واخواست نامه - فوت متعهدسفته - فوت ظهرنویس
نظریه مشورتی اداره حقوقی وزارت دادگستری
18 شماره 60 هفته دادگستری صفحه 76
1 سفته .
2 واخواستنامه .
3 فوت متعهدسفته .
4 فوت ظهرنویس .
چنانچه واخوستنامه برای ابلاغ به متعهد سفته به محل اقامت او فرستاده شود و مامور گزارش کند که متعهدسفته فوت شده ،آیا میتوان واخواستنامه را ابلاغ شده تلقی کرد؟
سفته ای در مهلت قانونی واخواست شده و واخوستنامه به محل اقامت متعهد سفته جهت ابلاغ ارسال گردیده است مامورابلاغ درذیل واخواستنامه اعلام فوت متعهد را کرده و اقدام دیگری بعمل نیاورده است دارنده سفته باستناد سفته و واخواستنامه مذکور ظرف سه ماه از تاریخ واخواست علیه ظهرنویس اقامه دعوی نموده با توجه بمراتب مذکور آیا باستناد ماده 292 قانون تجارت میتوان قرار تامین خواست صادر کرد و آیا دعوی علیه ظهرنویس مسموع است یا نه .
با توجه به مواد280و293و297و282و294و296و286و292قانون تجارت که در ذیل درج میگردد:
ماده 280 امتناع از تادیه وجه برات باید در ظرف ده روز از تاریخ وعده بوسیله نوشته ای که اعتراض عدم تادیه نامیده میشود معلوم گردد.
ماده 293 اعترا ضدر موارد ذیل بعمل می آید:
1 در مورد نکول .
2 در مورد امتناع از قبول و یانکول .
3 در مورد عدم تادیه .
اعتراضنامه باید در یک نسخه تنظیم و مبوجب امر محکمه بدایت بتوسط ماموراجرا بمحل اقامت اشخاص ذیل ابلاغ شود 1 محال علیه
2 اشخاصی که در برات برای تادیه وجه عندالاقتضا معین شده اند
3 شخص ثالثی که برات راقبول کرده است .
اگر در محلی که اعتراض بعمل می آید محکمه هدایت نباشدوظایف او با رعایت ترتیب بعهده امین صلح یا رئیس ثبت اسناد یا حاکم محل خواهدبود.
ماده 297 دفتر محکمه یا دفتر مقاماتی که وظیفه محکمه را انجام میدهند باید مفاد اعتراضنامه راروز بروز بترتیب تارخی و نمره در دفتر مخصوصی که صخات آن بتوسط رئیس محکمه یا قائم مقام اونمره و امضاء شده است ثبت نمایند در صورتی که محل اقامت برای دهنده یا ظهرنویس اولی در روی برات قید شده باشد دفتر محکمه بایدآنها را توسط کاغذ سفارشی از علل امتناع از تادیه مسحضر سازد.
ماده 282 نه فوت محال علیه نه ورشکستگی او نه اعتراض نکول دارنده برات را از اعتراض عدم تادیه مستغنی نخواهد کرد.
ماده 294 اعتراضنامه باید مراتب ذیل را دارا باشد:
1 سواد کامل برات با کلیه محتویات آن اعم از قبولی وظهر نویسی و غیره .
2 امر بتادیه وجه برات .
مامور اجرا باید حضور یا غیاب شخصی که باید وجه برات را بدهد و علل امتناع از تادیه یا قبول و همچنین علل امکان امضاءیا امتناع از امضاء را در ذیل اعتراضنامه قید و امضاء کند.
ماده 296 مامور اجراء باید سواد صحیح اعتراضنامه را بمحل اقامات اشخاص مذکور در ماده 293 بدهد.
ماده 286 اگر دارنده براتی که بایستی در ایران تادیه شود و بعلت عدم پرداخت اعتراض شده بخواهد از حقی که ماده 294 برای او مقرر داشته استفاده کند باید در ظرف سه ماه از تاریخ اعتراض اقامه دعوی نماید.
ماده 292 پس ازاقامه دعوی محکمه مکلف است بمجرد تقاضای دارنده براتی که بعلت عدم تادیه اعتراض شده است معادل وجه برات را از اموال مدعی علیه بعنوان تامین توقیف نماید.
در مورد سئوال فوق کمیسیون مشورتی حقوق تحارت اداره حقوقی در تاریخ 8/3/1350 چنین اظهارنظرکرده است :
طبق مواد280و293و297 قانون تجارت اصل در واخواست مطالبه وجه برات یاسفته ظرف ده روز ازتارغیخ وعده بوسیله واخواستنامه ایست که در ظرف مدت ممزبور در دفتر ثبت واخواست دادگاه شهرستان ثبت میگرد و از مواد282و293و294و296 قانون تجارت چنین مستفاد میگردد که واخواستنامه بمحل اقامت اشخاص سه گانه مذکوردرماده 293 قانون تجارت داده میشود و ابلاغ بمعنی حقیقی آن دراینمورد ملحوظ نظرنیست بنابرایندارنده سفته ای که در ظرف موعد مقرر به واخواست سفته مبادرت ورزیده ولی متعهدقبل ازوصول واخواستنامه بمحل اقامت او فوت نموده و در ظرف مدت سه ماه مقرردرماده 286 قانون تجارت علیه ظهرنویس اقامه دعوی نموده باشددارنده چنین سفته ای از حقوق مذکور در فصل برات قانون تجارت وازجمله ماده 292 قانون تجارت استفاده مینماید.
مرجع :مجموعه نظرهای مشورتی اداره حقوقی وزارت دادگستری درزمینه
مسائل مدنی ضمیمه مجله حقوقی وزارت دادگستری
ازانتشارات دفترتحقیقات ومطالعات وزارت دادگستری
باهمکاری آقایان محمودسلجوقی یداله امینی
109
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 18
تاریخ تصویب : 1350/03/08
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
سفته - اقامه دعوی علیه ظهرنویس سفته - واخواستنامه - فوت متعهد سفته - فوت ظهرنویس
