سیاستهای راهبردی اسلامی شدن مراکز آموزشی
شماره 2005/د ش 13/6/1379
(مصوب جلسه 466مورخ 25/5/1379 شورای عالی انقلاب فرهنگی )
مقدمه :
شورای اسلامی شدن مراکز آموزشی بر اساس آیین نامه مصوب جلسه 424 مورخ 13/5/77شورای عالی انقلاب فرهنگی طی جلساتی اصول حاکم بر دانشگاه اسلامی و سیاستهای راهبردی اسلامی شدن مراکز آموزشی را ذیل شش مؤلفه استاد، دانشجو، نظام برنامه ریزی فرهنگی ،متون و برنامه ریزی درسی ، نظام برنامه ریزی آموزشی و پژوهشی و مدیریت کرده است .(اصول حاکم بر دانشگاه اسلامی در جلسه 433 مورخ 17/9/77شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است ).
ملاحظه اصلی وعمده شورای اسلامی شدن در تدوین سیاستهای راهبردی آن بوده است که سیاستها به گونه ای طراحی وتنظیم گردند که زمینه های تحقق دانشگاه اسلامی به شرحی که در متن اصول حاکم بر دانشگاه اسلامی آمده فراهم آید.
کارآیی و اثر بخشی سیایتهای مذکور که به اهم مصادیق آنها در بخش خاتمه مجموعه حاضر اشاره شده است ،علاوه بر آنکه مقتضی طراحی و تدوین سیاستها و برنامه های اجرایی دقیق و واقع بینانه است ،مستلزم توجه جدی به مجموعه ای از عوامل محیطی است که به نحو مستقیم و غیر مستقیم وبه اشکال گوناگون می توانند برتمامی یا بخشی از عملکرد یا اثر بخشی راهبردها و برنامه هایی که در فرایند اسلامی شدن در حال اجرا هستند اثر گذاشته و آنها را از مسیر و مقصود اصلی منحرف ساخته یا کارآیی و اثربخشی آنها را افزایش دهند.
رسانه ها،حوزه های علمیه ،فضای عمومی جامعه در تمامی ابعاد آن ،مسایل اقتصادی ،روابط و مناسبات بین المللی و تاثیر متقابل با مسائل داخلی ،هماهنگی راهبردی در سطوح مدیریت کلان نظام در مورد آموزش عالی و اسلامی شدن و آموزش و پرورش (از آن حیث که تربیت کننده ورودیهای دانشگاه هاست)،از جمله عواملی هستند که اقتضائات محیطی خود را بر قضای دانشگاه وارد می آورند.
به همین جهت لازم است در تمامی مراحل سیاستگذاری و برنامه نویسی به ارتباط قطعی و متقابل دانشگا ها و عوامل مذکور توجه گردد.
سیاستهای راهبردی اسلامی شدن مراکز آموزشی
1ـ استاد
1ـ فراهم آوردن زمینه های مساعد قانونی و اجرایی برای جذب و گزینش استادان شایسته از نظر علم ،ایمان ،تقوا،تعهد و آگاهی و پایبندی به مبانی و آرمانهای نظام جمهوری اسلامی ایران .
2ـ جذب و گزینش استادان و مدرسان دروس معارف اسلامی به منظور کزینش استادان و مدرسانی با تواناییها و شایستگی های بالای علمی و معنوی و اخلاقی .
3ـ فراهم کردن زمینه های مناسب مادی و معنوی برای شناسایی و تبیین و تکریم مقام استادان در دانشگاه و جامعه از دیدگاه اسلام به منظور تشویق و ترغیب آنان و افزایش نشاط و تحرک علمی و اجتماعی .
4ـ برنامه ریزی به منظور توام ساختن فعالیتهای آموزشی و پژوهشی اعضای هیئت علمی با نقش تربیتی و اخلاقی آنان در مراکز آموزشی و سطح جامعه 5ـ ارتقای سطح دانش و معرفت دینی ،سیاسی و اجتماعی استادان متناسب با رشته تخصصی ،علائق و تجارب آنان .
