آئین نامه های بند 4 ماه 6 و تبصره 2 ماده 6 و مواد 14-17-19-20-24 28-37 و 53 قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب تیرماه 1354
شماره 12733/12 - 17/10/1354
ماده 1- در اجازه اجتهاد مراجع مسلم باید نام و نام خانوادگی و شماره شناسنامه و تاریخ تولد ذینفع با حروف قید شده و بامضاء مجتهد رسیده باشد. هرگاه امضاء اجازه دهنده در تصدیق اجتهاد نزد رئیس اداره امور سردفتران محرز نباشد این امضاء در داخل مملکت بتصدیق دفترخانه و درخارج از مملکت بتصدیق مأمورین کنسولی خوهد رسید.
ماده 2- به تصدیقاتی که دلالت صریح بر اجتهاد ندارد و یا حاکی از مراتبی از تحصیلات باشد ترتیب اثر داده نمیشود.
ماده 3- برای انتخاب سردفتر از بین واجدین شرایط، هرسال سازمان ثبت در شهریورماه طی آگهی دریکی از روزنامههای کثیرالانتشار مرکز مراتب را باطلاع متقاضیان خواهد رسانید. متقاضیان مکلفند تا آخرمهرماه تقاضای خود را بسازمان ثبت یا اداره ثبت محل تسلیم دارند. در آبانماه هرسال هیئتی مرکب از معاون سازمان ثبت در قسمت اسناد و مدیرکل امور اسناد و یکنفر از عضاء کانون سردفتران با متقاضیان محاصبه بعمل آورده و تعداد لازم را ازبین دارندگان دانشنامه دکترا و لیسانس حقوق و سایر داوطلبان انتخاب خواهد کرد.
ماده 4-1- هریک از سردفتران مذکور در تبصره دوم ماده ششم قانون دفاتر اسناد رسمی هرموقع خود را واجد یکی از شرایط مذکور در ماده 6 تشخیص دهد میتواند تقاضای تطبیق وضع خود را با ارسال مدارک لازم به ثبت محل یا سازمان ثبت اسناد و املاک در مرکز تسلیم کند باین تقاضاعا بدون رعایت تشریفات مذکور در ماده 3 این آئیننامه رسیدگی و ابلاغ لازم صادر خواهد شد.
2- در مورد دفتریارانی که بر اساس قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب 1316 و نظامنامه آن و قبل از قانون فعلی دفاتر اسناد رسمی بسردفتری مرفع شده ولی عملا بسردفتری اشتغال نیافتهاند با رعایت مهلت مقرر در ماده 8 قانون در صورت وجود محل میتوان آنان را بتصدی دفترخانهای که متناسب با درجه آنان باشد انتخاب کرد. درصورتیکه درجه این قبیل سردفتران کمتر از درجه یک باشد تصدیآنان در دفترخانههای درجه یک منوط به احراز یکی از شرایط مندرج در ماده 6 قانون دفاتر اسناد رسمی و صدور ابلاغ برای آنان هست.
ماده 5- دفتریاری که بموجب ماده 3 قانون دفاتر اسناد رسمی پیشنهاد میشود هرگاه سابقه دفتریاری نداشته باشد ویا سابقه او در دفتریاری اول یا دوم کمتر از یکسال باشد با پیشنهاد دفترخانه و صدور ابلاغ ازطرف سازمان ثبت در دفترخانهای که او را برای دفتریاری پیشنهاد نمده یکسال با احتساب مدتی که قبلا بدفتریاری اشتغال داشته کارآموزی خواهد کرد و حقوق او راسر دفتر خواهد پرداخت. پس از طی دوره کارآموزی سردفتر گزارش کار و رفتار اورا تهیه و با اظهارنظر صریح باداره امور سردفتران میفرستد و سازمان ثبت با توجه بگزارش مذکور ابلاغ لازم صادر خواهد نمود.
ماده 6- سردفتر کفیل حق ثبت جدید و تکمیل اسناد ناقص را طبق مقررات دارد. هرگاه تکمیل ثبت سند قانونأ مقدور نباشد باید علت امتناع از تکیمل سند ناقص را کتبأبه تقاضا کننده اعلام نماید.
تبصره ـ درمورد درآمد دفترخانه درمدت کفالت بترتیب مقرر در ماده 47 قانون عمل خواهد شد.
