شعب ویژه رسیدگی به پرونده های محیط بانان ایجاد می شود
روز گذشته رئیس قوه قضاییه موافقت خود را برای ایجاد شعب ویژه رسیدگی به پروندههای محیطبانان در مراکز استان ها اعلام کرد و از عزم و اراده این قوه برای همراهی و همکاری در راستای حفظ محیطزیست کشور گفت
روز گذشته رئیس قوه قضاییه موافقت خود را برای ایجاد شعب ویژه رسیدگی به پروندههای محیطبانان در مراکز استان ها اعلام کرد و از عزم و اراده این قوه برای همراهی و همکاری در راستای حفظ محیطزیست کشور گفت. این تصمیم در زمانی از سوی رئیس قوه قضاییه اتخاذ شد که محیطزیست نیاز جدی به توجه ویژه داشت. برای مثال ما با تخریب گسترده محیط زیست، آلودگی هوا و زمینخواری و... مواجهیم که مشکلات بسیاری برای محیطزیست و مردم ایجاد کرده است.شکارهای بیرویه شکارچیان غیرمجاز باعث شده مشکلات بسیاری برای محیطبانان ایجاد شود؛ محیطبانان زیادی در آستانه اعدام هستند. این محیطبانان بهواسطه حمایت از محیطزیست و جلوگیری از شکار بیرویه حیوانات به مجازاتهای سنگینی محکوم شدهاند. هرچند که بسیاری از فعالان محیط زیست تلاشهای زیادی انجام دادند تا محیطبانان از مجازات اعدام رهایی یابند بنابراین این تصمیم رئیس قوه قضاییه را میتوان به فال نیک گرفت تا محیطبانان در شعب ویژه و به صورت تخصصی و به واسطه قضات آگاه و با اطلاع از موضوعات محیطزیست محاکمه شده و مجازات آنها تعیین شود. «قانون» در این گزارش به بررسی و چگونگی این موضوع پرداخته است.
تاکید بر اجرای دقیق قوانین در رفع تصرف از منابع ملی
روز گذشته آیت ا... صادق آملی لاریجانی موضوع ایجاد شعب رسیدگی کننده به محیطبانان را در دیدار با معصومه ابتکار بیان کرد. وی در این دیدار ضمن اشاره به نقش و تاکید دین در حفظ محیطزیست و اهمیت اخلاق زیستی، خواستار تقویت بعد اخلاقی، اجتماعی در حفظ محیط زیست شد.رئیس قوه قضاییه با تاکید بر اجرای دقیق قوانین در رفع تصرف از منابع ملی، تصریح کرد: ضروری است آرا و احکام با عقل و منطق انطباق یابد تا اجرای احکام موجب وهن تلاش های محیط زیست نباشد.
همکاری بین قوا راهکار تحقق اهداف محیط زیست
آملی لاریجانی همچنین اظهار داشت: با توجه به سیاست های ابلاغی و شرایط بحرانی محیط زیست، همچنین فراسازمانی و فراقوهای بودن مسائل محیط زیست، همکاری بین قوا راهکار تحقق اهداف محیطزیست کشور و سیاست های کلی ابلاغی رهبر معظم انقلاب است. وی در ادامه به موضوع آلودگی هوا اشاره کرد و افزود: گسترش بی ضابطه شهرها، همچنین ساخت سازه های بلند مرتبه از طریق فروش تراکم توسط شهرداری ها از جمله دلایل ایجاد آلودگی هوا ست.رئیس قوه قضاییه خاطرنشان کرد: مسئولیت حفظ محیط زیست همگانی است و تمام دستگاهها در این موضوع دخیل هستند؛شایسته این است که سازمان حفاظت محیط زیست متولی ایجاد هماهنگی میان دستگاهها در اجرای وظایف مرتبط با حفظ محیط زیست باشد.
آملی لاریجانی تصریح کرد: ضروری است برای پیشبرد اهداف محیط زیست، کارگروه های متعدد بین دستگاهی همچون کارگروه های فرهنگی، تقنین، اجرایی و آموزش محیط زیست ایجاد شود.
نقش غیر قابل انکار قوه قضاییه درحفظ محیط زیستکشور
معصومه ابتکار نیز در این دیدار ضمن اشاره به ابلاغ سیاستهای کلی محیط زیست توسط مقام معظم رهبری که در آن برای تمامی قوا از جمله قوه قضاییه، مسئولیتهای سنگینی در زمینه محیط زیست تعریف شده است، گفت: هماهنگی و همکاری میان قوا، ضرورت تحقق منویات رهبر معظم انقلاب است.