6ـ قانونمندکردن فعالیتهای سیاسی و فرهنگی استادان به منظور فراهم آوردن محیطی سالم و آزاد و مطمئن برای بحث و گفتگو و ارتقای اندیشه دینی و ایفای نقش مؤثر آنان.
7ـ نظارت و ارزیابی مستمرعلمی اعضای هیئت علمی .
2ـ دانشجو
1ـ ارتقای سطح بینش اسلامی و اعتقادی دانش آموزان برای ورود به آموزش عالی با توجه به پیوستگی و تلازم میان نظام آموزش عالی با نظام آموزش و پرورش .
2ـ گسترش و تقویت ایمان و اعتقاد اسلامی تهذیب و تزکیه نفس و اعتلای عقلانی و علمی دانشجویان .
3ـ تقویت روحیه آرمان گرایی ،کمال جویی ،نقادی ،آزادگی ،ایثارگری ،مشارکت جویی ،حقیقت جویی و تشویق احساس مسئولیت اجتماعی دانشجویان .
4ـ ارتقای سطح دانش وبینش سیاسی واجتماعی دانشجویان و تجهیز آنان با تواناییها و قابلیتهای مورد نیاز برای تحلیل مسائل جامعه و جهان در جهت تحقق آرمانهای اسلامی .
5ـ تشویق وزمینه سازی به منظور مادام العمر تلقی کردن تحصیل علم به عنوان یک ارزش و فریضه اسلامی .
6ـ قانونمند کردن فعالیتهای فرهنگی وسیاسی دانشجویان به منظور فراهم آوردن محیطی سالم وآزاد ومطمئن برای بحث و گفتگو و تحرک و فعالیت و ارتقای اندیشه دینی .
7ـ حل مشکلات اجتماعی و معیشتی دانشجویان به منظور فراهم آوردن بساط لازم برای فعالیتهای علمی ،فرهنگی و دینی آنان .
8ـ نظارت و ارزیابی هدفمند و مستمر علمی و اخلاقی دانشجویان و توصیه و تاکید بر خودارزیابی آنها.
3ـ نظام برنامه ریزی فرهنگی
1ـ احیا و حفظ و ترویج فرهنگ اصیل اسلام در محیطهای علمی با استفاده از روشهای کارآمد و هماهنگ با شئون محیطهای علمی .
2ـ توجه به مبانی اسلامی در تدوین نظام برنامه ریزی فرهنگی به منظور تحقق آرمانها و ارزشهای انقلاب اسلامی .
3ـ توجه و تاکید بر تواًم بودن نظام برنامه ریزی فرهنگی با نظام برنامه ریزی درسی ،آموزشی ،پژوهشی و مدیریت .
4ـ توجه به ملازمات و پیوستگی نظام آموزش وپرورش با نظام آموزش عالی در برنامه ریزی های فرهنگی .
5ـ زمینه سازی به منظور ایجاد توانایی بحث و گفتگو و نقد وارزیابی سایر فرهنگها و تمدنها .
6ـ توجه به مقتضیات زمان و نیازها و علائق و رشته های تحصیلی دانشجویان در برنامه ریزی های فرهنگی و ارائه چهره ای متین و جذاب از ارمانها و ارزشهای اسلامی .
7ـ رعایت ویژگیهای معماری اسلامی و ملی در طراحی فضاهای کالبدی دانشگاه .
8ـ رعایت ویژگیهای معماری اسلامی و ملی در طراحی فضاهای کالبدی دانشگاه .
8ـ توجه و اهتمام ویژه به احداث مساجد و نمازخانه ها در مراکز آموزشی و اختصاص امکانات و تسهیلات در خور شان به آن .
9ـ توجه به حفظ عفاف در مراکز آموزشی بویژه تنظیم روابط بین دانشجویان دخترو پسر و تلاش در جهت فراهم کردن زمینه های مناسب برای این منظور و کاهش اختلاط آنها.
