اظهارات شهود قضیه ناشی از اطلاع مستقیم از واقف نیست بلکه اطلاعاتش غیرمستقیم و مسموعات بوده وتاب معارضه با سند رسمی را ندارد
کلاسه پرونده : 132/2624
شماره دادنامه : 90/13
تاریخ رسیدگی : 20/2/1373
تجدیدنظرخواه : آقای (الف )
تجدیدنظرخوانده : اداره اوقاف 000
تجدیدنظرخواسته : رای شماره 25/5/7202772 شعبه پنجم محاکم عمومی
مرجع رسیدگی : شعبه 13 دیوان عالی کشور
هیئت شعبه : آقایان 000
خلاصه جریان پرونده : از مراجعه به اوراق پرونده چنین عاید است که اداره حج و اوقاف و امور خیریه شهرستان 000 با استناد به وقفنامه مورخ ششم صفر 1301 هجری قمری نسبت به مرحوم (ب ) دادخواستی به خواسته صدورحکم بر وقفیت پلاک شماره 365 بخش 00034 معروف به باغ 000 علیه آقای (الف ) به دادگاههای مدنی خاص 000 تقدیم داشته و در متن دادخواست توضیح داده که پلاک مذکور وقف عام بوده و منافع آن می بایستی به مصرف تعزیه داری حضرت خامس آل عبا علیه السلام برسد و چون به موجب سوابق ثبتی خوانده آن را به عنوان ملک شخصی تقاضای ثبت کرده و در تصرف دارد و لذا رسیدگی و صدور حکم به شرح خواسته مورد تقاضاست که با ثبت دادخواست به کلاسه 62966 شعبه چهارم مدنی خاص 000 مطرح رسیدگی قرار دادند و با تعیین وقت دادرسی و دعوت از اصحاب دعوی در وقت مقرر 21/1/67 دادگاه تجدید جلسه نموده تا نماینده اداره خواهان در جلسه حاضر شود ضمنا خوانده ادامه مدافعات خود را موکول به تقدیم لایحه بعدی دانسته و به همین مناسبت لایحه مورخه 23/3/67 را مشتمل بر دو صفحه تقدیم داشته و در آن منشاء مالکیت خود را احداث باغ و استدعای ثبت را تا مرحله صدور سند مالکیت توضیح داده و در وقت مقرر 30/3/67 دادگاه با استماع اظهارات نماینده اداره حج و اوقاف و اسناد موافقتنامه و صورتجلسه مورخ 17/8/32 مبنی به امضای معتمدین محلی مشعر به وقفیت رقبه و نیز درج توضیحات و مدافعات خوانده اتخاذ تصمیم نموده براینکه از آقای (ج ) که ظاهرا ناقل ملک به خوانده ]بوده [ برای کشف وقفیت دعوت گردد اما شخص نامبرده با تقدیم لایحه مورخ سال 1367 به ضمیمه فتوکپی وکالتنامه رسمی شماره 86142/2/23 دفتر اسناد رسمی شماره 31 000 به ترتیب با پشت نمره های 29 و28 توضیح داده ملک مزبور صادقیه عمه اش بانو 000 بوده به موجب وکالتنامه ذکر شده آن را به خوانده فروخته ]است [0 موکله نامبرده 24 سال است که فوت شده مدرک اداره اوقاف فاقد اصل و با خطوط مختلف طبق لایحه که از فتوکپی مستفاد است نوشته شد عمل به وقف نگردیده وقفیت متولی آن و اجرای صیغه وقف مشخص نیست و در وسط فتوکپی نوشته در این رقم جزء وقف نیست این دیگر یعنی چه جهت مصرف وقف هم به نحو مختلف (000) برای سقاخانه بعدا هزینه تعزیه داری از ناحیه خواهان عنوان گردیده است بالاخره در جلسه مورخ 3/8/68 نیز آقای (ج ) حسب درخواست دادگاه حضور بهم رسانیده اظهارات او در صورتمجلس منعکس گردیده و بالاخره دادگاه با تحقیق محلی به نحوی که در صورتمجلس منعکس می باشد و تشکیل می باشد و تشکیل جلسه به اصدار رای مبادرت نموده 0 خلاصه رای به این شرح است (000 با توجه به اظهارات شهود و مطلعین فتوکپی وقفنامه عادی پیوست که از ناحیه خوانده ایراد و اعتراض موثر و قابل قبول نسبت به آن به عمل نیامده دلائل و مدارکی حاکی از عدم وقفیت مورد خواسته ارائه نگردیده و در پرونده نیز مدارک موجود دال بر وقفیت پلاک 365 بخش 000 می باشد و نظر به مجموع دلائل و مدارک اتباع محلی و بینه شرح ادعای اداره خواهان محول بر صحت تلقی ]می شود[ و حکم بر وقفیت ملک صادر و اعلام می گردد0
