ادعای ممنوع بودن معامله زمین و استناج غیرقانونی بودن معامله یا غیر مشروع بودن سازش نامه صحیح نمی باشد
تاریخ رسیدگی : 8/8/72
شماره رای : 375/21
مرجع رسیدگی : شعبه 21 دیوان عالی کشور
خلاصه جریان پرونده :
بدوا" در تاریخ 16/5/64 تجدیدنظرخواهی دادخواستی به طرفیت تجدیدنظرخوانده به خواسته صدور حکم خلع ید از قطعه ای از زمین پلاک 27013/138 بخش 12 تهران به مساحت 63 مترمربع واقع در قریه مسکرآباد تهران مقوم به دویست و پنجاه هزار ریال و به دادگاه عمومی تهران داده که به شماره 64/6/324 در شعبه ششم موردرسیدگی قرار گرفته و خلاصه توضیح داده که خوانده که مالک پلاک مجاور زمین او بوده 63 متر از زمین وی را تصرف و در آن احداث بنانموده و تقاضای رسیدگی و صدور حکم محکومیت او را به خلع ید نموده دادگاه پس از انجام تشریفات دادرسی واظهارنظر کارشناس نظر بر صدور حکم محکومیت خوانده به خلع ید و قلع بنا داده است خوانده به نظر دادگاه معترض شده و پرونده به شعبه 21 دیوان عالی کشور ارسال و شعبه بشرح رای شماره 21/986 صدور حکم دادگاه را درمورد مطروحه با توجه به میزان خواسته مستلزم تنفیذ قبلی نظراستنباطی ندانسته و با تذکر به اینکه خوهان تقاضای قلع بنا نموده است پرونده را اعاده نموده تا دادگاه مبادرت به صدور رای نمایند متعاقبا" خواهان دادخواست دیگری به خواسته قلع وقمع بنای احداثی به ارزش 3478000ریال نیز به دادگاه داده که به شماره 68/138 ثبت و هر دو پرونده تواما" مورد رسیدگی قرار گرفته است در جلسه 11/7/68 طرفین در جلسه دادرسی سازش نموده و تقاضای صدور گزارش اصلاحی نموده اند و به موجب گزارش اصلاحی به شماره 352و334 خواهان متعهد شده است کل زمین مورد اختلاف را به مبلغ سه میلیون ریال به خوانده واگذار نماید و مقدمات انتقال آن را تاتاریخ 11/10/68 فراهم نماید و خوانده نیز تا تاریخ مذکور ثمن معامله در دفتر دادگاه تودیع کند و خواهان پس از انتقال و اخذ گواهی از دفتر اسناد رسمی آن رد دریافت نماید هر یک از طرفین که مورد تعهدخود را انجام می دهد می تواند از دادگاه تقاضای اجرای حکم را درآن قسمت که مورد تعهد طرف دیگر است با رعایت تقدم وتاخر بنماید خواهان در 12/10/68 شرحی به دادگاه نوشته که چون آقای (الف ) هیچگونه اقدامی در مورد اجرای حکم ننموده درخواست دارد نسبت به اجرای حکم اصلاحی صادره اقدام نمایند و دادگاه مبادرت به صدور اجرائیه شماره 8/6/47 نموده است متعاقب آن وکلای خواهن ازگزارش صالاحی مرقوم تقاضای تجدیدنظر نموده بدان جهت که موکل به دفاتر متعدد اسناد رسمی که برای انتقال مراجعه نموده از آن جهت که انتقال زمین قانونا" ممنوع است از تنظیم سند خودداری نموده و گواهی شماره 346 دفترخانه شماره 132 تهران را ضمیمه نموده تقاضای تجدیدنظر نسبت به گزارش اصلاحی نموده اند و با استناد به رای دیوانعالی کشور اصلاحی را قبال تجدیدنظر داشته اند خوانده طی لایحه با استناد به فتوکپی نامه شماره 878-42-22-2-31-26/8/69 اداره کل زمین شهری خطاب به دفترخانه 77 تهران تنظیم سندانتقال قطعی پلاک موصوف به مساحت 105 مترمربع را بلامانع تشخیص داده پاسخ داده که مقدمات انتقال سند رسمی که به عهده تجدیدنظرخواه بود انجام داده ومجوز سازمان زمین را نیز گرفته است و درخواست تجدیدنظرخواه را رد نموده پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع گردیده است.
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای عضو ... ممیزواوراق پرونده ولوایح و گزارش اصلاحی 374-11/7/68 مشاروه نموده چنین رای می دهد.
ایرادات واعتراضات وکلای تجدیدنظرخواه نسبت به گزارش اصلاحی مذکور ملخصا" عبارت است از:
1- طبق ماده یک قانون مجازات زمین مصوب 8/3/1354نقل وانتقال زمینهای بدون بنا و یا دارای بنای غیر منتاسب با مساحت زمین فقط برای یک بار مجاز و نقل و انتقال بعدی منوط به احداث بنای مناسب با مساحت زمین بوده و قوانین ومقررات بعد از انقلاب نیز اصل ممنوع بودن معامله زمین را فسخ نکرده بلکه حتی آن راتسجیل هم کردهاست بنابراین زمین موضوع بحث که یک بار به موکل منتقل شده انتقال آن برای بار دوم ممنوع می باشد.
