قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی
فصل اول - کلیات
ماده 1 - انتخابات مجلس شورای اسلامی بر طبق مقررات این قانون انجام می گیرد، و دولت موظف است در برگزاری انتخابات ترتیبی اتخاذ نماید که پیش از پایان دوره قبل انتخابات را برگزار نماید به طوری که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد.
تبصره - مقصود از کلمه مجلس در این قانون مجلس شورای اسلامی می باشد.
ماده 2 - عدد نمایندگان مجلس شورای اسلامی 270 نفر می باشد.
تبصره 1 - از تعداد کل نمایندگان پنج نفر به ترتیب ذیل مربوط به اقلیتهای دینی می باشد. زرتشتیان و کلیمیان هر کدام یک نماینده ، مسیحیان
آشوری و کلدانی مجموعا یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده .
تبصره 2 - جدول حوزه های انتخابیه دور دوم بر مبنای جدول دوره اول مجلس شورای اسلامی است .
تبصره 3 - از تاریخ رسمیت یافتن دوره اول مجلس شورای اسلامی هر ده سال یک بار بر اساس آمار سرشماری کشور در هر حوزه انتخابیه به نسبت هر 150 هزار نفر اضافی یک نماینده اضافه می شود.
ماده 3 - نظارت بر انتخابات مجلس به عهده شورای نگهبان می باشد این نظارت عام ودرتمام مراحل در کلیه امور مربوط به انتخابات جاری است .
ماده 4 - در صورتی که بیش از 6 ماه به پایان دوره مجلس باقی باشد انتخابات میاندوره ای در حوزه های فاقد نماینده انجام خواهد شد چنانچه
تعداد نمایندگان مجلس کمتر از 200 نفر گردد تا خاتمه دوره قانونی مجلس ، انتخابات میاندوره ای برگزار خواهد شد.
ماده 5 - سرپرستان وزارت کشور، استانداری و با تایید وزیر کشور سرپرست فرمانداری و بخشداری در اجرای این قانون به جای وزیر کشور استاندار، فرماندار و بخشدار خواهند بود.
ماده 6 - کارکنان دولت و سازمانها و شرکتها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و شهرداریها پس از انتخاب شدن و صدور اعتبارنامه سالهای دوره نمایندگی جز سنوات خدمت آنان با اعطای گروه و پایه محسوب خواهد شد. و در دوران نمایندگی فقط حقوق نمایندگی را دریافت خواهند کرد.
فصل دوم - کیفیت انتخابات
ماده 7 - انتخابات به صورت مستقیم و عمومی و با رای مخفی خواهد بود.
ماده 8 - انتخاب نماینده در مرحله اول منوط به کسب اکثریت مطلق آرا، و در مرحله دوم با اکثریت نسبی خواهد بود.
تبصره 1 - در صورتی که آرا دو یا چند نفر، از نامزدها مساوی باشد، ملاک انتخاب یک یا چند نفر از آنان ، قرعه می باشد که در جلسه مشترک هیات اجرایی مرکز حوزه انتخابیه و ناظرین شورای نگهبان انجام خواهد گرفت .
تبصره 2 - وزارت کشور مکلف است با هماهنگی شورای نگهبان حداکثر ظرف دو ماه در حوزه هایی که انتخابات آنها متوقف یا باطل اعلام شده ، و یا فاقد نماینده باشند، انتخابات مجدد را برگزار نماید.
ماده 9 - چنانچه در مرحله اول برای یک یا چند نفر از نمایندگان اکثریت مطلق حاصل نگردید، انتخابات دو مرحله ای خواهد شد، بدین معنی که از بین نامزدهایی که اکثریت مطلق آرا را در مرحله اول به دست نیاورده اند، فقط به تعداد دو برابر نمایندگان مورد نیاز از بین کسانی که بیشترین آرا را در مرحله اول داشته اند، در انتخابات مرحله دوم شرکت می کنند و در صورتی که تعداد نامزدهای باقیمانده ، کمتر از دو برابر باشد، تمام آنان در مرحله دوم انتخابات شرکت خواهند نمود.
تبصره 1 - اگر تعداد نامزدهای باقیمانده ، مساوی یا کمتر از نمایندگان مورد نیاز باشد انتخابات مرحله دوم انجام خواهد شد.
تبصره 2 - هیچ یک از داوطلبان نمایندگی نمی توانند در بیش از یک حوزه انتخابیه خود را نامزد نمایند، در غیر این صورت نامزدی آنها کلا باطل و از شرکت در انتخابات آن دوره مجلس محروم می گردند.
تبصره 3 - وزارت کشور با هماهنگی شورای نگهبان زمان انجام مرحله دوم انتخابات را ظرف یک ماه پس از اعلام نتیجه مرحله اول و تایید صحت انتخابات توسط شورای نگهبان ، تعیین و اعلام خواهد نمود.
تبصره 4 - کلیه رای دهندگان مرحله دوم منحصرا در حوزه انتخابیه ای که در مرحله اول انتخابات رای داده اند شرکت خواهند نمود.
ماده 10 - در هر مرحله انتخاباتی هر شخص واجد شرائط فقط می تواند یک بار با ارائه شناسنامه عکسدار رای دهد.
تبصره - در صورتی که شناسنامه عکسدار نباشد، باید یکی از اعضا شعب ثبت نام و اخذ رای با درج نام خود، در تعرفه انتخاباتی ، قید نماید که رای دهنده را می شناسد.
ماده 11 - اخذ رای در سراسر کشور در یک روز انجام می شود و مدت آن حداقل ده ساعت است که در صورت ضرورت قابل تمدید می باشد.
تبصره 1 - تشخیص ضرورت و مدت تمدید اخذ رای در یک حوزه یا سراسر کشور به عهده وزیر کشور است .
تبصره 2 - اخذ رای باید در یکی از روزهای تعطیل رسمی باشد.
ماده 12 - کلیه وزارتخانه ها، سازمانها، و ادارات دولتی و موسسات وابسته به دولت و نهادهای انقلابی موظفند که حسب درخواست وزارت کشور، استانداران ، فرمانداران ، و بخشداران ، کارکنان و سایر امکانات خود را تا خاتمه انتخابات در اختیار آنان قرار دهند، بدیهی است مدت همکاری کارکنان مذکور جز ایام ماموریت نامبردگان محسوب خواهد شد.