10ـ هماهنگی در سیاستگذاری فرهنگی مراکز علمی با رعایت مقتضیات اجرایی .
11ـ نظارت و ارزیابی هدفمند و مستمر برنامه ریزی فرهنگی .
4ـ متون و برنامه ریزی درسی
1ـ طراحی نظام آموزشی ،تدوین متون وبرنامه های درسی در تمامی شاخه های علوم بر اساس جهان بینی الهی و پژوهش در پدیده های هستی به منظور شناخت و شناساندن آیات الهی در جهان .
2ـ توجه به هماهنگی و همسویی علم ودین در طراحی و تدوین برنامه ها و متون درسی .
3ـ بازنگری نظام برنامه ریزی درسی واصلاح درسی و اصلاح و تدوین متون درسی با استفاده از روشهای نوین و کارآمد علمی و مفاهیم و ارزشهای اسلامی .
4ـ طراحی و تدوین متون و برنامه های درسی براساس مبانی اسلامی بویژه در رشته های علوم انسانی .
5ـ هدایت نظام برنامه ریزی درسی به سمت تقویت فضایل اخلاقی و اجتماعی ،پرورش قدرت ابداع و ابتکار و اعتماد به نفس و ایجاد باور به مبانی دینی و التزام به مسولیتهای اجتماعی .
6ـ توجه و تاکید بر هماهنگی وتناسب متون اخلاق و معارف اسلامی با نیازهای جدید و رشته های تحصیلی .
7ـ بازشناسی و معرفی مواریث و مفاخر علمی فرهنگی تاریخی و معاصر و بهره گیری ازآنها در تدوین برنامه ها و متون درسی برای تقویت روحیه خودباوری و استقلال خواهی .
8ـ تدوین نظام جامع نظارت و ارزیابی هدفمند و مستمر متون و برنامه های آموزشی و درسی .
5ـ نظام برنامه ریزی آموزشی و پژوهشی
1ـ اصلاح و تدوین نظام برنامه ریزی آموزشی و پژوهشی با توجه به نیازهای جامعه و تحولات روز افزون علوم ،با تاکید بر گسترش مرزهای دانش و بر اساس مبانی اسلامی .
2ـ توجه ویژه به اهمیت رشته های علوم انسانی در تربیت و انسان سازی و تاثیرات مثبت و منفی آنها در تحولات فرهنگی با عنایت به وجود قابلیت ها و ظرفیت های فراوان در کشور.
3ـ ایجاد هماهنگی و تناسب بین نظام آموزشی و پژوهشی آموزش وپرورش و آموزش عالی با توجه به ملازمت و پیوستگی آنها.
4ـ افزایش انعطاف پذیری به منظور پاسخگویی به نیازها و تحولات علمی و اجتماعی .
5ـ بهره گیری از تجارب علمی در سطوح ملی و بین المللی بویژه تجارب حوزه های علوم دینی .
6ـ توجه به هماهنگی و همسوسس علم و دین در بینش اسلامی در طراحی و تدوین برنامه های آموزشی . پژوهشی .
7ـ تقویت روحیه تحقیق وتتبع ،آموزش تفکر منتقدانه ،استفاده از فن آوریهای نوین آموزشی و ارائه الگوهای جدید به منظور ایجاد تحول واصلاح در روشهای تدریس و پژوهش .
8ـ برنامه ریزی آموزشی و پژوهشی بر اساس پژوهشهای علمی وایجاد تعادل و تناسب میان آموزش و پژوهش در برنامه ها و متون .
9ـ نظارت و ارزیابی هدفمند برنامه ریزی آموزشی و پژوهشی .
6ـ مدیریت
1ـ توجه و تاکید بر تقویت ارزشهای اسلامی و انقلابی ،تعهد اجتماعی ،زمان شناسی ،قانونمندی ،تفاهم و احتراز از خود محوری در طراحی و هدایت نظام مدیریتی .
