صلاحیت محاکم نظامی نسبت به اتهامات افسران وافرادوهمردیفان آنهاموقعی است که درقانون دادرسی ارتش تعیین تکلیف ومجازاتی مقررشده باشدوالارسیدگی به موضوع اتهام در صلاحیت محاکم عمومی است
رای شماره : 5071-9/10/38
رای اصراری هیات عمومی دیوان عالی کشور
چون طبق ماده واحده مصوب آبان ماه 1322صلاحیت محاکم نظامی نسبت به اتهامات افسران وافرادوهمردیفان آنهاموقعی است که درقانون دادرسی ارتش تعیین تکلیف ومجازاتی مقررشده باشدوالارسیدگی به موضوع اتهام در صلاحیت محاکم عمومی است بنابراین رای شعبه نهم دیوان عالی کشوربه اکثریت آراءصحیح بنظرمی رسد.
* سابقه *
رسیدگی به جرائم عمومی افسران وافرادارتش
ازشعب هشتم ونهم دیوان عالی کشوردرموردصلاحیت دادگاههای دادگستری ونظامی نسبت به اتهام افسران نظامی دورای معارض صادرشده بشرح زیر:
الف - شعبه 8دیوان عالی کشوردرپرونده 12/3451 که موضوع آن اتهام یکنفراستواریکم راننده ارتش به قتل غیرعمدناشی ازبی احتیاطی بوده در دادگاه نظامی مشهدبه دوسال حبس تادیبی وتادیه پنجهزارریال غرامت محکوم شده بوده ودادگاه تجدیدنظردلائل راغیرکافی دانسته ومتهم راتبرئه نموده چنین رای داده است :
اعتراض دادستان ارتش برحکم ماهوی وخدشه براستنباط دادگاه است که دلائل رابرای احرازمجرمیت کافی ندانسته ودراین مرحله ازرسیدگی نیز موردنظرفرجامی قرارنمی گیردوچون ایراددیگری هم که موثروموجب نقض باشد مشهودنیست حکم فرجامخواسته ابرام می شود.
ب - درپرونده 12/3484-22/3456یکی ازافسران ارتش به اتهام توقیف غیرقانونی وایرادضرب منتهی به فوت واستواری به اتهام شرکت در ایرادضرب منتهی به فوت ویک گروهبان یک ژاندارم به اتهام مواضعه وتبانی برای مستورنمودن واخفای جرائم مزبوروگروهبان سوم ژاندارم دیگری به اتهام اخفای جرم وقائل شدن به کیفیات مخالف حقیقت به منظورمعافیت متهمین از مجازات تحت تعقیب بوده اند،چون دادگاه جنائی رسیدگی به اتهامات متهمین رادرصلاحیت دادگاههای عمومی دانسته وصلاحیت خودرااعلام داشته و ازجهت تذکردادیاراستان خراسان به اینکه بازپرس نظامی خراسان خودرا صالح دانسته وازجهت اینکه بازپرس ودادستان درمعیت دادگاه انجام وظیفه می نمایندحدوث اختلاف بین دادگاه دادگستری ودادگاه نظامی رامحقق دانسته وتااعلام نتیجه حل اختلاف قرارامتناع ازرسیدگی صادرنموده است .شعبه نهم دیوان عالی کشوردرمقام حل اختلاف چنین اظهارعقیده نموده است .
طبق ماده واحده مصوب آبانماه 22صلاحیت دادرسی ارتش ورسیدگی به جرائم عمومی افسران وافرادگرچه حین انجام وظیفه وبه سبب آن هم باشددر صورتی است که درقانون دادرسی وکیفرارتش نسبت به آن تعیین تکلیف و مجازاتی مقررشده باشد،چون درقانون مزبوربرای قتل واینگونه امورمجازاتی منظورنگردیده وهمچنین اعلام نشده بین موضوع دسیسه وتقلب درامرنظام وظیفه که دردادرسی ارتش فعلاتحت پیگرداست وقتل چه ملازمه ای وجودداردکه رسیدگی دادرسی ارتش رابه هردوموضوع ایجاب می نمایدوملازمه هم درقضیه مشاهده نگردیده به این جهت به صلاحیت دادگاه دادگستری اظهارنظرمی شود.
موضوع برای اتخاذرویه واحددرهیئت عمومی دیوان عالی کشورطرح گردیده که به اکثریت چنین رای داده اند:
مرجع :
مجموعه رویه قضائی کیهان جلداول جزائی سال 1342
ازصفحه 203 تاصفحه 205
25
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 5071
تاریخ تصویب : 1338/10/09
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
رسیدگی به اتهام تبلیغ مرام اشتراکی درصلاحیت دادگاههای نظامی نبوده و کماکان درصلاحیت دادگستری می باشد اساسنامه شرکت سهامی هواپیمایی ملی ایران