تبصره - در جهت اعمال نظارت بر انتخابات ، کلیه نهادها و ارگانهای فوق الذکر موظف اند حسب درخواست شورای نگهبان و هیاتهای منصوب از جانب آن ، کارکنان خود را در اختیار آنان قرار دهند و همچنین وزارت کشور، استانداران ، فرمانداران و بخشداران موظف اند امکانات لازم را در اختیار آنان قرار دهند.
ماده 13 - انتخابات اقلیتهای دینی زرتشتی ، کلیمی ، آشوری کلدانی و ارامنه شمال به مرکزیت حوزه انتخابیه فرمانداری تهران و ارامنه جنوب به
مرکزیت حوزه انتخابیه فرمانداری اصفهان توسط فرمانداران و بخشدارانی که اقلیتهای مزبور در آنجا سکونت دارند انجام خواهد شد.
ماده 14 - در صورتی که همزمان با برگزاری انتخابات مجلس ، انتخابات دیگری نیز برگزار گردد، به دستور وزارت کشور، یک شعبه ثبت نام و اخذ رای با اعضا واحد و با صندوقهای مجزا برای هر دو انتخابات در نظر گرفته خواهد شد.
ماده 15 - صدا و سیمای جمهوری اسلامی مکلف است . برنامه های آموزش انتخاباتی را که وزارت کشور یا هیات مرکزی نظارت منتخب شورای نگهبان ضروری تشخیص می دهند، و همچنین کلیه اعلامیه ها و اطلاعیه های مربوط به انتخابات را با هماهنگی شورای سرپرستی صدا و سیما، از شبکه سراسری یا محلی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ، پخش نماید.
ماده 16 - انتخابات دومین دوره مجلس در حوزه های انتخابیه آبادان ، خرمشهر، دشت آزادگان ، قصر شیرین ، مهران و دهلران تا ایجاد شرایط عادی انتخاباتی و استقرار مجدد مهاجرین به مرکزیت حوزه های مذکور به وسیله فرمانداران و بخشداران در سراسر کشور انجام خواهد شد.
تبصره 1 - اخذ رای برای کاندیداهای مناطق جنگی با در دست داشتن شناسنامه و کارت بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی انجام می گیرد و در صورت فقدان شناسنامه فقط با کارت تایید شده بنیاد رای گرفته می شود.
تبصره 2 - مهاجرین دارای شناسنامه در صورتی که بخواهند به کاندیداهای مناطق مذکور رای بدهند موظف به دریافت کارت از بنیاد خواهند بود.
تبصره 3 - اعضا شعب اخذ رای موظفند کارت و شناسنامه را مهر نموده و کارت را علامت گذاری نمایند.
تبصره 4 - رزمندگان و ساکنین و کسانی که در حوزه های مذکور می باشند مانند سایر مردم یا شناسنامه رای می دهند.
ماده 17 - ماموران انتظامی در حدود قانون موظف به ایجاد نظم و جلوگیری از هر گونه بی نظمی در جریان انتخابات و حفاظت صندوقها می باشند. نیروهای نظامی و انتظامی حق دخالت در امور اجرایی و نظارت در انتخابات را ندارند.
ماده 18 - در موارد ذیل با تایید هیات نظارت حوزه انتخابیه مربوطه ، برگهای رای باطل ولی جزو آرا ماخوذه محسوب شده و مراتب در صورتجلسه ، قید و آرا مذکور ضمیمه صورتجلسه خواهد شد:
1 - آرا ناخوانا باشد.
2 - آرایی که از طریق خرید و فروش به دست آمده باشد.
3 - آرایی که دارای نام رای دهنده ، یا امضا یا اثر انگشت وی باشد.
4 - آرایی که کلا حاوی اسامی غیر از نامزدهای تایید شده باشد.
تبصره - در حوزه هایی که تعداد نمایندگان مورد نیاز بیش از یک نفر باشد، فقط اسامی ناخوانا باطل خواهد شد.
ماده 19 - در موارد ذیل با تایید هیات نظارت حوزه انتخابیه مربوطه ، برگهای رای باطل و جزو آرا ماخوذه محسوب نشده و مراتب در صورتجلسه قید، و آرا مذکور ضمیمه صورتجلسه خواهد شد:
1 - صندوق فاقد لاک و مهر انتخاباتی باشد.
2 - آرا زائد بر تعرفه باشد.
3 - آرا کسانی که به سن قانونی رای نرسیده باشند.
4 - آرایی که با شناسنامه افراد فوت شده یا غیر ایرانی داده شده باشد.
5 - آرایی که با تقلب و تزویر (در تعرفه ها، آرا، صورتجلسات ، شمارش ) به دست آمده باشد.
6 - آرایی که با شناسنامه غیر یا جعلی اخذ شده باشد.
7 - آرا تکراری .
8 - آرایی که با شناسنامه کسانی که حضور ندارند اخذ شده باشد.
9 - آرایی که فاقد مهر انتخاباتی باشد.
10 - آرایی که سفید به صندوق ریخته شده باشد.
11 - آرایی که از طریق تهدید به دست آمده باشد.
12 - آرایی که روی ورقه ای غیر از برگ رای نوشته شده باشد.
تبصره 1 - کل آرا مندرج در صورتجلسه ای که صندوق اخذ رای آن فاقد اوراق رای یا برگهای تعرفه باشد، باطل و جزو آرا ماخوذه محسوب نخواهد شد.
تبصره 2 - آرا زائد مذکور در بند 2 به قید قرعه از کل برگهای رای کسر می شود.
ماده 20 - در صورتی که در برگ رای علاوه بر اسمهای نامزدهای تایید شده ، اسامی دیگری نوشته شده باشد، برگ رای باطل نبوده و فقط اسامی اضافی خوانده نمی شود.
تبصره - در صورتی که نام یک داوطلب در برگه رای مکرر نوشته شده باشد فقط یک رای برای او محسوب می شود.
ماده 21 - در صورتی که اسامی نوشته شده بیش از تعداد لازم باشد، اسامی اضافی از آخر خوانده نمی شود.
