آئین نامه سازمان بنادر و کشتیرانی
فصل اول - کلیات :
ماده اول - سازمان بنادر و کشتیرانی که در این آیین نامه اختصارا
سازمان نامیده می شود دارای شخصیت حقوقی است و بر طبق مقررات این آیین نامه
اداره می شود.
ماده دوم - سازمان وابسته به وزارت دارایی بوده و مرکز آن در تهران
است و سازمان می تواند با تصویب شورای عالی خود در هر یک از بنادر فعلی
کشور و یا بنادری که بعدا به وجود خواهد آمد دارای اداره یا شعبه باشد.
فصل دوم - وظایف و اختیارات :
ماده سوم - وظایف سازمان به شرح زیر است :
1 - اداره امور بندری و امور دریایی بازرگانی کشور.
2 - ایجاد و تکمیل و توسعه ساختمانها و تاسیسات و تعمیرگاه های بندری
و دریایی بازرگانی و وسائل و تجهیزات مربوط و بهره برداری از آنها.
3 - تهیه و تنظیم و اجرای مقررات بندری و دریایی و کشتیرانی بازرگانی
طبق قوانین مربوط.
4 - تنظیم امور مربوط به راهنمایی کشتیها با تصویب شورای عالی
سازمان .
5 - اداره امور تخلیه و بارگیری و حمل و نقل کالا در محوطه بنادر و
انبار اداری در بنادر کشور (بنادری که سازمان دارای اداره یا شعبه است ).
6 - اداره شبکه های مخابراتی (رادیویی ، تلگرافی ، تلفنی ، تله تایپ ، و
غیره ) در دریا و خشکی برای تماس با کشتیها و بنادر تابعه و تهیه و تامین
وسائل مربوط با همکاری وزارت پست و تلگراف و تلفن .
7 - نظارت کامل در امور کشتیرانی ساحلی و بازرگانی و مجاهدت در توسعه
آنها و تامین ایمنی عبور و مرور و انجام هر نوع اقدامی که در پیشرفت و
توسعه فعالیت کشتیرانی های بازرگانی و ساحلی لازم باشد.
8 - اداره و برقرار نمودن علائم و وسائل روشنایی دریایی و رودخانه ای
برای تامین ایمنی عبور و مرور کشتیها و شناورها.
9 - ثبت کشتیها و شناورهای بازرگانی و تفریحی و خیریه دارای تابعیت
کشور و اجرای مقررات مربوط.
10 - اعطای گواهی نامه های صلاحیت فنی ، دریایی و غیره به افراد و
واحدهای دریایی طبق مقررات مربوط.
11 - وصول حقوق و عوارض بندری ، رودخانه ای و حق تخلیه و بارگیری و
باربری و انبارداری و سایر درآمدهایی که بر طبق مقررات مربوط بوسیله
سازمان یا سایر سازمان های دولتی برای سازمان وصول می شود.
12 - اجرای قانون دریایی ایران و انجام وظایف مقرر در قانون راجع به
اجازه تاسیس سازمان بنادر و کشتیرانی و سیر قوانین و مقررات مربوط.
13 - تعیین نحوه استفاده و نرخ بهره برداری از تاسیسات و تجهیزات
بندری و اموال منقول و غیر منقول سازمان و اجرای آن پس از تصویب شواری
عالی .
14 - تحقیق و مطالعه در امور بندری و دریایی و کشتیرانی بازرگانی .
15 - تهیه و تنظیم برنامه سال بعد و همچنین برنامه های دراز مدت و
اجرای آنها پس از تصویب شورای عالی سازمان
16 - بررسی طرح موافقت نامه ها و قراردادهای بین المللی مربوط به امور
بنادر و کشتیرانی و دریانوردی بازرگانی جهت تقدیم به مراجع مربوط.
17 - عضویت در سازمان های بین المللی مربوط به بنادر و کشتیرانی با
موافقت شورای عالی سازمان و تصویب مجلسین .
18 - شرکت در کنفرانس ها و مجامع بین المللی مربوط به بنادر و
کشتیرانی .
