قتل غیرعمد (رانندگی ) درخواست دیه از بیت المال
قتل غیرعمد (رانندگی ) درخواست دیه از بیت المال
1/7/1374
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای دیوان کشور
در خصوص گزارش معاون دادگستری گران به اینکه به موجب دادنامه 677/12/7/74 صادره از شعبه 2 دادگاه عمومی گرگان ، که خانم 000در گرگان به علت تصادف با ماشین فوت شده وراننده متواری و شناسایی نگردیده ، و خواستار پرداخت دیه از بیت المال به اولیاءدم شده است 0 به استحضار می رساند، با ملاحظه پرونده استنادی ، حسب گزارش کلانتری در تاریخ 16/11/60 پیرزن عابری را اتومبیل در گرگان مصدوم و متواری شده 0 مصدوم در بمیارستان قادر به تکلم نبوده ، سپس فوت کرده ، فرزند مصدوم که از داخل خانه شاهد ماجرا بوده ، مشاهده کرده اتومبیل قرمز رنگ پلاک سفید با مادرش تصادف کرده ، دو نفر از اولیاءدم از شکایتشان از راننده قاتل گذشت کرده ، اما بقیه وراث از راننده شکایت کرده اند، پزشکی قانونی فوت را در اثرضربه مغزی به پیرزن 70 ساله تشخیص داده 0 دادسرای عمومی گرگان به موضوع رسیدگی کرده ، و دستور شناسائی راننده متواری با هدایت شاکی داده شده ، و پیرو دستور، از کلانتری راجع به شناسایی راننده متواری استعلام شده ، اما کلانتری گزارش کرده ، راننده متواری دربخش کلانتری شناسایی نشده ، آقای بازپرس در تاریخ 26/6/73 به لحاظ اینکه راننده متواری شناخته نشده ، دراجرای ماده 255قانون مجازات اسلامی خواستار پرداخت دیه از بیت المال گردیده 0 دادگاه عمومی گرگان شعبه دوم ، حسب دادنامه 677/12/7/74 با عنایت به اینکه خانم 000 بوسیله اتومبیل تصادف کرده و فوت شده ، و راننده شناسایی نشده ، حسب تقاضای اولیاءدم و مطابق ماده 255 قانون مجازات اسلامی ، و ماده 300 قانون دیات وفتوای حضرت آیت الله خامنه ای حکم به پرداخت 50 نفر شتر، از بیت المال به الویاءدم صادر کرده است 0 به همین منظورپرونده به حضورجناب آقای دادستان محترم کل کشورارسال شده است
نظریه
با ملاحظه محتویات پرونده ، و اینکه منطوق ماده 255 قانون مجازات اسلامی مورد استناد دادگاه چنانچه قتل در اثر ازدحام باشد یاجسد مقتول در شارع عام یافت شود، و قرائن ظنی قاضی به شخص یاجماعتی نباشد، دیه باید از بیت المال داده شود، در مانحن فیه ، اتومبیل قرمز رنگ پلاک سفید در خیابان با پیرزنی تصادف کرده ، و فرزند متوفی آن را مشاهده کرده ، اما مامورین انتظامی و سپس دادسرا اقدام جدی در مورد شناسایی اتومبیل و راننده قاتل به عمل نیاورده و مورد خارج از شمول ماده 255، قانون مجازات اسلامی است ، و موردی برای پرداخت دیه ، از بیت المال وجود ندارد، عقیده دارم ، پرونده جهت اقدام مقتضی به دادگستری گرکان اعاده گردد0
دادیار دیوان عالی کشور
ریاست محترم دادسرای دیوانعالی کشور
احتراما"، عطف به مرجوعه مورخ 11/11/74 به استحضار میرساند: جریان پرونده همان است که در گزارش جناب آقای 000 همکار محترم آمده است ، حسب توضیحات آقای 000 از فرزندان مقتوله اتومبیل قرمز رنگ با پلاک سفید به مادرش زده و فرار کرده است ، مشخصات دیگری از اتومبیل ضبط نگردیده و داده نشده تا در مورد آن بررسی و تحقیق شود0 ار تاریخ وقوع که سال 60 بوده لغایت سال 73 اقدامات مامورین کلانتری حکایت دارد در محل در اطراف حادثه تحقیق به عمل آمده راننده خاطی و اتومبیل شناخته نشده است ، نظر به اینکه مشخصات دیگری از اتومبیل جز رنگ و سفید بودن پلاک به دست نیامده ودستورات قضائی و اقدامات مامورین در طول 14 سال از حیث شناسایی قاتل بی نتیجه و بی حاصل بوده مورد به نظر اینجانب از مصادیق ماده 255 قانون مجازات بوده و خونبهای مقتوله با لحاظ عدم امکان دسترسی به قاتل باید از بیت المال داده شودوتصمیم ورای شماره 677/12/7/74 حاکم شرع (حاکم شعبه دوم دادگاه عمومی گرگان ) خالی از هرگونه اشکال شرعی و قانونی است 0
دادیار دیوان عالی کشور
بسمه تعالی
با تجدیدنظر باستناد بند2 از ماده 18 موافقت می شود0
مرتضی مقتدائی دادستان کل کشور
رای شعبه 000 دیوان عالی کشور
صرف نظر از اینکه حسب محتویات پرونده رنگ اتومبیل و رنگ پلاک آن وسیله فرزند مقتوله که ناظر صحنه تصادف بوده است معرفی واعلام شده و در ساعات اولیه وروزهای اول تصادف که نیروی انتظامی محل در جریان امر قرار گرفته است با توجه به محدوده و منطقه تصادف و مشخص بودن رنگ اتومبیل و رنگ پلاک آن ضمن سئوال از نوع اتومبیل از فرزند مقتوله که از وی سئوال نشده است و تفحص و تجسس بیشتر دادسرا نیروی انتظامی امان واحتمال شناسایی راننده قاتل وجود داشته و صرفنظر از اینکه بعض از ورثه مقتوله که درمراحل دادرسی اعلام گذشت و رضایت نموده اند ومجددا" مطالبه دیه کرده اند ودادگاه توجه ننموده است وهمانگونه که در گزارش ونظریه دادیار محترم دادسرای دیوانعالی کشور که به موافقت جناب دادستان محترم کل کشور رسیده آمده است مورد خارج از شمول منطوق ماده 255 قانون مجازات اسلامی است که می گوید هرگاه شخصی در اثر ازدحام کشته شود یا جسد مقتوله در شارع عام پیدا شود وماده مزبور منصرف از مثل مورد است علیهذا مستندا" به بند2 ماده 18 قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب دادنامه تجدیدنظرخواسته نقض رسدگی مجدد آن به شعبه دیگر دادگاه عمومی گرگان محول می گردد0
مرجع :
کتاب نظریات قضائی دادستانی کل کشوردراجرای مواد 18 و 31 قانون
تشکیل دادگاههای عمومی وانقلاب آراء جزائی 1375
جلداول تهیه وتدوین : محمدهاشم صمدی اهری انتشارات گنج دانش
137
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 37
تاریخ تصویب : 1374/07/01
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
دراتهام خودداری از انجام وظیفه مامورنظامی دادگاه طبق مقررات عمل نموده واعمال ماده 31 موردندارد دادگاه عمومی ملزم است برابر نظریه و استدلال رای اصراری شعب دیوانعالی کشوراتخاذ تصمیم و تبعیت نماید ودرغیراینصورت ازموارد تجدیدنظرخواهی است