ماده 22 - قبل از شروع رای گیری باید در حضور نمایندگان هیات نظارت بر حوزه انتخابیه مربوط، صندوقهای خالی ، بسته و ممهور به مهر هیات نظارت و فرمانداری و یا بخشداری حوزه انتخابیه گردد و در صورتجلسه ای که قبل از آغاز زمان انتخابات در محل اخذ رای تنظیم می گردد، نمایندگان هیات نظارت بر حوزه انتخابیه مربوط، تعداد صندوقها و خالی بودن آنها را گواهی نمایند و در صورتی که در جریان رای گیری نیاز باشد که صندوقی را اضافه نمایند باید به همین ترتیب عمل نموده و صورتجلسه گردد.
ماده 23 - وزارت کشور موظف است در طول برگزاری انتخابات با توجه به وظایفی که به عهده دارد، مطالب مربوط به انتخابات را به اطلاع عموم
برساند.
ماده 24 - فرمانداران و بخشداران مراکز حوزه های انتخابیه موظف اند، پس از خاتمه انتخابات نتیجه را بلافاصله به منظور انتشار از طریق رسانه های گروهی به وزارت کشور اعلام و سپس مراتب را نیز در سراسر حوزه انتخابیه آگهی نمایند.
ماده 25 - وزارت کشور مامور اجرای قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی بوده و مسئول حسن جریان انتخابات است بدین منظور می تواند مامورینی جهت بازرسی و کنترل جریان انتخابات به حوزه های انتخابیه و شعب ثبت نام و اخذ رای اعزام دارد.
ماده 26 - پس از پایان انتخابات صورتجلسه نتیجه انتخابات با امضا هیات اجرایی مرکز حوزه انتخابیه و هیات نظارت بر انتخابات حوزه مربوطه در پنج نسخه تهیه می شود که یک نسخه نزد هیات اجرایی مرکزی می ماند وبقیه برای هیات نظارت بر انتخابات مزبور و وزارت کشور (2 نسخه ) و هیات مرکزی نظارت بر انتخابات ارسال می شود:
فصل سوم - جرائم و تخلفات
ماده 27 - ارتکاب امور ذیل جرم محسوب می شود:
1 - خرید و فروش رای .
2 - تقلب و تزویر در اوراق تعرفه یا برگ رای یا صورتجلسات .
3 - تهدید یا تطمیع در امر انتخابات .
4 - رای دادن با شناسنامه جعلی .
5 - رای دادن با شناسنامه دیگری .
6 - رای دادن بیش از یک بار.
7 - اخلال در امر انتخابات .
8 - کم و زیاد کردن آرا یا تعرفه ها.
9 - تقلب در رای گیری و شمارش آرا.
10 - رای گرفتن با شناسنامه کسی که حضور ندارد.
11 - توصیه به نوشتن اسم کاندیدای معین در ورقه رای از طرف اعضا شعبه اخذ رای یا هر فرد دیگر محل صندوق رای .
12 - تغییر و تبدیل یا جعل و ربودن و یا معدوم نمودن اوراق و اسناد انتخاباتی از قبیل تعرفه و برگ رای و صورتجلسات و تلکس و تلفنگرامها و
تلگرافها.
13 - باز کردن و یا شکستن قفل محل نگهداری و لاک و مهر صندوقهای رای بدون مجوز قانونی .
14 - جابجایی ، دخل و تصرف و یا معدوم نمودن اسناد انتخاباتی بدون مجوز قانونی .
15 - دخالت در امر انتخابات با سند مجعول .
16 - ایجاد رعب و وحشت برای رای دهندگان یا اعضای شعب ثبت نام و اخذ رای با اسلحه یا بدون اسلحه در امر انتخابات .
17 - دخالت در امر انتخابات با سمت مجعول و یا به هر نحو غیر قانونی .
تبصره - چنانچه وقوع جرائم مندرج در ماده فوق موجب گردد که جریان انتخابات در یک یا چند شعبه ثبت نام و اخذ رای از مسیر قانونی خود خارج شود و در نتیجه کلی انتخابات موثر باشد مراتب وسیله وزارت کشور به منظور طرح در شورای نگهبان به هیات مرکزی نظارت اعلام می گردد.
ماده 28 - تشکیلات قضایی هر حوزه انتخابیه به منظور پیشگیری از وقوع جرم ضمن هماهنگی با ناظرین شورای نگهبان و هیات اجرایی اقدامات لازم را در محدوده مقررات معمول می دارد.
فصل چهارم - شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان
ماده 29 - انتخاب کنندگان باید دارای شرایط ذیل باشند:
1 - تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران .
2 - ورود به سن 16 سالگی .
3 - عدم جنون .
ماده 30 - انتخاب شوندگان هنگام ثبت نام باید دارای شرایط زیر باشند:
1 - اعتقاد و التزام عملی به اسلام .
2 - تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران .
3 - اعتقاد و التزام عملی به نظام جمهوری اسلامی ایران .
4 - ابراز وفاداری به قانون اساسی .
5 - سواد خواندن و نوشتن به قدر کافی .
6 - سلامت جسمی در حد برخورداری از نعمت بینایی ، شنوایی و گویایی .
7 - حداقل سن 26 سال تمام و حداکثر 75 سال تمام .
تبصره - داوطلبان نمایندگی اقلیتهای دینی مصرح در قانون اساسی از شرایط مذکور در بند یک مستثنی بوده و باید در دین خود ثابت العقیده باشند.
ماده 31 - اشخاص زیر به واسطه مقام و شغل خود از داوطلب شدن محرومند:
1 - رئیس جمهور و مشاورین وی - نخست وزیر و وزرا و معاونین و مشاورین آنان اعضای شورای نگهبان - اعضای شورای عالی قضایی - رئیس دیوان عدالت اداری - رئیس بازرسی کل کشور و شاغلین نیروهای مسلح در سراسر کشور مگر آنکه دو ماه قبل از ثبت نام از سمت خود استعفا نموده و به هیچ وجه در آن پست شاغل نباشند.
2 - ائمه جمعه دائمی ، دادستانها، دادیارها، قضات ، استانداران و مشاورین و معاونین آنان ، مدیران کل و سرپرستان ادارات کل ، فرمانداران ،
بخشداران ، سرپرستان دفاتر سازمان تبلیغات اسلامی و جهاد سازندگی سراسر کشور و مدیران صدا و سیمای جمهوری اسلامی در حوزه ماموریت خود، مگر این که دو ماه قبل از ثبت نام از سمت خود استعفا نموده و به هیچ وجه در آن پست شاغل نباشند.
