اتهام نگهداری اسلحه غیرمجازمستلزم اثبات سوءنیست متهم نیست ودر صورت وقوع قتل باچنین اسلحه ای موضوع ازجهت قتل نیزقابل تعقیب است
رای شماره : 6636-27/6/46
رای اصراری هیات عمومی دیوان عالی کشور
اعتراضات دادستان استان مرکزوهمچنین اعتراضات آقای وکیل غلامحسین موجه بنظرنمی رسدوچون بابررسی پرونده کارحکم فرجامخواسته صحیح وخالی ازاشکال است به اکثریت آراءابرام می شود.
قاچاق
قاچاق اسلحه
برائت ازاتهام
غلامحسین فرزندفرج اله 21ساله به اتهام قتل عمدبرادرش خسرباسبق تصمیم به وسیله تفنگ گلوله زنی وپنج تیرشماره 77159ونگهداری چهارقبضه اسلحه بدون پروانه درسال 40تحت تعقیب دادسرای شهرستان تهران واقع وپیرو قرارمجرمیت بازپرس دادستان شهرستان به استنادماده 170 قانون مجازات و ماده 43 قانون مجازات مرتکبین قاچاق ازدادگاه جنائی تقاضای تعیین مجازات اورامی نماید.
ضمنابانوحوری اصالتا و قیمومتا ازطرف سیف اله وعبداله وفرج اله دادخواستی به خواسته ده هزارریال بابت هزینه کفن ودفن ومجلس ختم بطرفیت غلامحسین ...تقدیم دادگاه جنائی می کنددادگاه جنائی باتعیین وکیل واخطار ده روزه وتشکیل جلسات مقدماتی پنج نفری ودستورتکمیل تحقیقات وانجام آن به وسیله بازپرس درجلسه پنج نفری باحضورمتهم ووکیل اورسیدگی به عمل آورده وچنین رای می دهد:
باتوجه به گزارش 4/1/40 استوارحسنخان وسرپاسبان یکم محمودو پاسبان شماره 2395مامورین مربوطه واظهارات وتوضیحات هریک از مشارالیهم درمراحل تحقیق وبادرنظرگرفتن صورت جلسه مورخ 14/1/40تنظیمی سروان بقائی وگزارش 14/1/40پاسبان شماره 1027وصورت مجلس تنظیمی مامورین در4/1/40 ونیزگزارش کلانتری مربوطه وصورت مجلس 4/1/40تنظیمی بازپرس مربوط درمحل ونظریه مورخه 5/1/40پزشک قانونی درگزارش معاینه جسدخسروفرزندفرج اله مقتول واظهارات بانوحوری وبانوسکینه به ترتیب عیال ومادرمقتول درمراحل تحقیق ودرنظرگرفتن نامه بانوسکینه خطاب به غلامحسین که درنامه بعنوان حسین عزیزیادشده وصحت نامه مذکورازناحیه بانوسکینه وشخص غلامحسین متهم پرونده درمراحل تحقیق ودرمحضردادگاه محرز است وبادرنظرگرفتن اظهارات آقایان سلطان صمد...وسرهنگ ...وهوشنگ وبانوهایده ...وسایرمطلعین قضیه درمراحل تحقیق ودرنظرگرفتن اظهارات غلامحسین فرزندفرج اله متهم پرونده درمراحل مختلف تحقیق ودرمحضردادگاه و نیزباعنایت به اظهارات سرهنگ قاسم رئیس شعبه اسلحه ومهمات ارتش نزدبازپرس ودرنظرگرتن نامه های مورخ 8/2/41و23/7/41پلیس تهران ونامه مورخ 29/6/41ژاندارمری کل کشورونامه مورخ 9/8/40وسایرنامه های اداره دوم ستادبزرگ ارتشتاران به شعبه 24بازپرسی دادسرای تهران موجوددر پرونده وبادرنظرگرفتن اظهارات بانومهین عیال متهم موصوف نزدبازپرس باعنایت به اظهارات