر اساس مقررات مرقوم مورد رسیدگی قرار گیرد. همان گونه که استحضار دارید طبق تبصره 3 ماده 148 قانون اصلاح مواد 1 و 2 و 3 قانون اصلاح و حذب موادی از قانون ثبت اسناد و املاک مصوب 1370 هیات‌های حل اختلاف چنانچه متقاضی فاقد واحد مسکونی بود و زمین مورد تصرف بیش از 250 متر مربع مساحت نداشت رای به انتقال ملک به بهای منطقه‌ای می‌داد. لکن در سال 1376 با تصویب قانون اصلاح مواد 147 و 148 اصلاحی قانون ثبت اسناد و املاک به موجب بند (هـ) تبصره 3 ماده 2 آن اراضی تصرف شده واقع در محدوده قانونی و حریم استحفاظی در شهرهای بزرگ با جمعیت دویست هزار نفر و بیشتر موضوع بند (الف) و جزؤ اول بند (د) نیز به بهای عادله روز محاسبه می‌شود. لذا هیات مدیره این سازمان به منظور تعیین تکلیف متقاضیانی که قبل از حاکم شرع مستقر در شهرداری زمین دریافت نموده‌اند لکن بنا به دلایلی تا سال 1371 به سازمان زمین شهری وقت مراجعه ننموده بودند و در جهت تسهیل و ترفیه حال ایشان وفق مصوبه شماره 1636/هـ مورخ 30/4/1380 با انتقال اراضی مورد نظر با همان روش پیش‌بینی شده در دستورالعمل شماره 10395/1 مورخ 16/11/1368 وزیر مسکن و شهرسازی وقت بر اساس قیمت‌های سال 1371 النهایه تبدیل آن به ارزش ریالی فعلی و اخذ 50 درصد بهای احتسابی به صورت نقد و مابقی طی اقساط سه ساله طبق دستورالعمل فروش اقساطی مورد عمل بانک مسکن موافقت می‌نماید که مصوبه مرقوم به تایید وزیر مسکن و شهرسازی در ذیل مصوبه نیز رسیده و ابلاغ می‌شود. لازم به توضیح است که اساسا چون این افراد در مهلت‌های اعلام شده در طول سال‌های 1368 الی 1371 می‌بایست جهت تعیین تکلیف به سازمان مراجعه نموده و بهای زمین تصرفی دولت را طبق دستورالعمل یاد شده می‌پرداختند و مصوبه هیات مدیره این سازمان مبنی بر موافقت با پرداخت بهای زمین برای اشخاص واجد شرایط تا 120 متر مربع به قیمت منطقه‌ای سال 1371 و مازاد کارشناسی همان سال و برای افراد غیرواجد شرایط به بهای کارشناسی سال 1371 مغایر ضوابط و مقررات جاری علی‌الخصوص بند (د) تبصره 45 قانون بودجه و مستلزم تحمیل بار مالی به این سازمان می‌باشد لذا اجرای آن با تاید و تنفیذ رئیس مجمع عمومی سازمان ملی زمین و مسکن و صرفا همان‌گونه که در مصوبه آمده در صورت مراجعه متقاضی و پرداخت وجه طبق محاسبات مربوطه تا پایان سال جاری بوده و چنانچه متقاضیان بعد از پایان سال 1380 مراجعه نمایند مشمول مقررات لازم‌الاجرای وقت می‌باشند. بنا به مطلب معنونه فوق ملاحظه می‌فرمایید که این سازمان نه تنها اجحافی به این افراد که سال‌ها بدون پرداخت بهای زمین ملکی دولت در آن احداث بنا و سکونت نموده‌اند روا نداشته بلکه تمهیداتی نیز با تصویب مصوبه مرقوم به منظور حل و فصل مشکل ایشان اتخاذ نموده و با عنایت به اینکه مصوبه مورد بحص صرفا تا پایان سال 1380 قابلیت اجرایی دارد درخواست ابطال آن بی‌مورد بوده و تحصیل حاصل است لذا رد شکایت مطروحه مورد استدعا است. دبیر محترم شورای نگهبان در خصوص ادعای خلاف شرع بودن مصوبه مورد شکایت طی نامه شماره 703/30/81 مورخ 22/3/1381 اعلام داشته‌اند, موضوع مصوبه 1636/هـ مورخ 30/4/1380 سازمان ملی زمین و مسکن در جلسه مورخ 21/3/1381 فقهاء محترم شورای نگهبان مطرح شد که مغایر موازین شرع شناخته نشد. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام والمسلمین دری نجف‌آبادی و با حضور رؤسای شعب بدوی و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.

رای هیات عمومی
الف – به شرح نظریه مورخ 21/3/1381 فقهاء محترم شورای نگهبان مصوبه مورد اعتراض خلاف شرع شناخته نشده است. بنابراین موردی برای ابطال آن در اجرای قسمت اول ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری وجود ندارد. ب – نظر به اینکه وضع قاعده آمره در مورد واگذاری اراضی دولتی به اشخاص فاقد مسکن و تعیین شرایط مربوط از حیث مساحت و بهای زمین واگذاری منوط به حکم یا اذن صریح قانونگذار به مراجع ذی‌صلاح است و قانونگذار به شرح قوانین موضوعه مربوط از جمله قوانین اراضی شهری و زمین شهری شرایط واگذاری اراضی دولتی و بهای آن را مشخص کرده است, بند 4-1 مصوبه 1636/هـ مورخ 30/4/1380 سازمان ملی زمین و مسکن که متضمن وضع قاعده آمره در باب بهای اراضی واگذاری شده به اشخاص واجد شرایط به غیر از ترتیب مقرر در قانون می‌باشد خارج از حدود اختیارات قانونی سازمان مذکور تشخیص داده می‌شود و به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‌گردد.
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری – قربانعلی دری نجف‌آبادی

نوع : آراء و نظریات

شماره انتشار : 16750

تاریخ تصویب : 1381/4/23

تاریخ ابلاغ :

دستگاه اجرایی : سازمان ملی زمین و مسكن -

موضوع :

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)

    

قانون های مرتبط

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.