دادگاه چنانچه دررسیدگی به تحقق بزه تخریب به دلایل وشواهدموجود درپرونده توجه ننموده و حکم برائت متهم راصادر نماید، ازموجبات نقض ورسیدگی مجددخواهدبود
رای شماره 157-27/1/48
رای اصراری هیات عمومی دیوان عالی کشور
رای :"ایرادواعتراض دادسرای فرجامخواه نسبت به دادنامه فرجام خواسته وارداست زیراباتوجه به شکایت شاکیان وگزارشات وصورت مجالسهای تنظیمی مامورین ژاندارمری واظهارات احسان عزیزی ومسلم قلی زاده ونادعلی عزیزی وگشت آقاعاقلی ویداله غفاری وعلی میرزائی وجعفر مظلومی ازشهودوباعنایت به اظهارات بقیه شهودومطلعین قضیه درمراحل تحقیق ودرنظرگرفتن سایرمحتویات پرونده دادنامه فرجامخواسته مبنی بر برائت (ی )موافق قانون نبوده ومخالف دلائل وقرائن وشواهدموجوددرپرونده بنظرمی رسدولذابرطبق ماده 440قانون آئین دادرسی کیفری دادنامه مزبوربه اکثریت نقض ورسیدگی مجددبه شعبه دیگردادگاه جنائی استان مازندران ارجاع می گردد".
* سابقه *
رای اصراری شماره 157-27/1/48هیئت عمومی
فرجامخواه :دادسرای استان مازندران ،(م )و(الف )
فرجامخوانده :(ی )
فرجامخواسته :دادنامه شماره 4-13/7/47صادره ازشعبه دوم دادگاه جنائی مازندران .
گزارش کار:طبق کیفرخواست دادسرای آمل (ی )به اتهام معاونت و تحریک وترغیب دربزههای تخریب واهانت 16نفرمتهم دیگرپرونده مورد تعقیب واقع وبه استنادمواد257و261قانون مجازات عمومی بارعایت ماده 2الحاقی وماده 28قانون مجازات تقاضای کیفراوشده است (درپرونده 16نفر دیگرنیزتحت تعقیب بوده اندکه فعلامطرح نیست )آقای انوری پوربه وکالت ازطرف (م )و(الف )مدعیان خصوصی عرضحال ضرروزیان ناشی ازجرم بطرفیت کلیه متهمین پرونده به خواسته مبلغ شش میلیون ریال تقدیم وتقاضای صدورحکم نموده .
دادگاه جنائی استان مازندران پس ازوصول پرونده وانجام تشریفات قانونی وملاحظه گزارش عضوممیزدرجلسه علنی سه نفری باحضورآقای دادیارو متهم ووکیل مدافع رسیدگی وبشرح دادنامه شماره 579-1/10/44دلائل مندرج در کیفرخواست راکافی ندانسته وبعلت فقددلیل اوراتبرئه کرده ودرخصوص عرضحال ضرروزیان نسبت به عده ای ازمتهمان قرارسقوط دعوی بعلت انصراف شاکیان وحکم به پرداخت یک صدهزارریال نسبت به عده دیگرصادروبقیه خواسته مدعیان خصوصی رامحکوم به بی حقی کرده براثرفرجامخواهی آقای دادیار استان ازبرائت (ی )شعبه نهم دیوان کشوررسیدگی وچنین رای داده است :
"اعتراضات نماینده دادسرای استان بشرح لایحه تقدیمی برحکم فرجام خواسته مبنی بربرائت چهارنفرازمتهمین به اسامی (...و...و...و...و "ی ")باتوجه بهاظهارات احسان عزیزی ،نادعلی عزیزی ،گشت آقاعاقلی ،علی میرزائی حاج باباگل پوربندی وجعفرباقریان ،حسی عزیزشهودقضیه نزدآقای بازپرس تحقیق ودوبرگ استعلامیه پیوست پرونده وهمچنین اظهارات عده ای ازشهودومطلعین قضیه دمحضردادگاه بخصوص اظهارات صریح حاجی محمدی علیه "ی "که تحریک ومداخله متهم رادرارتکاب مزبورصریحابیان داشته وباتوجه به درخواست فرجام ماهوی نماینده دادسرای دیوان عالی کشورولایحه فرجامی مدعیان خصوصی وامعان نظردرمحتویات پرونده نسبت به (ی )واردوموجه بنظر می رسدوچون دلائل وشواهدموجوددرپرونده مخالف اصول وکیفیاتی است که دادگاه مستنداستنباط خودبربرائت متهم مزبورقرارداده ازاین روحکم فرجامخواسته برطبق ماده 430مکررقانون آئین دادرسی کیفری نسبت به (ی ) نقض ورسیدگی مجددبه شعبه دیگردادگاه جنائی استان مازندران ارجاع می گردد..."