متهم ونیزمدافعات وکیل مدافع مشارالیه واظهارات آقای دادیاردرجلسه دادرسی باتوجه به سایرمحتویات پرونده واینکه در پرونده دلیلی که مثبت احرازسبق تصمیم متهم موصوف به ارتکاب قتل عمدی خسروبرادرخودباشدبنظرنمی رسدومحتویات پرونده ازاین لحاظ نمی تواند موجب حصول علم ویقین دادگاه به احرازسبق تصمیم متهم برارتکاب قتل عمدی خسروباشدلذاآنچه که باتوجه به مراتب فوق الاشعاروسایرمحتویات پرونده محرزبنظرمی رسدایرادجرح عمدی وشلیک تیربه وسیله تفنگ دوربین دارد گلوله زنی )منتهی به فوت خسروفرزندفرج اله ازناحیه غلامحسین فرزندفرج اله متهم موصوف است که باانطباق موردباقسمت اخیرماده 171 قانون کیفر همگانی ناظربه ماده 170همان قانون ورعایت ماده 44 قانون کیفرهمگانی به لحاظ گذشت قیم صغارخسرواصالتاازطرف خودوقیمومتاازطرف صغارمذکور که موردتصویب وتاییدبانوسکینه ناظراستصوابی صغارمذکورقرارگرفته بشرح سندرسمی 32582-12/8/42دفترخانه 77تهران ونیزگذشت بانوسکینه به شرح نامه مورخ 8/5/40ضبط درپرونده واینکه متهم جوان ودارای فاقد پیشینه کیفری است لذادادگاه غلامحسین فرزندفرج اله رابرای ارتکاب عمل مرتکبه احرازشده به هشت سال حبس بااعمال شاقه بااحتساب ایام بازداشت گذشته محکوم می نمایدونسبت به اتهام دیگرمتهم موصوف به نگاهداری چهارقبضه اسلحه بدون پروانه مذکوردرکیفرخواست 20/2/40دادستان تهران باتوجه به مدافعات متهم ووکلای مدافع مشارالیه دراین زمینه ودرنظرگرفتن پروانه 312 31/1/23صادره ازاداره کل شهربانی راجعبه اسلحه تفنگ دولول ته پرساچمه کالیبر16شماره اسلحه 10053بنام خسروفرزندفرج اله ونیزبادرنظرگرفتن نامه مورخه 19/2/42شماره 2644 رد اداره دوم ستاد بزرگ ارتشتاران ونیز نامه منتسب به سرهنگ ... و نامه 10977/11-21/9/35دائره حفاظت شعبه 11 رکن دوستادارتش ومدیرکل گمرک درخصوص خارج کردن یک قبضه تفنگ برای تعمیرکه رونوشت هردونامه اخیرالذکرضمیمه نامه اداره دوم ستادبزرگ ارتشتاران می باشدوبادرنظرگرفتن اینکه تفنگ دوربین دارگلوله زنی طبق صورت مجلس مورخ 4/1/40تنظیمی بازپرس مربوطه درمحل که متعلق به متهم شناخته شده دارای پروانه نیزبوده است بادرنظرگرفتن سایرمدافعات متهم درمحضردادگاه دراین زمینه وکت جیروسایراوراق ومدارک تقدیمی مشارالیه درجلسه دادرسی ودرنظرگرفتن مدافعات وکلای اوونیزاظهارات بانومهین در زمینه تعلق یک قبضه اسلحه کمری به دبیرشوکت ...عموی مشارالیهاعدم تعلق دوقبضه اسلحه دیگرمکشوفه به متهم موصوف محرزودرپرونده نیزباتوجه به مدافعات متهم ووکلای مدافعش دلیلی که مثبت سوءنیست متهم وموجب حصول علم به نگهداری اسلحه غیرمجازوبدون پروانه ازناحیه متهم موصوف باشدبنظر نمی رسدازاین لحاظ حکم برائت متهم راصادرواعلام می نماید.
