×

رای شماره 1036 هیات عمومی دیوان عدالت اداری

رای شماره 1036 هیات عمومی دیوان عدالت اداری

رأی شماره ۱۰۳۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع اطالق بند ۱ـ۵۰ ذیل ماده )۵۰ )آییننامه آموزشی دوره دکتری تخصصی )D ph )مصوب شصت و نهمین جلسه شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۷ ۴ ۲۴ از آن جهت که متضمن ممنوعیت اشتغال دانشجویان مقطع دکتری در اوقاتی است که موًظف به حضور در دانشگاه نیستند

رای-شماره-1036-هیات-عمومی-دیوان-عدالت-اداری وکیل 

رأی شماره ۱۰۳۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع: اطالق بند ۱ـ۵۰ ذیل ماده )۵۰ )آییننامه آموزشی دوره دکتری تخصصی )D.ph )مصوب شصت و نهمین جلسه شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۷/۴/۲۴ از آن جهت که متضمن ممنوعیت اشتغال دانشجویان مقطع دکتری در اوقاتی است که موًظف به حضور در دانشگاه نیستند ...

۲۲/۶/۱۴۰۱ ۰۰۰۳۳۹۹شماره

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأتمدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسالمی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۰۳۶ مورخ ۱۴۰۱/۶/۸ با موضوع: »اطالق بند ۱ـ۵۰ ذیل ماده )۵۰ )آییننامه آموزشی دوره دکتری تخصصی ) D.ph ) مصوب شصت و نهمین جلسه شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۷/۴/۲۴ از آن جهت که متضمن ممنوعیت اشتغال دانشجویان مقطع دکتری در اوقاتی است که مو ًظف به حضور در دانشگاه نیستند و مانع از اشتغال آنها به مشاغلی میشود که تعارضی با تحصیل تمام وقت آنان ندارد، به علت مغایرت با قانون و خروج از حدود اختیار مقام تصویبکننده ابطال شد. « جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد. مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یداله اسمعیلیفرد تاریخ دادنامه: ۱۴۰۱/۶/۸ شماره دادنامه: ۱۰۳۶ شماره پرونده: ۰۰۰۳۳۹۹

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: خانم مهال ایرانمنش

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۱ـ ۵۰ ذیل ماده ۵۰ آییننامه آموزشی دوره دکتری تخصصی ) D.ph ) مصوب شصت و نهمین

جلسه شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۷/۴/۲۴

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند ۱ـ ۵۰ ذیل ماده ۵۰ آییننامه آموزشی دوره دکتری تخصصی ) D.ph ) مصوب شصت و نهمین جلسه شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۷/۴/۲۴ را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته به طور خالصه اعالم کرده است که:

" همان گونه که مستحضرید مرخصی بدون حقوق و ماموریت آموزشی فقط ویژه پرسنل رسمی و پیمانی است و پرسنل قراردادی وشرکت از آنجایی که جز پرسنل دولت و مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری به حساب نمیآیند و  زیرمجموعه صندوق تأمین اجتماعی هستند در نتیجه مرخصی بدون حقوق و ماموریت آموزشی ندارند. همچنین نیروهای رسمی و پیمانی نیز تا ۴ سال بعد از آغاز به کار حق اخذ ماموریت آموزشی را ندارند. اکثر دانشجویان در مقطع دکترای تخصصی متاهل هستند که مجبورند برای پیشبرد و تأمین هزینههای افسار گسیخته زندگی اشتغال داشته باشند که بتوانند بخشی از مخارج زندگی را مانند اجارههای سربه فلک کشیده منزل، هزینه خورد و خوراک ودرمان را تأمین نمایند و در شرایط کرونا، تحریم و فشارهای اقتصادی و خطر فقر ۱۴ میلیون تومانی آیا میشود فقط باکمک هزینه تحصیلی ماهی ۴ میلیون تومان بدون حق اشتغال به زندگی ادامه داد؟ در کدام یک از تعالیم دینی و شریعت ما تالش برای کسب روزی حالل و تأمین مخارج خانواده تخلف معرفی شده است و دانشجو را از حق تحصیل محروم کرده است؟

