صرف تصدیق جهیزیه ازطرف زوج موجب ضمان ومسئولیت اوبرای استرداد آن اموال به زوجه نیست
رای شماره : 101 - 15/1/1316
رای شعبه سوم دیوان عالی کشور
(( جهیزیه زن درمحل اقامت وسکنای او وتحت نظرواستیلای خوداو حفظ ومورد استعمال میشود وتصدیق زوج فقط درزمینه اقراربه مالکیت زوجه نسبت به اشیاء مزبور است وسندی است که برای ثبوت مالکیت زوجه ، وعدم استحقاق زوج دراشیاء مزبور تحصیل میگردد. بنابراین حکم بضمان ومسئولیت زوج بمجرد تصدیق وامضای اودر صورت جهیزیه مستند قانونی نخواهد داشت ))
* سابقه *
رای مورخ 29/7/40 شعبه 27 دادگاه شهرستان تهران
پرونده شماره 39/203
خلاصه دعوی این است که زنی باستناد صورت جهیزیه خود ، که به امضای زوج اورسیده ، درخواست صدور حکم برمحکومیت او کرده است ، زوج دربرابر دفاع کرده که خواهان درغیبت او کلیه اموال خودرا به ضمیمه اثاث او بسرقت برده است ، دادگاه بخش نیز باین استدلال که (( خواهان دلیلی بربقای جهیزیه دریدزوج اقامه نکرده دعوی رامحکوم به رد کرده است ، پس ازطرح دعوی پژوهش ، در دادگاه شهرستان بدین شرح اظهارنظر شده است :
(( درخصوص مصالبه : 1 سه دست لباس سنگین ( شال ) ودودست (وسط) کودری مقوم به سه هزارریال 2 اسباب حمام بادوبقچه مخمل وچلوار مقوم به یک هزاروپانصد ریال 3 بقچه حمام مخمل زری با 20 مترپارچه کودری مقوم به یک هزاروپانصد ریال :
(( نظر باینکه اموال مذکور درعدداشیائی است که عرفا" درتصرف زوجه است ومعمولا" مورد استفاده زوج قرارنمی گیرد وماده 56 آئین نامه اجراء ثبت باتوجه به همین اماره ، آن قسمت از اثاث البیت راکه عادتا" مورد استعمال زنانه دارد ملک اوتلقی کرده است .))
(( نظر باینکه امضاء ذیل صورت جهیز واعلام زوج براینکه : (( اشیاء مرقومه فوق تماما" تحویل اینجانب گردیده )) عرفا" دلالت ندارد که اشیاء مذکور درتصرف انحصاری وی قرارگرفته ، بلکه بااین عبارت زوج تایید کرده است که آن اشیاء که درزندگی مشترک زوجین قرارمیگیرد بزوجه تلق دارد ، بنابراین نسبت به البسه و اشیاء مورد مطالبه ای استفاده از آن اختصاص بخواهان دارد ، نامبرده درصورتی میتواند از زوج خود استرداد آنرا بخواهد که انتزاع ید خود وتصرف انحصاری زوج رادردادگاه ثابت کند ))
نظر باینکه پرونده امر از این حیث مقرون بدلیل قاطعی نیست وخروج زوجه از خانه زوج نیز بتنهائی وبدون هیچگونه قرینه ای حاکی ازخلع ید زوجه ازتمام جهیزیه خود نیست ، لذا دراین قسمت دادنامه یژوهشخواسته دائر بربطلان دعوی بانو ... درنتیجه استوار میشود))
ودرخصوص مطالبه سایر اشیاء مندرج درورقه عادی 28/11/1337 نظر باینکه طبیعت اموال مذکور بنحوی است که مورداستفاده زوجین قرارمیگیرد وعادتا" استعمال آن اختصاص بزوجه ندارد،وبنابراین پس ازورود اموال درخانه زوج قهرا" درتصرف او قرارمیگیرد ))
(( نظرباینکه آقای ... بطور مکرر آوردن اشیاء رابخانه خود اعتراف ومنتهی ادعا کرده است که بانو... پس از خروج ازخانه وی جهیزیه رابرده است واین ادعا نیز مقرون بدلیلی نمیباشد.
(( نظر باینکه پژوهشخوانده درصورتمجلس مورخ 19/4/40 ضمن توضیحات خود تصدیق کرده است که پژوهشخواه بیش از مدت سه ماه بااوبسر نبرده است وعرفا" دراین مدت کوتاه بعید بنظر میرسد که اشیایی ازقبیل طروف مسی وسماور وغیره دراثر کثرت استعمال ازبین رفته باشد ، وبنابراین بقاء اشیاء مورد مطالبه دردست پژوهشخوانده موافق بااصل وظاهر است ، ودلیلی که خلاف مدلول اصل وادعاء نامبرده را درخصوص بردن جهیز اثبات کند بدادگاه تقدیم نشده است ))
(( نظر باینکه بشرح تصمیم مورخ 14/7/1339 ، پژوهشخوانده برای بیان اوصاف وقیمت اقلام مختلف جهیزیه بدادگاه دعوت شده ، وپس از تعیین این خصوصیات محکمه ضمن صدور قرارتحقیق از آقای ... از پژوهشخوانده دعوت کرده است که برای ملاحظه اوصافی که ولی زوجه از جهیزیه شمرده حاضر شود وبنوبه خود توضیحات لازم را بدهد ونامبرده درمقام بیان توضیح درجلسه 19/4/40 گفته است : درجهیزیه که زوجه من مطالبه میکند ، هرچند بمنزل من آورده است ولی ازتاریخ ازدواجش بیش ازسه ماه در خانه من نماند ...)) وازاین بیان بخوبی برمی آید که درباره خصوصیات ذکر شده طرفین اختلافی ندارند.))
(( بنابمراتب مذکور ، بااعلام فسخ دادنامه پژوهشخواسته ، دراین خصوص پژوهشخوانده محکوم میشود که اشیاء زیررا بپژوهشخواه تسلیم کند...))
مرجع :
حقوق مدنی ، دکترکاتوزیان
جلداول ، نکاح وطلاق
انتشارات بهنشر
صفحه : 209 الی 211
29
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 101
تاریخ تصویب : 1316/01/15
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
زوجه پس از انحلال نکاح درصورتی میتواند عین یاقیمت جهیزیه رااز شوهرمطالبه کند که بقاء اعیان یاتلف آنرادریدشوهربعدازوقوع طلاق اثبات نماید درطلاق خلع زوجه بایدحضور داشته وقاصد دربذل مهریه باشد وتوافق دردادگاه برای بذل مهریه اثری ندارد
