چنانچه عسر و حرج زوجه احراز شده باشد اجباراو به بذل مهریه بی وجه است
کلاسه پرونده : 3013/735
شماره دادنامه : 72/20
تاریخ رسیدگی : 29/1/72
فرجامخواه : آقای (ب )
فرجامخوانده : خانم (الف )9
فرجامخواسته : دادنامه شماره 71/931 شعبه 107 دادگاه مدنی خاص ...
مرجع رسیدگی : شعبه 30 دیوان عالی کشور
هیئت شعبه : آقایان ...
خلاصه جریان پرونده : در تاریخ 20/12/67 خانم (الف ) به طرفیت همسرش آقای (ب دادخواستی به خواسته طلاق به دادگاه مدنی خاص ... تقدیم داشته که به شعبه 105 ارجاع شده است. شعبه نامبرده پس از رسیدگی و اعزام زوج به پزشکی قانونی واعلام پزشکی قانونی به اینکه آلت تناسلی زوج و بیضه ها سالم است و عمل زناشویی یک موضوع عصبی و روانی است و لذا نفیا" و اثباتا" در موضوع عمل زناشویی اظهار نظر نمی توان نمود در تاریخ 18/2/69 طبق دادنامه شماره 132 دعوی خواهان را مردود اعلام می دارد. سپس خانم (الف ) درتاریخ 7/4/69 مجددا" به طرفیت همسرش دادخواستی به خواسته فسخ نکاح به دادگاه مدنی خاص ... تقدیم داشته که به شعبه 117 ارجاع می شود.شعبه مذکور پس از رسیدگی در تاریخ 7/5/69 طبق دادنامه شماره 365 دعوی زوجه را تکرار دعوی قبلی دانسته که مورد رسیدگی در دادگاه شعبه 105 مدنی خاص ... قرار گرفته و منتهی به صدور رای گردیده و طرح مجدد آن وجهه قانونی نداشته دعوی را قابل استماع ندانسته ومردود اعلام می دارد، از این رای خانم (الف ) اعتراض نموده و دادخواست تجدید نظرخواهی به دادگاه ارائه می دهد. پرونده به دیوان عالی کشورارسال و به شعبه 30 ارجاع می گردد. شعبه 30 چون پنج سال از بدو ازدواج طرفین گذشته و هنوز زوجه باکره است و معلوم نیست مقصر زوج است یا زوجه و پزشکی قانونی هم منجزا" اظهار نظر ننموده است رسیدگی و تحقیقا دادگاه را برای احراز واقعیت کافی ندانسته و عنداللزوم می توان با تشکیل کمیسیون از متخصصین امر در پزشکی قانون احراز واقعیت نمود، رای صادره را نقض و به شعبه همعرض ارسال می داردکه به شعب104 ارجاع گردیده است. شعبه مذکور نیز پس از رسیدگی و و اعزام زوج به پزشکی قانونی و تشکیل کمیسیون پزشکی واعلام اینکه زوج ناتوانی جنسی ندارد در تاریخ 5/2/71 طبق دادنامه شماره 68 دعوی زوجه را راجع به فسخ نکاح غیر موجه تشخیص داده و محکوم به رد اعلام می دارد. پس ازآن خانم (الف ) دادخواستی درتاریخ 26/2/71 به طرفیت همسرش به خواسته طلاق به علت عسر و حرج به دادگاه مدنی خاص شعبه 115 تقدیم می دارد و علت عسر و حرج را کارهای وحشیانه همسرش که از دیوار خانه بالا آمده و او را که تنها در خانه بوده مورد شکنجه و ضرب قرار داده و با انگشت می خواسته به او تجاوز کند که در دادسرا محکوم به پنجاه ضربه شلاق شده و سه بار دیگراو را ربوده و به جای ناشناخته برده و مورد ضرب و کارهای دور از انسانیت نموده توضیح داده است.
