متعارف بودن امری درعرف وعادت به منزله ذکردرعقداست وفروشنده ملزم به تنظیم سندرسمی مال غیرمنقول است هرچنددرعقدتصریح نشده باشد
پرونده کلاسه : 12
رای دیوان عالی کشور
"اعتراض تجدیدنظرخواه نسبت به دادنامه ...وارداست ودادنامه تجدیدنظرخواسته مخدوش است ،زیرااولا:
قرارهای نهایی که درامورحقوقی صادرمی شوندوموجبات صدوراین قرارها درقانون آیین دادرسی مدنی (مواد197و198)احصاگردیده ودرقانون مزبوربه علت واردنبودن دعوی به کیفیت مطروحه صدورقراررددعوی تجویزنگردیده و مقتضای استدلال دادگاه مبنی برواردنبودن دعوی اظهارنظرونهایتاصدورحکم درماهیت دعوی است نه صدورقراررددعوی .
ثانیا:درقوانین ماهوی وشکلی تاسیس درباب لزوم تنفیذصلحنامه عادی که مستنددعوی قرارگرفته وجودنداردوآنچه که راجع به لزوم تنفیذاسنادعادی درقانون مذکورگردیده مربوط به وصیتنامه است وارتباطی باصلحنامه و اسنادمربوط به سایرمعاملات ندارد،ثالثااستدلال دادگاه مبنی براینکه خوانده پرونده مالک موردخواسته نبوده وتعهدی برای انتقال آن نداردصحیح نیست ،زیراخواهان دعوی به شرح منعکس دردادخواست اعلام داشته مرحوم ... پدرومورث متداعیین شش دانگ خانه موردنظرراکه عرصه آن موقوفه است صلحا به وی منتقل کرده است وبه موجب گواهی حصروراثت ...4/10/70 مرحوم ... درتاریخ 4/5/70 فوت شده ووراثش منحصراعبارتنداز...و...وطبق محتویات پرونده ثبتی که خلاصه آن درصورتجلسه 29/1/71دادگاه منعکس است آقای ...فرزند...شش دانگ اعیانی خانه ...فرعی از...بخش ...رامالک بوده که نامبرده فوت کرده وراث حین الفوتش عبارتنداز...و...نتیجتا برحسب قواعدارث متروکات وتعهدات متوفی به وراث منتقل می گرددوطبق بند4ماده 140قانون مدنی ارث هم یکی ازاسباب تملک است وازطرفی بموجب ماده 219قانون مدنی عقدی که برطبق قانون واقع شده باشدبین متعاملین وقائم مقام آنهامن جمله وراث لازم الاتباع است وبرحسب مواد220و225قانون مزبور عقودمتعاملین رابه کلیه نتایجی که بموجب عرف وعادت یابه موجب قانون ازعقدحاصل می شودملزم می نمایندومتعارف بودن امری درعرف وعادت بطوری که عقدبدون تصریح هم منصرف برآن باشدبه منزله ذکردرعقداست ولزوم تنظیم سندرسمی انتقال درمعامله اموال غیرمنقول ازمسلمات عرف وعادت ودر قانون ثبت هم موردتوصیه قانونگذارقرارگرفته ودرنتیجه درعقودناقله اموال غیرمنقول مانندبیع وصلح ولوآنکه بایع ومصالح درمتن عقددرباب تنظیم سندرسمی انتقال تعهدی نکرده باشدبه حکم مواد220و225قانون مدنی و برحسب عرف وعادت مسلم ومقررات قانون ثبت وجودچنین تعهدی برای بایع ویامصالح وقائم مقام آنان محل تامل نمی باشدوبنابه مراتب قرارتجدیدنظر خواسته باموازین قانونی فوق الاشعارمخالفت داردوبه استنادبندب ماده 6 قانون تعیین مواردتجدیدنظراحکام دادگاههاونحوه رسیدگی آنهانقض می شود ورسیدگی به ماهیت دعوی وفق تبصره ذیل ماده 13قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک ودوبه دادگاه حقوقی یک ...ارجاع می گردد."
* سابقه *
دراین پرونده خواسته الزام به تنظیم سندرسمی سه دانگ مشاع ازشش دانگ اعیانی یک باب منزل می باشدکه خواهان اظهارداشته مرحوم ...درحال حیات به موجب سندعادی مستنددعوی شش دانگ اعیانی خانه فوق الذکررابه این جانب صلح نموده وحالاورثه اوازتنظیم سندانتقال خودداری می نماید. دادگاه پس ازجری تشریفات قانونی چنین رای داده است :
"باتوجه به اینکه صلحنامه استنادی خواهان بطورعادی نوشته شده تااز طریق دادگاه تنفیذنگردددارای اثری نیست وباعنایت به اینکه اگرصلحنامه تنفیذشودخوانده پرونده مالک موردخواسته نبوده وتعهدبرای انتقال آن را ندارد،لذادادگاه دعوی مطروحه رابه کیفیت موجودواردندانسته وقراررد آن راصادرمی نماید."
مرجع :
کتاب علل نقض آراحقوقی دردیوانعالی کشور تالیف یدالله بازگیر
انتشارات ققنوس - چاپ اول - سال 1376 صفحه 42-44
43
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 12
تاریخ تصویب : 1373/01/01
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
بانامشخص بودن مالک زمین مورددعوی ، حکم برمحکومیت خوانده به تنظیم سندموجه نیست وجودفاصله زمانی بین قولنامه وطرح دعوی ممکن است اماره وقرینه ای باشد براین ادعاکه هدف طرفین استقراض بوده وقصدمعامله نداشته اند