طی نامه شماره ۶۰۵/۴/۱۰/۹۹ ـ ۱۳۹۹/۹/۲۶ رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان »تحصیل هم زمان با اشتغال به کار در مقطع دکتری تخصصی آموزشی و پژوهشی ممنوع بوده و دانشجو بایستی به صورت تمام وقت در مقطع مذکور به تحصیل بپردازد و پرداخت کمک هزینه تحصیلی منوط به حضور تمام وقت دانشجو در گروه آموزشی و انجام فعالیتهای محوله میباشد و تحصیالت تکمیلی مکلف است از کلیه کارکنان رسمی و پیمانی در حال تحصیل مرخصی بدون حقوق و ماموریت آموزشی، از کارکنان قراردای انتخاب بین کار و تحصیل و در خصوص نیروهای شرکتی باید انصراف به تحصیل خود را به معاونت آموزشی تحویل دهند در غیر این صورت از ادامه تحصیل جلوگیری به عمل میآید« ابالغ گردیده است. طی نامه شماره ۳۴۵۶/۱/۱۰/۱۴۰۰ ـ ۱۴۰۰/۴/۱۵ مقرر گردیده است از ادامه تحصیل دانشجوهایی که همزمان با تحصیل مشغول به کار میباشند جلوگیری به عمل آید.

طی نامه شماره ۱۹۷۴/۴۰/۱۰/۱۴۰۰ـ ۱۴۰۰/۵/۲۴ ضمن اشاره به جلسه شورای تحصیالت تکمیلی دانشگاه دانشجویان اخراج و حق هرگونه مرخصی تحصیلی و اقدام آموزشی سلب گردید و مراتب اخراج طی نامه شماره ۲۲۸۰/۲۰/۱۰ ـ ۱۴۰۰/۸/۸ به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همراه با اسامی افراد ارسال گردید. با عنایت به این شرح وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی تماس تلفنی یا کتبی )هیچ مدرکی در اختیار قرار نمیدهند( از دانشگاه علوم پزشکی کرمان خواستار لغو اخراج و معرفی دانشجویان به شورای انضباطی دانشجویان شده است لذا طی نامه شماره ۳۳۱/الف/ک/م ـ ۱۴۰۰/۸/۲۹ کلیه دانشجویان معرفی شده جهت مصاحبه و تفهیم تخلف به دبیرخانه شورای انضباطی دانشجویان دانشگاه معرفی شدهاند. در این مرحله طی مذاکرات با مسئولین معاونت دانشجویی و شورای انضباطی اینطور وعده داده شد که تخلف دانشجویی صورت گرفته است و بحث اخراج منتفی است و قرار بود طی جلسهای به تاریخ ۱۰ آذر ماه دانشجویان اخراجی برای دفاعیات نهایی و تصمیمگیری به شورای انضباطی بروند که به ناگهان یک هفته زودتر از موعد گفته شد که جلسه بدون حضور دانشجویان و تنها با حضور مسئولین شورای انضباطی و معاونت آموزشی و بازرسی دانشگاه تشکیل شده و رأی به این داده شده که تصمیمگیری در این مورد حیطه فعالیت معاونت دانشجویی و شورای انضباطی نیست و لذا دوباره پرونده به معاونت آموزشی جهت تصمیمگیری ارجاع شده است. در نهایت بعد از نامهنگاریهای متعدد طی نامه شماره ۴۲۱۲/۴۳/۱۰/۱۴۰۰ دانشجویان ورودی ۹۸ به بعد از تحصیل محروم شدند. همان گونه که مستحضرید حق تحصیل یکی از حقوق اساسی افراد بوده که اصل ۳۰ و بند ۳ اصل ۳ قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران نیز مؤید این مهم میباشد و حکم مندرج در این مقررهها مغایر با بندهای ۲ ،۳ ،۴ ،۵ ،۱۷ ،۲۳ ،۲۴ و ۲۶ سیاستهای کلی نظام اداری و مورد دانشگرایی و شایسته ساالری و همچنین مغایر با بندهای ۷ ،۹ و ۱۴ و اصل سوم و بیستم قانون اساسی مبنی بر حمایت یکسان از آحاد جامعه و بهرهمندی همگان از حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میباشد. لذا ابطال بند ۱ـ۵۰ از آییننامه مورد شکایت که دستاویز مسئولین دانشگاه در جهت اخراج دانشجویان بوده، مورد استدعاست. "