ماده 7- سوگندنامه مندرج در ماده 16 قانون دفاتر اسناد رسمی بشرح ذیل است:
(اینجانب امضاءکننده ذیل خداوند را شاهد اعمال خود گرفته و سوگند یاد میکنم که قوانین و نظامات کشور ایران خاصه قوانین و نظامات مروبط بدفاتر اسناد رسمی را محترم شمرده در کمال بیطرفی و پاکدامنی بوظایف مرجوعه قیام و اقدام نمایم).
ماده 8- مراسم سوگند در حضور رئیس سازمان یا معاون او در قسمت اسناد و رئیس کانون سردفتران و یا نماینده او و مدیر کل امور اسناد و یا معاون و بعمل میآید و سوگندنامه بامضاء اعضاء جلسه و سردفتر یا دفتریار میرسد.
ماده 9- شروع بکار سردفتران و دفتریاران منوط بمعرفی ضامن میباشد و این کار باید بموجب سند رسمی انجام گیرد.
2- مبلغ مورد ضمانت در مورد سردفتر 500000 ریال و در مورد دفتریاران اول و دوم 250000 ریال است.
3- مشمولین این ماده میتوانند بجای معرفی ضامن برابر مبالغی که مقرر گردیده به ایداع وثیقه یا ملکی یا تضمین بانکی مبادرت کنند.
4- ضمانت یاایداع وثیقه نقدی یا ملکی و یا ضمانت بانکی برای جبران خسارت وارده باشخاص و دولت ازطرف سردفتران و دفتریاران و یا پرداخت محکومیتهای نقدی دادگاه انتطامی است و این موضوع باید درسند تصریح شود.
5- تبدیل تضمین جایز است.
ماده 10- درصورتیکه مال غیر منقول مورد وثیقه بمناسبت اجراء ماده 9 کلا یا بعضأ بمصرف برسد و یا بجهتی از جهات از اعتبار و یا ارزش خود بیفتد سردفتر یا دفتریار موظف است با اخطار اداره ثبت ظرف یکماه تضمین خود را تجدید نماید والا اجازه اشتغال از او سلب خواهد شد.
تبصره ـ هرگاه اعتبار ضامن بجهتی ازبین برود یا متزلزل شود ادامه کار سردفتر یا دفتریار موکول به تبدیل ضامن یا دادن وثیقه بشرح ماده 9 خواهد بود. همین حکم در موردی هم جاری است که ارزش یا میزان تضمین بجهتی از جهات کاهش یابد.
ماده 11- دفترخانهها باید دارای دفاتر ذیل باشند:
1- یک نسخه دفترثبت اسناد که پلمب شده و اسناد درآن ثبت میشود.
2- دفتر راهنما که متضمن اسامی متعاملین و نوع سند و شماره و تاریخ سند خواهد بود.
3- دفتر درآمد که بمنظور ثبت کلیه وجوهی است که بمنظور ثبت سند مقرر است و شماره قبض هزینههای مزبور درآن قید میشود. این دفتر ازطرف سازمان ثبت پلمب خواهد شد.
4- دفتر ثبت مکاتبات و تقاضانامه اجرائی و خلاصه معاملات
5- دفتر ابوالبجمعی قبوض سپرده و اوراق بهادار
6- دفترگواهی امضاء
ماده 12-1 دفاتر گواهی امضاء مکلفند رونوشت یا فتوکپی سند گواهی شده رابهزینه متقاضی دریافت و نگاهداری نمایند.
2- دفارت مزبور مجاز به تصدیق صحت امضاءنوشتههای مالی نیستند.
3- در مورد تصدیق صحت امضاءمواد 64 و 66 و 67 قانون ثبت اسناد و املاک لازمالرعایه است.
ماده 13- درموارد مرخصی و معذوریت و تعلیق و انفصال موقت سردفتر کلافت دفتر بترتیب با دفتریار اول یا دوم واجد شرایط همان دفترخانه یا یکی از دفتریاران واجد شرایط سایر دفترخانهها و یا یکی از سردفتران همان واحد ثبتی به تعیین رئیس ثبت استان خواهد بود.
ماده 14-1 میزان مرخصی سالانه سردفتر یا دفتریار یکماه است.
