چنانچه شاگردوسیله نقلیه بعلت هراس واضطراب ناشی ازواژگون شدن وسیله نقلیه ،خودرابه خارج ازوسیله نقلیه پرتاب و منتهی به فوت شود، دراین صورت رابطه سببیت بین عمل راننده وفوت متوفی وجود نداردهرچندراننده رعایت نظامات راننموده باشد
رای شماره 127-12/8/48
رای اصراری هیئت عمومی دیوانعالی کشور
"قسمتی ازاعتراضات فرجامی متهم فرجامخواه نسبت به حکم فرجام خواسته وارداست وچون دادگاه بدون توجه بنظریه کاردان فنی به این شرح (.... درموردفوت کمک راننده بی احتیاطی وی بعلت پریدن بیرون ازوسیله نقیله درحال حرکت بوده است )واینکه درنظریه مزبورعلت فوت منتسب به عمل راننده که درنتیجه بی احتیاطی یابی مبالاتی یاعدم رعایت نظامات دولتی حادث شده باشدنشده مبادرت به صدورحکم کرده وحکم موردفرجام ازاین جهت مخدوش ومخالف قانون است لذاطبق ماده 456قانون آئین دادرسی کیفری نقض و رسیدگی مجددبه شعبه دیگری که طبق ماده 8قانون محاکم جنائی تشکیل خواهدشد ارجاع می شود".
* سابقه *
رای اصراری شماره 127-12/8/48هیئت عمومی
فرجام خواه :(ع )
فرجامخوانده :دادسرای استان کردستان
فرجامخواسته :دادنامه صادرازدادگاه جنائی کردستان
گردش کار:(ع )38ساله به اتهام قتل غیرعمدی براثربی احتیاطی تحت تعقیب کیفری دادسرای سنندج قرارگرفته وبرطبق ماده دوم قانون تشدید مجازات رانندگان ناظربه ماده یک آن قانون درخواست رسیدگی وصدورحکم به مجازات اوازدادگاه جنائی کردستان شده دادگاه مذکورپس ازرسیدگی بموجب حکم شماره 92-19/9/46چنین رای داده است .
"ازمجموع محتویات پرونده چنین مستفادمی شودکه متهم باماشین تریلی وزارت راه ازطریق کرمانشاه سنندج درحرکت بوده پس ازسرازیرشدن ازگردنه مرواریدراننده بعلت حرکت بادنده یک ناگزیرجهت کم کردن سرعت ازپدال ترمزاستفاده نموده وبعلت تکراراین کارتترمزهای چرخهاداغ کرده و نمی تواندعمل خودراانجام دهدوماشین درسرازیری دوربرداشته وراننده متوحش می گرددوپس ازاستفاده ازکمک توانسته دنده راعوض نموده پس از عبورازجلوقهوه خانه جاده پیچ پیداکرده وتابلونیزوجودداشته راننده پس ازگردش به سمت راست باهمان سرعت چون فاقدترمزدستی بوده جهت متوقف ساختن وسیله نقلیه آن رابه سمت تپه موجودهدایت می کندکه براثراین عمل و واژگون شدن ماشین غفارشاگردراننده فوت می نمایدوپس ازچندقدم ماشین متوقف می گرددگزارش ژاندارمری وصورت مجلس تنظیمی ازطرف مامورین مربوطه وصورت مجلس معاینه ازجسدومحل واقعه وبخصوص اظهارنظرمشروح کاردان فنی ونحوه اظهارات ومدافعات خودمتهم کلادلالت داردبراینکه راننده بی احتیاطی کرده براثرهدایت به خارج ازجاده موجب این تصادف می گرددوازمجموع دلائل فوق وموقعیت محل وبرگ معاینه ازجسدمتوفی رابطه سببیت بین عمل راننده ومرگ متوفی موجودبوده ودراثرعمل نامبرده وضعیتی پیش آمده که موجب فوت غفارشاگردراننده فراهم می گرددکمااینکه بی احتیاطی موردتصدیق وگواهی کاردان فنی نیزواقع شده وامادرموردگواهی نامه رانندگی چون کاردان فنی پس ازملاحظه آن شماره ومشخصات آن رادربرگهای تقدیمی