دادگاه شعبه 105 پس از رسیدگی در تاریخ 23/4/71 طبق دادنامه شماره 289 مورد را از مصادیق ماده 1120 قانون مدنی دانسته و به زوجه اجازه می دهد با مراجعه به یکی از دفاتر طلاق با بذل مهریه و سایر حقوق شرعیه خودش را مطلقه به طلاق خلعی بنمایدکه مورد اعتراض زوج آقای (ب ) قرار می گیرد و در ضمن لایحه اعتراضیه متذکرمی شود شعبه 104 دعوی همسرم را راجع به فسخ نکاح مردود اعلام داشته است. دادگاه شعبه 105 با توجه به رای شعبه 104 رای خود را نقض وبه شعبه دیگر ارسال می دارد که به شعبه 107 ارجاع می گردد.شعبه 107از زوجین دعوت نموده نموده و در وقت مقرر زوجین در دادگاه حضور می یابند. زوج به هیج عنوان حاضر به طلاق نشده و اظهار داشت من دادخواست تمکین داده ام و تقاضای صدور حکم تمکین دارم 0 زوجه نیز مطالب شرح دادخواست را تکرار نموده و تقاضای طلاق با بذل مهریه می نماید که دادگاه با توجه به پرونده ها و قریب هفت سال سرگردانی زوجه ختم رسیدگی را اعلام و بشرح متن دادنامه شماره 921 با شرح مفصلی مورد را از مصادیق ماده 1120 دانسته و به زوجه اجازه می دهد به یکی از دفاتر طلاق مراجعه نموده و خودش را مطلقه به طلاق خلع بنماید که مورد اعتراض زوج آقای (ب ) قرار می گیرد و دادخواست تجدیدنظرخواهی به دادگاه ارائه می دهد و در ضمن لایحه اعتراضیه که هنگام شور قرائت می شود نسبت به عسر و حرج و بذل مهریه از دادنامه ایراد گرفته دادگاه صادرکننده حکم پس ازاظهارنظرپرونده را به دیوان عالی کشور ارسال و به شعبه 20 ارجاع گردیده است.از ناحیه تجدیدنظرخواه استفتاییه از مراجع عظام به شعبه می رسد مبنی بر اینکه طلاق بدون مجوز شرعی باطل است و ازناحیه تجدیدنظرخوانده نیز چند لایحه به شعبه می رسد و در یکی از لوایح متذکر شده برای بار پنجم در تاریخ 15/12/71 همسرش او را با کمک چند نفر ربوده و به یکی از روستاهای ساوه به نام صالح آباد برده و پس از دو روز ک او را مورد ضرب و شکنجه و عذاب قرار داده که به تایید پزشکی قانونی نیز رسیده است ساعت چهار نیمه شب 17/12/71 به همان مکان او را آورده رها کرده و در این رابطه ]زوجه [ شکایت کرده وپرونده فعلا" در آگاهی مورد رسیدگی به کلاسه 70/18ک است. شعبه 30 از آقای (ب ) دعوت نموده و با مذاکرات و نصایح نامبرده راضی برای طلاق گردید و قرار شد آدرس زوجه رابه شعبه بدهد تا با حضور طرفین در شعبه دوستانه از یکدیگر جدا شوند و گزارش اصلاحی صادر گردید. پس از چند روز آقای (ب ) به شعبه آمده اظهار کرد مرا ربوده و به جای نامعلومی بردند و چها روز مرا به انواع شکنجه ها آزارو اذیت نمودند و مشغول پیگیری قضیه می باشم 0 بالاخره در تاریخ فوق هیئت شعبه تشکیل و پس از شور و قرائت گزارش عضو ممیز آقای ... مشاوره نموده چنین رای می دهد:
(بسمه تعالی 0 قطع نظر از عسر وحرج دوام زوجیت نسبت به زوجه که برای دادگاه احراز گردیده با لحاظ اعمال زوج که به حکایت پرونده با زورو تهدیدو ارعاب شکنجه و عذاب قصد ادامه زندگی داشته ومی خواهد همسرش از وی تمکین نماید حتی محکوم به شلاق هم شده سوءرفتار زوج از این جهت که ممکن است از موارد مذکور در سند نکاحیه و شرایط ضمن عقد هم باشد مضافا" بر اینکه با اعمال انجام شده در آتی خطرات غیرقابل جبرانی هم متحمل است لکن دادنامه تجدیدنظر خواسته به کیفیتی که انشاء گردید در خور تایید نیست. علی هذا ضمن نقض حکم تجدیدنظرخواسته پرونده برای رسیدگی و انشاء حکم به شعبه همعرض ارجاع می شود و درصورت لزوم پرونده های کیفری مطروحه بین طرفین نیز مطمح نظر قرار گیرد.)
مرجع :
کتاب آرای دیوان عالی کشوردرامورحقوقی 3
قانون تجارت ،احوال شخصیه ،شناسنامه ،ادله اثبات دعوی ،احکام
حکومتی ،توقیف عملیات اجرائی وابطال اجرائیه
تالیف یداله بازگیر،انتشارات ققنوس ،چاپ اول ،سال 1377
106
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 72
تاریخ تصویب : 1372/01/29
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
عین اظهارات مدعیه نمی تواند دلیل صدور حکم علیه مدعی علیه گردد با توجه به اینکه خوانده مجنون اعلام گردیده است ، به لحاظ داشتن ولی قهری (پدر) باید به طرفیت وی نیز مطرح گردد