تبصره 1 - مهلت مقرر در بندهای یک و دو این ماده برای اولین مرحله دوره دوم مجلس یک ماه می باشد.
تبصره 2 - در مورد کسانی که طبق قوانین استخدامی و یا تعهد خدمت استعفای آنان منوط به پذیرش آن از سوی مسئولین مربوطه باشد، قبول استعفا شرط است .
3 - اعضای هیاتهای اجرایی و ناظرین شورای نگهبان در حوزه انتخابیه تحت مسئولیت خود.
ماده 32 - اشخاص زیر از داوطلب شدن نمایندگی مجلس محرومند:
1 - کسانی که در جهت تحکیم مبانی رژیم سابق نقش موثر و فعال داشته اند.
2 - ملاکین بزرگ که زمینهای موات را به نام خود ثبت داده اند.
3 - وابستگان تشکیلاتی به احزاب ، سازمانها و گروههایی که غیر قانونی بودن آنها از طرف مقامات صالحه اعلام شده است .
4 - کسانی که به جرم اقدام علیه جمهوری اسلامی ایران محکوم شده اند.
5 - محکومین به ارتداد به حکم محاکم صالحه قضایی .
6 - مشهورین به فساد و متجاهرین به فسق .
7 - محکومین به حدود شرعی مگر آنکه توبه آنان ثابت شده باشد.
8 - معتادین به مواد مخدر.
9 - محجورین و کسانی که به حکم دادگاه مشمول اصل چهل و نهم قانون اساسی باشند.
فصل پنجم - هیات اجرایی
ماده 33 - بلافاصله پس از صدور دستور شروع انتخابات از طرف وزارت کشور، فرماندار یا بخشدار مرکز حوزه انتخابیه دستور تشکیل هیاتهای اجرایی ، حوزه های فرعی را به فرماندار یا بخشدار حوزه های فرعی ، صادر نموده و خود موظف است ظرف سه روز در مرکز حوزه انتخابیه ، هیات اجرایی انتخابات را به ریاست خود و عضویت رئیس ثبت احوال و نه نفر از معتمدین موضوع ماده 34 تشکیل دهد.
تبصره - در شهرستان و بخشهایی که شورای اسلامی شهرستان یا بخش تشکیل شده است ، یک نفر از اعضا شورا به انتخاب شوری ، یکی از نه نفر معتمدین مذکور خواهد بود.
ماده 34 - سی نفر معتمدین بنا به دعوت کتبی فرماندار یا بخشدار مرکز حوزه انتخابیه ظرف دو روز از تاریخ دعوت تشکیل جلسه داده و پس از حضور حداقل دو سوم مدعوین (بیست نفر) در حضور هیات نظارت از بین خود یا خارج ، نه نفر را به عنوان معتمدین اصلی و پنج نفر را به عنوان معتمدین علی البدل هیات اجرایی با رای مخفی و اکثریت نسبی آرا انتخاب می نمایند.
تبصره 1 - از نه نفر معتمدین لازم است حداقل دو نفر روحانی باشند و در صورت عدم امکان یک نفر روحانی کافی است .
تبصره 2 - تعداد اعضای هیاتهای اجرایی مرکزی و فرعی و کیفیت و مهلت تشکیل آنها یکسان است .
تبصره 3 - معتمدین هیات اجرایی (نه نفر) و ناظرین شورای نگهبان نباید در انتخابات قبل مرتکب تخلفی شده باشند که منجر به ابطال یا توقف
انتخابات گردیده باشد.
ماده 35 - هیچ یک از اعضای هیات اجرایی و ناظرین شورای نگهبان و اعضای شعب ثبت نام و اخذ رای نباید در حوزه انتخابیه با داوطلبان انتخابات به ترتیب ذیل خویشاوندی نسبی و یا سببی داشته باشند.
الف - خویشاوندی نسبی : پدر - مادر - فرزند - برادر و خواهر.
ب - خویشاوندی سببی : همسر و پدر و مادر، برادر و خواهر او.
ماده 36 - اعضا هیات اجرایی پس از پذیرفتن عضویت ، ملزم به شرکت در جلسات و انجام وظایف قانونی می باشند.
تبصره 1 - در صورت عدم شرکت فرماندار یا بخشدار حوزه انتخابیه و یا رئیس ثبت احوال در جلسات ، هیات اجرایی موظف است مراتب را طی صورتجلسه ای به مقام اجرایی ما فوق اعلام داشته کسب تکلیف نماید.
تبصره 2 - در صورت غیبت فرماندار و یا بخشدار و یا رئیس ثبت احوال حوزه انتخابیه و یا بروز هر نوع اختلاف در هیات اجرایی که منجر به توقف انتخابات شود، هیات نظارت موظف است مراتب را به فوریت به هیات نظارت مافوق گزارش دهد.
تبصره 3 - هیات اجرایی موظف است در صورت جلسات و گزارش کار خود موارد غیبت اعضا را با ذکر علت غیبت به وزارت کشور اعلام دارد.
ماده 37 - هر گاه در جریان انتخابات یک یا چند نفر از معتمدین هیات اجرایی دو جلسه متوالی یا چهار جلسه متناوب از حضور در جلسات هیات اجرایی خودداری نمایند یا وظایف قانونی خود را انجام ندهند و یا هیات اجرایی را از اکثریت ساقط کنند، به جای آنان به ترتیب تعداد رای از معتمدین علی البدل وسیله فرماندار یا بخشدار دعوت به عمل خواهد آمد. در صورتی که با دعوت از اعضای علی البدل باز هم اکثریت حاصل نگردد، باقیمانده از معتمدین (تا سی نفر) را تامین خواهند نمود.
ماده 38 - هیاتهای اجرایی فرعی بلافاصله پس از انتخابات معتمدین تشکیل جلسه داده و تعداد و محل استقرار شعب ثبت نام و اخذ رای را تعیین نموده و به وسیله رئیس هیات به فرماندار یا بخشدار مرکز حوزه انتخابیه جهت طرح در هیات اجرایی مرکز حوزه انتخابیه اعلام می دارند.
