ازجمله شرایط تحقق جرم (جعل )قصدمرتکب میباشد وعدم احراز قصد موجب برائت متهم خواهد بود
رای شماره 134-6/9/47
رای اصراری هیئت عمومی دیوان عالی کشور
رای :"اعتراضات فرجامی دادستان استان نسبت به حکم فرجامخواسته باتوجه به محتویات پرونده ومبانی حکم مزبوربنحوی نیست که به آن حکم خللی واردآوردومستلزم نقض آن گرددوبالنتیجه حکم موردفرجام دراین مرحله غیر قابل خدشه تلقی می گرددوچون ازرعایت اصول وقواعددادرسی هم اشکال موثر موجب نقضی درپرونده مشهودنیست به اکثریت ابرام می شود".
* سابقه *
حکم اصراری شماره 134-6/9/47هیئت عمومی دیوان عالی کشور
فرجامخواه :دادستان استان مرکز
فرجامخوانده :(م )
فرجامخواسته :دادنامه شماره 59-18/2/46شعبه سوم دادگاه جنائی مرکز.
گردش کار:(ع )40ساله و(م )34ساله به اتهام جعل وساختن سه برگ پیمان نامه ژاندارمری کل کشوربنام (ج )وساختن امضاءومهرکلانتری درسال 35 موردتعقیب دادسرای تهران واقع وبه استنادشق 5ماده 98وماده 99وماده 27 قانون مجازات عمومی وماده 2الحاقی به آئین دادرسی کیفری تقاضای مجازات آنان ازدادگاه جنائی بعمل آمده وشعبه اول دادگاه جنائی مرکزباانجام تشریفات لازم بموجب دادنامه 161-1/8/36چنین رای داده است :
"خلاصه اتهام (ع )و(م )این است که برگ پای بندآن مربوط به (ج )رابه شرکت یکدیگرجعل کرده و(م )امضاءرئیس کلانتری ومهرکلانتری 3راجعل کرده است چون بامراجعه به محتویات پرونده ودقت درخطوط وامضاءوامهارمورد جعل سه گانه هیچگونه دلیلی براینکه امضاءومهرمورددعوی جعل باامضاءاصلی رئیس کلانتری واصل مهرکلانتری 3شباهت داشته باشددرپرونده موجودنیست و درحقیقت نمی توان اظهارنظربرجعلیت موضوع بطوری که درقانون مجازات عمومی توصیف وقیدشده کردبنابراین به لحاظ عدم کفایت دلیل برجعلیت (ع )و(م )راازبزه انتسابی تبرئه می نمایدودادستان استان ازاین رای فرجام خواسته وشعبه 11دیوان عالی کشورپس ازرسیدگی چنین رای داده است :
"درخواست ماهوی دادستان کل مبنی براینکه :(دادنامه صادره ازشعبه اول دادگاه جنائی مرکزدائربربرائت متهمان که بعلت عدم کفایت ادله صادر گردیده به جهات زیرمخدوش است چه آنکه کشف مهرساختگی کلانتری واقرار(م ) نزدبازپرس ونظیه کارشناس رسمی بروحدت خطوط برگ مورددعوی جعل باخطوط استکتابی متهمن کافی برای اثبات دعوی دادستان شهرستان بوده وبافرض عدم تطبیق بزه بامواداستنادی عمل متهمان مسلمامنطبق بامواددیگری که قانونا بزه به شمارمی رودخواهدبودلذابه جهات مذکوره دادستان کل تقاضای رسیدگی ماهوی ونقض دادنامه فرجامخواسته رامی نماید".
باتوجه به شواهدوقرائن ودلائل موجوددرپرونده موجه بنظرمی رسدو حکم فرجامخواسته طبق ماده 430آئین دادرسی کیفری نقض ورسیدگی به شعبه دیگر دادگاه جنائی مرکزارجاع می شود.