2ـ اصلاح و طراحی نظام جامع و هماهنگ مدیریت بر اساس ایجاد تعادل در فعالیتهای آموزشی ،پژوهشی و اجنماعی باتوجه و تاکید برخلاف مراکز موازی تصمیم گیری ،رایزنی و مشورت با مسؤولان و دست اندرکاران و جلب مشارکت دانشگاهیان .
3ـ اعتماد به مدیران و ایجاد زمینه های ضروری استقلال عمل در حوزه های مدیریتی برای افزایش توان رقابت سالم و رشد پیشرفت .
4ـ تربیت و انتخاب مدیرانی متعهد و متخصص با تاکید بر شایسته سالاری .
5ـ توجه به نقش الگویی استادان در رفتارسازی دانشجویان و الگوسازی بر اساس آن نقش از طریق شناسایی و معرفی و تشویق مدیران ،استادان ،دانشجویان و کارمندان شایسته بر اساس شاخصه های مدیریتی در نظام اسلامی .
6ـ تقویت زمینه های نظری و علمی برای اصلاح مداوم روشهای مدیریتی و افزایش کارآمدی آنها به منظور تحقق ارزشهای اسلامی و معیارهای انقلابی.
7ـ نظام و ارزیابی هدفمند ومستمر به منظور تقویت ابعاد علمی و اسلامی مدیریت مراکز آموزشی و علمی .
خاتمه :
رعایت اصول حاکم بر دانشگاه ها و سیاستهای راهبردی مربوط به هریک از مؤلفه ها،آثار و نتایجی را به بار می آورد که به صورت شاخصهایی قابل بررسی و اندازه گیری است .
مهمترین شهخصهای مربوط به اصول و سیاستهای عمومی دانشگاه ها عبارت است از:
1ـ افزایش سهم کشور در ابداعات و اختراعات و اکتشافات علمی .
2ـ کاهش وابستگی کشور به بیگانگان بویژه در زمینه علوم و صنایع و فن آوری .
3ـ ارتقای سطح فرهنگ عمومی جامعه و افزایش التزام علمی به مقررات و قوانین .
4ـ گسترش زمینه های بحث و گفت وگوی سازنده و آمادگی برای پذیرش آرای صحیح دیگران .
5ـ افزایش دانش آموختگان متعهد ،متقی ،فاضل ،شجاع وحساس به سرنوشت کشور.
همچنین رعایت اصول و ارزشهای اسلامی در سیاستهای مربوط به مؤلفه های مختلف دانشگاه ها و سایر مراکز آموزشی نتایجی را به بار می آورد که به صورت شاخصهایی قابل بررسی و اندازه گیری می توان ارائه کرد و مهمترین آنها از یان قرار است :
1ـ افزایش باور عمومی نسبت به عقاید اسلامی و اعتلای روح معنویت و مکارم و فضائل اخلاقی .
2ـ افزایش میزان تعهد عملی نسبت به احکام و ارزشهای اسلامی و آرمانهای انقلاب .
3ـ فراهم شدن زمینه های مشارکت هر چه بیشتر در انجام برنامه های دینی و اخلاقی .
4ـ بالا رفتن توان فکری و روحی برای دفاع مؤثر و معقول از دستاوردهای انقلاب و مبارزه با تهاجم فرهنگی .
سیایتهای فوق در یک مقدمه و یک خاتمه و 6فصل و 49 بند در جلسه 466 مورخ 25/5/1379 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و ازتاریخ تصویب این مصوبه ابلاغیه شماره 955/ دش مورخه 16/3/1379 کان لم یکن می باشد.
رییس جمهور ورییس شورای عالی انقلاب فرهنگی ـ سید محمد خاتمی
نوع : تصویب نامه
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1379/05/25
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
تصویب نامه در خصوص تشکیل کمیته ای به منظور اعمال مدیریت مصرف آب در شرایط دوره بحرانی در تهران انتخابات نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی در هیئت نظارت بر مطبوعات
