ضرورت آموزش مهارت های پیشگیری از استعمال مواد مخدر
علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی میگوید؛ بین هشت تا 10میلیون نفر از خانوادههای ایرانی به نوعی درگیر آسیب اعتیاد هستند، 45درصد از زندانیان حاضر در زندانها به واسطه جرایم وابسته به موادمخدر به زندانها رفته و 25 درصد جرایم نیز وابسته به اعتیاد است،
علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی میگوید؛ بین هشت تا 10میلیون نفر از خانوادههای ایرانی به نوعی درگیر آسیب اعتیاد هستند، 45درصد از زندانیان حاضر در زندانها به واسطه جرایم وابسته به مواد مخدر به زندانها رفته و 25 درصد جرایم نیز وابسته به اعتیاد است، این درحالی است که به گفته پرویز افشار، معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر برنامهریزی آموزش و پرورش برای آموزش مهارتهای پیشگیری از اعتیاد ضروری است، اما بضاعت این نهاد برای این اقدام کفایت نمیکند.
اهمیت و ضرورت بررسی معضل اعتیاد - آیا می دانید استعمال یا قاچاق مواد مخدر و مجازات آن چیست ؟ - جالب ترین شیوه های قاچاق مواد مخدر - در اتهام قاچاق مواد مخدر ، کافی نبودن دلائل از موجبات برائت است
به اعتقاد افشار 2 مشکل اساسی در زمینه اعتیاد در کشورمان وجود دارد؛ اول تغییر الگوی مصرف است که در طول پنج سال گذشته از مصرف مواد سنتی به سمت مصرف مواد صنعتی میرود که این اتفاق نگرانکننده است. بر اساس آخرین آمار، شایعترین ماده مصرفی در کشور تریاک است، با ان وجود تغییر الگوی مصرف شتابان بوده بهطوری که در سال 80 یک تا سه درصد از مصرفکنندگان، مواد صنعتی مصرف میکردند. ولی در حال حاضر این میزان به 25 تا 30درصد رسیده است که خطرات جدی را به دنبال دارد و ممکن است مصرفکنندگان را به سمت مصرف چند دارویی و مصرف داروهایی مانند «ترامادول» سوق دهد که در این صورت هم درمان را پیچیده میکند و هم رفتارهای پرخطر را افزایش میدهد و مرگ و میر در این گروه را نیز بالا میبرد. آمارها حاکی از آن است بعد از مواد صنعتی شیشه، روان گردانها و قرصهای ترامادول در ردیف سوم و چهارم مصرف هستند.
اما دومین نگرانی این است که گروههای آسیبپذیر مانند زنان و کودکان از این تغییر الگوی مصرف متزلزل میشوند بهطوری که در حال حاضر شاهدیم شیوع اعتیاد بین زنان طی 10سال گذشته حدود 2برابر شده است. در این میان شیوع اعتیاد در بین زنان در سال1380 پنج درصد بوده اما این میزان در سال90 به 9درصد رسیده است؛ بنابراین لازم است در گروههای نوجوانان و جوانان به ویژه در دوران بلوغ مصونیت ایجاد کنیم، زیرا اگر مداخلههای مناسب در این زمینه انجام شود میتواند میزان آسیبپذیری در این گروهها و سنین را کاهش دهد. در این جا نقش آموزش و پرورش برای اجرای برنامههای فرهنگی و آموزشی پررنگ میشود تا نگاه به رفع نسبی مشکل اعتیاد ریشهای باشد اما موضوعی که در این میان وجود دارد این است که بودجه آموزش و پرورش برای چنین اقدامی کافی نیست از اینرو، معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر معتقد است که باید بخش غیردولتی نیز وارد گود شود تا توسعه آموزش در این حوزه به شکل مطلوبی انجام شود.
نحوه اعمال تخفیف در پرونده های مواد مخدر - مواد مخدر جرم و جنایات و چراها - درآمدی بر قاچاق مواد مخدر - روند مقابله با کمپ های ترک اعتیاد غیرمجاز
از سوی دیگر وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم نسبت به تغییر سن و جنسیت ابتلا به اعتیاد در جامعه ابراز نگرانی میکند و میگوید: اکنون شاهد آن هستیم که گرایش به اعتیاد به سمت اماکن اداری و صنعتی رفته است. ربیعی میافزاید: اعتیاد پدیده قابل کتمانی نیست و دولت باید همواره نسبت به این موضوع حساسیتهای زیادی داشته باشد، همچنین مقام معظم رهبری نیز سیاستی را در این خصوص ابلاغ کرده که این موضوع نشاندهنده اهمیت ویژه این موضوع است.
