هریک از متعاملین که درمعامله غبن فاحش داشته باشدبعدازعلم به غبن می تواندمعامله رافسخ کند
کلاسه پرونده : 1923/4873
شماره دادنامه : 670/23
تاریخ رسیدگی : 4/12/69
تجدیدنظرخواه : آقای ((الف ))
تجدیدنظرخوانده : آقای ((ب ))
تجدیدخواسته : دادنامه شماره 361 29/11/68صادره ازدادگاه حقوقی یک ...
مرجع رسیدگی : شعبه 23دیوان عالی کشور
هیئت شعبه : آقایان ...
خلاصه جریان پرونده : آقای ((ب )) فرزند جمشید دادخواستی به طرفیت آقای ((الف ))به خواسته فسخ معامله مقوم به مبلغ چهارصد وبیست هزار تومان به دادگاه حقوقی یک ...تقدیم واعلام نموده است درتاریخ 25/1/65 دراثراختلاف باهمسرخودمجبورشده است ساختمان مسکونی خودراباساختمان خوانده معاوضه نمایدوخوانده باعلم به ناراحتی او مشارالیه رادر انجام معامله مغبون کرده است که دراین موردبه پرونده کیفری شماره 2732/65مطروحه بین طرفین استنادمی شود.نظربه اینکه ملک به خوانده رسما"منتقل نشده وفقط نسبت به موضوع قولنامه تنظیم گردیده که بر طبق مواد 47و48قانون ثبت قابل ترتیب اثرنیست تقاضای صدورحکم بر محکومیت خوانده به شرح دادخواست می شود.دادگاه مرجوع الیه پس از تعیین وقت رسیدگی ومطالبه پرونده های استنادی ودرج خلاصه محتویات آنها درصورتلسه دادگاه وصدورقرارارجاع امر به کارشناس به منظور بررسی وتعیین بهای هردوباب خانه موردمعاوضه و وصول نظریه کارشناس واخذتوضیح ازمشارالیه وکسب نظرمشاورچنین اظهارنظرنموده است :خواهان ساختمان خودراکه ارزش آن وعرضه واعیان 4065000ریال است درمقابل 940000ریال ویک باب ساختمان خوانده که ارزش آن اعم ازعرصه واعیان 2524000ریال م باشد درمقابل 3464000 ریال معاوضه کرده که تفاوت قیمتهامبلغ 601000ریال نزدیک به صحن قسمت ساختمان خواهدبودونظر غبن خواهان در معامله محرز است وچون این غبن فاحش می باشد عرفا" قابل مسامحه نیست ودرنتیجه اظهارنظربه فسخ معامله نموده وضمنا" اعلام نموده است که درنهایت خواهان ساختمان خود راازخوانده تحویل گرفته ومبلغ هشتصدهزارریال بابت هزینه هایی که درساختمان او شده ومبلغ هفتصدوچهل هزارریال بابت تفاوت معامله که ازخوانده دریافت نموده جمعا"مبلغ یک میلیون وپانصدوچهل هزارریال به خوانده بپردازد. نظریه دادگاه پس از اعتراض و ارجاع پرونده به این شعبه به موجب دادنامه شماره 564/1223/7/67باعدم تنفیذمواجه وپرونده جهت رفع نقص ازحیث رسیدگی درباب مالکیت طرفین واطلاع خواهان ازتاریخ غبن وفاصله زمانی بین تاریخ اطلاع ازغبن وتقدیم دادخواست به شعبه صادر کننده نظریه اعاده شدودادگاه مزبورپس از تعیین وقت ودعوت طرفین وتشکیل جلسه دادرسی واخذتوضیح ازطرفین وارائه فتوکپی سندمالکیت پلاک ثبتی 2768فرعی از63اصلی به نام آقای ((ب ))به مساحت یکصدویازده مترمربع که به صورت یک باب خانه در آمده وهمچنین ملاحظه قولنامه عادی مورخ 25/1/65(معاوضه نامه فیمابین طرفین )ونیزاظهارآقای ((الف )) درمحضردادگاه مبنی براینکه خانه متعلق به وی که به خواهان درازاء معاوضه واگذارکرده ،دارای سند رسمی نبوده وفقط مشارالیه به موجب سندعادی مالک آن خانه بوده است .بالاخره دادگاه پس از اعلام نظریه مجدد و اعاده پرونده جهت انشاء رای در ماهیت به دادگاه به موجب دادنامه تجدیدنظرخواسته براساس نظریه اولیه خودحکم برفسخ معامله به علت غبن فاحش ،باتوجه به احرازفوریت استفاده ازخیارغبن ازطرف خواهان پس ازعلم وتحویل وتحول هر دو ساختمان به پرداخت مبلغ یک میلیون وپانصد و چهل هزار ریال به وسیله خواهان به خوانده بابت مابه التفاوت وهزینه های انجام شده صادرنموده براثر تجدیدنظرخواهی خوانده بدوی پرونده به دیوان عالی کشورارسال وبه این شعبه ارجاع گردیده است .
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید.پس ازبررسی اوراق پرونده و مشاوره به شرح زیر رای می دهد:
((نظربه اینکه به حکایت محتویات پرونده امرواظهاراتی که خوانده درمحضر دادگاه نموده است مشارالیه دارای سندمالکیت ثبتی نسبت به خانه موردمعاوضه متعلق به خودنمی باشد بنابراین صدور حکم به فسخ معامله (معاوضه )نتیجتا"بلااشکال است ودادنامه مزبورباتوجه به مبالغ منرج درآن که دادگاه خواهان را ملزم به پرداخت به خوانده نموده است دراین قسمت ابرام می شود و در خصوص خلع ید خانه مورد تقاضای خواهان نیزچون درخواست دراولین جلسه دادرسی به عمل آمده ازاین نظرنیزاشکالی بردادنامه مزبور وارد نبوده وباتوجه به اینکه خواهان باتحویل خانه خوانده به نامبرده نیزموافق است بنابراین دادنامه تجدیدنظرخواسته ازحیث تحویل وتحول خانه های طرفین نیزابرام می شود.))
مرجع :
کتاب آرای دیوان عالی کشور درامورحقوقی ، جلددوم
تالیف ، یداله بازگیر، کارشناس قضائی وزارت دادگستری
انتشارات ققنوس ، چاپ اول ، چاپ سحاب ، 1377
84
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 670
تاریخ تصویب : 1369/12/04
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
حق پشیمانی عنوان شده توسط خواهان پس از گذشت چندسال باتوجه به فوریت خیارغبن قابل استماع نمی باشد خیار غبن بعد از علم به غبن فوری است