ماده 39 - جلسات هیاتهای اجرایی اصلی و فرعی با حضور دو سوم کلیه اعضا رسمیت یافته و اخذ تصمیم با اکثریت مطلق حاضرین خواهد بود.
ماده 40 - هیات اجرایی مرکز حوزه انتخابیه پس از تعیین محلهای استقرار شعب ثبت نام و اخذ رای در مرکز حوزه انتخابیه و بررسی و تایید و تصویب مصوبات هیاتهای اجرایی فرعی در مورد تعداد و محل شعب ثبت نام و اخذ رای نه روز قبل از روز اخذ رای مبادرت به انتشار آگهی انتخابات حاوی تاریخ برگزاری انتخابات ، ساعات اخذ رای ، شرایط انتخاب کنندگان ، جرائم و تخلفات و مقررات جزایی و محل شعب ثبت نام و اخذ رای در سراسر حوزه انتخابیه می نمایند.
تبصره - در صورت بروز بعضی از مشکلات با موافقت وزارت کشور مهلت نه روز تا 7 روز تقلیل می یابد.
ماده 41 - فرماندار یا بخشدار مرکز حوزه انتخابیه موظف است سه نسخه از آگهی های منتشره در سطح حوزه انتخابیه را به وزارت کشور ارسال دارد. یک نسخه از این آگهی ها به وسیله وزارت کشور به هیات مرکزی نظارت بر انتخابات منتخب شورای نگهبان فرستاده می شود.
ماده 42 - هیاتهای اجرایی مرکزی و فرعی پس از انتشار آگهی انتخابات برای هر شعبه ثبت نام و اخذ رای پنج نفر از معتمدین محل که دارای سواد خواندن و نوشتن باشند، انتخاب و به فرماندار یا بخشدار جهت صدور حکم معرفی می نمایند.
تبصره 1 - اعضا شعب ثبت نام و اخذ رای از بین خود یک نفر رئیس ، یک نفر نایب رئیس و سه نفر منشی انتخاب می نمایند و بایستی ترتیبی اتخاذ نمایند که یک روز قبل از روز اخذ رای ، محل شعبه آماده برای اخذ رای باشد.
تبصره 2 - محل شعب ثبت نام و اخذ رای مندرج در آگهی انتخابات غیر قابل تغییر است مگر این که دائر نمودن شعبه و یا اداره کار آن در محل
اعلام شده قبلی ، به علت حوادث غیر مترقبه و یا هر علت دیگری مقدور نباشد.
که در این صورت مراتب تغییر شعبه ثبت نام و اخذ رای توسط هیات اجرایی و ناظران شورای نگهبان با ذکر علت ، صورت جلسه شده و شعبه ثبت نام و اخذ رای جدید در کوتاهترین فاصله نسبت به شعبه سابق به نحوی دائر خواهد شد که خللی در مراجعه رای دهندگان و تشخیص محل شعبه ایجاد نشود و تبدیل شعبه باید به اطلاع مردم محل برسد.
تبصره 3 - تشکیل شعب ثبت نام و اخذ رای در موزه ها ممنوع می باشد.
ماده 43 - فرماندار یا بخشدار مرکز حوزه انتخابیه موظف است مستقیما یا با تفویض اختیار به فرماندار یا بخشدار حوزه های فرعی برای هر یک از شعب ثبت نام و اخذ رای یک نفر نماینده تعیین نماید.
ماده 44 - هیاتهای اجرایی انتخابات مسئول صحت جریان انتخابات در حوزه انتخابیه خود می باشند.
تبصره - در مواردی که وزارت کشور برای حسن انجام انتخابات در برگزاری مرحله دوم ضروری بداند، با اطلاع و تایید هیات مرکزی نظارت بر انتخابات دستور تجدید انتخاب معتمدین هیات اجرایی مرکز حوزه انتخابیه را صادر خواهد نمود.
ماده 45 - کلیه امور انتخابات بخش مرکزی را هیات اجرایی حوزه انتخابیه شهرستان انجام می دهد.
ماده 46 - هیات اجرایی فرعی با تصویب هیات اجرایی مرکز حوزه انتخابیه می تواند برای مناطق صعب العبور و کوهستانی و مسافتهای دور و نقاطی که تشکیل شعب ثابت اخذ رای مقدور نیست ، شعب اخذ رای سیار تشکیل دهد. هیات اجرایی مرکز حوزه انتخابیه نیز می تواند در صورتی که لازم بداند، نسبت به تشکیل شعب اخذ رای سیار در مرکز حوزه انتخابیه و بخش مرکزی اقدام نماید و در هر دو مورد باید به اطلاع هیات نظارت برسد. و همچنین نماینده ای از هیات نظارت در معیت صندوق سیار بوده و مسیر گردش صندوق را در صورتجلسه قید و تایید نماید.
فصل ششم - اعلام داوطلبی
ماده 47 - داوطلبان نمایندگی مجلس باید ظرف هفت روز از تاریخ انتشار دستور شروع انتخابات به وسیله وزارت کشور با مراجعه به فرمانداری یا
بخشداری مرکز حوزه انتخابیه پرسشنامه مخصوص اعلام داوطلبی را دریافت و تکمیل و تسلیم نمایند.
مراتب قبلا به وسیله وزارت کشور و از طریق رسانه های گروهی (رادیو و تلویزیون ) به آگاهی عموم خواهد رسید و فرمانداران و بخشداران مکلفند مراتب را به وسایل مقتضی به اطلاع کلیه اهالی حوزه انتخابیه برسانند.
تبصره - داوطلبان نمایندگی مجلس که واجد شرایط بوده و در خارج از کشور به سر می برند باید ضمن مراجعه به سفارتخانه یا کنسولگری یا نمایندگی سیاسی مربوط، پرسشنامه داوطلبی خود را در حضور مقامات ذیصلاح سفارت یا کنسولگری یا نمایندگی سیاسی تنظیم کرده و سفارتخانه نیز مفاد مندرج در پرسشنامه و مشخصات کامل داوطلب را به وسیله تلکس یا سریعترین وسیله مخابراتی و از طریق وزارت امور خارجه به وزارت کشور اعلام می نماید تا در مهلت قانونی نسبت به بررسی صلاحیت وی در هیات اجرایی حوزه انتخابیه اقدام قانونی به عمل آید.