براثرفرجامخواهی متهم ازمحکومیت خودودادستان استان درمورد انطباق عمل باماده 171 ازطرف دادگاه وبرائت اوازحیث نگهداری اسلحه و تقاضای فرجام ماهوی دادستان کل شعبه 8دیوان عالی کشوربموجب حکم 5606 22/2/44چنین رای می دهند:
اعتراضات فرجامی دادسرای استان وفرجام ماهوی جناب آقای دادستان کل بشرح زیر:
1- به حکایت صورت مجلس معاینه جسدگلوله مغزمقتول رامتلاشی کرده و علت مرگ اصابت گلوله به مغزبوده ،
2- دادگاه احرازکرده است که گلوله مزبورعمداشلیک شده ،
3- تحقیقات انجام شده عموماحکایت داردکه غلامحسین باخسروازچندسال قبل اختلافاتی داشته وبااودرحال ترک مراوده و قهربوده
4 - مادغلامحسین (متهم فرجامخوانده )نزدبازپرس گفته است غلامحسین نقشه داشت ومدتهامی گفت خسرورامی کشم روزواقعه رفت وتفنگ را برداشت آمدخسروراکشت ،
5- صورت مجلس معاینه محل وتحقیقات انجام یافته که حاکی است همانطورکه دادگاه احرازکرده زدن گلوله به مغزمقتول عمدی بوده وموقعی که خسرومقتول سرخودرابرای مذاکره بادیگری روی صندلی او خم کرده بوده غلامحسین هدف گیری کرده وبه همین جهت گلوله پس ازخروج از جمجه مقتول درارتفاع 109 سانتی متراززیمن به دیوارمقابل واردگردیده و دیوارراسوراخ کرده ودفاع متهم ووکیل اوبه اینکه قتل غیرعمدی بوده به هیچوجه قابل قبول نیست ،
6- بانوحوری عیال مقتول نزدبازپرس گفته است غلامحسین تفنگ رانشانه گرفت وخسرورازدوگفت همه شماهارامی خواهم بکشم میخواست بچه هارابزندمافرارکردیم وبچه هاراآوردیم ...حسین نسبت به خسروازطفولیت کینه داشت وهمیشه حسادت می کرده ،
7-ازاطاق غلامحسین نامه مادرش بانوسکینه بدست آمده که حاکی است حسین رادعوت به سازش با خسروکرده ونوشته است به نفع حسین گذشت های چندی کرده وبازخواهدکردو اختلاف درهمه خانواده هاهست بایدعاقلانه حل کرد،
8- گزارش کلانتری و اظهارات مامورین انتظامی حاکی است که متهم باقصدقتل اقدام به تیراندازی کرده ،
9- غلامحسین ضمن بازجوئی که درتاریخ واقعه 4/1/40ازاوشده ساعت تیراندازی راکه دوبعدازظهرذکرکرده ودرعین حال گفته است قصدداشته برای شکاربه جاجرودبرودبه این جهت تفنگ برداشته بوده ومی خواسته است همان روزبه جاجرودبرای شکاربرودوشب هم به تهران مراجعت کرده است ونمی داند چطورشدکه فشنگ ازلوله خارج شدضنت همین بازجوئی اظهارکرده ازاطاق ناهارخوری که خسروآنجابوده به اطاق خودرفته تفنگ راازجلدخارج کرده وبا تفنگ به اطاق ناهارخوری برای خداحافظی رفته وسرلوله تفنگ طرف پائین بوده وقتی خواسته داخل ناهارخوری بشودتفنگ راراست کرده ودفعتاتیرخالی شده ازاوسئوال شده چراتفنگ راازجلدبیرون آورده گفته است می خواستم به شکاربروم چندسطربعدگفته درواقع قصدشکارنداشتم فقط برای گردش ونظربه اینکه گاهی درراه وگاه درجاجرودگرازدیده می شودتفنگ رابرداشته که اگر شکار دید شاید بتواندتیراندازی کندوتفنگ راهم چاشنی کرده بودوممکن است کلفت یابچه هابه اتاق اورفته باشندوتفنگ راازضامن خارج کرده باشند،
10 - کارشناس ادعای تیراندازی باتفنگ موردبحث براثرتصادف رادوردانسته ونظرداده است که این تفنگ دارای دوضامن است وادعای خارج شدن گلوله ازآن براثرتصادف قابل قبول نیست مگردرفرض بعیدی که باشرایط کارمنطبق نیست
