برای توجه اتهام مربوط به استفاده ازسندمجعول وجوددلائل وشواهد کافی برثبوت تقصیروعلم متهم به مجعولیت سندابرازشده لازم میباشد
رای شماره : 195366/9/1345
رای اصراری هیات عمومی دیوان عالی کشور
اعتراضات دادسرای استان تکرارمطالب وعناوین گذشته است که دادگاه جنائی باتوجه به آن مراتب موضوع راموردرسیدگی قراردادومعذالک آن دلائل وشواهدراکافی برثبوت تقصیروعلم متهم به مجعولیت سندابرازشده ندانسته وحکم برائت اوراصادرکرده است بامراجعه به پرونده کارچون از حیث رعایت اصول دادرسی وسایرجهات اشکالی که نقض حکم فرجامخواسته را ایجاب نمایدبنظرنمی رسدحکم مزبوربه اکثریت آراءابرام می شود.
* سابقه *
استفاده ازسندمجعول
سیدحبیب فرزندسیدجلیل سی ساله دارای دوفقره پیشینه محکومیت موثر به اتهام شروع به استفاده ازسندمجعول درسال 1341موردتعقیب دادسرای شهرستان شیرازواقع می شود.
بطوری که کیفرخواست شماره 2872-5/12/43دادسرای مزبورحاکی است نامبرده باآنکه دارای پیشینه کیفری موثروده برگ گواهی نامه عدم پیشینه کیفری وسیله مرحوم کریمی وکیل دادگستری برای خودتهیه وشروع به استفاده از آن جهت استخدام خودبه کارگزینی وزارت کشاورزی ارائه می دهدوبه استناد ماده 105قانون مجازات عمومی ناظربه ماده 20همان قانون وشق 2ماده 25قانون مزبورازدادگاه جنائی استان هفتم تقاضای تعیین مجازات می نماید.
دادگاه جنائی باتعیین وکیل واخطارده روزه وتشکیل جلسه مقدماتی و ملاحظه گزارش عضومحقق وتشکیل جلسه علنی باحضورمتهم ووکیل اورسیدگی بعمل آورده وبااستماع توضیحات مشارالیه وبیانات نماینده دادسراومدافعات وکیل وشنیدن آخرین دفاع واعلام پایان دادرسی چنین رای میدهند:
خلاصه مدافعات متهم انکارارتکاب جرم انتسابی بوده ومدعی است که برای اخذگواهی نامه مزبوربه مرحوم بزرگ کریمی وکیل دادگستری مراجعه نموده ومشارالیه گواهی عدم سوءپیشینه رابه همین وضع تسلیم وی کرده که بدون توجه به خراش وتراش موجوده درآن عینابه اداره کل کارگزینی وزارت کشاورزی تسلیم نمودوبعبارت اخری نه اطلاعی ازجعل سندمزبورداشته ونه به قصداستفاده ازسندمجعول اقدام به تسلیم آن به وزارت کشاورزی نموده است و ملخص دفاع وکیل وی نیزادعای بیگناهی موکل بوده ومشارالیه راازاتهام جعل ویااستفاده ازسندمجعول مبری دانسته واستدعای برائت وی رانموده است که مدافعات مزبوردرنظرهیئت دادگاه واردبوده وموجه بنظرمی رسدزیرااولا به حکایت پرونده کاروطبق نظرکارشناسان خط وامضاءکه پس ازملاحظه گواهی نامه موردجعل وپس ازاستکتاب ازمتهم صادرشده است عمل جعل به وسیله شخص متهم انجام نشده که به همین دلیل هم دادسراشهرستان شیرازنامبرده راازجهت این اتهام موردتعقیب قرارنداده وثانیاصرف نظرازانکارمتهم درتمام مراحل ومحضردادگاه درپرونده کاردلائل وقرائنی که موجب حصول علم ویقین براینکه متهم باعلم به جعلیت سندمزبورآنرامورداستفاده قرارداده باشد موجودنیست به ویژه که طبق استشهادی که ازطرف وکیل متهم تقدیم گردیده محرزاست که مرحوم بزرگ کریمی وکیل دادگستری اقدام به اخذگواهی نامه مزبوروتسلیم آن به متهم نموده وبنابراین دادگاه ازجهت فقددلائل مثبته حکم برائت متهم راصادرواعلام می نماید.
