×

شرط انصراف از معامله خیارفسخ الزام بیع - اصراری نبودن موضوع

شرط انصراف از معامله خیارفسخ الزام بیع - اصراری نبودن موضوع

شرط-انصراف-از-معامله-خیارفسخ-الزام-بیع---اصراری-نبودن-موضوع
رای شماره : 36 - 5/10/1374

رای هیات عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشور(اصراری ) چون پس از قرائت گزارش مربوط، بنظراکثریت اعضای هیات عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشور موضوع غیرقابل طرح تشخیص گردید لذا جهت اقدام قانونی به شعبه محترم رسیدگی کننده اعاده می گردد0
هیات عمومی دیوان عالی کشور (شعب حقوقی )

* سابقه *
رای اصراری حقوقی 137436
عدم قابلیت طرح

شماره رای : 536/10/1374
شماره پرونده : 137434
شماره جلسه : 137444

شرط انصراف از معامله
خیار فسخ
موضوع : الزام
بیع
اصراری نبودن موضوع

در ساعت 9 روز سه شنبه مورخ 5/10/1374 جلسه هیات عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشور (اصراری ) بریاست حضرت آیت الله محمدی گیلانی رئیس دیوان عالی کشور و با حضور جنابان آقایان قضات شعب دیوان عالی کشورو نماینده جناب آقای دادستان کل کشور تشکیل شد0
ابتدادادنامه شماره 491و13492/8/1374 شعبه بیست وپنجم دیوان عالی کشور بتصدی جناب آقای ابوالفتح قطبی رئیس و جناب آقای صلاح الدین فسلفی عضو معاون بشرح زیر قرائت گردید:
خلاصه جریان پرونده : بتاریخ 23/6/69 رسول صفرزاده بخواسته الزام به تنظیم سند رسمی انتقال بطرفیت سیدعباس جلالی فریزوندی طرح دعوی کرده و ضمن دادخواست اجمالا" توضیح داده در 16/12/68 یکدستگاه آپارتمان مسکونی طبق قولنامه رسمی از خوانده خریداری تا کنون مبلغ 000،250،1 هزار تومان به نامبرده پرداخت نموده ام انجام معامله طبق ماده 190 قانون مدنی بوده هیچگونه عذری برای فروشنده جهت غیرقانونی بودن قولنامه موجود نمی باشد درخواست صدور رای نموده است 0
متقابلا" سی عباس جلالی نیز بطرفیت شخص مذکور با طرح دعوی فسخ قولنامه را خواستار شده وچنین توضیح داده اولا" درقولنامه 16/12/68 اشاره شده چنانچه هر یک از طرفین مایل به فسخ قولنامه باشند مبلغ بیعانه را به طرف دیگر بپردازد اینجانب باستناد عدم حضور ایشان و استفاده از مقررات منعکس در قولنامه مراتب فسخ قولنامه راوسیله اظهرانامه 267270/2/69 به خریدرا اعلام کرده ام ثانیا" اقدام خواهان د رعدم رعایت مفاد قولنامه سبب عنوان فسخ قولنامه گردیده است زیرا با وجودیکه قرار بوده ریدار در ترایخ معین دردفترخانه مراجعه و تشریفات انتقال انجام شور بعلت عدم حضور ایشان و عدم تنظیم سند خسارات زیادی متوجه اینجانب شده است استدعادارد مراتب حضور یا عدم حضور خریدار و اینجانب از محضر63 استعلام شود و با توجه به مراتب فوق فسخ قولنامه رد دعوی خواهان را استدعا دارد شرط فسخ مذکور در قولنامه بدین شرح بوده است (هرکدام از طرفین تصمیم به فسخ قرارداد نمایند مبلغ بیعانه را باید بعنوان ضرر و زیان به طرف دیگر بپردازند) بعلاوه مواردیکه بصورت چاپ شده در قولنامه هست 0
دو دعوی در شعبه بیست و چهار حقوقی یک تهران بنحو توام مورد رسیدگی قرار گرفته و منتهی به دادنامه شماره 726061 اجمالا":
محکومیت خوانده دعوی اصلی به انتقال رسمی در قبال یک سوم از قیمت و بهای تعیین شده درقراردادورد دعوی نسبت به 4دانگ بعلت عدم مالیکت فروشند گردیده دعوی تقابل نیز محکوم بهبطلان اعلام شده (نسبت به دو دانگ ) و نسبت به چهار دانگ مردود اعلام شده 0