پس ازارجاع پرونده به شعبه سوم دادگاه جنائی مرکزوجری تشریفات قانونی وابلاغ وقت دادرسی بوسیله درج درروزنامه رسمی وعدم حضورآنان در موعدمقررغیابارسیدگی بعمل آورده چنین رای داده است :
"دفاع وکیل مدافع متهمان که اقرارغیرمقرون به دلائل خارجی نمی تواند موثرباشداین دفاع باتوجه به محتویات پرونده موجه نیست چه آنچه ازپرونده برمی آیداین ایت که متهمان وسیله ساختن تضمین نامه بوده اندبدین معنی که (م )باراهنمائی (ع )مهرکلانتری راساخته وبه دستوراین شخص مهرمجعول رادر ذیل پیمان نامه اسلحه می زده است خود(م )بدین امراعتراف داردومهرمجعول راهم تحویل داده است وکارشناس هم خطوط پیمان نامه راباخط هردومتهم یکی دانسته وبااین دلائل خارجی شکی درصحت اقرارنمی ماندودادگاه عمل متهمان را درحدودماده 98(شق 5)وماده 99قانون مجازات عمومی بارعایت ماده 27قابل مجازات می داندولی چون متهمان سابقه محکومیت کیفری دارندبارعایت ماده 45مکررقانون جزاطبق دوماده فوق ورعایت ماده 2ملحقه به آئین دادرسی کیفری هریک ازدومتهم راغیابابشرح ذیل محکوم مینمایدبرای شرکت درجعل هریک از (ع )و(م )به دوسال حبس تادیبی وبرای استفاده ازجعل هریم از(ع )و(م )به پنج ماه حبس تادیبی که فقط مجازات اشدیعنی دوسال حبس تادیبی برای هریک از محکوم علیهمابایداجراشوداین حکم قابل اعتراض است ".
(م )ضمن رویت دادنامه اعتراض نموده وشعبه سوم دادگاه جنائی مرکز باانجام تشریفات لازم دادرسی راانجام وچنین رای داده است :
"بموجب کیفرخواست دادسرای شهرستان تهران (م )متهم است به جعل و ساختن سه برگ پیمان نامه های ژاندارمری کل کشوروساختن امضاءومهرکلانتری 3و20متهم غیابادراین دادگاه محکومیت یافته وبه رای صادره اعتراض کرده آقای وکیل مدافع درمقام دفاع گفته اندکه متهم مردی است بیچاره نویسنده و حکاک سرخیابان وبه اقتضاءشغل اموری راانجام می دهدومزدی می گیرد(ع )او رامغرورکرده که مطابق بنویسدومهری تهیه کنداوهم بدون سوءنیت وبه لحاظ رویه کارش دستورش راانجام داده است بدون آنکه به نیت بد(ع )پی برده باشد چون شرط اساسی جرم مزبورکه قصدارتکاب جرم باشدموجودنیست جرمی تحقق نیافته است این دفاعیات آقای وکیل باامعان نظری که درکلیه محتویات و مندرجات پرونده به عمل آمده قابل توجه بنظرمی رسدزیراآنچه محقق است متهم مردی است نویسنده سرگذروبنابرعرف اینگونه نویسنده هامستنبط است آنچه راکه انجام داده به اقتضاءکارمعمول خودبوده دلیلی براینکه وی با سوءنیت ووحدت قصدمرتکب اعمال موردنظرکیفرخواست شده باشدموجود نیست بطوری که دفاع وی حکایت داردافسری که ازنظراوصاحب مقامی بوده به وی مراجعه دستوراتی درزمینه تهیه مهرونوشتن مطالبی درذیل ضمانت نامه می دهداین افسربه نظرمتهم متقاضی بوده واوهم به اعتباراین مقام بدون التفات به سوءنیت دستورات وی راکه درحدودصلاحیت وکارخودش می دانسته انجام داده ودرقبال انجام دستورات مزدناچیزی به مبلغ یکصدریال می گرفته این مبلغ تناسب بامزدکارمعمولی متهم دارد؟