شناسه : 1593
بیابان یک بیوم (سرزمین) یا یک‌نوع اکوسیستم است که به‌طور طبیعی در زمره‌ی بیوم‌های کلان کره‌ی زمین به شمار می‌آید. این بیوم در کنار سایر بیوم‌ها همانند جنگل‌های مناطق حاره، بیوم جنگل‌های معتدله، بیوم علفزار و بیوم بوته زار قرار دارد.
بیابان یا Desert :
بیابان یک بیوم (سرزمین) یا یک‌نوع اکوسیستم است که به‌طور طبیعی در زمره‌ی بیوم‌های کلان کره‌ی زمین به شمار می‌آید. این بیوم در کنار سایر بیوم‌ها همانند جنگل‌های مناطق حاره، بیوم جنگل‌های معتدله، بیوم علفزار و بیوم بوته زار قرار دارد.
بیابان‌زایی یا Desertification (اراضی بیابانی):
بیابان‌زایی یا بیابانی شدن پدیده‌ای است که در اثر عملکرد نادرست انسان در طبیعت پدید می‌آید. بیابان‌زایی یکی از شیوه های تخریب خاک در مناطق خشک، نیمه خشک و کم رطوبت است که بر اثر عوامل مختلف از جمله تغییر آب و هوا و فعالیت های انسانی حادث می شود، شایان ذکر است، این پدیده یک ششم جمعیت جهان، ۷۰% اراضی خشک که بیش از ۶/۳ میلیارد هکتار می شود و هم‌چنین یک چهارم مساحت جهان را تحت تاثیر اثرات منفی خود قرار می دهد. از اعمالی که منجر به بیابان زایی می شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) بهره برداری نادرست از زمین‌های کشاورزی
۲) استفاده‌ی افراطی از کود و سموم شیمیایی
۳) شخم اراضی در جهت شیب
۴) بهره برداری بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی که منجر به شوری آب و درنهایت شوری خاک می شود
۵) چرای مفرط و بیش از ظرفیت از مراتع
۶) بهره برداری‌های بی‌رویه از جنگل‌ها و جنگل‌تراشی
۷) تبدیل نابه‌خردانه‌ی اراضی منابع ملی به کشاورزی، ویلاسازی و ...
موارد نام برده از جمله عملکرد سوء انسان است که منجر به پدیده بیابان‌زایی و ایجاد اراضی بیابانی شده است.
استفاده از تکنیک‌های جدید و مناسب برای کشاورزی در اراضی بیابانی:
دو مسئله مهم و اساسی برای کشاورزی در اراضی بیابانی کمبود آب و تبخیر شدید آفتاب است. یعنی در این مناطق آب و خاک مناسب برای کشاورزی کم (و شور) است، بنابراین برای رهایی از این وضعیت باید شرایط به‌صورتی فراهم شود که تا آنجا که ممکن است از هدر رفت آب در این مناطق جلوگیری شود. به عبارت دیگر باید از کمترین فضا بیشترین و بهترین تولید حاصل شود که در این زمینه می‌توان استفاده از گلخانه و کشت گلخانه‌ای را توسعه داد. کمااینکه در سال‌های اخیر برای استفاده بهینه از آب و زمین برای کشت انواع محصولات در بعضی از اراضی بیابانی کشور به کشت گلخانه‌ای مبادرت شده است.
این کار را باید به فال نیک گرفته و سایرین را تشویق به این کار کرد. این کار در شهرک گلخانه‌ای استان قم صورت گرفته است که باید مورد حمایت بیشتر کارشناسان و مسئولین مربوطه قرار گیرد؛ زیرا در حال حاضر گلخانه‌ها در وضعیت مطلوبی نیستند. این روش‌ها در پاره‌ای از کشور‌ها همراه با تحقیقات کافی انجام شده است که باید از تجربیات خوب آنها استفاده کرد. قصد بنده از این قسمت بحث معرفی راهکارهای مناسب برای حداکثر استفاده از محدودیت‌های خاک و آب در اراضی بیابانی و جلوگیری از توسعه سطح کشت در اراضی بیابانی است.