ازاین حکم دادستان استان فرجامخواه می شودوچنین می نویسد:(ازاین حکم فرجامخواه است چه متهم که بهترازهرکس به وضع خودواقف ومی دانسته که که سابقه محکومیت کیفری داردبنابراین عالم به مجعول ومخدوش بودن ورقه عدم سوءپیشینه بوده وازاین ورقه باعلم به جعل درمقام استفاده برآمده است واین اندازه عمل فاقدجنبه جزائی نبوده صدورحکم برائت خلاف شواهدکار می باشد).
شعبه 8 دیوان کشوربموجب حکم شماره 1744-8/6/44چنین رای میدهد: اعتراضات دادسرای استان وفرجامخواهی ماهوی دادستان کل بشرح زیر: "نظربه اینکه متهم مستحضربوده که سوابق محکومیت موثرکیفری داردو بالنتیجه آگاه بوده که برگ عدم سوءپیشینه صادره مخدوش ومجعول است بنا علیهذاتقاضای رسیدگی ماهوی نقض حکم 14/2/44شعبه اول دادگاه جنائی استان فارس موردردرخواست است "باتوجه به جریان پرونده موجه بنطرمی رسدبا نقض حکم ممیزعنه رسیدگی مجددبه شعبه دیگردادگاه جنائی استان شیرازارجاع می شود.
شعبه دیگردادگاه جنائی باانجام تشریفات لازمه دفتری به موضوع رسیدگی کرده وچنین رای میدهد:
اتهام سیدحبیب بشرح کیفرخواست شماره 2872-5/12/43دادسرای شهرستان شیرازاین است که مرتکب شروع به استفاده ازسندمجعول گردیده بدین توضیح که گواهینامه عدم سوءسابقه شماره 5247-25/12/38صادرازدادسرای شهرستان شیرازراکه ازلحاظ اسم وتاریخ تولدمخدوش بوده باتسلیم آن به اداره کشاورزی جهت استخدام مرتکب به جرم انتسابی مزبورگردیده متهم در مراحل بازجوئی ومحضردادگاه منکراطلاع ازمخدوش بودن گواهینامه مزبور گردیده واظهارداشته است که بامراجعه به مرحوم بزرگ کریمی وکیل دادگستری گواهی نامه عدم سوءسابقه مزبورازوی اخذوچون درآن تاریخ (25/12/38)هنوزحکم دیوان عالی کشورمبنی برابرام حکم محکومیت وی به او ابلاغ نشده بوده واطلاعی هم ازحکم مزبورنداشته لذاهیچگونه توهمی برنادرست بودن ورقه مزبوربرای اوقابل تصورنبوده است وبنظرهیئت دادگاه گذشته از اینکه حکم دیوان عالی کشوردرتاریخی مقدم برتاریخ گواهینامه عدم سوءسابقه یاتاریخی مقاران باتاریخ گواهی نامه مزبوربه اوابلاغ واجراءنشده بوده تا بالنتیجه متهم مزبوررامطلع ازسابقه محکومیت قطعی خودفرض کنیم ،نظربه اینکه درپرونده کارهیچگونه دلیلی موجودنیست که متهم مزبورباعلم واطلاع به مخدوبودن ورقه مزبوره که ظاهرآنهم درنظراول حکایتی ازمخدوش بودن آن نمی کندآنرامورداستفاده قرارداده باشدوبموجب استشهادیه پیوست نیز عده ای شهادت داده اندکه مرحوم بزرگ کریمی گواهی نامه مزبورراباکیفیت مذکوربه متهم مزبورتسلیم کرده است واساساداشتن سابقه محکومیت هم دلیل عدم واطلاع ازمخدوش ومجعول بودن ورقه موردبحث نمی باشدبنابه مراتب ازنظرفقددلائل کافیه حکم برائت سیدحبیب متهم راصادرمی نماید.