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

" آییننامه آموزشی دوره دکتری تخصصی:
........
فصل نهم: سایر مقررات
........
۱ـ۵۰ ـ تحصیل در مقطع دکتری ) D.ph ) تمام وقت میباشد. بنابراین هرگونه اشتغالی غیر از تحصیل برای دانشجو ممنوع است. در زمان ثبت نام بایستی عدم اشتغال دانشجو احراز شود. افراد شاغل ملزم به ارائه مأموریت آموزشی یا مرخصی بدون حقوق میباشند. چنانچه در هر مرحلهای از تحصیل مشخص شود که اطالعات ارائه شده توسط دانشجو در مورد وضعیت اشتغال نادرست بوده است، قبولی وی کان لم یکن میباشد و از ادامه تحصیل وی جلوگیری خواهد شد. " در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل حقوقی و تنظیم مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب الیحه شماره ۱۰۷/۷۴۷ ـ ۱۴۰۱/۳/۲۵ به طور خالصه توضیح داده است که:

" به استحضار میرساند دوره دکتری تخصصی ) D.ph ) یکی از باالترین مقاطع تحصیلی آموزشی دانشگاهی است که به اعطاء مدرک میانجامد و این مقطع مجموعهای از فعالیتهای آموزشی، پژوهشی و فناوری است. به موجب ماده۳ آییننامه آموزشی دوره دکتری تخصصی مصوب شصت و نهمین جلسه شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی دوره مزبور دارای دو مرحله آموزشی و پژوهشی میباشد. دانشجو در طول دوره آموزشی الزم است عالوه بر گذراندن دروس تخصصی رشته مربوطه )در قالب دروس نظری، علمی، کارآموزی و کارورزی مطابق برنامه آموزشی مربوطه( در آموزش دانشجویان مقطع تحصیلی پایینتر نیز مشارکت داشته باشند و در پروژههای تدوین شده توسط اعضای هیأت علمی گروه مربوطه مشارکت فعال نمایند.

الزم به توضیح است دانشجویان از نیمسال دوم مرحله آموزشی، ملزم به انتخاب استاد راهنمای پژوهشی و تدوین پروپوزال پژوهشی خود میباشند این دانشجویان پس ازپایان مرحله آموزشی الزم است در آزمون جامع شرکت نمایند و در صورت قبولی در این آزمون که شامل بخشهای کتبی و عملی میباشد، اجازه شروع مرحله پژوهشی را خواهند داشت. در مرحله پژوهشی دانشجو بایستی به طراحی و اجرای یک فرایند و یا تولید یک محصول که دارای نوآوری و ویژگیهای جامعه نگری و حل مسئله باشد، بپردازند، کلیه فعالیتهای دانشجو در عرصه پژوهش تحت نظارت استاد راهنما میباشد. بنابراین با توجه به اینکه مقطع دکترا عالی ترین مقطع تحصیلی دانشگاهی است و اکثر فارغالتحصیالن این مقطع برای عضویت در هیأت علمی و تربیت و آموزش دانشجو مقاطع پایین تر تحصیل مینمایند بنابراین برای اجرای صحیح مراحل مذکور تحصیل در دوره دکتری تخصصی ) D.ph ) تمام وقت بوده و هرگونه
اشتغالی غیر از تحصیل برای دانشجو ممنوع است.