2- ابلاغ مرخصی سردفتر و دفتریار ازطرف رئیس ثبت استان صادر میگردد. صدور ابلاغ مزبور موکول بدرخواست متقاضی و موافقت رئیس واحد ثبتی محل است.
3- درصورتیکه سردفتر یا دفتریار از مرخصی سالانه خود استفاده نکند مرخصی مزبور برای او ذخیره میشود و میتواند از مجموع آنها بشرط آنکه از چهارماه تجاوز نکند یکجا یا بدفعات استفاده کند. دراینصورت صدور ابلاغ منوط به پیشنهاد واحد ثبتی و موافقت ثبت منطقه یا سازمان ثبت میباشد.
ماده 15- درصورتیکه سردفتر یادفتریار بلحاظ عارضه بیماری قادربانجام وظیفه نباشد باید با ارسال گواهی پزشک معالج بواحد ثبتی محل درخواست مرخصی استعلاجی نماید. درصورتیکه مدت بیماری بیش ازیکماه باشد صدروابلاغ مرخصی استعلاجی منوط بگواهی هیئت پزشکی بانتخاب سازمان ثبت خواهدبود.
ماده 16- صدور ابلاغ مرخصی فقط برای خروج از کشور موکول باعلام نتیجه بازرسی دفترخانه و ارائه گواهی تصفیه حساب است مگردرموارد ضروری که دراینصورت سازمان ثبت باید با اخذ ضامن یا تضمین کافی اقدام بصدور ابلاغ مرخصی نماید.
ماده 17- دفتریار کفیل دارای وظایف و حقوق دفتریار اصیل میباشد و تعیین وی با واحد ثبت محل است.
تبصره ـ تغییر دفتریار ازیک دفترخانه بدفترخانه دیگر با موافقت هردو سردفتر و تصویب سازمان ثبت جایز است.
ماده 18- در نقاطی که دفترخانه منحصر باشد و دفتریار واجد شرایط نباشد دفاتر تحویل رئیس ثبت محل یا یکی از کارمندان به تعیین رئیس ثبت محل میشود.
ماده 19- جز در موارد تنظیم سند جدید و تکمیل سند ناقص و گواهی امضاء و فسخ سند در سایر موارد انجام امور دفترخانه در زمان تعطیل آن بعهده اداره ثبت است.
تبصره ـ درمورد تکمیل سند ناقص یا فسخ یا اقاله سند تنظیم شده در دفتری که درحال تعطیل است ثبت محل میتواند ابلاغ سیار برای یکی از دفاتر صلاحیتدار صادر نماید.
ماده 20- رسیدگی مقدماتی دراطراف شکایات واصل با تحقیق در دفترخانه و تنظیم صورتمجلس درمحل آغاز میگردد. مأمور تحقیق ضمن ارسال صورتمجلس تنظیم شده گزارش مأموریت خود را برای صدور دستور مقتضی باداره اموراسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ارسال میدارد.
ماده 21- درموردیکه گزارشهای واصل علیه سردفتران و دفتریاران حاکی از وقوع تخلف باشد هرگاه تحقیقات انجام شده برای اخذ تصمیم کافی و وقوع تخلف بنظر اداره امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور محرز باشد آن اداره پرونده را در تهران نزد دادستان انتظامی سردفتران و در مناطق ثبت نزد کسیکه وظایف دادستان انتظامی را درمحل انجام میدهد ارسال میدارد.
ماده 22- هرگاه تحقیقات انجام شده کافی نباشد و نیز درمورد شکایات واصل علیه سردفتران ودفتریاران اداره امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور وسیله یکی از مأمورین خود یا سایز مأمورین سازمان ثبت اسناد و املاک کشور یا ثبت محل تحقیقات لازم را انجام میدهد. درصورتیکه وقوع تخلف بنظر آن اداره محرز بود بتکلیف مقرر در قسمت اخیر ماده 21 عمل میشود.
ماده 23- دادستان انتظامی درصورتیکه نقصی در پرونده ملاحظه نکند به تنظیم کیفرخواست مبادرت مینمید درغیراینصورت پس از رفع نقص وسیله اداره امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک بتکلیف مزبور عمل میکند. در کیفرخواست باید علاوه برمشخصات کامل متخلف جریان وقوع تخلف و مواد مورد استناد تصریح گردد.