بر اثر تجدیدنظر خواهی خوانده اصلی دادنامه شماره 753754 14/11/72 این شعبه بخلاصه ذیل صادر شده است :
2000 بشرح مذکو ردر قولنامه موصوف معامله 6 دانگ یکدستگاه آپارتمان طبقه اول مورد توافق بوده (حسب محتویات پرونده پلاک موضوع دعوی بصورت سه دستگاه آپارتمان درآپده که در مالکیت تجدیدنظرخواه و دونفر دیگر هر یک بمیزان دو دانگ مشاع از6 دانگ قراردارد) بنابراین و قطع نظر از اظهار تجدیدنظرخواه که در زمان تنظیم سند رسمی مالکین دیگر در اختصاص طبقه اول در سهمی وی موافقت می نموده اند و صرفنظر ازچگونگی تصمیم دادگاه در ارتباط با خواسته و آنچه نسبت به چهار دانگ اتخاذ شد هبا عنایت به اینکه بهرحال تجدیدنظر خواه مالک دو دانگ مشاع از هر سه آپارتمان (کل پلاک ) می باشد و دو دانگ سهمی نامبرده نیز مورد حکم قرار گرفته با فرض اینکه حکم صحیح تلقی می شد قید انتقال دو دانگ ( در قبال یک سوم از قیمت و بهای تعیین شده ) مخدوش است زیرا بهای مورد توافق در قولنامه به واقع بازاء همین دو دانگ مشاع بوده است 0 3 براساس تصریح در قولنامه زمان تنظیم سند رسمی انتقال و تحویل از 26/1/69الی 1/2/69 تعیین گردیده نتیجه آخرین مهلت مورد توافق برای تنظیم سند انتقال وتحویل 1/2/69بوده که تجدیدنظر خوانده می بایستی در دفترخانه حاضر شود استدلال دادگاه در این رابطه ( با وجو آنکه حسب گواهی دفترخانه فروشند در تاریخ معیین در دفترخانه حاضر بوده و بنابر محتویات پرونده مدارک لازم برای انجام معامله را نیز از قبیل پرداخت عوراض و مالیات و اخذ استعلام آماده داشته ) به اینکه به خریدار اطلاع نداده بوده موجه بنظر نمی رسد در مورداظهارنامه هم با التفات به تذکر در دادخواست تقابل چنانچه ملاحظه آن ضرورت داشته می بایستی از خواهان مذکور مطالبه گردد0
4 خریدار تمام آنچه در28/12/68 بابت ثمن معامله می بایست بپردازد پرداخت نکرده است مضافا" آنکه باقی ثمن هم پرداخت یا تودیع نشده و ضمن دادنامه هم نسبت به آن تعیین تکلیف بعمل نیامده است 5 استدلال دادگاه در مورد دعوی تجدیدنظر خواه واردنیست زیرابنابتوافق طرفین ضمن قولنامه بعلاوه شقوق ب و ج بند 3 قولنامه مبین حق انصراف هر یک با ضمانت اجرا می باشد0در قبال دلایل ابرازی تجدیدنظر خواه در حضور دو دفترخانه به تاریخ یاد شده دلیل خلاف ابراز نشده است لهذادادنامه نقض می شود0
شعبه چهارده حقوقی یک تهران که عهده دار رسیدگی پس ازنقض بوده پس از تعیین وقت رسیدگی واستماع توضیحات حاضرین بااعلام ختم رسیدگی خلاصتا" چنین رای داده :000
خوانده دعوی اصلی شش دانگ آپارتمان موصوف در فوق را (6 دانگ یکدستگاه آپارتمان طبق اول ) در قبال مبلغ 000،300،2 هزار تومان به خواهان دعوی منتقل کرده و متعهد به تنظیم سند انتقال بنام او گردیده است نظر به اینکه خوانده مالک 2 دانگ از پلاک ثبتی می باشد و ادعای او به اینکه پس ازتفکیک پلاک ثبتی مزبورآپارتمان مورد ادعا در سهم اختصاصی نامبرده قرار گرفته متکی به دلیل نمی باشد( حسب محتویات پرونده سه آپارتمان وسیله ثبت محل با تنظیم صورت تفکیکی مفروز گردیده و صورت تفکیکی هم به دفترخانه فرستاده شده لکن تقسیم نامه رسمی و تعیین سهم بصورت رسمی بعمل نیامده ) نظر به اینکه خوانده نه تنها دلیلی ابراز نداشته که در مدت اعتبار