پس ازارسال پرونده به دادگستری مازندران وارجاع پرونده به شعبه دوم دادگاه جنائی دادگاه مزبورباانجام تشریفات قانونی وملاحظه گزارش عضو ممیزدرجلسه علنی سه نفری باحضورآقای دادیاراستان ومتهم ووکیل مدافع و همچنین وکیل مدعیان خصوصی رسیدگی وبشرح حکم شماره 4-23/7/47چنین رای داده است :
(...باتوجه به مجموع محتویات پرونده ودرنظرگرفتن اظهارات طرفین دعوی ومدافعات متهم ووکیل مدافع اووشهادت شهودومطلعین قضیه هیچیک از ادله استنادی دادسراکافی برای اثبات بزهکاری متهم بنظرنمی رسدزیرادر تاریخ وقوع جرم هیچیک ازشاکیان خصوصی درمحل حضورنداشته اندومتهم رادر زمان وقوع بزه درقریه رخشت سرمحل وقوع مشاهده نکرده اندوشکات شاکیان نسبت به متهم مسبوق به سوابقی بوده که بین متهم وشکات خصوصی ازسابق وجود داشته وبه حکایت اوراق ومدارک ابرازی متهم درجلسات دادرسی شکات خصوصی قبل ازوقوع این جرم درجرایم اعلام شده دیگری اورامسبب ومحرک قضایامعرفی نموده ودرنامه سرگشاده مندرج درروزنامه اطلاعات شماره 10997-23/10/41 که ضمیمه پرونده می باشداز(ی )اعلام شکایت نموده واورامسبب تبعیدخودبه اراک معرفی نموده اندبناباین قطع نظرازاینکه اصولاشکایت فاقدارزش دلیل می باشدودراین موردبه جهات مزبورشکایت شاکیان خصوصی علیه متهم مبتنی برتصوربوده ونمی تواندعلیه متهم موثرواقع شوددرگزارشات عدیده ژاندارمری وصورت مجالس تنظیمی نامی از(ی )برده نشده واگربه اسم اواشاره شده باشدبه نقل قول ازدیگران بوده ژاندارمری دراین موردکه (ی )مسبب و محرک تخریب باغ وغارت بوده اظهارنظرنکرده وبموجب مندرجات صورت مجالس معاینه منازل بعضی ازمتهمین گرچه مقداری ازاموال غارت شده کشف گردیده لیکن کشف اموال مزبورارتباطی بامتهم نداشته ونمی تواندمویدو مثبت اتهام اوباشدبخصوص کلیه متهمین ومطلعین قضیه درمراحل مقدماتی تحقیق اصولانامی از(ی )نبرده وخانم گل که ساکن باغ وشاهدعینی قضیه بوده اظهارداشته یکصدنفردرساعت دونیمه شب آمده وباغ راخراب کردندوتوضیح داده که درختان پرتقال راپانزده روزقبل کنده اندوقنبراجمدپورشوهرخانم گل نیزبدونآنکه نام متهمین رابگویداظهارات عیال خودراتائیدنموده و راجع به هویت متهمین اظهاربی اطلاعی کرده ودرتحقیقات مجددبرخلاف توضیحات قبلی خود(ی )رامسبب ومحرک تخریب وغارت معرفی نموده است بنابراین باتوجه به اختلاف گوئی قنبراحمدپوروسمتی که مشارالیه نسبت به مدعیان خصوصی داشته اظهارات وی علیه متهم غیرموثربوده وقابل استناد نمیباشداظهارات بعضی ازمتهمین دربازپرسی وهمچنین درمحضردادگاه علیه (ی )به اینکه زارعین به تحریک وتشویق (ی )باغ (م )راخراب وغارت کردند فاقدارزش قضائی می باشدچه آنکه این اشخاص خوددرمظان اتهام بوده وبه جرم ارتکاب غارت ونهب به حکم قطعی محکوم شده اندودرتحقیقات اولیه نیز اسمی از(ی )نبرده اندودراظهارات آنان اختلاف بطوروضوح مشهودمی باشد اوراق مستشهده ابرازی شاکیان خصوصی وهمچنین شهادت شهوددراثبات مجرمیت متهم بلااثرمی باشدچه آنکه حاج باباگل وردی وعلی میرزائی ویوسف گل وردی اهل وساکنین قریه وردئکلاکه کارگران باغ آقایان (م )و(الف ) بوده اندشهادت داده انددرحالی مشغول کاربوده اندصبح دیده اندکه اتومبیل ایستاده وآقای (ی )و(س )کدخدای خشت سروبرادرش و(ر)ازاتومبیل پیاده شده وبعدازیک ربع ساعت جمعیت زیادی ازاهالی خشت سروآزادمون رسیده به باغ حمله کرده اندو(ی )گفت باغ راازبین ببریدکه زمین شودوتقسیم کنیم وما ازترس فرارکردیم ومهاجمین رابه اسامی (...و...و..)معرفی کرده اندوحال آنکه حاج باباگل درتحقیقاتی که ازوی بعمل آمده راجع به هویت مهاجمین اظهار بی اطلاعی نموده است ودربرگ مستشهده دیگری که به امضاءگشت آقاعاقلی و نادعلی عزیزواحسان عزیزی ویداله عبادی وحسن عزیززاده رسیده اظهاراطلاع شده است که (ی )ایستاده بودوسیصدنفرازکشاورزان خشت سروآزادمون درختها راازریشه درمی آوردندوسیم خارداردورباغ راجمع می کردندوازبین این اشخاص ...