19 - تعیین منطقه آزاد در صورت لزوم و تهیه مقررات و شرایط استفاده
از آن با موافق شورای عالی سازمان و تصویب مجلسین .
20 - در اختیار گرفتن و اداره خطوط راه آهن از سوزن ورودی تا سوزن
خروجی به محوطه بندر و همچنین دارا بودن واگنها و لکودیزلها و وسائل
مربوط به آنها و وسائل ضروری دیگر جهت تامین تخلیه و بارگیری کالا برای
حمل به انبارهای سرباز و سرپوشیده .
21 - تاسیس آموزشگاه تعلیم راهنمایان و کارکنان دریانوردی بازرگانی و
اعزام دانشجو برای تحصیل در رشته های تخصصی به خارج از کشور با توجه به
احتیاجات سازمان .
22 - صدور اجازه تاسیس اسکله و سایر تاسیسات و تجهیزات ضمن تصویب طرح
مربوطه با داشتن حق نظارت در اجرا و بهره برداری .
23 - صدور اجازه تاسیس دفتر، خانه ملوانان ، رستوران و انبار و سایر
تاسیسات لازم به درخواست متقاضیان صلاحیتدار. سازمان می تواند با توجه به
امکانات خود در بنادر زمین برای تاسیسات مزبور از طریق اجاره واگذار
نماید.
24 - واگذاری آن قسمت از خدمات سازمان که انجام آن از طرف بخش خصوصی
به صرفه و صلاح می باشد به موسسات خصوصی واجد صلاحیت .
25 - اهتمام در پایین آوردن نرخ کرایه حمل کالا به بنادر ایران با
تجهیزات بنادر و تسریع در امر تخلیه و بارگیری و از بین بردن مدت انتظار
نوبت کشتیها به منظور کمک به اقتصاد کشور.
فصل سوم ارکان :
ماده چهارم - ارکان سازمان به قرار زیر است :
الف - شورای عالی .
ب - هیات عامل .
پ - مدیر عامل .
شورای عالی :
ماده پنجم - شورای عالی از وزیر دارایی ، وزیر راه ، وزیر اقتصاد،
فرمانده نیروی دریایی شاهنشاهی و مدیر عامل سازمان برنامه یا معاونان
آنها تشکیل می شود.
ریاست شورای عالی با وزیر دارایی است و در جلساتی که وزیر دارایی حضور
نداشته باشد رییس جلسه را اعضای حاضر انتخاب خواهند نمود.
ماده ششم - وظایف و اختیارات شورای عالی عبارت است از:
1 - تعیین خط مشی کلی سازمان .
2 - تایید تعرفه های حقوق و عوارض بندری جهت پیشنهاد برای تصویب مراجع
مربوط.
3 - تصویب بودجه سازمان .
4 - تصویب گزارش سالانه سازمان .
5 - اتخاذ تصمیم در مورد تحصیل وام یا اعتبار داخلی از بانکها و
موسسات دولتی .
6 - انتخاب اعضای هیات عامل .
7 - اتخاذ تصمیم درباره ارجاع دعاوی به داوری و تعیین داور و ختم
دعوی به صلح .
8 - تصویب طرح تشکیلات و شرح وظایف واحدهای تابع سازمان و آیین نامه های
استخدام ، بازنشستگی ، بیمه ، پس انداز و وام مسکن کارکنان با رعایت تبصره
ماده (112) قانون استخدام کشوری .
9 - تصویب آیین نامه های مالی و معاملات و سایر آیین نامه های اجرایی
سازمان .
10 - تعیین حقوق و مزایای مدیر عامل و سایر اعضای هیات عامل سازمان .
11 - رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به موضوعات دیگری که در حدود مقررات
این آیین نامه در دستور شورای عالی گذاشته می شود.
تبصره - شورای عالی می تواند در مواقع لزوم امور مالی سازمان را به
وسیله کارشناسان رسمی و یا حسابداران قسم خورده مورد رسیدگی قرار دهد.