ماده 48 - هر یک از نامزدهای نمایندگی مجلس شخصا و به صورت کتبی می توانند انصراف خود را به فرمانداری یا بخشداری مرکز حوزه انتخابیه اعلام نمایند.
ماده 49 - فرماندار یا بخشدار مرکز حوزه انتخابیه موظف است روزانه مشخصات کامل داوطلبان حوزه انتخابیه خود را بر اساس مفاد مندرج در
پرسشنامه با سریعترین وسیله به وزارت کشور اعلام نماید.
ماده 50 - وزارت کشور پس از وصول مشخصات داوطلبان از فرمانداریها و بخشداریهای مراکز حوزه های انتخابیه تدریجا لیست کامل آنان را تهیه و به منظور بررسی سوابق آنها در رابطه با صلاحیت های مذکور در این قانون به مراجع ذیصلاح تمرکز اسناد انقلاب اسلامی ، واحد اطلاعات سپاه پاسداران ، کمیته انقلاب اسلامی ، دادستانی کل ، سازمان ثبت احوال کشور و اداره تشخیص هویت و پلیس بین الملل ت در مرکز ارسال می دارد مراکز مزبور موظف اند ظرف 48 ساعت نظر خود را با دلیل و سند به وزارت کشور اعلام نمایند.
تبصره 1 - پس از تشکیل وزارت اطلاعات ، وزارت کشور موظف است سوابق را از طریق وزارت مزبور کسب نماید.
تبصره 2 - وزارت کشور می تواند در صورت لزوم از داوطلب نمایندگی مجلس انگشت نگاری به عمل آورد.
ماده 51 - وزارت کشور موظف است پس از وصول نتایج بررسی از مراجع ذیصلاح ، مراتب را به فرمانداران و بخشداران مراکز حوزه های انتخابیه به نحو مقتضی اعلام نماید.
ماده 52 - هیاتهای اجرایی مراکز حوزه های انتخابیه موظف اند حداکثر ظرف پنج روز پس از پایان مهلت ثبت نام با توجه به نتایج به دست آمده از بررسیهای لازم در محل و با استفاده از نتایج اعلام شده توسط وزارت کشور صلاحیت داوطلبان در رابطه با صلاحیت های مذکور در این قانون را مورد رسیدگی قرار داده و نامزدهای واجد شرایط قانونی را برای شرکت در انتخابات حوزه انتخابیه تعیین نمایند.
ماده 53 - فرمانداران و بخشداران مراکز حوزه های انتخابیه مکلفند فهرست اسامی نامزدهای تایید شده هیات اجرایی انتخابات را ظرف یک روز آگهی نموده و با سریعترین وسیله به اطلاع هیات نظارت استان برسانند.
تبصره 1 - کسانی که صلاحیت آنان مورد تایید قرار نگرفته حق دارند ظرف چهار روز از تاریخ انتشار آگهی ، شکایت خود را مستدلا به هیات نظارت استان اعلام نمایند.
تبصره 2 - گزارشات ، و شکایات واصله در جلسه هیات نظارت استان پس از پایان مهلت دریافت شکایات ، ظرف پنج روز رسیدگی و نتیجه طی صورتجلسه ای به فرماندار یا بخشدار مرکز حوزه انتخابیه جهت آگهی نهایی اعلام خواهد شد.
ماده 54 - در صورتی که هیات اجرایی در بررسی صلاحیت داوطلبان و سایر وظائف خود مقررات قانونی انتخابات را رعایت ننماید، فرماندار یا بخشدار موظف است با اطلاع و تایید هیات نظارت شورای نگهبان با اطلاع وزارت کشور نسبت به تعویض هر یک از معتمدین هیات اجرایی یا به طور کلی تشکیل مجدد هیات اجرایی اقدام نماید. تعویض بعض اعضا و یا تغییر کل هیات اجرایی طبق ماده 34 انجام خواهد شد.
ماده 55 - در مواردی که طبق گزارشات و شکایات و اعتراضات واصله برای شورای نگهبان معلوم گردد که اعضا هیاتهای نظارت از قوانین و مقررات تخلف نموده اند، شورای نگهبان موظف است آنها را بلافاصله عزل و افراد دیگری را جایگزین نمایند.
فصل هفتم - تبلیغات
ماده 56 - فعالیت های تبلیغاتی انتخابات پس از انتشار آگهی اسامی نامزدها شروع و تا 24 ساعت قبل از روز اخذ رای ادامه خواهد داشت .
ماده 57 - هیچ کس حق ندارد آگهی یا پوسترهای تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی را که در محل های مجاز الصاق گردیده در مدت و زمان قانونی
تبلیغات پاره و یا معدوم نماید و عمل مرتکب جرم محسوب می شود.
ماده 58 - انجام هر گونه فعالیت تبلیغاتی از تاریخ اعلام رسمی اسامی نامزدها له یا علیه نامزدهای نمایندگی مجلس از رادیو و تلویزیون و میز
خطابه نماز جمعه و یا هر وسیله دیگری که جنبه رسمی و دولتی دارد و فعالیت کارمندان در ساعات اداری و همچنین استفاده از وسائل و سایر امکانات وزارتخانه ها و ادارات ، شرکتهای دولتی و موسسات وابسته به دولت و نهادها و موسساتی که از بودجه عمومی (به هر مقدار) استفاده می کنند و همچنین در اختیار گذاشتن وسائل و امکانات مزبور ممنوع بوده و مرتکب مجرم شناخته می شود.
تبصره 1 - موسسات و نهادهایی که دارایی آنان از اموال عمومی است ، همانند بنیاد مستضعفان مشمول ماده فوق می باشند.
تبصره 2 - ادارات و سازمانها و ارگانهای دولتی و نهادها و اعضای آنها با ذکر سمت خود حق ندارند له یا علیه هیچ یک از نامزدهای انتخاباتی
اعلامیه ، اطلاعیه ، پلاکارد بدهند.
ماده 59 - مقامات اجرایی و نظارت انتخابات حق تبلیغ له یا علیه هیچ یک از داوطلبان انتخاباتی را نخواهند داشت .