ماده 24- کیفرخواست وسیله مأمور ابلاغ ثبت محل به متخلف ابلاغ میشود ترتیب ابلاغ کیفرخواست و دادنامه و سایر اخطارات براساس مقررات آئیندادرسی مدنی میباشد.
ماده 25-1 مدت پاسخ متخلف به کیفرخواست ده روز از تاریخ ابلاغ میباشد. این مهلت بتقاضای متخلف و تصویب مدیرکل منطقه ثبت و درتهران با تصویب مدیرکل اموراسناد یکبار برای ده روز قابل تمدید است.
2- متخلف در پاسخ کیفرخواست باید کلیه دلایل و اسنادی را که حاکی از برائت خود میداند همراه لایحه به ثبت محل باداره کل امور اسناد سازمان ثبت تسلیم کند.
ماده 26- هرگاه ضمن رسیدگی مقدماتی موضوع رسیدگی بزه تشخیص شود مراتب با تصریح جهات امر بمرجع صالح قضائی اعلام میشود . درصورتیکه مرجع صالح قضائی موضوع را بزه تشخیص ندهد اداره امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک، مورد را از جهت تخلف انتظامی باتوجه بمقررات مربوط مورد رسیدگی قرار خواهد داد. دراینصورت تخلف انتظامی تا ابلاغ حکم قطعی مراجع قضائی مشمول مرور زمان نخواهد شد.
ماده 27-1- حکم دادگاه انتظامی به متخلف و دادستان ابلاغ میشود.
2- درصورتیکه حکم مبنی بر محکومیت متخلف بمجازاتهای انتظامی درجه 3 و بالاتر ازآن باشد متخلف میتواند ظرف مدت ده روز نسبت بآن بدادگاه تجدیدنظر انتظامی شکایت کند. این شکایت بدادگاه بدوی انتظامی تسلیم میشود. دادگاه اخیرالذکر پرونده را همراه شکایت مزبور بدادگاه تجدید نظر انتظامی ارسال میدارد.
3- مدت شکایت دادستان نیز نسبت بحکم صادره ده روز از تاریخ ابلاغ است.
ماده 28- درمورد اعضای دادگاه بدوی انتظامی و تجدید نظر و دادستان و دادیاران و اعضاء علیالبدل موارد رد همان است که در قانون آئین دادرسی مدنی پیشبینی شده است.
ماده 29- الف ـ تخلفات ذیل موجب توبیخ با درج در پرونده سات:
1- تأخیر در پرداخت وجوه عمومی درصورتیکه زائد بر یکهفته نباشد.
2- تنظیم سند برخلاف مقررات و بخشنامهها و دستورالعملها درصورتیکه موجب ضرری نباشد.
3- تأخیر درارسال آمار به مراجع مربوط.
4- عدم رعایت حضور در دفترخانه در ساعات مقرر.
5- عدم اجرای دستورهای اداری.
6- اهمال در نظارت برامور دفترخانه برای باراول.
7- تمرد دفتریار از انجام دستور قانونی سردفتر برای باراول.
8- رفتار خارج از نزاکت با همکاران یاارباب رجوع برای باراول.
ب ـ تخلفات ذیل موجب جریمه از 500 ریال تا 20000 ریال است:
1- تأخیر در پرداخت وجوه عمومی بیش از یکهفته در صورتیکه زائد بر 15 روز نباشد.
2- غیبت غیرمجاز یا غیرموجه تا مدت سه روز.
3- تغییر محل کاربدون اجازه ثبت محل.
4- امتناع از ارسال آمار مراجع مربوط.
5- تأخیر در ارسال خلاصه معامله و اطلاعنامه فسخی و رونوشت تقسیمنامه.
6- خودداری غیرموجه از صدور اجرائیه و یا صدور اجرائیه بصورت ناقص بنحوی که موجب تأخیر درکار شود.
7- عدم رعایت مواد مروبط بتشکیلات دفترخانه.
8- قصور در تبدیل قبوض سپرده و حواله آن بصندوق ثبت.
9- امتناع از ثبت سند هرچند دلیل امتناع کتبأ بمتقاضی اعلام شده باشد ولی موضوع از مسائل نظری نبوده و حقأ باید سند تنظیم میشده.
