کلمات وعبارات مندرج در قرارداد از قبیل (فروشنده) و (خریدار) و سیاق آن حکایت از قصد و رضای طرفین و وقوع بیع داشته است
تاریخ رسیدگی : 25/2/72
شماره دادنامه : 108/21
مرجع رسیدگی : شعبه 21 دیوانعالی کشور
خلاصه جریان پرونده : بانو (س) در27/9/69 دادخواستی به خواسته الزام خوانده با انتقال پلاک 1220 بخش 3 اهواز مقوم به مبلغ دو میلیون و یکصد هزار ریال به طرفیت آقای (غ) به محاکم حقوقی یک اهواز داده که ذیل شماره 69/325 در شعبه اول مورد رسیدگی قرار گرفته است و پس از رسیدگی منتهی به نظر استنباطی دادگاه واقع گردید نظر دادگاه در شعبه 21 دیوانعالی کشور تنفیذ نشده ودادگاه با اصرار به نظر خود حکم تجدیدنظر خواسته را دائر بر رد دعوی خواهان صادر نموده است بانو (س) از این حکم درخواست تجدیدنظر کرده و پرونده به دیوانعالی کشور ارسال گردیده است جریان امر که در مقدمه رای شماره 909/21 این شعبه آمده خلاصتا" از این قراراست که خواهان به استناد قولنامه عادی مورخ 5/5/68 و یک فقره اظهار نامه ارسالی برای خوانده توضیح داده است که خانه را از خوانده به موجب عقد بیع خریداری ومالک مبیع و خوانده مالک ثمن گردیده است که قسمتی را دریافت و وصول بقیه موقوف به حضور در یکی از محاضر رسمی و ثبت سند انتقال گردیده که تعللی در آن ندارد و به وسیله اظهارنامه 1765 خوانده را دعوت به انجام تشریفات رسمی نموده پاسخ نداده تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده را نموده است در قولنامه مستند دعوی خوانده به عنوان فروشنده و خواهان عنوان خریدار خانه پلاک 1220 بخش 3اهواز را به مبلغ دوازده میلیون وششصد هزار ریال خریداری نموده سیصد هزار ریال به عنوان بیعانه نقدا" پرداخته و پردخت بقیه ثمن موکول به تنظیم سند در دردفترخانه گردیده و تصریح شده کلید خانه نیز در محضر تحویل خریدار گردد در ذیل قرارداد نحوه پرداخت بقیه ثمن تغییر یافته و طرفین موافقت کرده اند که خریدار نصف وجه خانه را در7/5/68 دو روز بعد از تنظیم قرارداد عادی بپردازد و خوانده چک 726994 را به مبلغ پنج میلیون و هفتصد هزار ریال در تاریخ مذکور و دویست هزار ریال در21/5/68 به فروشند پرداخته است در قراردادبه تاریخ تنظیم سند رسمی تصریح ندارد لکن در بند2 تاریخ تحویل کلید خانه که می بایستی در دفترخانه داده شود بیست روز معین گردیده است خوانده ضمیمه لایحه دفاعیه فتوکپی اظهارنامه به شماره 1899 ارسالی برای خواهان فرستاده که خطاب به وی نوشته قرار بوده در مدت بیست روز مبلغ موردمعامله را در محضر تمام وکمال پرداخت نمایید وامتناع نموده اید اگر ظرف بیست روز نپرداختیدمعامله خود بخود باطل باشد اکنون اخطار می شود ظرف 48 ساعت نسبت به اجرای مفاد قولنامه مبنی بر فسخ معامله و تحویل کلید اقدام نمائید در جلسه دادرسی مورخ 21/1/70 در پاسخ سئوال دادگاه نیز اظهارداشته در تاریخ 5/5/68 منزل را با خواهان قولنامه کردم بنا بود ظرف بیست روز معامله تمام شود ولی ایشان بدون اجازه من منزل راتصرف نموده با این وصف مرتب به این خانم (خواهان) مراجعه کردم تا با حضور در یکی از دفاتر اسناد رسمی معامله را ثبت نماید ولی