ماده 60 - الصاق اعلامیه ، عکس ، پوستر، هر گونه آگهی تبلیغاتی بر روی علائم راهنمایی و رانندگی ، تابلوی بیمارستانها، تابلوی مدارس و سایر
موسسات آموزش دولتی و وابسته به دولت ممنوع بوده و مامورین انتظامی در صورت مشاهده چنین مواردی متخلفین را جلب و به منظور تعقیب قانونی به مقامات قضایی تحویل می نمایند. شهرداریها و بخشداریها نیز باید نسبت به امحا چنین اوراق اقدام نمایند.
ماده 61 - هر گونه آگهی و آثار تبلیغاتی باید قبل از شروع اخذ رای از محل شعبه ثبت نام و اخذ رای توسط اعضا شعب امحا گردد.
ماده 62 - مطبوعات و نشریات حق ندارند از سه روز قبل از اخذ رای ، آگهی یا مطالبی علیه نامزدهای انتخاباتی درج کنند و یا مطالبی بنویسند که دال بر انصراف گروه یا اشخاصی از نامزدهای معین باشد و در هر صورت نامزدها حق دارند پاسخ خود را ظرف 18 ساعت پس از انتشار به وسیله فرمانداری یا بخشداری مرکز حوزه انتخابیه به روزنامه مزبور بدهند و روزنامه مکلف به چات فوری آن قبل از زمان ممنوعیت طبق قانون مطبوعات می باشد. در صورتی که آن نشریه قبل از ساعات ممنوعیت تبلیغاتی منتشر نشود مسئول آن باید با هزینه خود پاسخ نامزد را به روزنامه یا مجله ای که در غیر مدت ممنوعیت چات می شود ارسال دارد و آن نشریه مکلف به درج آن در اولین چات نشریه خواهد بود. انتشار آن گونه مطالب در غیر مطبوعات نیز در مدت سه روز قبل از روز اخذ رای ممنوع است و نامزد معترض حق دارد در زمان قبل از ممنوعیت تبلیغات ، نظر خود را منتشر نماید.
ماده 63 - داوطلبان نمایندگی و طرفداران آنان به هیچ وجه مجاز به تبلیغ علیه داوطلبان دیگر نبوده و تنها می توانند شایستگی های خود یا
داوطلب مورد نظرشان را مطرح نمایند و هر گونه هتک حرمت و حیثیت نامزدهای انتخاباتی برای عموم ممنوع بوده و متخلفین طبق مقررات مجازات خواهند شد.
ماده 64 - از 24 ساعت قبل از اخذ رای تا خاتمه آن انجام هر گونه تبلیغات انتخاباتی ممنوع است .
فصل هشتم - شکایات و نحوه رسیدگی
ماده 65 - هیاتهای اجرایی موظف اند، از تاریخ اعلام نهایی صلاحیت داوطلبان تا دو روز پس از اعلام نتیجه اخذ رای انتخابات ، شکایات واصله را
بپذیرند و از تاریخ دریافت شکایات تا هفت روز پس از پایان اخذ رای در جلسه مشترک هیات اجرایی و ناظرین شورای نگهبان در حوزه انتخابیه به آنها رسیدگی نمایند.
تبصره 1 - کسانی که از نحوه برگزاری انتخابات شکایات داشته باشند، می توانند ظرف هفت روز از تاریخ اخذ رای شکایت مستند خود را به دبیرخانه شورای نگهبان نیز تسلیم دارند.
تبصره 2 - شکایاتی قابل رسیدگی خواهد بود که مشخصات شاکی یا شاکیان شامل نام ، نام خانوادگی ، نام پدر، شغل ، نشانی کامل ، شماره تلفن (در صورت داشتن تلفن ) و اصل امضا شاکی را داشته باشد.
تبصره 3 - در صورتی که شاکی بدون دلیل و مدرک و مغرضانه داوطلبان انتخاباتی را متهم نماید و عمل شاکی عنوان افترا داشته باشد قابل تعقیب و پیگیری است .
تبصره 4 - طرح و بررسی شکایات در مورد افراد محرمانه بوده و افشای آن ممنوع است .
ماده 66 - شکایاتی که در جریان انتخابات به هیات اجرایی تسلیم می شود، مانع از ادامه کار انتخابات نبوده ولی بعد در موعد رسیدگی به شکایات مورد بررسی قرار خواهد گرفت .
ماده 67 - هیات اجرایی پس از بررسی شکایات و گزارشات چنانچه تشخیص دهد که امور انتخابات در یک یا چند شعبه از جریان عادی خارج شده و صحیح انجام نگرفته است ، با تایید ناظرین شورای نگهبان انتخابات یک یا چند شعبه مزبور را در صورتی که در نتیجه ، انتخابات موثر نباشد، باطل اعلام می نماید.
ماده 68 - کلیه شکایات مربوط به انتخابات قبل از ارسال پرونده انتخاباتی به مجلس توسط وزارت کشور به هیات مرکزی نظارت و پس از ارسال
پرونده ، عینا به مجلس فرستاده خواهد شد.
تبصره - شورای نگهبان و هیاتهای نظارت موظف اند، کلیه شکایات مربوط به انتخابات را پس از صدور اعتبارنامه ها به مجلس ارسال دارند.
ماده 69 - در صورتی که رسیدگی به شکایات هر یک از حوزه های انتخابیه منجر به ابطال انتخابات گردد، اعلام آن از رسانه های گروهی از اختیارات شورای نگهبان است .
ماده 70 - صدور اعتبار نامه منتخبین موکول به تایید صحت انتخابات از طرف شورای نگهبان می باشد و شورای نگهبان در اسرع وقت نظر خود را درباره انتخابات اعلام می نماید و وزارت کشور موظف است پس از تایید صحت انتخابات به وسیله شورای نگهبان بلافاصله دستور صدور اعتبارنامه را بدهد.
ماده 71 - اعتبارنامه منتخبین به دستور وزارت کشور و با مهر و امضا اعضا هیات اجرایی و ناظرین شورای نگهبان در چهار نسخه تنظیم و صادر
می گردد.
فصل نهم - مجازات
ماده 72 - مجازات تخلف از بند 16 ماده 27 به ترتیب ذیل تعیین می گردد:
الف - چنانچه مرتکب بدون اسلحه ایجاد رعب و وحشت نماید تا 74 ضربه شلاق محکوم می گردد.
ب - چنانچه ایجاد رعب و وحشت خواه به تحریک یا بالمباشره همراه با اسلحه باشد و محاربه صدق نکند به تا 74 ضربه شلاق و یا حداکثر تا 2 سال حبس محکوم خواهد شد.
