ماده 55 آئین نامه اجرائی قانون اراضی شهری قطعیت نظریه کمیسیون تشخیص مبنی برموات بودن اراضی وقفی رامجوزباطل بودن وقف قرارداده وازاین جهت غیرشرعی است
به تاریخ : 19/10/1362 پرونده : 61/13-62/64 شماره : دادنامه های 18 و19
رای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری
ماده 55 آئین نامه اجرائی قانون اراضی شهری مصوب 30/3/1361 هیئت وزیران علی الاطلاق قطعیت نظریه کمیسیون تشخیص مبنی بر موات بودن اراضی وقفی رامجوزباطل بودن وقف قرارداده که برانواع قطعیت صدق می کندوشامل مواردی هم می شودکه قطعیت مزبور بر اثراهمال ومسامحه متولی یانماینده سازمان اوقاف وعدم اعتراض به نظریه کمیسیون تشخیص حاصل شودوچون شورای نگهبان ماده 55 را ازاین لحاظ که شامل مواردمزبورهم می شودغیرشرعی تشخیص و اعلام نموده لذاهیئت عمومی دیوان عدالت اداری براساس نظریه فقهای محترم شورای نگهبان مستندابه ماده 25 قانون دیوان عدالت مصوب بهمن ماه ،1360 ماده 55 آئین نامه اجرائی قانون اراضی شهری مصوب 30 خردادماه 1361 هیئت وزیران را ابطال می نماید.
هیئت عمومی دیوان عدالت اداری
* سابقه *
شماره ه/133 22/10/1362
مرجع رسیدگی :هیئت عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع :درخواست ابطال ماده 55 آئین نامه اجرائی قانون اراضی شهری مصوب 30خرداد1361هیئت وزیران .
مقدمه :سازمان اوقاف درتاریخ 24/11/61شرحی به دیوان عدالت اداری نوشته وتقاضاکرده که درموردبعضی ازموادآئین نامه اجرائی قانون اراضی شهری که باتبصره 2ماده 10 قانون اراضی شهری مغایرت داردرسیدگی شودونحوه اجرای قانون درموردموقوفات روشن گردد،رسیدگی به این موضوع به هیئت عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع ونمایندگان سازمان زمین شهری وسازمان اوقاف درجلسات متعددهیئت عمومی حاضرشده وتوضیحاتی داده اندوبالاخره به سازمان اوقاف اعلام شده که چنانچه رسیدگی وابطال بعضی ازموادآئیننامه اجرائی قانون اراضی شهری راخواسته باشدموادموردنظرراتعیین نمایدو دادخواست رسمی تسلیم ودرخواست لغووحذف ماده 55آئین نامه اجرائی قانون اراضی شهری رانموده ونوشته است تنظیم کنندگان آئین نامه اجرائی قانون اراضی شهری ازمنطوق قسمت اول تبصره 2ماده 10قانون اراضی شهری عدول نموده وبرخلاف رویه متعارف ازمفهوم مخالف این تبصره استفادکرده وباانشاء ماده 55آئیننامه اجرائی مصوب 30/3/1361به مجریان اجازه داده اندکه قسمتهای عمده اراضی موقوفات رادرکمیسیونهای مقرردرماده 12مطرح نموده واحکام موات جاری واساس موقوفات ووقف نامه هائی راکه سالهاموردعمل بوده متزلزل نماینددرصورتی که نمایندگان مجلس شورای اسلامی وحتی علمای سابق که قبض کننده ویاازمسجلین وقف نامه هابوده توجه داشته اندکه "لا وقف الافی ملک "وباعلم واطلاع ازمبطلات وقف هیچگاه وقف نامه های غیرشرعی واسلامی تاییدوتنفیذنمی کرده اندواستفتائی که ازحضرت امام مدظله العالی شده چنین مرقوم داشته اند(زمینهای موقوفه بایدبحال وقف بماندوعمل به وقف شود).
بااین وضع موقوفاتی که سالهاعمل به وقف شده وافرادمتدین وباتقوا اصالت وقف راتاییدوتنفیذنموده اندهیچوقت موات نبوده ولی ملاک تشخیص کمیسیونهای ماده 12عکسهای هوائی است که دردهه اخیرتهیه شده ویا برگ مالیاتی می باشدکه موقوفه معاف بوده ویاملاحظه محل است که باید یادآوری شوداکثرموقوفات درپنجاه ساله اخیربصورت بائرومتروکه مشابه موات نمودداردولی درواقع موات نمی باشد،تصویرفتوی فوق الذکربرای ملاحظه دیوان عدالت اداری ضمیمه است ، شکوائیه سازمان اوقاف که درجلسه رسیدگی به هیئت عمومی دیوان ارجاع شده ونمایندگان سازمان اوقاف که در جلسه رسیدگی مورخ 18/7/1362حضوریافته انددرپاسخ این سوال که ماده 55 آئین نامه اجرائی قانون اراضی شهری رابرخلاف شرع می دانندیابرخلاف قانون توضیح داده اندکه ماده 55 مخالف شرع می باشد و باطل است .
هیئت عمومی دیوان عدالت اداری دراجرای ماده 25قانون تشکیل دیوان مصوب بهمن ماه 1360ازشورای نگهبان استعلام کرده تادرموردشرعی بودن یا شرعی نبودن ماده 55 اعلام نظرفرمایندوپاسخ واصله طی شماره 9771-18/8/1362 به این شرح است (بنظراکثریت فقهای شورای نگهبان شمول ماده 55 آئین نامه اجرائی قانون اراضی شهری نسبت به مواردی که متولی یانماینده سازمان اوقاف مسامحه واهمال دراعتراض کرده باشدشرعی نمی باشد)پس ازوصول نظریه فقهای شورای نگهبان جلسه رسیدگی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری به ریاست حضرت آیت الله غلامرضارضوانی باحضورروسای شعب دیوان تشکیل وپرونده مزبورموردبررسی قرارگرفت وپس ازمذاکره ومشاوره وختم رسیدگی بشرح زیرانشاءرای می شود:
روزنامه رسمی شماره 11352-24/11/1362
مجموعه قوانین سال 1362 صفحه 461 الی 463
26
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 19
تاریخ تصویب : 1362/10/19
تاریخ ابلاغ : 1362/11/24
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
سابقه ابلاغ درمرحله بدوی دادرسی برای ابلاغ دادخواست های پژوهشی و فرجامی کافی نیست رای اصلاحی رای شماره 8 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری درمورداراضی شهری