خیار فسخ قرارداد مستند دعوی را فسخ کرده است بلکه حضور او در تاریخ یاد شده در دفترخانه موید عدم استفاده از خیار فسخ می باشد و نظربه اینکه دلیلی بر تنفیذ قرارداد از طرف سایرمالکین آپارتمان ابراز نگردیده و در قرارداد 6 دانگ آپارتمان مورد معامله قرار گرفته با این ترتیب ثمن تعیین شده ناظر به 6 دانگ آپارتمان مورد معامله می باشد و تحصیل آن بسهم خوانده که در رای دیوان کشور به آن اشاره شده مخالف بامندرجات قرارداد می باشد بنابراین اولا" دعوی خواهان اصلی تا میزان 2 دانگ از 6 دانگ آپارتمان مورد ادعا ثابت تشخیص و با توجه به اقرارخوانده براخذ000،250،1 هزار تومان یعنی بیش از یک سوم ثمن معامله حکم بر الزام خوانده بهتنظیم سند رسمی انتقال دو دانگ از 6 دانگ یکدستگاه آپارتمان احداث شده در طبقه اول پلاک ثبتی مذکور بنام خواهان صادر و اعلام می شود0 نسبت به مازاد بر آن بلحاظ نداشتن مالکیت خوانده قرارردصادر می شود0 ثانیا" دعوی خواهان تقابل نسبت به 2 دانگ سهمی او از آپارتمان غیر ثابت تشخیص و حکم به بطلان آن صادر می شود و نسبت به 4 دانگ دیگر چون مالکیتی ندارد قرار رد دعوی صادر می شود0
طرفین از حکم صادره درخواست تجدیدنظر کرده اند پرونده به این شعبه ارجاع گردیده است اعتراض خواهان اصلی این است که چنانچه 6 دانگ آپارتمان طبقه اول از نظر صدور حکم اشکال داشت دو دانگ مشاع از کل پلاک که سهمی فرنشنده بوده می بایست مورد حکم قرار می گرفت اعتراض تجدیدنظر خواه دیگر نیز اجمالا" ناظر به عدم حضور خریدار در دفترخانه و اعلام فسخ قولنامه وسیله اظهارنامه و شرط انصراف مقرر بوده که مورد توجه قرار نگرفته است توضیح آنکه مورد معامله در قولناه چنین قید شده است (موردمعامله 6 دانگ یکدستگاه آپارتمان مسکونی واقع درتهران میدان بهارستان کوچه نظامیه کاشی 61 طبق اول درای شماره 000طبق صورت تفکیکی 000) بمبلغ 000،300،2هزار تومان تشخیص گردیده )
هیات شعبه با توجه به محتویات پرونده مشاوره چنین اتخاذ تصمیم می نماید:
تصمیم شعبه : دادنامه مورد تقاضای تجدیدنظر حداقل نسبت به مورد معامله و ثمن آن اصراری است زیرامستنبط از قرارداد تنظیمی اینست که قرارداد نسبت به سهم فروشنده (دودانگ مشاع از کل سه آپارتمان و یا یک آپارتمان بر اساس توافق عمل مالکین ) تنظیم گردیده و صدور رای نسبت به دو دانگ از یک آپارتمان با یک دوم از ثمن مورد توافق مغایر با مفاد قرارداد و قصد و رضای طرفین می باشد در حالیکه دادگاه آنرا نسبت به آنچه مورد حکم قرار داده معبتر می باشد علیهذا چون با توجه به اصرار دادگاه پرونده باید در هیات عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشور مورد رسیدگی قرار گیرد مقرر است پرونده به مرجع مرقوم ارسال شود0
شعبه بیست وپنجم دیوان عالی کشور

پس از قرائت گزارش و بررسی اوراق پرونده ، اکثریت عده حاضردر جلسه ( عده حاضران 51نفر) بشرح زیر رای داده اند:

مرجع :
کتاب مذاکرات وآراءهیات عمومی دیوان عالی کشور،سال 1374 دفترمطالعات وتحقیقات دیوان عالی کشور، چاپ روزنامه رسمی کشور

78

نوع : آراء و نظریات

شماره انتشار : 36

تاریخ تصویب : 1374/10/05

تاریخ ابلاغ :

دستگاه اجرایی :

موضوع :

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)

    

قانون های مرتبط

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.