و..و...و...وراشناخته اندلیکن درتحقیقاتی که دربازپرسی از آنان بعمل آمده ابتدانامی از(ی )نبرده اندوپس ازانجام تحقیقات درپاسخ سئوال آقای بازپرس که (ی )نیزدرمحل بوده اورامحرک ومسبب غارت وتخریب معرفی کرداندوحسین عزیززاده دربازپسی فقط نام مجیدوکربلائی احمدومحمد قلی زاده رابرده واظهارداشته بقیه رانمی شناسم واحسان عزیزی ازبین مهاجمین فقط اسماعیل طهماسبی ومسلم قلی زاده ومحمدقلی زاده ورشدمختاری وکربلائی احمدوصادق آزادی ورشیدآزادی رانامبرده ونادعلی عزیزی ازمعرفی زارعین مهاجم اظهارعجزنموده وگشت آقاعاقلی اظهارداشته که فقط غلامعلی شعبانی وکاظم افراسیابی واعظم سلطانی راشناختم ویداله غفاری نیزتوضیح داده عده ای که باغ راخراب کردندنمی شناسم .
بنابراین باتوجه به اختلافی که دراظهارات شهودبامندرجات اوراق مستشهده بنظرمی رسدواینکه معقول نیست که پنج نفربرای پیداکردن گاوازیک سمت حرکت نمایندوباتوجه به بعدمسافت محل سکونت شهودبامحل باغ مورد ادعاواظهارات بعدی احسان دربازپرسی به این شرحکه من حاج محمدی و افراسیاب افراسیابی ویحیی کاوه ورجب مهدوی رانمی شناسم وگشت آقاعاقلی نیزتوضیح داده که احسان عزیزی (ی )رابه من معرفی کردویداله غفاری نیزاز هویت متهمین اظهارعجزنموده واظهارداشته که برگ مستشهده رابه اعتبار شهادت احسان عزیزی امضاءنموده ات ونحوه حضورشهوددربازپرسی واینکه یداله غفاری برخلاف اظهارات شهودتوضیح داده که اسبوی به سرقت رفته بودو برای پیداکردن اسب خودبه قریه خشت سررفتم وحال آنکه رفتن شهودبه قریه خشت سرحسب اظهارات شهودوبه منظورپیدایش گاومفقودشده آنان بوده وبا التفات بیک نواخت بودن اظهارات شهوداظهارات گواهان کاشف از واقعیت قضیه نبوده ودراثبات اتهام متهم بلاتاثیروفاقدارزش واعتبار می باشدعلیهذابه جهات مزبورواینکه متهم درقراءآزادمون وخشت سر مالکیت وتصرفی نداشته وازتبدیل باغ شاکیان به زمین زراعتی باعنایت به اینکه فعلاوسیله اداره اصلاحات ارضی ازقراءمزبورصورت برداری شده بوده منتفع نمی گردیدونتیجتاهیچگونه انگیزه ای متهم درتخریب وغارت باغ نداشته وبرخلاف ادعای دادسرامتهم بموجب مقالات خوددرروزنامه ستاره اسلام مردم رابه نظم وآرامش دعوت نموده ودخالت متهم به کیفیتی که ازطرف شهودعنوان شده باتوجه به شغل وحرفه متهم مستبعدبنظرمی رسدواینکه شهادت جعفرمظلومی مبنی براینکه به اتفاق بادرم عباس مظلومی بودم (ی )مردم را برای تبدیل باغ به زمین زراعتی تحریک می کردموردتائیدوتصدیق عباس مظلومی واقع نشده وشهادت جعفرنیزبعلت مزبورصحیح وموجه نمی باشدومتهم نیزدرکلیه مراحل تحقیق ورسیدگی منکرارتکاب بزه انتسابی شده ودلائل اتهام کافی برای اثبات بزهکاری وی نیست لذاباتوجه به اصل برائت متهم رااز اتهام انتسابی تبرئه می نمایدودرمورددعوی ضرروزیان مدعیان خصوصی باتوجه به رای برائت متهم مدعیان خصوصی به دادگاه حقوق هدایت می شوندرای دادگاه درحدودمقررات فرجام پذیراست )آقای دادیارذیل رای فرجامخواسته ودر لایحه مورخ 24/7/47بااشاره به اینکه درصدورحکم برائت نقض قانون درباب تقصیرومجازات متهم شده به استنادمواد431و430قانون آئین دادرسی کیفری تقاضای نقض حکم فرجامخواسته رانموده است پرونده برای رسیدگی به این شعبه ارجاع شده ازطرف (م )و(الف )مدعیان خصوصی لایحه ای در2/7/47رسیده وتقاضای نقض حکم فرجامخواسته رانموده اندمتهم نیزشرحی نوشته وتقاضای طرح پرونده دهئیت عمومی دیوان کشوربه لحاظ اصراری بودن موضوع نموده و جناب آقای دادستان کل هم درهامش گزارش آقای شریفی دادیاردیوانعالی کشورمرقوم داشته انمددرصورتی که شعبه دیوان کشوراصراری تلقی نمایند بایددرهیئت عمومی مطرح شود.
