موضوع حدود صلاحیت سازمان قضائی نیروهای مسلح
شماره : 73/086/7
مورخ : 28/12/73
بسمه تعالی
قضات محترم سازمان قضائی نیروهای مسلح + گیرندگان
سلام علیکم
همانگونه که قضات محترم استحضار دارند موضوع حدود صلاحیت سازمان قضائی نیروهای مسلح از مدتها قبل مطرح بوده است . طرح این موضوع دلایل متعددی داشت که به بعضی از آنها اشاره میشود :
الف ـ قانون آئین دادرسی نیروهای مسلح مصوب 1364 جرایم خاص نظامی و انتظامی را به جرایمی که اعضاء نیروهای مسلح در ارتباط با وظایف و مسئولیتهای نظامی و انتظامی مرتکب می شوند تعریف نموده است . ولی همواره در تعیین مصادیق جرم در رابطه با وظایف و مسئولیتهای نظامی و انتظامی ، بین قضات اختلاف نظر بوده است . قرارهای عدم صلاحیت که در این خصوص از ناحیه قضات سازمان قضائی و مراجع قضائی دیگر صادر شده است ، و همچنین نظرات متفاوت شعب دیوانعالی کشور مؤید این ابهام می باشد .
ب ـ مشکل دیگر تفکیک جرم در ارتباط با خدمت و جرم در مقام ضابط است . و اینکه آیا منظوراز جرم در مقام ضابط ، جرمی است که نیروهای انتظامی در مقام اجرای حکم خاص قضایی مرتکب می شوند ؟ یا تمام جرایمی که در مقام مبارزه با منکرات ـ مواد مخدر ـ قاچاق و … مرتکب میشوند جرم در مقام ضابط است ؟ (با توجه به بند 8 ماده 4 قانون نیروی انتظامی )
این موضوع نیز مورد اختلاف قضات محترم بوده است و حقیقتاً تعیین مصادیق جرم در مقام ضابط از معضلات قانونی می باشد .
ج ـ با توجه به آگاهی قضات سازمان قضائی از وظایف و مسئولیتهای نیروهای مسلح و درک صحیح تری که از مسائل آنان دارند اکثر فرماندهان و مسئولین نیروهای مسلح درخواست داشته اند که جرایم در حین خدمت پرسنل نظامی و انتظامی در سازمان قضائی نیروهای مسلح رسیدگی شود و اصولاً بعضی عقیده دارند که جرم در حین خدمت و در محیط نظامی ، جرم نظامی محسوب میشود و سابقاً نیز این جرایم در اداره دادرسی ارتش دسیدگی میشده است .
د ـ در مواردی که پرسنل نیروهای مسلح جرائم متعددی مرتکب میشوند تفکیک جرائم و ارسال آنها به مراجع قضائی مختلف مشکلاتی را اجاد خواهد کرد و در مواردی برخلاف مصلحت میباشد .
برای حل این مشکلات و رفع ابهامات ، اقدامات متعددی انجام شده است که بحمدلله بنتایج مطلوبی رسیده است و با توجه به مصوبات قانونی و اجازاتی که از مقام والای ولایت و فرماندهی کل قوا کسب شده است مجموع صلاحیتهای سازمان ذیلاً بیان میشود :
صلاحیتهای سازمان قضائی نیروهای مسلح
1 ـ ) بر اساس قانون آئین دادرسی نیروهای مسلح مصوب 1364 سازمان قضائی موظف است به جرایمی که اعضاء نیروهای مسلح در ارتباط با وظایف و مسئولیتهای نظامی و انتظامی مرتکب گردند رسیدگی نمایند .
2 ـ ) مصوبه شماره 3619 / ق مورخه 23/5/1373 مجتمع تشخیص مصلحت نظام حدود صلاحیت دادسراها و دادگاههای نظامی را در سه ماده بشرح زیر تعیین نموده است .
ماده 1 ـ هرگاه در حین تحقیقات و رسیدگی به جرایم خاص نظامی و انتظامی جرایم دیگری کشف شود ، سازمان قضائی نیروهای مسلح مجاز به رسیدگی کمی باشد .
ماده 2 ـ جرایمی که اسرای ایرانی عضو نیروهای مسلح در مدت اسارت مرتکب شده اند و نیز جرایم اسرای بیگانه در مدت اسارتشان در کشور ، در سازمان قضائی نیروهای مسلح رسیدگی می شود .
ماده 3 - کلیه جرایم نظامیان دارای درجه سرتیپی و بالاتر در مراجع قضائی ذیربط در تهران رسیگی میشود.
3-) سازمان قضائی نیروهای مسلح طی نامه شماره 73/10901/9/7 - 3/11/1373 از ریاست محترم قوه قضائیه درخواست نموده است ، از مقام معظم رهبری و فرماندهی کل نیروهای مسلح کسب اجازه شود که سازمان قضائی نیروهای مسلح مجاز باشد به جرایم امنیتی پرسنل نیروهای مسلح و جرایم در حین خدمت آنان رسیدگی نماید .) این درخواست توسط ریاست محترم قوه قضائیه به استحضار مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا رسیده است و موافقت معظم له طی نامه شماره 73/4299/م - 20/11/1373 قوه قضائیه به سازمان قضائی ابلاغ شده است .
بر اساس این اجازه
الف ـ سازمان قضائی نیروهای مسلح مجاز است به کلیه جرایم امنیتی پرسنل نیروهای مسلح رسیدگی نماید .
ب : سازمان قضائی نیروهای مسلح مجاز است به جرایم در حین خدمت نیروهای مسلح رسیدگی نماید.
4 ـ ) با عنایت به اجازه مقام معظم رهبری که طی نامه شماره 1168/1/س - 19/10/1370 دفتر معظم له ابلاغ شده است . جرایم پرسنل وزارت اطلاعات در صورتیکه در ارتباط با وظایف خاص آنان بوده یا مشتمل بر اطلاعات طبقه بندی شده و اسرار جمهوری اسلامی می باشد در سازمان قضائی رسیدگی میشود .
در خاتمه یادآوری چند نکته ضروری به نظر میرسد .
1 ـ با توجه به مصوبات و اجازات فوق الذکر در بعضی موارد سازمان قضائی ملزم به رسیدگی ودر بعضی دیگر مجاز به رسیدگی میباشد- در مواردی که سازمان قضائی مجاز به رسیدگی است صلاحیت مراجع قضائی دیگر سلب نشده است و در صورتی که موضوع نزد آنها مطرح شود رسیدگی خواهند نمود .
2 ـ جرم در مقام ضابط ، جرم در حین خدمت محسوب میشود و در سازمان قضائی قابل رسیدگی است .
3 ـ فرماندهی که در رده تیپ مستقل و بالاتر هستند (اعم از اینکه به جرایم آنها در تهران رسیدگی شود و یا در شهرستانها )بر اساس دستورالعمل ابلاغی از سوی دفتر فرماندهی کل قوا ، احضار آنان باید از طریق دفتر ویژه سازمان قضائی انجام گیرد .
علی یونسی
رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح
نوع : بخش نامه
شماره انتشار : 086
تاریخ تصویب : 1373/12/28
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
بخشنامه به مراجع قضائی سراسر کشور خصوص تعیین و تثبیت نرخ دیه جواز پرداخت فوق العاده اضافه کار ساعتی به کارمندان دولت درقبال انجام کار اضافه در غیر ساعات اداری