ازحکم مزبوردادسرای استان فرجامخواه می شودوخلاصه چنین می نویسد:با توجه به محتویات پرونده ورای شماره 1744شعبه 8 دیوان کشورمستنبط رای دادگاه مخالف بادلائل وشواهدموجوددرپرونده است علیهذامستندابه ماده 463ازقانون آئین دادرسی کیفری استدعای طرح قضیه درهیئت عمومی دیوان عالی کشورازجهت اصراری بودن رای دارد"که جناب آقای دادستان کل باتقاضای دادسرای استان موافقت دارد.وکیل متهم درپاسخ فرجامخواهی دادسرالایحه ای تقدیم داشته که درهیئت خوانده می شودورسیدگی به شعبه هشتم دیوان عالی کشور ارجاع می گردد.چون موردباماده 463قانون آئین دادرسی کیفری انطباق دارد رسیدگی درصلاحیت هیئت عمومی دیوان عالی کشورتشخیص شده است .
پس ازطرح وقرائت گزارش پرونده ومطالعه اوراق لازم وباکسب عقیده جناب آقای دادستان کل مبنی برنقض رای فرجامخواسته به این شرح :"به جهات ذیل حکم برائت متهم مخدوش می باشد:
1- گواهی نامه سوءسابقه شماره 5247-25/12/38متعلق به برادرمتهم موسوم به علی اکبربوده که به قصدتقلب باتراشیدن وقلم بردن درآن اسم سیدعلی اکبرتبدیل به سیدحبیب شده وشماره شناسنامه وسال تولدنیزباتراشیدن و قلم بردن تبدیل به 548 و1313شده است .
2- هویدابودن تراشیدگی دراولین نظربربرگ مزبور.
3-اطلاع متهم ازوضع خودکه دارای سابقه محکومیت کیفری است واین امر مویداین است که بااطلاع ازمجعول بودن گواهی نامه آن رامورداستفاده قرار داده است .
4- متهم به موجب رای قطعی شماره 5504 درتاریخ 22/10/38محکومیت قطعی جزائی پیداکرده است وبرای اینکه شغلی پیدانمایدمجبوربوده گواهی - نامه عدم سوءسابقه دردست داشته باشدوبهمین جهت مبادرت به تهیه گواهی - نامه مجعول می نمایدتااینکه درتاریخ 25/12/38موفق به اخذآن می شودودرسال 41طبق نامه اداره کارگزینی وزارت کشاورزی ازگواهی نامه مجعول فوق استفاده کرده است .
5- وکیل متهم درلایحه 20/12/43اشعارداشته متهم رونوشت شناسنامه برادرخودرابه کریمی برای تهیه گواهی نامه عدم سوءسابقه داده واین امرسوء- نیت اوواطلاع اوراازمخدوش بودن گواهی نیزمحرزمی دارد.
6- متهم درمراحل بازجوئی به شهادت برای اثبات اینکه گواهی نامه ازجانب مرحوم کریمی به اوداده شده استنادنکرده ولی بعدادردادگاه وکیل متهم استشهادیه تقدیم داشته که باتوجه به مراتب مذکورومفادشهادت شهود ساختگی بودن آن محرزاست وبعلاوه ازشهودطبق مقررات استماع شهادت نشده است .
7- سایردلائل مندرج درکیفرخواست ودررای دیوان عالی کشورموید مخدوشیت حکم برائت دادگاه تالی می باشددادستان کل دکترعبدالحسین علی آبادی "مشاوره نموده وبه اکثریت آراءبشرح زیررای می دهند:
مرجع :آرشیوحقوقی کیهان سال 1345چاپ 1346 ازصفحه 17تا22
مجموعه رویه قضائی آراءهیئت عمومی دیوان عالی کشور
16
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 5366
تاریخ تصویب : 1345/09/19
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
دردعاوی جزائی خاصه امورجنائی دلائل وشواهدکافیه موجب حصول علم عادی جهت تحقق مجرمیت متهم ضرورت داردولیکن چنانچه دادگاه دلایل موجود ازجمله همسان بودن گروه خونی مقتول باآثارلکه های بجامانده در درنزدمتهم راموردتوجه قرارندهدحکم برائت صادره نقض میشود عمل متهم درکوبیدن مجنی علیه به زمین که منتهی بفوت شده است منطبق با قسمت اخیرماده 171قانون مجازات عمومی است