ماده هفتم - شورای عالی به طور عادی یا فوق العاده تشکیل می شود. جلسه
عادی شورای عالی یک بار قبل از پایان تیر ماه هر سال برای رسیدگی به
گزارش سالانه و سایر موضوعات مندرج در دستور جلسه و بار دیگر قبل از پایان
آذر ماه برای بررسی بودجه و برنامه و تعیین خط مشی کلی سال بعد و سایر
موضوعات مندرج در دستور جلسه تشکیل خواهد شد.
جلسه فوق العاده شورای عالی با تقاضای هر یک از اعضای شورای عالی و یا
مدیر عامل تشکیل می گردد.
ماده هشتم - دعوت اعضای شورای عالی با رییس شوری است دستور جلسه در
دعوتنامه ذکر می گردد و جلسات شورای عالی با حضور لااقل سه نفر از اعضا
رسمیت خواهد یافت و در هر حال تصمیمات شورای عالی با رای سه نفر معتبر
خواهد بود.
هیات عامل :
ماده نهم - هیات عامل سازمان مرکب است از مدیر عامل و چهار عضو که سمت
معاون سازمان را هم خواهند داشت که از بین افراد واجد صلاحیت سازمان برای
مدت سه سال انتخاب می شوند و تجدید انتخاب آنان برای دوره های بعد بلامانع
است . مدیر عامل به پیشنهاد وزیر دارایی و تصویب شورای عالی با فرمان
همایونی منصوب می شود و سمت معاونت وزارت دارایی را خواهد داشت و سایر
اعضا به پیشنهاد مدیر عامل و تصویب شورای عالی و یا حکم وزیر دارای منصوب
می شوند.
اعضا هیات عامل موظفا انجام خدمت نموده و جز انجام این وظیفه حق ندارند
هیچ نوع شغل دولتی یا غیر دولتی دیگر داشته باشند (به استثنای موسسات
خیریه ) اعضا هیات عامل حق ندارند در هیچ یک از شرکتهای کشتیرانی و یا
شرکتها و سازمانهایی که به نحوی از انحا فعالیت آنها انجام خدمات بندری و
یا دریایی باشد سهیم و شریک باشند.
ماده دهم - وظایف و اختیارات هیات عامل به قرار زیر است :
1 - تهیه طرح تشکیلات و شرح وظائف واحدهای تابع سازمان و همچنین
آیین نامه های استخدام ، بازنشستگی ، بیمه ، پس انداز و وام مسکن کارکنان و
پیشنهاد آنها به شورای عالی .
2 - تهیه طرح آیین نامه های مالی و معاملات سازمان و سایر آیین نامه های
اجرایی و پیشنهاد آنها به شورای عالی .
3 - تهیه بودجه و برنامه های سازمان و پیشنهاد آنها به شورای عالی .
4 - تهیه گزارش سالانه سازمان برای طرح در شورای عالی .
5 - پیشنهاد ارجاع دعوی به داوری و تعیین داور یا ختم دعوی به صلح به
شورای عالی .
6 - پیشنهاد تحصیل اعتبار یا وام داخلی از بانکها و موسسات دولتی به
شورای عالی .
7 - تهیه تعرفه حقوق و عوارض بندری و همچنین تغییراتی که در تعرفه های
مذکور ضرورت پیدا می کند برای پیشنهاد به شورای عالی .
8 - اظهار نظر در مورد کلیه مسائل مربوط به وظائف سازمان که از طرف
مدیر عامل یا هر یک از اعضا هیات عامل باید به شورای عالی پیشنهاد شود.
ماده یازدهم - رای هیات عامل به اکثریت معتبر است .
مدیر عامل :
ماده دوازدهم - مدیر عامل بالاترین مقام اجرایی و مسئول اداره و حسن
جریان امور و حفظ حقوق سازمان می باشد و وظایف و اختیارات او به شرح زیر
است :
1 - اجرای مصوبات شورای عالی و هیات عامل و انجام کلیه امور اداری و
فنی و مالی سازمان طبق مقررات این آیین نامه و سایر قوانین و آیین نامه های
مربوط.