منعکس ساخته است نمی توان ازاین حیث اشکالی متوجه راننده دانست وازلحاظ نقص فنی نیزباتوجه به اظهارنظرکاردان فنی ایرادی بنظرنمی رسد مدافعات متهم ووکیل مدافعش به اینکه شاگردراننده خودرابه خارج ازماشین پرتاب وفوت وی دراثرعمل خودوی بوده قابل توجه ومستندبه دلیل ومدرکی نمی باشدواظهارنظرکاردان فنی راکه خودناظروشاهدقضیه نبوده نمی توان در این موردقبول کردودفاع قابل ملاحظه دیگری بعمل نیامده باتوجه به محتویات پرونده اتهام متهم باماده یک ازقانون تشدیدمجازات رانندگان مصوب سال 28قابل انطباق است "وازنظرجزای وگذشت اولیای دم وعدم احرازپیشینه محکومیت کیفری وی رامستحق تخفیف درکیفردانسته به استنادماده فوق الاشعارورعایت ماده 45قانون مجازات عمومی اورابه سه ماه حبس تادیبی بااحتساب ایام بازداشت گذشته وتادیه مبلغ پنج هزارریال غرامت نقدی محکوم نموده که متهم فرجامخواهی کرده وشعبه نهم دیوان کشورچنین رای داده است (باتوجه به اینکه طبق نظردادگاه مستندابه نظریه کاردان فنی ماشین موردبحث قبلادارای عیب ونقص فنی نبوده است وعیب فنی حاصله درحین حرکت درسراشیبی جاده بوجودآمده وشرط احتیاط این بوده که راننده به هرطریقی که ممکن باشدبرای جلوگیری ازوقوع خطرات احتمالی وسیله نقلیه رامتوقف سازداقدام به چنین امری ازناحیه راننده بی احتیاطی موجب مسئولیت وی نخواهدبودوباتوجه به قصدراننده که جهت چاره جوئی ونجات ازخطراتومبیل رابطرف بلندی رانده است درچنین موردبنظرنمی رسدکه مرتکب بی احتیاطی شده باشدبنابراین رای دادگاه که به جهت احرازبی احتیاطی ازطرف راننده نامبرده رامسئول دروقوع حادثه دنسته مخدوش بوده وبرطبق ماده 430قانون آئین دادرسی کیفری شکسته ورسیدگی به شعبه دیگرجنائی ارجاع می گردد)که پس ازطرح درشعبه دیگردادگاه جنائی ورسیدگی باحضورمتهم ووکیل مدافع ودادیار استان بموجب حکم فرجامخواسته چنین رای داده است :
(باتوجه به اظهارنظرصریح کاردان فنی که علت اصلی خارج شدن وسیله را ازجاده بی احتیاطی راننده بعلت حرکت بادنده سبک درسرازیری دانسته لذا باتوجه بوجودرابطه سببیت بین عمب متهم درموردرانندگی ماشین بادنده سبک درسرازیری بامرگ کمک راننده که دراثروحشت ازواژگون شدن ماشین خود رابه خارج پرتاب کرده بزهکاری متهم به ارتکاب قتل غیرعمدی ناشی از بی احتیاطی درانندگی محرزاست وعملش باماده یک قانون تشدیدمجازات رانندگان مصوب سال 28انطباق دارد)ولکن باتوجه به گذشت شکات خصوصی و نداشتن پیشینه محکومیت کیفری بارعایت ماده 45قانون مجازات عمومی اورا به شصت ویک روزحبس تادیبی وپرداخت پنج هزارریال غرامت نقدی محکوم کرده که متهم هنگام اعلام رای فرجامخواسته وبموجب لایحه که عیناخوانده شد بااستنادبه احکام متعدددیوان کشوررابطه ای بین واژگون شدن اتومبیل ومرگ شاگردش موجودندانسته تقاضای نقض حکم راکرده است .
پرونده درتاریخ 17/2/47درشعبه 9مطرح شدچون متهم فرجامخواه ازهمان جهات اولیه فرجامخواهی کرده موضوع اصراری تشخیص ومقررمی شودپرونده به هیئت عمومی دیوان عالی کشورارسال شود.