از این رای تجدیدنظرخواهی شده و شعبه سیزدهم دیوان عالی کشور شرح شماره 491/2213/6/69 چنین رای داده : با توجه به اینکه در دعوی وقفیت و ملکیت اصل عدم وقفیت است و رقبه مورد بحث هم از جمله موردی نیست که اثبات وقفیت در خصوص آن با استقامه میسور باشد لذا می بایستی مالکیت سابقه مواقف و تحقق وقف و به ویژه عمل به آن که شرعا و قانونا از شرائط صحت وقف است به اثبات برسد0 راجع به احراز شرایط صحت مذکور هر چند دادگاه به تحقیق از مطلعین اقدام نموده لکن قطع نظر از اینکه استطلاع از گواهان موجه قانونی صورت نپذیرفته گواهان نوعا در خصوص مبانی وقف اظهار بی اطلاعی نمودند0 نظر به این مراتب و با توجه به اینکه فتوکپی وقفنامه علی الظاهر فاقد اصل می باشد و در فتوکپی مذکور موارد وقف مشتمل بر قسمتهای مختلف است و در حال حاضر مشخص نیست که موقوفه ادعایی جز و پنج رقبه قسمت اول می باشد یا نه ؟ و در خصوص رقبات پنج گانه مرقوم قید گردیده که متولی پس از برداشت حق التولیه به میزان یکدهم نه عشر را به مدت سی سال به مصرف صوم و صلوات و حج بیقایی واقف برساند و دادگاه رسیدگی کننده نسبت به وضعیت شرط مرقوم الظلال یا عدم اخلال آن در صحت وقف توجه و اظهارنظر ننموده علی هذا در مجموع دادنامه تجدیدنظرخواسته واجد اشکال است و با نقض آن رسیدگی به شعبه دیگر دادگاه مدنی خاص 000 ارجاع شده ]است [0 با اعاده پرونده رسیدگی به شعبه چهارم دادگاه مدنی خاص 000 ارجاع و با تعیین وقت دادرسی طرفین دعوت شده اند0 در جلسه دادرسی 4/2/70 اظهارات طرفین استماع و منعکس شده قرار تحقیق از آقایان (د) و (ه ) و (س ) صادر شده در تاریخ 9/4/70 از آقایان (ت ) و (ه ) تحقیق واظهاراتشان موید وقفیت بوده شهادت آقایان (ک ) و (گ ) و (ث ) درد 7/8/70 ماحصل دلالت بر آن دارد که از وقفیت رقبه اطلاع ندارد و اشعار بر ملکیت آن دارد0 اظهارت آقای (ر) به طریق استماعی دال بر وقفیت وصیت ثبتی پلاک مورد بحث استعلام شده پرونده این بار به ثبت به کلاسه 69/728 در شعبه چهارم دادگاه عمومی 000 (مدنی خاص ) ادامه داشته تا تاریخ 10/9/70 در همان شعبه رسیدگی ادامه داشته ولی در 4/10/70 شعبه 5 محاکم عمومی 000 (مدنی خاص ) با اصدار رای شماره 24/70 حکم به رد دعوی صادر شده ]داده است [0 با تجدیدنظرخواهی از این رای بالاخره شعبه سیزدهم دیوان عالی کشور به شرح دادنامه شماره 000 چون ادامه رسیدگی پس از نقض دیوان عالی کشور در همان شعبه چهارم دادگاه مدنی خاص توجیه قانونی نداشته با نقض رای رسیدگی مجدد را به دادگاه مدنی خاص 000 محول نموده است 0 با وصل پرونده رسیدگی به شعبه پنجم دادگاه عمومی 000 (مدنی خاص ) ارجاع شده