بازگشت 90درصد از بهبودیافتگان
در این میان رییس سازمان بهزیستی کشور نیز نگرانی دیگری را درباره وضعیت اعتیاد در کشور ابراز میکند. به گفته انوشیران محسنیبندپی، در حالت خوشبینانه حدود 90درصد بهبودیافتگان به چرخه مصرف بازگشته در حالی که در هیچ کجای دنیا آمار به این شدت نیست به همین دلیل ضرورت اصلاح و بازنگری مجوزها و دستورالعملهای مراکز نگهداری و ترک اعتیاد معتادان محسوس است.
جای خالی مراکز ترک اعتیاد به الکل - خلأهای قانونی مواد مخدر و روانگردان برطرف می شود - بایسته های قانونی بازار داغ مواد مخدر
البته این مقام مسئول هم به این موضوع که نوع مصرف اکنون از سنتی به صنعتی تغییر کرده است، اشاره میکند و میگوید: این اتفاق پیچیدگیهای فراوانی را به همراه داشته است، بهزیستی با تفکر سیستمی و فرآیندی بر اقدامات پیشگیرانه خود تاکید میکند و پیشگیری در این حوزه همواره در اولویت بهزیستی قرار داشته است. به گفته وی، اقدامات پیشگیرانه بهزیستی در ابعاد مختلف و در محیطهای کاری، نظامی، آموزشی، صنعتی و ... ارائه میشود.
اما آخرین آمار مرگ و میر ناشی از اعتیاد به مواد مخدرچه میگوید؟ معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر در اینباره تصریح میکند که اعلام آمار مرگ و میر بر عهده سازمان پزشکی قانونی است که هر ساله براساس بررسی جنازهها این آمار اعلام میشود. طبق آمار اعلام شده در سال93 نسبت به سال92 افزایش مرگ و میر معتادان را به میزان زیاد نداشتیم و این افزایش حدود یک درصد بود، اما موضوع قابل تامل و نگرانکننده درباره اعتیاد در میان زنان است زیرا آمارهای به ثبت رسیده بیانگر این است که میزان مرگ و میر در بین معتادان زن در سال93 نسبت به سال92، 33درصد افزایش داشته است.
افشار بروز چنین اتفاق و جلوگیری از این روند را مستلزم اطلاعرسانی به جامعه میداند و عنوان میکند: اعتیاد زنان بیشتر از طریق آرایشگاههای زنانه، سالنهای زنان و غیره ایجاد میشود بهطوری که با استفاده از داروهای کاهش وزن یا داروهایی از این قبیل آنها به سمت اعتیاد سوق داده میشوند و بعد به سمت سوءمصرف میروند، بنابراین این سوءمصرف در زنان ناشی از مصرف چند دارویی است.
دستگاههایی که همچنان اختلافنظر دارند
اظهارات مقامهای مختلف مسئول در کشور در حالی است که به گفته رییس سازمان بهزیستی کشور، در ایران دستگاههایی برای کنترل این آسیب ایجاد شده و بهطوری که در حال حاضر سهم ایران در کنترل مواد تریاکی 85درصد و در کنترل مواد هرویینی نیز 35درصد است به این ترتیب شاهد آن هستیم که در مبارزه با عرضه موفق عمل کردهایم و ما باید بدانیم مشکلات ما فراتر از آن چیزی است که تنها با کنترل عرضه بتوانیم آن را حل کنیم.
ابعاد حقوقی مقابله با اعتیاد - عناصر تشکیل دهنده جرایم مرتبط با مواد مخدر
از سوی دیگر به گفته محسنیبندپی، در حال حاضر حتی دستگاههایی که در حوزه اجرایی این مراکز با یکدیگر همکاری میکنند در خصوص آنها به اتفاق نظر نرسیده و دارای اختلافنظرهایی هستند که باید در این خصوص به اجماع رسید و بازنگری کرد که مراکز ماده 15 که به صورت اختیاری هستند و همچنین ماده 16 که اجباریاند، باید به چه شکل به فعالیت های خود ادامه دهند؟
اما مشکلات نهادهای مسئول در زمینه کاهش آمار اعتیاد در کشور به همین جا ختم نمیشود زیرا عملکرد مراکز نگهداری معتادان هم بهگونهای است که احتمال بازگشت فرد بهبودیافته از اعتیاد زیاد است از اینرو، خدمات این مراکز نیز مستلزم اصلاح و بازنگری است.
منبع : روزنامه حمایت
ظرفیت علمی قضات به نشاط علمی جامعه حقوقی کمک می کند آغاز دادرسی الکترونیک در دادسرای اهواز