ماده 73 - مجازات کسی که با اتخاذ سمت مجعول در انتخابات دخالت کند (موضوع بند 17 ماده 27) تا 50 ضربه شلاق خواهد بود و هر گاه مرتکب سندی هم در این باره جعل نموده باشد، مجازات جعل و تزویر را خواهد داشت و چنانچه دخالت وی موثر در سرنوشت انتخابات باشد و مسیر انتخابات یک بخش و یا یک شهرستان و یا یک استان را برهم بزند مرتکب از یک تا 5 سال حبس محکوم خواهد شد.
ماده 74 - مجازات تخلف از ماده 12 و تبصره آن دو الی شش ماه انفصال از خدمت دولتی خواهد بود.
ماده 75 - اعضای دارای هیات اجرایی (فرماندار یا بخشدار، رئیس ثبت احوال ) در صورت تخلف از ماده 36 و تبصره 2 ماده 42 این قانون به مجازات کسر حقوق تا یک سوم از یک ماه تا شش ماه به حکم مراجع صالحه محکوم خواهند شد و در مورد بقیه اعضا محرومیت تا دو نوبت انتخابات از عضویت هیاتهای اجرایی و نظارت و شعب اخذ رای می باشد.
ماده 76 - مجازات تخلف از موضوع ماده 24 و 54 کسر حقوق تا یک سوم از یک ماه تا یک سال خواهد بود.
ماده 77 - متخلفان از موارد مندرج در ماده 58 و کسانی که از طریق رادیو و تلویزیون با برنامه زنده و مستقیم تبلیغ انتخاباتی له یا علیه
یکی از نامزدهای انتخاباتی نمایند و متصدیان برنامه در پخش غیر مستقیم به مجازات از یک تا شش ماه حبس محکوم خواهند شد.
ماده 78 - چنانچه ماموران انتظامی با دستور کتبی فرماندار یا بخشدار
از امحا اعلانات ، عکسها، پوسترهای منصوبه در تابلوها و اماکن ممنوعه مندرج در ماده 60 استنکاف نمایند به مجازات انفصال موقت از یک تا سه ماه محکوم می گردند. و چنانچه افرادی عالما در حین الصاق دستگیر گردند به مجازات 5 الی 15 ضربه شلاق محکوم می گردند.
ماده 79 - مجازات تخلف از ماده 61 محرومیت از عضویت در شعبه ثبت نام برای دو دوره می باشد.
ماده 80 - مجازات تخلف از ماده 62 تعطیل نشریه از یک تا سه ماه خواهد بود و نویسنده مقاله (در صورتی که معلوم باشد) و مدیر نشریه (در صورتی که نویسنده مشخص نباشد) تا 74 ضربه شلاق محکوم می گردد و همچنین کسی که از طریق غیر مطبوعات اعمال فوق را مرتکب شود به مجازات تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
ماده 81 - مجازات تخلف از ماده 63 در مواردی که افترا یا نشر اکاذیب باشد همان مجازات افترا یا نشر اکاذیب است و در غیر موارد فوق مجازات آن زندان حداکثر تا سه ماه خواهد بود.
ماده 82 - در اجرای صحیح اصل 99 قانون اساسی و حفظ بی طرفی کامل ، ناظرین شورای نگهبان موظفند در طول مدت مسئولیت خود، بی طرفی کامل را حفظ نمایند و جانبداری ناظرین به هر طریقی از یکی از کاندیداها جرم محسوب می شود.
تبصره - مجازات تخلف از ماده فوق انفصال 6 ماه تا یک سال از خدمات دولتی و 6 ماه تا یک سال زندان خواهد بود.
ماده 83 - مجازات های این فصل به انواع مذکور منحصر نبوده و قاضی در هر مورد می تواند متخلف را به مجازات مذکور و یا هر مجازات متناسب دیگری که در قانون تعزیرات آمده است محکوم نماید.
فصل دهم - تشکیل و افتتاح مجلس شورای اسلامی
ماده 84 - فرمانداران و بخشداران مرکز حوزه انتخابیه موظفند پس از اعلام ستاد انتخابات کشور مبنی بر صدور اعتبارنامه منتخبین حداکثر ظرف 48 ساعت نسبت به صدور اعتبارنامه های نمایندگان مجلس شورای اسلامی حوزه انتخابیه اقدام و یک نسخه از آنرا به منتخب یا نماینده وی که کتبا معرفی می شود و برای دریافت آن به فرمانداری یا بخشداری مرکز حوزه انتخابیه مراجعه نموده تحویل نمایند.
ماده 85 - پس از آنکه اعتبارنامه های دو سوم مجموع نمایندگان به دبیرخانه مجلس شورای اسلامی واصل شد اداره کل قوانین مجلس شورای اسلامی مراتب را به منظور فراهم نمودن مقدمات افتتاح مجلس شورای اسلامی به استحضار وزیر کشور می رساند.
ماده 86 - وزیر کشور پس از فراهم نمودن مقدمات افتتاح مجلس از نمایندگان منتخب دعوت می نماید تا در تهران حضور یابند. نمایندگان منتخب موظفند ظرف 5 روز از تاریخ دعوت وزیر کشور خود را به دبیرخانه مجلس شورای اسلامی معرفی نمایند.
ماده 87 - وزیر کشور موظف است در جلسه افتتاحیه مجلس شورای اسلامی گزارش انتخابات را به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید.
ماده 88 - آیین نامه اجرایی این قانون را وزارت کشور تهیه و با تصویب هیات وزیران به اجرا می گذارد.
ماده 89 - از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین مغایر لغو می گردد و قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس ، مصوب 3/7/1359 کمیسیون داخلی مجلس که به موجب ماده واحده مصوب 5/3/1361 مجلس تمدید شده ، به قوت خود باقی است .
قانون فوق مشتمل بر هشتاد و نه ماده و پنجاه و یک تبصره در جلسه روز سه شنبه نهم اسفند ماه یک هزار و سیصد و شصت و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و به تایید شورای نگهبان رسیده است .
رئیس مجلس شورای اسلامی - اکبر هاشمی
نوع : قانون
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1362/12/09
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قانون امور حسبی قانون مقررات مالی ، اداری ، استخدامی و تشکیلات جهاد سازندگی