شایان ذکر است که در بند ۴ اقدامات ملی نقشه جامع علمی کشور مصوب شورای عالی انقالب فرهنگی نیز بر تمام وقت بودن فعالیت دانشجویان دکترا با تأمین هزینههای تحصیلی و معیشتی ایشان تأکید شده است و در این راستا به اختصاص پژوهانه برای دانشجویان تحصیالت تکمیلی در جهت حمایت از پایاننامهها و فعالیتهای پژوهشی ایشان با نظارت استادان راهنما تأکید گردیده است. اشاره مینماید با توجه به تمام وقت بودن تحصیل در مقطع دکترا این دانشجویان در طول دوره تحصیل مشمول دریافت کمک هزینه تحصیلی و سایر مزایای دانشجویی از قبیل وام و ... میباشند. صرف نظر از مراتب مذکور، به موجب قانون ممنوعیت ادامه تحصیل کارگزاران کشور، در ساعات اداری از تاریخ تصویب این قانون اشتغال و ادامه به تحصیل کارگزاران شاغل در جمهوری اسالمی ایران اعم از قوه مجریه، قوه مقننه و قوه قضاییه و نهادهای انقالب اسالمی و شرکتهای تابعه دولت و کلیه مؤسسات که به نحوی از بودجه عمومی کشور استفاده مینمایند در ساعات اداری روزهای کاری هفته در داخل و خارج کشور ممنوع میباشد و متخلفین به انفصال موقت از خدمت از یک سال تا سه سال محکوم میشوند.

تبصره۱ـ ادامه به تحصیل تمام وقت کارکنان با استفاده از مأموریت یا مرخصی یا تعیین جانشین ایشان به شرطی مجاز است که هم به اینکه به موجب ماده۶۱ قانون مدیریت خدمات کشوری نیز اعزام کارمندان زمان با تحصیل اشتغال اداری نداشته باشند. مضافًا دستگاههای اجرایی از زمان تصویب این قانون برای طی دورههای آموزشی که منجر به اخذ مدرک دانشگاهی و یا معادل آن میگردد در داخل و خارج از کشور با هزینه دستگاههای مربوطه و استفاده از ماموریت آموزشی ممنوع میباشد. بنابه مراتب فوق رد شکایت مورد استدعاست. "

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۱/۶/۸ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است .

رأی هیأت عمومی

: برمبنای بند سوم اصل سوم و اصل سیام قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران، تحصیل حقی است بنیادین برای عموم

او ًال شهروندان و منع آن براساس قسمت اخیر ماده۱ قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی مصوب سال ۱۳۵۳ جز با : براساس فراز ابتدایی اصل بیست و هشتم قانون اساسی مقرر شده است که: »هرکس حق مجوز قانونی امکانپذیر نیست.

ثانیًا دارد شغلی را که بدان مایل است و مخالف اسالم و مصالح عمومی و حقوق دیگران نیست برگزیند...« و بر مبنای اصل یادشده، حق بر اشتغال و حق برداشتن شغل و آزادی انتخاب شغل به عنوان یکی دیگر از حقوق بنیادین شهروندان به صراحت در قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران شناسایی شده است. بنا به مراتب فوق، اطالق بند ۱ـ۵۰ ذیل ماده )۵۰ )آییننامه آموزشی دوره دکتری تخصصی ) D.Ph ) مصوب شصت و نهمین جلسه شورای عالی برنامهریزی علوم پزشکی مورخ ۱۳۹۷/۴/۲۴ صرفًا از آن جهت که متضمن ممنوعیت اشتغال دانشجویان مقطع دکتری در اوقاتی است که مو ّظف به حضور در دانشگاه نیستند و مانع از اشتغال آنها به مشاغلی میشود که تعارضی با تحصیل تمام وقت آنان در مقطع دکتری ندارد، خارج از حدود اختیار مرجع تصویبکننده آن و خالف قانون است و مستند به بند ۱ ماده۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون تشکیالت و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ از تاریخ تصویب ابطال میشود.

 رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری

منبع : روزنامه رسمی

    

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.