جرم انگاری تخریب محیط زیست
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست ضمن تقدیر از عزم قوه قضاییه در حفاظت از محیطزیستکشور، برخی نیازهای امروز برای تحقق محیط زیست مطلوب را که در سایه همکاری و هماهنگی با قوه قضاییه محقق میشود، برشمرد.رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ضرورت ایجاد شعب ویژه قضایی در مراکز استان ها، تقویت بنیه نظارتی سازمان از طریق تقویت شأن ضابطان خاص دادگستری، جرم انگاری تخریب محیط زیست و تدوین قوانین در قالب کارگروه مشترک را مورد تاکید قرار داد.ابتکار افزود: نقش و جایگاه قوه قضاییه در حفظ و ارتقای محیط زیست کشور، غیرقابل انکار است.
رفع مشکلات محیطبانان
با توجه به سخنان رئیس قوه قضاییه مبنی بر ایجاد شعب رسیدگی کننده به محیطبانان حال این سوال مطرح است تخصصی شدن شعب رسیدگی کننده چه مزایایی دارد؟ آیا امکانات لازم برای ایجاد این شعب فراهم است؟
کاظم مهدیپور، قاضی دادگستری در زمینه ایجاد شعب ویژه رسیدگی به محیطبانان به «قانون» گفت: البته ضرورت این موضوع مسئله حقوقی نیست بلکه مسئله فرهنگی است. طی سالیان گذشته جرائم محیط زیست افزایش یافته است.درحال حاضر ما با شکار بیرویه حیوانات و حتی گونههای نادر مواجهیم و نابود کردن حیوانات و پرندگان باعث شده تا برخی گونههای جانوری در آستانه انقراض قرار گیرند و محیطبانان به عنوان نگهبانان محیط زیست با مشکلاتی مواجه هستند.
این قاضی دادگستری ادامه داد: عزمی که قوهقضاییه در زمینه ایجاد شعب رسیدگی کننده به محیطبانان اتخاذ کرده تا با شکارچیان غیرمجاز مبارزه کند تصمیم خوب و ارزندهای است زیرا هم در این صورت به محیطبانان به صورت ویژه رسیدگی میشود و به نوعی این فرهنگ در جامعه القا میشود تا فرهنگ جامعه را تغییر دهد و مردم با حیوانات مهربانتر شوند. مهدیپور در پاسخ به این سوال که چهمقدار از زیرساختها و امکانات ایجاد این شعب فراهم است، خاطرنشان کرد: البته ایجاد شعب ویژه، زیرساخت یا امکانات وسیعی نمیطلبد بلکه یک شعبه ویژه برای رسیدگی به این جرائم اختصاص مییابد. به عبارت دیگر یکی از شعب تخصصی میشود که راحتتر مسائل ومشکلات محیطبانان را رسیدگی میکند. وقتی شعب تخصصی شود قاضی ویژه و بهطور تخصصی و با انگیزه به اینگونه جرائم(جرائم محیطزیستی) رسیدگی میکند.
قاضی شدت بیشتری به خرج میدهد
این حقوقدان افزود: یکی از مزایای تخصصیشدن دادسراها و شعب رسیدگی این است که ممکن است در دادسراهای غیرتخصصی حساسیت زیادی به جرائم محیطزیست و محیطبانان نشان ندهند. اما وقتی شعب تخصصی برای رسیدگی به محیطبانان درنظرگرفته میشود رسیدگی به جرائم قاطعانهتر صورت میگیرد و برای مجرمان تخفیف مجازات اعمال نمیشود و به نوعی در مجازات با مجرمان مساعدت نخواهد شد و در این شعب ویژه قاضی شدت بیشتری به خرج میدهد. مهدیپور در خاتمه در مورد آموزشهایی که قضات این شعب ویژه باید ببینند خاطرنشان کرد: البته آموزش قضات در این زمینه کار سختی نیست و قضات میتوانند ضمن خدمت خود نیز آموزشهای لازم را فرا گیرند که در این زمینه باید قضات با محیطزیست و شکارگاهها و اموری که محیطبانان باید انجام دهند آشنا شوند و البته زیاد آموزش این قضات طول نمیکشد .
تخصصی شدن محاکم گامی به سوی تحقق حقوق متهمان
بر اساس این گزارش باید گفت محیطبانان بهعنوان محافظان محیطزیست، وظیفه حراست حفاظت از محیط زیست را دارند. این افراد وظیفه دارند با شکارچیان غیرمجاز که از امکانات پیشرفتهای هم برخوردارند، مبارزه کنند که در این راستا بسیار اتفاق افتاده، محیطبان فقط برای محافظت از گونههای درمعرض خطر نابودی، شکارچی را هدف قرار داده و به صورت ناخواسته موجب مرگ شکارچی شده و خود نیز گرفتار مجازات اعدام شده است. امیدواریم تخصصی شدن محاکم در این زمینه کمکی به محیطبانان در بند باشد به عبارت دیگر تخصصی شدن شعب رسیدگی و دادسراها گامی به سوی تحقق حقوق متهمان خواهد بود.
منبع : روزنامه قانون
سیاست زدگی، آفتی گریبانگیر مجالس مختلف رای شماره های 545 الی 547 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع اصلاح رای شماره 545 الی 547 - 6 7 1388