به مدت 15 ماه پول مرا به طور کامل نداده و فقط ششصد هزار تومان به من داده است تا اینکه بعدا" به ایشان گفتم منصرفم حالا که این طور است و یکی دو ماه دیگر معطل کرده حاضر به انتقال رسمی نمی باشم دادگاه پس از عدم تنفیذ نظر استنباطی واعاده پرونده چنین رای داده اند ... چون مفاد قولنامه مبنی بر قرار فروش ووعده آن تا حضور در دفترخانه بوده ولیکن با مسامحه بانو (س) خواهان دعوی مواجهه گردیده مضافا" به اینکه پانصد هزار ریال به عنوان حق پشیمانی پیش بینی شده که این خود گرچه مشروع نیست لکن دال بر آن است که معامله متزلزل است و مدت قطعی نیر جهت پرداخت ثمن معین نگردیده بدین لحاظ ارکان معامله کامل نیست با بقاءبرنظریه خود رای بر رد دعوی خواهان صادر و اعلام می گردد . خواهان تقاضای تجدیدنظر نموده و پرونده به دیوانعالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع گردیده است لایحه اعتراضیه به هنگام شور قرائت می گردد.
بسمه تعالی
هیئت شعبه تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای ... عضو ممیزو اوراق پرونده و لوایح طرفین دادنامه شماره 225/71تجدیدنظرخواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:
1 مستفاد از قولنامه مورخ 5/5/68 قرار فروش و وعده آن تا حضور در دفترخانه بوده .
2 خوانه دعوی به وظایف خود عمل کرد لیکن با مسامحه خواهان مواجه گردیده .
3 مبلغ پانصد هزار تومان حق پشیمانی در قرارداد پیش بینی شده که دلیل بر متزلزل بودن قرارداد می باشد.
4 مدت قطعی جهت پرداخت ثمن معامله معین نگردیده است .
استدلال و استنتاج دادگاه صحیح به نظر نمی رسد زیرا کلمات و عبارات مندرج در قرارداد از قبیل (فروشنده)، (خریدار) وسیاق آن حکایت از قصد و رضای طرفین و وقوع بیع داشته و با فرض تحقق بیع ، مسامحه خریدار در مورد حضور در دفترخانه علی فرض صحت ادعا یا تعیین وجه التزام و حق فسخ قرارداد در مهلت مقرر، تاثیری در ماهیت دعوی نداشته و در خصوص ایراد عدم تعیین مدتی جهت پرداخت بقیه ثمن و موکول نمودن آن به زمان حضور در دفترخانه وتنظیم سند هرچند زمان تنظیم سند در عبارت مندرج در ذیل قرارداد صریحا" معین نگردیده لیکن با توجه به مدت مقرر و معین در شرایط سوم قرارداد و ناظر بودن آن نسبت به کل قراردادزمان حضوردردفترخانه و بالنتجه زمان و مهلت مقرر جهت پرداخت بقیه ثمن مشخص بوده واز این نظر نیز نسبت به قرارداد اشکال به نظر نمی رسد لذا با توجه به معانی و مندرجات دادنامه شماره 909/21 این شعبه ، دادنامه تجدیدنظر خواسته واجد ایراد قضائی تشخیص و با نقض آن پرونده جهت رسیدگی به شعبه دیگر دادگاه حقوقی یک اهواز ارجاع می گردد.
مرجع :
کتاب قانون مدنی در آیینه آراء دیوان عالی کشور - عقود وتعهدات
به اهتمام یدالله بازگیر- انتشارات فردوسی - چاپ اول - چاپ دریا
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 108
تاریخ تصویب : 1372/02/25
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
برابر اجاره نامه مستاجر اجازه انتقال مورد اجاره را دارد توافق صرفا برای امکان فسخ معامله است و نه مخیر بودن فی ما بین فسخ و یا الزام به تعهد
