حفر چاه نیمه عمیق در ملک غیر
نظریه مشورتی اداره حقوقی وزارت دادگستری
4 شمار31هفته دادگستری صفحه 102
1 حریم چاه
2 حفر چاه نیمه عمیق در ملک غیر.
اگر کسی در ملک غیر چاه نیمه عمیق حفر کند آیا مورد با قانون قنوات و موازین آن منطبق است یا خیر و آیا برای رعایت حریم میتوان بیش از آنچه که در قانون مدنی قید گردیده (30) گز در نظر گرفت یا اینکه حریم چاههای نیمه عمیق و عمیق باید مطابق حریم قنات منظور گردد؟
با توجه بماده 3قانون قنوات مصوب شهریور ماه 1309 و مواد 137 و138 قانون مدنی که در ذیل درج میگردد:
ماده 3 د املاک مزروعی مطلقا" و درباغات دهات وباغات قصبات و باغات خارج ازهشرها مشروط بر اینه عرفا" اطلاق منزل به آنها نتوان کرد، هرگاه کسی بخواهد چاه یا استخر یا مجرای قنای احداث نماید یا برای اصلاح یا تکمیل قناتی چاه یا مجرائی ایجاد کند صاخبان املاک مزبوره حق ندارند(مشروط بر اینکه رعایت حریم شده باشد) جلوگیری نمایند ولی باید قیمت عادله زمین و اعیان آن که چاه و استخر و مجرای جدید در آنجا حفر میشود قبلا" تادیه گردد و بعلاوه صاحبت ملک حق دارد تقاضا کند که صاحب چاه تعهدنماید برای جلوگیری از خطرات روی چاه را بپوشاند.
هرگاه در موضوع اینکه بازبودن روی چاه برای صاحب ملک خطراتی داردیاخیراختلاف باشدمحکمه پس ازرسیدگی حکم مقتضی صادرخواهدنمود. در مورد املاک غیرقابل انتقال مثل موقوفات زمینی که چاه یا استخر یا مجرای جدید باید در آنجا حفر شود در مقابل حق الارض عادله ، به صاحب قنات یا مرجی اجازه حفر چاه یا اسختر و یا مجری داده میشود.
ماده 137 قانون مدنی حریم چاه رای آب خوردن 20 گز و برای زراعت 30 گزاست .
ماده 138 قانون مدنی حریم چشمه و قنات از هر طرف در زمین رخوه (500 گز) و در زمین سخت (250) گز است لیکن اگر مقادیر مذکوره در این ماده و ماده قبل برای جلوگیری از ضرر کافی نباشد به اندازه ای که برای دفع ضرر کافی باشد به آن افزوده میشود.
در مورد سئوال فوق کمیسیون مشورتی حقوق مدنی اداره حقوقی در جلسه مورخ 21/11/1343 چنین اظهارنظرکرده است :
1 درمورد سئوال اول درباره اینکه اگرکسی در ملک غیرچاه نیمه عمیقی حفرکند مورد با قانون قنوات و موازین آن منطبق است یاخیرنظرباطلاق ماده 3قانون قنوات مصوب شهریورماه 1309درصورتیکه قیمت عادله زمینی را که در آن چاه نیمه عمیق حفر میشود قبلا" تادیه کندو رعایت حریم نیز شده باشد عمل او منطبق با ماده مزبور و بلااشکال خواهد بود
2 در موردسئوال دوءم نیز ماده 138 قانون مدنی مصرح است و بموجب آن راجع بحریم چاه زراعتی نیز اگر مقدار ذکرشده در ماده 137قانون مزبوربرای جلوگیری از ضررکافی نباشدبه اندازه ای که برای رفع ضرر لازم است به آن افزوده خواهد شد
مرجع :مجموعه نظرهای مشورتی اداره حقوقی وزارت دادگستری درزمینه
مسائل مدنی ضمیمه مجله حقوقی وزارت دادگستری
ازانتشارات دفترتحقیقات ومطالعات وزارت دادگستری
باهمکاری آقایان محمودسلجوقی یداله امینی
109
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 4
تاریخ تصویب : 1343/11/21
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
حریم چاههایی که در خانه هاحفرمیشود باز کردن پنجره بخانه همسایه