که وقت دادرسی تعیین و طرفین دعوت شده اند0 در جلسه دادرسی اظهارات طرفین استماع و منعکس شده و برای احراز وقفیت مورد ادعا قرار تحقیق محلی صادر و اجراء آن به دادگاه مستقل حقوقی 2 000 محول و در این خصوص اعطاء نیابت شده و پرونده به این دادگاه ارسال شده و برای اجراء قرار تعیین وقت گردیده و در ثلث تعیین شده از تنی چند از معمرین محل تحقیق به عمل آمده اظهارات آنان استماع و منعکس گردیده و پرونده اعاده شده ]است [ که بالاخره دادگاه به شرح دادنامه تجدیدنظرخواسته با عنایت به محتویات پرونده و نظر به فتوکپی وقفنامه مضبوط و نظر به مودای شهادت شهود که اکثرا از معمرین و معتمدین و متدینین محل بوده که شرعا و عرفا اقامه شباع مقیدللعلم می نماید و نظر به اینکه یکی از طرق اثبات وقفیت شباع مقیداللعلم می باشد لذا دادگاه بنابه مراتب مسطوره و حصول علم بر صحت ادعاء حکم به وقفیت پلاک مورد نزاع را صادر نمود0 با ابلاغ رای آقای (الف ) درخواست تجدیدنظر نموده و مستدعی نقض رای گردیده و در لایحه تفصیلی ضمیمه نیز تقاضای خود را تکرار نموده است 0 در تبادل لایحه اداره اوقاف مستدعی ابرام رای شده پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده ]است [0 اینک هیئت شعبه درتاریخ فوق با توجه به اوراق پرونده و ملاحظه گزارش تنظیمی مشاوره نموده چنین رای می دهد:
(بسمه تعالی 0 نظر به اینکه بین اینجانب 000 رئیس شعبه و آقای 000 مستشار دیوان عالی کشور در اتخاذ تصمیم به موضوع مطروحه اختلاف نظر می باشد لذا با شرکت آقای 000 عضو معاون و شاغل در این شعبه و به اکثریت آراء پس از مشاوره به شرح زیر رای می دهد:
(تجدیدنظرخواهی آقای (الف ) بر دادنامه شماره 25473/5/72 صادره از شعبه پنجم دادگاه مدنی خاص 000 مالا وارد بنظرمی رسد زیرا حسب محتویات پرونده رقبه متنازع فیه قبل از سال 1327 حدود بیش از سی سال به پلاک ثبتی 265 بخش 2 000 و با صدور سند مالکیت رسمی مورد تصرف مالکانه بالامنازع تجدیدنظرخواه بود و در این مدت کسی مدعی وقفیت آن نشده و اظهارات شهود قضیه نیز ناشی از اطلاع مستقیم از واقف نیست بلکه اطلاعاتشان غیرمستقیم و مسموعات بوده که تاب معارضه با سند مالکیت صادره ندارد و با توجه به مقررات ماده 236 قانون ثبت صدور حکم به وقفیت پلاک فوق الاشعار مشتمل بر اشکال قانونی و قضایی است 0 لذا دادنامه تجدیدنظرخواسته به استناد ماده 6 قانون تجدیدنظر آراء دادگاهها و بند (د) ماده مذکور مصوب مرداد 72 نقض و رسیدگی مجدد به شعبه دیگر دادگاه حقوقی یک 000 محول می گردد0)
مرجع :
کتاب آرای دیوان عالی کشور درامورحقوقی 1
صلاحیت ، داوری ، خسارات ، امورحسبی ، وقف ، معامله فضولی ، تهاتروغصب
تالیف یدالله بازگیر، ازانتشارات ققنوس ، چاپ اول ، سال 1377
101
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 90
تاریخ تصویب : 1373/02/20
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
پلاک مورد دعوی ملک است و دارای سند مالکیت می باشد0 دعوی مطروحه بی اساس است رد معامله فضولی حاصل می شود به هر لفظ یا فعلی که دلالت بر عدم رضای آن نماید