11- متهم ضمن بازجوئی گفته که برای سه قبضه تفنگ (دوعددتفنگ دو لول ویک پنج تیراطریشی که می گویندتیرازآن دررفته )دارای پروانه می باشد ودرعین حال گفته است یک سلاح کمری ودوقبضه تفنگ متعلق به خسروبوده ویک سلاح که متعلق بوده است به خانم مطلقه اومهین دخت وسلاح های مزبورنیزدر اطاق اختصاصی اوکشف گردیده توضیحاتی که متهم درموردسلاحهاداده درپاسخ این سوال بوده است که دارای چندقبضه سلاح می باشد،
12- متهم ضمن بازجوئی گفته است بعدازاصابت گلوله به خسروبه اتاق خودرفته وتفنگ راآنجا گذاشته ووقتی که برای کمک مراجعت به اطاق ناهارخوری کرده بوده دیده است که خسرورابرده اندبازبه اطاق خودمراجعت کرده ومشغول نوشتن نامه برای همشیره زاده اش خسروشده که ممکن است اوبروددرخواست کرده درغیاب او کارهایش راانجام دهدوبعدمامورین کلانتری آمده انداورادستگیرکرده اند،
13- متهم مدعی داشتن پروانه برای چهارقبضه ازهفت قبضه اسلحه ای که ازاو کشف شده مطلقانبوده است وباوجودتحقیقاتی که به دستوردادگاه انجام پذیرفته دلیلی برصدورجوازسلاحهای مزبوربرای متهم بدست نیامده ،
14- آنچه دادگاه درموردقتل محرزدانسته ضرب بصورت عمدی باگلوله به مغزو متصورنیست که توام باقصدقتل نباشدوبااین حال تطبیق موردباماده دیگری سوای ماده 170قانون جزاصحیح نبوده ،
15- درموردحکم برائت متهم ازاتهام قاچاق سلاح دادگاه متکی بعدم احرازسوءنیت متهم گردیده بدون اینکه توضیح داده باشدمنظوراوازسوءنیت چه بوده وآنچه مسلم است چهارسلاح باپروانه ازاطاق اختصاصی متهم درمنزل مادرش کشف شده که منزل مسکونی اونیزبوده است کسانی راکه صاحب سلاح معرفی کرده هیچکدام بااوهم منزل نبوده اندمدعی اشتباه درنگاهداری اسلحه مزبورواقدام دیگری به گذاردن این سلاحهادراتاق اوبدون اطلاع اونشده ومسلم است که عامدااقدام به نگاهداری چهارقبضه اسلحه بی پروانه کرده وتردیددادگاه دروجودسوءنیست هیچ موردی نمی توانسته است پیداکندوبه جهات مزبورحکم درهردوقسمتی که موردشکایت دادستان استان قرارگرفته چه ازلحاظ برائت متهم درمورداتهام قتل عمدی وچه ازجهت برائت اوبرای اتهام قاچاق سلاح قابل نقض می باشد"موجه ومدلل است بانقض حکم فرجامخواسته رسیدگی به شعبه دیگردادگاه جنائی استان مرکزارجاع می شود.
شعبه یک دادگاه جنائی باانجام تشریفات مقرره وتشکیل جلسه مقدماتی درجلسه علنی به موضوع رسیدگی کرده وبااستماع توضیحات متهم وبیانات نماینده دادسراومدافعات وکیل وشنیدن آخرین دفاع واعلام پایان دادرسی چنین رای می دهد:
اولادرموردنگهداری اسلحه قاچاق بادرنظرگرفتن دفاعات متهم ووکلای اووجودپروانه هاوتعلق یک قسمت ازآنهابه خسرومقتول وجوازصادره بنام او وهمچنین کشف یک قبضه ازفشنگ درجیب کت جیرمتعلق به خسرومقتول ووجود کت مزبورگوشه اطاق مسکونی متهم وتعلق خانه محل به پدرومادرمتهم ومقتول وسکونت اشتراکی آنان درمنزل مزبورونوشته سرهنگ ...درموردتعلق یکی از تفنگ هابه اووهمچنین نوشته مهین دخت واظهارات مطلعین درموردصاحبان اسلحه هاواینکه تفنگ سرهنگ ...واسلحه کمری عموی عیال مطلقه متهم جهت تعمیردراختیارمتهم گذاشته شده بوده ونامبردگان صراحتاتعلق اسلحه را بخوددرقسمت های مربوطه قبول دارندواینکه تفنگهای متعلق به متهم عموما دارای پروانه بوده است واوضاع واحوال کاردادگاه نگهداری اسلحه غیرمجاز راازطرف متهم متکی به دلائل کافی نمی داندویقین ندیده دراین موردحکم برائت متهم راصادرواعلام می دارد.
