لغو ماده 47 و تبصره آن از آئین نامه اجرائی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف در مورد اثلاث باقیه و محبوسات موبد
بسمه تعالی
تاریخ4/2/72 شماره دادنامه10 کلاسه پرونده 71/171
مرجع رسیدگی : هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی. خانم صدیقه جزایری
موضوع شکایت و خواسته : لغو ماده 47 و تبصره آن از آئین نامه اجرائی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف
مقدمه. شاکیه طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است مفاد ماده 47 و تبصره آن تجاوز از اصل قانون مصوب مجلس شورای اسلامی می باشد در هیچیک از بندهای شش گانه ماده 1 و سایر مواد قوانین و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه اثلاث باقیه و محبوسات موبد نشده است چگونه می توان توجیه شرعی و قانونی بعنوان مدلول ماده 47 آئین نامه اجرائی قانون مذکور وتبصره آن منضم کردن اثلاث باقیه و محبوسات دائمی به موقوفات پیدا نمود. چون اعمال ماده 47 بر اثلاث باقیه توسط سازمان اوقاف که غیر از اوصیاء منصوص می باشد می تواند در آینده موجبات تعطیلی امروصیت مسلمین و یا حداقل رکود در انجام مسائل وصیت گردد که برخلاف نص صریح قرآن کریم بوده و نوعی بدعت می باشد لذا درخواست لغو ماده 47 و تبصره مربوطه از آئین نامه اجرائی را دارم ـ سرپرست سازمان اوقاف و امور خیریه در پاسخ بشکایت مذکور طی نامه شماره 3272/410 ـ 6/11/71 اعلام داشته اند :
1 - درخواست ابطال ماده 47 آئین نامه اجرائی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف و امور خیریه از نظر مبانی شرعی و موازین قانونی فاقد هرگونه دلیل اثباتی و توجیهی می باشد.
2 - اموالی که بعنوان محبوسات و اثلاث باقیه و نذر و وصیت برای امور خیریه و عام المنفعه تخصیص می باشد در عین داشتن اختصاصات از نظر احکام و نتایج و اداره امور و انجام مصارف و نظارت و دخالت حاکم شرع … نظیر و مشابه وقف عام بوده و شمول مقررات مشترک است .
3 - حکم قانونی مشابه بودن مقررات مربوط به موقوفات عام با مقررات مربوط به محبوسات و اثلاث باقیه و نذر و صدقات در ماده 19 و مواد دیگری از قانون اوقاف پیش بینی شده است و ماده مذکور و سایر موارد مربوط به محبوسات و اثلاث باقیه بلحاظ عدم تعارض با قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه همچنان بقوت خود باقی می باشد
4 - دقت در عبارات مندرج در ماده 47 آئین نامه بخوبی نشان می دهد که مقررات تازه و جدیدی وضع نشده بلکه حکم موجودی مورد تاکید قرار گرفته است .
5 - با عنایت به اینکه اثلاث باقیه و محبوسات مهمی وجود دارد که نظارت و بررسی و اعمال متصدیان واوصیاء آنها در اداره امور و انجام هزینه های مورد نظر موصیی و محابس نهایت ضرورت را ایجاب می نماید اهمیت وظایف و تکالیف این سازمان که قانوناً در این امور بمانند موقوفات عمل می نماید جای تردید باقی نمی ماند.
دبیر محترم شورای نگهبان نیز در خصوص ادعای شاکی مبنی بر مغایرت ماده 47 آئین نامه و تبصره آن با موازین شرعی طی نامه شماره 4179 ـ 16/12/71 اعلام داشته اند موضوع در جلسه فقهای شورای نگهبان مطرح و بدین شرح اعلام نظر می گردد، اطلاق ماده 47 آئین نامه مذکوراز این جهت که بسازمان اوقاف و حج و امور خیریه اجازه دخالت در اثلاث و نذر و صدقات را که دارای متولی منصوصی که به وظیفه خود عمل میکند باشد داده است خلاف موازین شرع شناخته شد. همچنین طی نامه شماره 4470 ـ 29/1/72 در خصوص اظهارنظر نسبت به تبصره ماده 47 از آئین نامه مورد شکایت اعلام داشته ند اطلاق تبصره ماده 47 نیز به همان شرحی که در نامه 4179 ـ 16/12/71 ذکر شد خلاف موازین شرع است.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجه السلام و المسلمین محمد رضا عباسی فرد ، قائم مقام دیوان و با حضور روسای شعب بدوی و روساء و مستشاران شعب تجدید نظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با آراء بشرح آتی مبادرت به صدور رای مینماید.
رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری
مصوبات موضوع شکایت بلحاظ اینکه اطلاق آنها توسط فقهای محترم شورای نگهبان قانون اساسی خلاف شرع تشخیص گردیده به استناد ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می گردد.
محمد رضا عباسی فرد
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 10
تاریخ تصویب : 1372/02/04
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
مطالبه درصد سرقفلی واحد تجاری موقوفه تقاضای ابطال دستور العمل تنظیم اسناد اجاره رقبات موقوفات