به تاریخ روزچهارشنبه بیست وهفتم فروردین ماه یکهزاروسیصدوچهل و هشت هیئت عمومی دیوانعالی کشوربریاست جناب آقای عمادالدین میرمطهری ریاست کل دیوان عالی کشوروباحضورنماینده جناب آقای دادستان کل کشورو جنابان آقایان روساومستشاران شعب دیوان عالی کشورتشکیل گردیدپس ازطرح وقرائت گزارش پرونده واوراق لازم وکسب نظریه دادسرای دیوان عالی کشور بشرح زیر:
"دادسرای دیوان عالی کشوربه جهات زیرتقاضای نقض حکم صادرشده را می نماید.
اول :متهم باشکایت کنندگان سابقه خصومت داشته وبادرج مقالات تحریک آمیزدریکی ازجرائدآنهاراتشویق به منازعه می کرده است .
دوم :گواهانی شهادت داده اندکه متهم آنان راتحریک به تخریب ونهب وغارت نموده است که ذیلاشهادت بعضی ازآنان منعکس می شود.
مسلم قلی زاده درتحقیقاتی که دردادگاه جنائی انجام شده اظهارداشته (ی )چندروزبه محل خشت سرآمده وعده ای راهم درحدودپانزده نفرباخودآورده وآنهاراواداربه تخریب باغ نموده وخود(ی )هم یکی ازدرختان مرکبات رااز ریشه کنده وبه آنهادستورخراب کردن باغ راداده ...."
اسمعیل طهماسی متهم ردیف دوم نیزاظهارداشته (من وصادق آزادی وحسین پیروزمندبه زیارت امام زاده رفتیم وبعدمشاهده کردیم که آقای (ی )عده ای راوادارمی کندکه بایدباغ مرکبات راخراب کنندومنزلی هم که درآنجاساخته بوسیله آنهاخراب شده وماچون قدرتی نداشتیم که ازکارآنهاجلوگیری کنیم جلونرفتیم وممانعتی بعمل نیاوردیم "
افراسیاب نیزبیاناتی نظیردونفربالا(اسمعیل ومسلم )نموده است بعلاوه اظهارداشته "من به آنهاگفتم این کاررانکنیدآنهاگفتندبه تو ارتباطی ندارد"
رمضان وحاج محمدوعزت وعده ای دیگراظهارداشته اند(ی )و..و..و..را دربین آنهاشناختیم .
مسلم قلی زاده اظهارکرده (ی )عده ای راتحریک به تخریب کردواگرمن چیزی نگفتم براثرترس ووحشتی بودکه ازاوداشتم وهم اکنون نیزازاومی ترسم
(ی )نیزدرج مقالات رادرروزنامه تصدیق کرده وچنین اظهارداشته (زارعین بایدرعایت حق خورده مالکین رابکنندومن فقط برای بیداری زارعین ودرحدودمقررات جاریه اقدام کردم ".
سوم :شواهدوقرائن موجوددرپرونده مویدصحت تحریکی است که به (ی ) نسبت داده اند.
دادستان کل کشور-عبدالحسین علی آبادی )
مشاوره نموده بشرح زیررای می دهند:
مرجع :
موازین قضائی ،ازانتشارات حسینیه ارشاد(جلد 1) صفحه 302تا309
4
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 157
تاریخ تصویب : 1348/01/27
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
اتهام ایراد جرح منتهی به فوت ،چنانچه مستندبه دلایل وشواهد کافی نباشدموجب برائت متهم خواهدبود وصرف تناقض دراظهارات متهم از موجبات انتساب اتهام نیست دراتهام قتل عمد،بایدقصدقبلی متهم برای ارتکاب قتل احرازشودودر غیراینصورت حساسیت موضع وآلت استعمال شده موجب خواهد شد عمل متهم باماده قانونی دیگری تطبیق داده شود