ثانیادرمورداتهام دیگرمتهم گرچه متهم بااذعان به اینکه گلوله از تفنگ اوخارج وبه برادرش اصابت واورامقتول نموده است موضوع رامعلول علل خارج اختیارخودوخودرابی تقصیراعلام می داردولی بادرنظرگرفتن اینکه نامبرده اظهارداشته ساعت 2بعدازظهربه قصدشکاربه جاجرودمی رفته وتفنگ به دست به اتاق ناهارخوری آمده ونیزبه علل نامعلومی گلوله ازتفنگ خارج و به برادرش اصابت نموده ومنظوراوازاین آمدن به اطاق مزبورخداحافظی بوده است واینکه ادعای متهم درموردرفتن به شکاردرآن ساعت بدون قصدقبلی ودر فصل غیرمجازفاقددلیل است وبه فرض صحت مراجعت باتفنگ مسلح لزومی نداشته است واخراج تفنگ ازجلدچرمی باوضع مشهودازطرف مامورین مخالف این ادعامی باشدودفاع غیرموجه متهم به اینکه تفنگ رادرموقع مزاحمت از شیرازپرومسلح نگهداشته است درصورتی که اولااین عبارت غیرقابل قبول از نظررعایت احتیاطات لازمه بودوثانیاخلاف معمول دوستداران تفنگ واسلحه می باشدواین عمل که ملازمه بامدت زیادی مجهزومسلح ماندن تفنگ وفشاربر قسمت های مربوطه بالنتیجه کمی حساسیت دستگاه مربوط به چکاننده وغیره است اسلحه رافرسوده می کندباتوجه به مدت مراجعت متهم ازشیرازوتاریخ وقوع قتل درنظردادگاه غیرقابل قبول است وباتوجه به اظهارات متهم که گفته است بعدازمراجعت ازشیرازتفنگ به ضامن بوده درصورتی که درگفته های پاسبان 239واستوارحسنخان خلاف آن استنباط می شودواگرتفنگ به ضامن بوده هرگزشلیک نمی کردکمااینکه کارشناس اسلحه صراحتاتصریح نموده تفنگ متهم دوضامن داشته ورددوضامن عامل می خواهدوخودبه خودعملی نیست وچون سرهنگ قاسم بامعاینه تفنگ موردنظرکیفرخاست درتاریخ 15/4/40تمام قطعات آنراسالم ودارای دوضامن تشخیص وشلیک خودبخودراغیرممکن اعلام نموده است ادعای خوردن ساک وغیره که ازطرف متهم ووکلای اوکه عامل ردضامن وکشیده شدن پاشنه اعلام شده است اساساموجه نیست بالخصوص که بعداموضوع سگهای شکاری به میان آمده ولفظ ساک مستنداوکلمه سگ اعلام ومدعی شده اند که پرش سگهاباعث ردضامن وشلیک شده است درصورتی که اگرحرف متهم صحیح باشدکه درآن حال تفنگ رااحتیاطاسرپائین نگهداشته بوده بایستی تیربطرف پائین برودنه بطرف کله مقتول که حکایت ازهدف گیری دقیق وزدن تیربه جای چاشنی می نمایدومیرساندکه موضوع سگ برای فرارازکیفربوده وساک موثردر جریان نبوده است باتوجه به جعبه نیم بازفشنگ روی کمداختصاصی متهم که مشهودمامورین قرارگرفته حکایت داردکه بلافاصله قبل ازحادثه ازآن استفاده شده است ونظربه اوضاع واحوال کارادعای خطائی بودن شلیک گلوله بیوجه می باشدوچون بشرح مستفادازمجموع محتویات پرونده وجریان کارو مستفادازاظهارات اولیه مادرمتهم وکسان وی اختلاف بین دوبرادربوده است متهم باتصمیم قبلی درحین مذاکره مقتول باکسانش ازاطاق ناهارخوری خارج و تفنگ گلوله زنی خودرامجهزومسلح نموده وبه اطاق ناهارخوری مراجعت وبه