بالنتیجه عدم تناسب این مبلغ بااهمیت بزه انتسابی دلالت داردکه درحقیقت امرمتهم عالم به ارتکاب جرمی نبوده واین عدم تناسب رافع سوءنیت وی می باشدوازکلیه اوضاع واحوال برمی آیدکه ظاهری فریبنده وی رامغرورکرده ویک سلسله اعمال که به زعم خود عادی بوده انجام داده است که همین اعمال عادی اوموردسوءاستفاده قرار گرفته است خصوصیات متهم که مردی است بیچاره ومعیل وبی اطلاع ازمقررات اداری وهمینطورموقعیت شغلی اوکه مردی نویسنده معمولی ومقیم خیابان کلا حکایت برعدم سوءنیت وی درقضیه می کندتوضیح آنکه شاکی علیه وی شکایتی نکرده وعمل رامتوجه (ب )می داندواین شخصهم که دهنده ضمانت نامه بوده متهم رافاعل جرم موردنظرمعرفی نکرده بلکه شخص دیگری رامسئول امرنشان می دهدکلیه این تحقیقات وسایرکیفیات قضیه دلالت کافی نداردکه متهم با سوءنیت مرتکب اعمال موردنظرشده باشدبهرتقدیربنابه اصل برائت مدافعات آقای وکیل قابل توجه بنظررسیده وبالنتیجه دلائل کیفرخواست را کافیبرای ثبوت گناهکاری نمی داندچون دادگاه قناعت وجدانی درموردسوء نیت متهم حاصل نمی کندبعلت عدم کفایت دلائل ضمن فسخ حکم غیابی دمورد(م ) رای برائت وی راازجرائم انتسابی صادرواعلام می دارد".
دادستان استان بشرح لایحه فرجامخواسته وجناب آقائدادستان کل در گزارش آقای دادیاردیوان عالی کشورنوشته اندبایدتعیین شعبه شودتاطبق مقررات اقدام بعمل آیدورسیدگی به شعبه 11دیوان ارجاع شده است .
چون حکم دادگاه جنائی اصراری بنظرمی رسدپرونده قابل طرح درهیئت عمومی دیوان عالی کشوردانسته شده است .
به تاریخ روزچهارشنبه ششم آذرماه یکهزاروسیصدوچهل وهفت هیئت عمومی دیوان عالی کشوربه ریاست جناب آقای عمادالدین میرمطهری ریاست کل دیوان عالی کشوروباحضورجناب آقای عبدالحسین علی آبادی دادستان کل کشوروروساومستشاران کل کشورتشکیل گردیدپس ازطرح وقرائت گزارش پرونده واوراق لازم وکسب نظریه جناب آقای عبدالحسین علی آبادی دادستان کل بشرح زیر:
"باتوجه به گزارش 6764-13/11/35کلانتری بخش 10واظهارات (ب )و بادرنظرگرفتن گزارش مورخ 13/11/35رئیس دفترکلانتری وگزارش پاسبان شماره 287وباملاحظه سه برگ پیمان نامه وصورت مجلس مورخ 14/11/35و گزارش شماره 221ک 15/11/35رئیس شعبه آگاهی بخش 10وبالاخره اقرار متهم وکشف مهرازمنزل متهم واستکتاب از(م )واظهارنظرکارشناس مسلم است که متهم دارای سوءنیت بوده است .
دادستان کل کشور-عبدالحسین علی آبادی
پس ازمشاوره بشرح زیربیان عقیده می نمایند.
مرجع :
موازین قضائی ،ازانتشارات حسینیه ارشاد(جلد 1) صفحه 150تا154
2
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 134
تاریخ تصویب : 1347/09/06
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
دراتهام قتل غیرعمد ناشی ازحادثه رانندگی ، چنانچه علت اصلی تصادف ،بی احتیاطی ازطرف خودمقتول باشد،راننده ازاتهام تبرئه خواهدشد چنانچه شاگردوسیله نقلیه بعلت هراس واضطراب ناشی ازواژگون شدن وسیله نقلیه ،خودرابه خارج ازوسیله نقلیه پرتاب و منتهی به فوت شود، دراین صورت رابطه سببیت بین عمل راننده وفوت متوفی وجود نداردهرچندراننده رعایت نظامات راننموده باشد