2- مقررات ماده 190 قانون مدنی منجمله مشروعیت معامله درکلیه عقود لازم الرعایه می باشد لذا سازشنامه تنظیمی شعبه ششم دادگاه یک که متضمن انتقال زمین بوده برخلاف قانون و غیرمشروع و طبق ماده 190و754 قانون مدنی غیر نافذو باطل است.
3- هرچند طبق ماه 630 قانون آئین دادرسی مدنی صلحنامه نافذ و معتبر بوه و لازم الاجرا می باشد ولی این موضوع منافاتی با قابل تجدیدنظر بودن ندارد زیرا در صورت تحقق اشتباه در تنظیم آن با مخالفت با قانون نظیر احکام دادگستری قابل تجدیدنظرمی باشد.
4- براساس گزارش مورخ 28/2/66آقای (ب ) کارشناس رسمی دادگستری ارزش عرصه مورد تجاوز که تقریبا" شامل نیمی از مساحت زمین موکل است بالغ بر220000 ریال تعیین گردیده و قرار بود که همین گزارش کارشناس بنای بهای ملک مکل باشد ولی در گزارش اصلاحی بهای شش دانگ زمین که دو برابر عرصه مورد تجاوز است فقط سه میلیون ریال نوشته شده و حسب اظهار موکل وی در موقع امضای سازشنامه متوجه این اختلاف قیمت نشده و بعدا" به آن توجه کرده است معهذا موکل به قصد اجرای مفاد گزارش اصلاحی هر اقدامی که لازم بوده به عمل آورده و به جهاتی که گذشت نتوانسته سه میلیون ریالی که در صندوق دادگستری تودیع شده وصول نماید لذا به لحاظ عدم مشروعیت سازشنامه ومخالفت آن با قانون تقاضای ابطال و نقض سازشنامه تنظیمی در دادگاه را دارد.
ایرادات و اعتراضات وکلای تجدیدنظرخواه به نظرنمی رسدزیرا:
اولا" هر چند در ماده 1 قانون معاملات زمین مصوب 8/3/54 اعلام گردیده : نقل وانتقال زمینهای بدون بنا یا دارای بنا ومستحدثات غیر متناسب با مساحت زمین.00 فقط برای یک بار مجاز است و نقل و انتقال بعدی موکول به ایجاد بنا یا مستحدثات متناسب بامساحت زمین می باشد. (لیکن نظر به اینکه به حکایت پرونده در عرصه موضوع بحث در هر صورت بنائی احداث گردیده و کارشناس مربوطه هم طی اظهارنظر وارده به شماره 2394-24/8/68 صریحا" این موضوع را اعلام نموده وماده مذکور هم دلالتی بر لزوم احداث بنا وساختمان توسط صاحب عرضه ندارد لذا ادعای ممنوع بودن معامله زمین موضوع بحث برای بار دوم واستناد به ماده یک قانون مذکور با مواد190و 754 قانون مدنی واستتناج غیر قانونی بودن معامله یا غیرمشروع بودن سازشنامه مورخ 11/7/68 دادگاه حقوقی یک تهران صحیح و موجه نمی باشد) بالاخص اینکه اداره کل زمین شهری استان تهران طی نامه مورخ 26/8/69 بلامانع بودن تنظیم سند انتقال نسبت به شش دانگ پلاک ثبتی موضوع بحث را اعلام نموده است.
ثانیا"- ادعای جهل و عدم توجه به مطالب مذکور در سازشنامه یااختلاف قیمت منعکس از آن با توجه به اظهارات صریح خواهان در جلسه مورخ 11/7/68 که به استناد آن گزارش اصلاحی صادر و تنظیم گردیده به این عبارت : این جانب کل پلاک 27017-138 بخش 12 تهران متعلق به خود را به بیع قطعی به خوانده به مبلغ سه میلیون ریال فروختم و مقرر گردید خوانده تا تاریخ 11/10/68 مبلغ سه میلیون ریال ثمن معامله را در صندوق دادگاه تودیع کند.00) و امضای صفحات توسط وی ، مسموع و موجه به نظر نمی رسد. لذا با توجه به مستندات ومبانی گزارش اصلاحی مورخ 11/7/68 شعبه ششم دادگاه حقوق یک تهران وعدم اشکال موثری از لحاظ رعایت اصول ومقررات دادرسی و عدم ایراد و اعتراض موثری از ناحیه وکلای تجدیدنظرخواه نسبت به آن درخواست ابطال سازشنامه مردود اعلام می گرد.
مرجع :
کتاب صلح و اجاره و احکام راجع به آنها ، تالیف یداله بازگیر
چاپ اول ، سال 1379 ، چاپ گیتی ، انتشارات فردوسی
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 375
تاریخ تصویب : 1372/08/08
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
صلح بر امری که مشروع باشد نافذ است نامه به عنوان مدیرعامل سازمان 00 صرفا به منظور پیشنهاد صلح بوده نه عقد صلح زیرا در کلیه عقود منجمله صلح رعایت ماضویت در اجرای صیغه آن لازم است