برادرش تیراندازی واورامقتول می نمایدکه مطابق نظرپزشک دراثراصابت گلوله بشرح مزبوردرنظریه مربوطه (اصابت گلوله به صورت وخروج ازلب گوش )خسرومقتول می شودکه اظهارات مامورنی شهربانی دائربه اینکه متهم به آنان گفته است برادرش راطوری زده است که بمیردوصورت مجلس تنظیمی ازطرف سروان بقائی وصورت مجلس مورخ 14/1/40استوارحسنخان وسرپاسبان ایرانی وپاسبان شماره 2395وگفته های آنان درمراحل بازجوئی چه درموقع استطلاع وچه دردرحین مواجهه بامتهم وگفته های بانوسکینه مادرمقتول ومتهم واظهارات مشارالیهادرجلسات متعددبازجوئی وتصریح به اینکه بیشرف می خواست برادرش رابکشدبالاخره به مقصدخودنائل آمدواظهارات مطلعین ازقبیل هوشنگ وگفته های اولیه فرانک ومستفادازمفهوم نامه مکشوف در اطاق متهم متعلق به مادراوواینکه متهم بشرح پرونده بلافاصله به اطاق شخصی رفته ونامه ای به غلامحسین نوشته وترتیب نگهداری سگهای خودراداده است در صورتی که جریان قتل برادراگرغیرمترقبه بودایجاب می کردکه نامبرده تمام کارهارابگذاردودرفکررساندن برادربه دکترباشدوکلیه سعی خودرادراین موردمبذول داردواوضاع واحوال کارکاملاجریان راتاییدومی رساندمتهم عالماعامدابه قصدقبل برادرش خسروبه وی تیراندازی واورامقتول کرده است علیهذادادگاه بااحرازجرم متهم وتطبیق موردباماده 170قانون مجازات عمومی چون مدعیان خصوصی بشرح اوراق موجوددرپرونده ازتعقیب جریان صرفنظر کرده انددادگاه نظربه گذشت مدعی خصوصی وجوانی متهم واینکه فاقدپیشینه کیفری است وی رابه استنادماده مزبوروبه تجویزماده 192قانون کیفرعمومی به ده سال حبس بااعمال شاقه محکوم می نماید.
دادستان استان ازبرائت محکوم علیه نسبت به قاچاق اسلحه ومحکوم علیه حین اعلام رای فرجامخواسته ووکیل مشارالیه در13برگ لایحه ای تقدیم که رسیدگی به شعبه هشتم دیوان عالی کشورارجاع ونماینده جناب آقای دادستان کل باطرح پرونده موافق می باشد.هیئت شعبه اظهارنظرکرده اندبه اینکه :
"نظربه اینکه فرجامخواهی دادستان ازحکم برائت آقای غلامحسین در مورداتهام اوبه حمل سلاح بدون پروانه مشمول ماده 463قانون آئین دادرسی کیفری است رسیدگی درصلاحیت هیئت عمومی دیوان عالی کشورمی باشد."
پس ازطرح موضوع درهیئت عمومی دیوان عالی کشوروقرائت گزارش پرونده وملاحظه اوراق لازم باکسب نظریه جناب آقای دادستان کل مبنی برابرام رای فرجامخواسته مشاوره نموده بشرح زیررای میدهند:
مرجع :آرشیوحقوقی کیهان ازصفحه 115تا126 سال 1346چاپ 1347
مجموعه رویه قضائی کیهان آراءهیئت عمومی دیوان عالی کشور
16
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 6636
تاریخ تصویب : 1346/06/27
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قراراناطه غیرقابل پژوهش است در مورد معافیت متقاضی تجدیدنظر از پرداخت هزینه دادرسی درامور کیفری به عهده ریاست دادگستری شهرستان مربوطه است
