نحوه مطالبه سهم الشرکه
دعوی مطالبه سهمالشرکه مختص به مواردی است که سابقا شراکتی از نوع مدنی یا تجاری وجود داشته باشد و در غیر از مورد مذکور، دعوی مطالبه سهم الشرکه مصداق نخواهد داشت
دعوی مطالبه سهمالشرکه مختص به مواردی است که سابقا شراکتی از نوع مدنی یا تجاری وجود داشته باشد و در غیر از مورد مذکور، دعوی مطالبه سهم الشرکه مصداق نخواهد داشت.
دعوی مطالبه سهمالشرکه در مواردی طرح میشود که سابقا شرکت و شراکتی از نوع مدنی یا تجاری وجود داشته باشد. در واقع، تا زمانی که شراکتی محقق نشود، سهمالشرکه ای نیز در کار نخواهد بود.
بنابراین در وهله نخست، شرکتی اعم از مدنی یا تجاری وجود دارد و شرکت به سوددهی میرسد، اما یکی از شرکا، مدعی عدم دریافت سود حاصل از سهمالشرکه خود میشود که اینجا، زمان طرح دعوی مطالبه سهمالشرکه خواهد بود.
شاید مناسب باشد این پرسش را طرح کنیم که شرکتهای مدنی یا تجاری چگونه به وجود میآیند؟
در پاسخ باید گفت، شرکت مدنی بر اثر تجمیع سرمایههای دو یا چند نفر به صورت اشاعه به وجود میآید. تشکیل این نوع از شرکت دارای تشریفات بهخصوصی نبوده و به صرف قرار دادن سرمایه از سوی دو یا چند شخص به منظور اشاعه و شراکت، شرکت مدنی محقق میشود.
برای مثال، شخص الف مالک اسباب و اثاثیه یک رستوران سنتی است و از سوی دیگر شخص ب نیز مالک یک باب مغازه. این دو میتوانند با ادغام سرمایههای خود به نحو اشاعه، شراکتی مدنی را به منظور کسب سود بیشتر دایر کنند. حال اگر بعد ازتحقق شراکت و کسب سود، ب از پرداخت سود و سهمالشرکه الف امتناع کند، الف میبایست اقدام به طرح دعوی به خواسته مطالبه سهمالشرکه کند.
اما ایجاد شرکت تجاری، برخلاف شرکتهای مدنی دارای تشریفات و مقررات خاصی است. شرکتهای تجاری انواع گوناگونی دارد که بر حسب مقررات قانون تجارت، رعایت الزامات و تشریفات خاصی در بهوجود آمدن آنها لازم و ضروری است.
به طور کلی یک شرکت تجاری با حضور حد اقل دو نفر (البته به منظور تشکیل برخی شرکتها، حضور بیش از دو نفر لازم خواهد بود) تشکیل میشود.
موسسان شرکت آوردههای خود را به میان میگذارند و شرکت خاصی از نوع تجاری آن پدید میآید. با این توضیح که، آوردههای شرکا و موسسان یک شرکت تجاری، متعلق به شخصیت حقوقی شرکت میشود و این مهم تا بقای شخصیت حقوقی شرکت نیز ادامه خواهد داشت.
حال اگر با فعالیتهای اقتصادی، شرکت به کسب سود برسد و سود قابل تقسیم را بر حسب مقررات قانونی و اساسنامه تقسیم نکند، نوبت به طرح دعوی مطالبه سهمالشرکه خواهد رسید.
پرسش دیگری که مطرح میشود، این است که طرح دعوی مطالبه سهمالشرکه به طرفیت چه شخصی خواهد بود؟
برای پاسخ به این پرسش، باید بین شرکتهای تجاری و مدنی تفکیک قائل شد. با این توضیح که، در شرکتهای تجاری، مطالبه سود حاصل از سهمالشرکه به طرفیت شخص حقوقی شرکت بهعمل میآید. چرا که یک شرکت تجاری پس از ایجاد، دارای شخصیت حقوقی مستقل و مجزا از شرکا و ادارهکنندگان خود میشود.
بنابراین دعوی مطالبه سود حاصل از سهمالشرکه نیز به طرفیت شخص شرکت طرح میشود. اما در شرکت های مدنی موضوع متفاوت است. در شرکت های اخیر، با توجه به اینکه شرکت دارای شخصیت حقوقی مستقل از شرکا و ادارهکنندگان خود نیست، دعوی مطالبه سود حاصل از سهمالشرکه نیز به طرفیت شخص شریک یا شرکا به عمل میآید.
مورد بعدی اینکه، مرجع صالح بهمنظور رسیدگی به دعوی مطالبه سود حاصل از سهمالشرکه کجاست؟ پاسخ اینکه، مطابق مقررات قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال 1379، دادگاه محل اقامت خوانده، صلاحیت رسیدگی به این دعوی را خواهد داشت.
البته خوب است بدانید، در صورتی که سهمالشرکه مورد مطالبه کمتر از 50 میلیون تومان باشد رسیدگی به این دعوی در صلاحیت شورای حل اختلاف محل اقامت خوانده قرار میگیرد.
در حال حاضر میتوانید، به منظور ثبت دادخواست خود به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید.
منبع : روزنامه حمایت
موارد عذر موجه برای عدم حضور در دادگاه رای شماره 1076 هیات عمومی دیوان عدالت اداری