2 - استخدام و تعلیق و یا اخراج کارمندان و مستخدمین و تعیین شغل و
حقوق ترفیع آنان در حدود بودجه مصوب و مقررات مربوط.
3 - امضا اسناد و افتتاح حساب در بانکها و معرفی امضاهای مجاز و صدور
اجازه پرداخت هزینه در حدود بودجه مصوب و مقررات مربوط.
4 - نمایندگی سازمان در مقابل اشخاص و کلیه مراجع قضایی و غیر قضایی
داخلی و خارجی با حق انتخاب وکیل و اعطای حق وکالت در توکیل تا یک درجه .
5 - تنظیم گزارشهای وضع مالی و امور جاری و عملیات انجام شده برای
تسلیم به شورای عالی .
6 - اجرای مصوبات شورای عالی در مورد تحصیل اعتبار یا وام داخلی از
بانکها و موسسات دولتی .
7 - تعیین و تغییر ساعات کار واحدهای تابعه سازمان .
8 - مدیر عامل می تواند به مسئولیت خود قسمتی از اختیارات خود را به
هر یک از اعضا هیات عامل و یا سایر کارکنان سازمان تفویض نماید.
فصل چهارم - امور مالی و استخدامی :
ماده سیزدهم - سال مالی سازمان از اول فروردین ماه هر سال شمسی شروع و
به آخر اسفند ماه همان سال ختم می شود به استثنای سال اول که ابتدای آن
تاریخ شروع به اجرای این آیین نامه است .
ماده چهاردهم - مدیر امور مالی سازمان به پیشنهاد مدیر عامل و تصویب
وزیر دارایی تعیین می شود و بر طبق مقررات مربوط وظایف محوله را انجام
خواهد داد.
تبصره - اسناد مربوط به تعهدات مالی سازمان باید به امضای مدیر عامل
یا نماینده او و مدیر امور مالی یا نماینده او برسد.
ماده پانزدهم - درآمدهای سازمان مندرج در بند 11 ماده 3 این آیین نامه
که بر طبق مقررات مربوط وصول خواهد شد درآمد اختصاصی سازمان شناخته می شود
و به همین عنوان در بودجه کل کشور منظور و هزینه های سازمان از محل
درآمدهای مذکور پرداخت خواهد شد.
ماده شانزدهم - مازاد درآمد سالیانه سازمان به پیشنهاد هیات عامل و
تصویب شورای عالی برای توسعه و تکمیل بنادر و سایر تاسیسات سازمان قابل
مصرف خواهد بود.
ماده هفدهم - سازمان می تواند مدت خدمت آن دسته از کارکنان خود را که
مشمول مقررات تبدیل مستخدمین غیر رسمی به رسمی موضوع قانون استخدام کشوری
و قانون بیمه های اجتماعی نبوده و به علت کهولت یا معلول بودن قادر به
انجام وظیفه نباشند بر طبق آیین نامه ای که از طرف هیات عامل تهیه و به
موافقت شورای عالی و تصویب کمیسیونهای دارایی و استخدام مجلسین خواهد
رسید باز خرید نماید.
آیین نامه فوق مشتمل بر هفده ماده و دو تبصره که به استناد ماده 2 قانون
اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل کادر بنادر و
گمرکات مصوب تیر ماه 1348 در تاریخ 25 و 30/10/1348 به ترتیب به تصویب
کمیسیونهای دارایی و استخدام مجلس سنا رسیده بود، در جلسات 9 و 13 بهمن
ماه 1348 به ترتیب مورد تصویب کمیسیونهای دارایی و امور استخدام و
سازمانهای اداری مجلس شورای ملی قرار گرفت .
رییس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی
نوع : آیین نامه
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1348/11/13
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قانون راجع به اجازه تاسیس سازمان بنادر و کشتیرانی قانون موافقتنامه حاکمیت بر جزایر فارسی و العربی و تحدید حدود فلات قاره بین ایران و عربستان سعودی