10- ثبت سند بدون استعلام از ثبت در مواردی که تکلیف به استعلام دارد.
11- اهمال در نظارت در امور دفترخانه بیش ازیکبار.
12- تمرد دفتریار از انجام دستور قانونی سردفتر بیش ازیکبار.
13- رفتار خارج از نزاکت با همکاران یا ارباب رجوع بیش از یکبار.
14- خودداری از تسلیم رونوشت و مدارک باشخاصی که حق دریافت آنها را دارند یا تسلیم آنها باشخاصی که حق دریافت آنها را ندارند.
ج ـ تخلفات ذیل موجب انفصال موقت ازسه ماه الی ششماه است:
1- تأخیر در پرداخت وجوه عمومی زائد بر 15 روز.
2- بردن دفتر اسناد رسمی برای ثبت سند بخارج از محل دفترخانه بدون مجوز قانونی.
3- ثبت سند درخارج از حوزه مقرر برای دفترخانه.
4- امتناع از ارسال خلاصخ معامله و اطلاعنامه فسخی و رونوشت تقسیمنامه.
5- تقصیر در تبدیل قبوض سپرده و صدور حواله آن بصندوق ثبت درصورت احراز سوءنیت.
6- ثبت سند بدون استعلام ازثبت در مواردی که تکلیف باستعلام دارد درصورتیکه عدم استعلام باعث اضار غیر گردد.
7- تنظیم سند برخلاف مقررات و بخشنامهها و دستورالعملها درصورتیکه موجب ضرر باشد.
8- عدم معرفی دفتریار ظرف مهلت معقولی که ثبت محل تعیین مینماید.
د ـ تخلفات ذیل موجب انتفصال موقت از ششماه تا دوسال است:
1- امتناع از پرداخت وجوه عمومی با صدور اخطار لازم و دادن مهلت معقول بوسیله سازمان ثبت.
2- امتناع از ثبت سند درصورتیکه کتبأ دلیل امتناع را بمتقاضی تسلیم نکند و یا نوشته فاقد دلیل باشد.
ه ـ تخلفات ذیل موجب انفصال دائم است:
1- قصور یا تقصیری که منتهی به ثبت سند معارض گردد.
تبصره ـ درصورت جلب رضای ذینفع و رفع آثار تعارض ازطرف متخلف دادگاه میتواند کیفر اورا برحسب اهمیت موضوع به یکی از دونوع انفصال موقت تنزل دهد.
2- گرفتن وجوهی غیر ازآنچه در قوانین و مقررات تجویز گردیده است.
ماده 30-1- محل دفترخانه با انتخاب و موافقت اداره ثبت محل با رعایت فواصل مناسب تعیین میشود.
2- ساعات کار دفترخانه بتناسب فصول ازطرف اداره ثبت محل تعیین و بدفترخانه ابلاغ میشود.
3- دفترخانه باید متناسب حجم کار خود علاوه بر اتاقهای کافی برای استقرار سردفتر و دفتریار و کارکنان دفترخانه، محلی برای بایگانی منظم اسناد و اوراق خود داشته باشد.
ماده 31- سهمیه دفتریار ازمحل درآمد حقالثبت تا ششصد ریال تمام آن و از ششصد ریال تا بیست هزارریال دوسوم درآمد مزبور میباشد و بقیه سهم سردفتر خواهد بود. و درآمد بیش از بیست هزارریال در اختیار سردفتر میباشد تا بترتیبی که مقتضی بداند براساس لیستی که تنظیم میکند برای کمک و اعاشه بکارکنان دفترخانه پرداخت نماید.
تبصره ـ درصورتیکه دفترخانه فاقد دفتریار باشد سهم دفتریار نیز متعلق بسردفتر خواهد بود.
ماده 32- هرگاه دفتریار زائد بر یکنفر باشد حقوق او بعهده سردفتر است.
وزیر دادگستری ـ صادق احمدی
نوع : آیین نامه
شماره انتشار : 9043
تاریخ تصویب : 1354/10/17
تاریخ ابلاغ : 1354/10/28
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
آئین نامه اجرائی قانون تشکیل صندوق امداد روستائیان آئین نامه اجرائی تبصره 2 قانون تشدید مجازات کبوترپرانی