به تاریخ روزیک شنبه دوازدهم آبان ماه یکهزاروسیصدوچهل وهفت هیئت عمومی دیوان عالی کشوربه ریاست جناب آقای سیدمحمدصدرکفیل دیوان عالی کشوروباحضورجناب آقای عبدالحسین علی آبادی دادستان کل کشورو جنابان آقایان روساومستشاران شعب دیوان مزبورتشکیل گردیدپس ازطرح و قرائت گزارش پرونده واوراق لازم وکسب نظریه جناب آقای عبدالحسین علی آبادی دادستان کل بشرح زیر:
"طبق نظریه کاردان فنی متهم بااستفاده ازدنده سبک تریلی رادر سرازیری گردنه مرواریه هدایت می نموده وبرای کم کردن سرعت ازپدال ترمز بطورغیرمتعارف استفاده کرده که این استفاده مکررازترمزموجب داغ شدن ترمزهای چرخ گردیده ونتوانسته اندعمل خودراانجام دهندکه بالنتیجه تریلی دوربرداشته ودرنزدیک قهوه خانه لاین که جاده پیچ وتابلوهم داشته متهم با همان سرعت تریلی راهدایت کرده وچون بالاخره برای متوقف کردن وسیله خود ازسربالائی کنارپیچ قهوه خانه استفاده وتریلی رابه آن طرف رانده وغفار داهی کمک راننده که حسباظهارمتهم ازبدوایجاداین صحنه دچارالتهاب و ترس شدیدبوده بای نجات ازمرگ خودرابه بیرون پرتاب نموده وآنادرگذشته است .
استفاده متهم بطورمکررازترمزکه موجب ایجاداین صحنه شده دلیل عدم مهارت وبی احتیاطی اوست این صحنه که متهم درایجادآن مدخلیت تامه داشته وموجب مرگ غفارداهی شده بنابراین رابطه سببیت بین مرگ غفاروعمل متهم محرزاست بعلاوه ترمزدستی تریلی طبق نظرکاردان فنی باسیم به هم متصل بوده که درزمینه وجوداین نقص کارشناس مسئولیت رامتوجه تعمیرگاه مجاز دانسته نقص ترمزدستی نقص میکانیکی وسیله موتوری است ومتهم که راننده این تریلی بوده باوجودنقص میکانیکی آن رابکارانداخته است .
بااین کیفیت اتهام متهم جنائی وباماده 2قانون تشدیدمجازات رانندگان منطبق میباشدضمنامتذکرمی شودکه عدم فرجامخواهی دادسرای استان ازاین لحاظ موجب نخواهدشدکه دیوان عالی کشورازنقض چنین حکمی خودداری نمایندزیراعدم فرجامخواهی دادسرای استان درصورتی مانع رسیدگی دیوان عالی کشورمی شودکه متهم ازآن فرجام نخواهدولی دراین پرونده متهم فرجام خواسته وبه تبع اودادسرای دیوان عالی کشوربایدطبق مقررات اظهارنظر نمایدومعقول نیست دادسرای مزبورراکه نظارت عالیه نسبت به اجرای قوانین جزائی داردتابع دادسرای استان دانست مخصوصاوقتیکه تطبیق اتهام برخلاف قانون باشدچون دادسرای دیوان عالی ازلحاظ حفظ قانون مجازاست پرونده های مختومه رادردیوان عالی کشورمطرح نمایدبه طریق اولی نسبت به پرونده های مختومه که مطرح می شودمکلف است ایرادات قانونی خودرادرشعب یادرهیئت عمومی ابرازنمایدتادیوان مزبوراگرآن رامعیب دیدطبق مقررات اقدام نماید.
مضافابه اینکه باتوجه به نظریه پزشک سرمقتول دراثرفشارجسم سنگینی بصورت کتاب درآمده واین می رساندکه مرگ دراثراصابت سرمقتول به زمین در اثرپرت کردن خودنبوده بلکه دراثربی احتیاطی متهم وواژگون شدن تریلی سر مقتول درزیرتریلی مانده وله شده است .
بنابه مراتب بالاعمل ارتکابی متهم جنبه جنائی داشته وانطباق آن با ماده اول قانون تشدیدمجازات رانندگان صحیح نبوده وبه همین جهت تقاضای نقض حکم رامی نمایم .
دادستان کل کشور-عبدالحسین علی آبادی
پس ازمشاوره بشرح زیربیان عقیده می نمایند.
مرجع :
موازین قضائی ،ازانتشارات حسینیه ارشاد(جلد 1) صفحه 155تا160
2
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 127
تاریخ تصویب : 1348/08/12
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
ازجمله شرایط تحقق جرم (جعل )قصدمرتکب میباشد وعدم احراز قصد موجب برائت متهم خواهد بود تغییر شکل ماده افیونی و تبدیل شیره تریاک به لول تریاک ،از مصادیق تهیه موادمخدرنبوده ومنظورقانونگذارازتهیه موادمخدرناظر به برداشت وجمع آوری محصول کشت خشخاش وبدست آوردن ماده افیونی است
