تعیین اینکه خسارت توسط خوانده وارد شده یاخیر بادادگاه است و کارشناس فقط بایدمیزان آن راتعیین نماید
کلاسه پرونده : 2/146030
شماره دادنامه : 163/24
تاریخ رسیدگی : 10/5/71
تجدیدنظرخواه : آقای ((الف ))
تجدیدنظرخوانده : آقای ((ب ))
فرجامخواسته : دادنامه شماره 21632/12/69 صادره ازشعبه اول دادگاه حقوقی یک ...
مرجع رسیدگی : شعبه 24 دیوان عالی کشور
هیئت شعبه : آقایان ...
خلاصه جریان پرونده : درتاریخ 30/5/67آقای ((الف ))به طرفیت آقای ((ب )) دادخواستی به خواسته مطالبه کرایه خانه 13 سال از 53 الی 65 ضمن مطالبه میزان خرابی وخسارت وارده به خانه ومنضمات آن درمدت مرقوم بادرنظرکارشناس مقوم چهارصدوپنجاه هزارتومان تقدیم دادگاه حقوقی یک ...نموده که به شعبه اول ارجاع گردیده وخلاصتا"توضیح داده که به علت مریضی زوجه ام که منتهی به فوت وی گردیدناچارازعزیمت به شهربوده ام خوانده ازسال 1352 یک دستگاه خانه مسکونی اینجانب را عدوانا"غصب وتصاحب نموده ازآن تاکنون دنبال دوندگی وشکایت بودم تااینکه اخیرا"حکم قطعی به خلع ید واجراییه صادرواز ید وی خارج وتحویل اینجانب گردیده ودرخاتمه تقاضای صدورحکم به شرح خواسته دارد.مستندات وی فتوکپی گواهی شده حکم شماره 15225/5/65واجراییه 6530 وصورتمجلس مورخ 3/2/65 پاسگاه ژاندارمری می باشد.پس از تعیین وقت وابلاغ به طرفین ، خواهان طبق صورتجلسه مورخ 29/1/68 اظهار داشته خوانده مدت 13 سال درخانه روستایی اینجانب سکونت داشت و آن رابه خرابه ای تبدیل نموده وبه موجب حکم دادگاه ازاوخلع ید شده است .خوانده اظهارداشته مدافعاتم به شرح لایحه تقدیمی است و ضمن لایحه تقدیمی واظهارات حضوری دردادگاه اظهارداشته که من درآن خانه سکونت داشته وخانه سالم بوده وطبق صورتمجلس اجرای قرارسالم تحویل خواهان شده ومدت سه سال است که خانه راقفل ودرشهرسکونت کرده ودر نتیجه خانه به شکل مخروبه درآمده وتقصیری متوجه من نیست ودراثر بی مبالاتی خواهان خانه خراب شده و بنده خانه را از وی خریده ولی مدرک نگرفته بودم ومبلغ پنجهزارتومان به خواهان داده ام وبنابراین کرایه ای به وی تعلق نمی گیرد.
دادگاه پرونده های مورداستنادخواهان رامطالبه وطبق صورتجلسه مورخ 8/6/68دادگاه جهت تعیین اجرت المثل موردمطالبه قرارارجاع امر به کارشناس صادر و اجراء نموده وآقای کارشناس نظریه خود را تقدیم کرده وپس ازاخذتوضیح ازآقای کارشناس وصدور قرارنظریه تکمیلی سرانجام دادگاه پس ازکسب نظرآقای مشاور پس ازذکرمقدمه چنین اظهارنظرکرده است (...نظر به اینکه حسب اظهارات شهود درجلسه 24/9/58 شعبه سوم دادگاه استان ...خوانده در خانه مورد ادعای خواهان امانی بوده و پس از نقل مکان خواهان در روستای ...خانه روستایی در تصرف امانی خوانده بوده ومطالبه کرایه ازامین وجاهت قانونی نداردو در مورد مطالبه خسارت وارده باعنایت به نظریه کارشناس که تخریب ساختمان دراثرقدمت ساختمان و مصالح بکار برده شده دراحداث آن (خشت وگل و تیرچوبی )بوده لذا اهمال خوانده در نگهداری از خانه امانی احراز نمی شودوباتوجه به نظریه مشاوردادگاه بر رد دوی اظهارنظرمی نماید) و چون ازطرف خواهان درمهلت مقرربه نظریه دادگاه اعتراضی به عمل نیامده دادگاه طبق دادنامه شماره 21633/12/69پس ازذکرمقدمه حکم به رد دعوی خواهان صادرنموده سپس خواهان ازدادنامه مذکور تجدید نظر خواهی کرده که پس از انجام تشریفات قانونی پرونده به دیوان عالی کشورارسال وبه این شعبه ارجاع گردیده است .
هیئت شعبه درتاریخ بالاتشکیل گردید.پس از قرائت گزارش آقای ...عضو ممیز وبررسی اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهند:
( دادگاه درتاریخ 29/1/68ملاحظه سه فقره پرونده استنادی طرفین را موثردرتصمیم نهایی دانسته ودستور مطالبه آنها را صادر می کند لیکن درجلسه 8/6/68 دادگاه بدون توجه به دستورقبلی خودبرای اینکه معلوم شود خانه مورد بحث دراثرعمل خوانده خراب شده یادر اثرقدمت ساختمان وکیفیت مصالح قرار ارجاع امر به کارشناس صادر نموده تا چنانچه تخریب توسط خوانده باشد میزان خسارت راتعیین وکرایه خانه رانیزازسال 56 لغایت 65مشخص نماید. دادگاه در رای تجدیدنظرخواسته که برمبنای نظریه قبلی خودصادرنموده و به عنوان اینکه ید خوانده امانی بوده دعوی خواهان را مردود دانسته است . رسیدگی دادگاه ناقص است زیرا:
اولا - ضرورت داشته پرونده های مورد استناد مطالبه و خلاصه مفیدی ازآن درصورتجلسه دادگاه منعکس گردد ثانیا"تعیین خسارت توسط خوانده واردشده یاخیر با دادگاه است وکارشناس فقط بایدمیزان آن را تعیین نماید.
ثالثا"- برفرض اینکه ید خوانده امانی هم بوده از تاریخ تقدیم دادخواست خلع ید ( در صورتی که چنین دادخواستی تقدیم شده و منتهی به صدور حکم قطعی شده باشد ) دیگر ید خوانده امانی نخواهد بود لذا رای تجدیدنظرخواسته نقض ورسیدگی به شعبه دیگر دادگاه حقوقی یک ...ارجاع می گردد.))
مرجع :
کتاب آرای دیوان عالی کشور درامورحقوقی ، جلددوم
تالیف ، یداله بازگیر، کارشناس قضائی وزارت دادگستری
انتشارات ققنوس ، چاپ اول ، چاپ سحاب ، 1377
85
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 163
تاریخ تصویب : 1371/05/10
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
کسی که عملا یا اشتباها چیزی راکه مستحق نبوده است دریافت کند ملزم است آن را به مالک تسلیم کند ضرورت داشته که دادگاه استنباط خود را از لحاظ صحت وبطلان مندرج درقراردادوتاثیرآن درمعامله مستدلا عنوان نماید
