
دادخواست الزام به تنظیم سند به صورت رسمی علیه ورثه، یکی از مسائلی است که ممکن است در فرآیند معاملات املاک و اسناد به ویژه در زمان فوت فروشنده پیش آید. این مشکل زمانی مطرح میشود که شخصی ملک و سندی را از فردی خریداری کرده، اما به دلیل فوت فروشنده، امکان تنظیم سند رسمی به نام خریدار در دفتر اسناد رسمی فراهم نمیشود. در چنین شرایطی، خریدار میتواند از طریق طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی علیه ورثه فروشنده، حقوق خود را پیگیری کند. این دعوی حقوقی ممکن است پیچیده و نیازمند توجه به جزئیات قانونی باشد. در ادامه به بررسی شرایط، مراحل و نکات یک نمونه دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی علیه ورثه خواهیم پرداخت.

دلایل لازم برای دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی علیه ورثه
دلایل مختلفی میتواند موجب طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی علیه ورثه شود. برخی از این دلایل را در ادامه متن مشاهده خواهید کرد:
- عدم تمایل ورثه به تنظیم سند: گاهی ورثه به دلیل اختلافات خانوادگی، عدم توافق بر سر قیمت یا بیاطلاعی از اهمیت تنظیم سند رسمی، از انجام این اقدام خودداری میکنند.
- گم شدن اسناد: در برخی مواقع، اسناد مالکیت به دلایل مختلف گم یا مفقود میشوند و ورثه قادر به ارائه آنها برای تنظیم سند رسمی نیستند.
- عدم آگاهی ورثه از حقوق خریدار: ممکن است ورثه از حقوق قانونی خریدار و تبعات عدم تنظیم سند رسمی بیخبر باشند که این امر میتواند دلیل دیگری برای طرح دعوی باشد.
حالتهای یحتمل جهت تنظیم سند رسمی ملک پس از فوت فروشنده
پس از فوت فروشنده، برای تنظیم سند رسمی ملک، دو حالت محتمل وجود دارد:
- در صورت وجود وارث: اگر فروشنده متوفی ورثه داشته باشد، خریدار میتواند با درخواست انحصار وراثت، سهم هر یک از وراث را مشخص کند. این فرآیند قانونی در دادگاه انجام میشود و ممکن است زمانبر باشد. پس از صدور گواهی انحصار وراثت، خریدار میتواند با استفاده از این گواهی و حکم دادگاه، مراحل تنظیم سند رسمی را در یکی از دفاتر اسناد رسمی به نام خود پیگیری کند.
- در صورت عدم وجود وارث: اگر فروشنده فوت شده باشد و ورثهای نداشته باشد، دادگاه برای این پرونده یک مدیر ترکهای را تعیین میکند. این مدیر مسئول بررسی اسناد و مدارک خریدار است و پس از تایید صحت آنها، اقدامات لازم برای انتقال سند رسمی به نام خریدار انجام میدهد.
در هر دو حالت، برای پیگیری دعوی الزام به تنظیم سند رسمی، داشتن یک وکیل حرفهای ضروری است. نمونه دادخواست انحصار وراثت توسط وکیل را در زیر مشاهده میکنید:

طرح دعوی باید چه شرایطی داشته باشد؟
طبق نمونه دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی ملک مشاع برای طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی، شرایط زیر باید رعایت شود:
- وجود قرارداد معتبر: باید یک قرارداد معتبر میان خریدار و فروشنده (یا یکی از ورثه) وجود داشته باشد.
- پرداخت ثمن معامله: خریدار باید مبلغ کامل معامله را پرداخت کرده باشد.
- اخطار کتبی به ورثه: پیش از طرح دعوی، لازم است به ورثه اخطار کتبی داده شود تا آنها در مدت زمان مشخص اقدام به تنظیم سند نمایند.
- عدم انجام تعهد از سوی ورثه: اگر پس از پایان مهلت تعیینشده در اخطاریه، ورثه همچنان از تنظیم سند خودداری کنند، خریدار میتواند دادخواست خود را در دادگاه مطرح کند.
طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی علیه ورثه زمانی امکانپذیر است که آنها علیرغم تایید مدارک خریدار، به تعهدات خود عمل نکنند. در این صورت، خریدار میتواند علیه هر یک از وراث شکایت کند. همچنین، در صورتی که فروشنده قبل از تنظیم سند فوت کند، خریدار باید سریعاً با وراث تماس گرفته و آنها را از وجود معامله مطلع کند. هر یک از طرفین (خریدار و وراث) تا پیش از طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی میتوانند در مورد معامله تصمیمگیری کنند. اگر وراث بخواهند ملک را به خریدار بفروشند، پس از امضای قرارداد، خریدار میتواند سند را به نام خود انتقال دهد. اما در صورتی که وراث نخواهند ملک را بفروشند، خریدار میتواند معامله را لغو کند و در این صورت اگر قرارداد پیش از فوت فروشنده امضا شده باشد، میتواند شکایت علیه وراث برای الزام به تنظیم سند رسمی مطرح کند. نمونه دادخواست الزام به تنظیم سند ملک قولنامه ای را در زیر میبینید:

مراحل کلیدی و مهم دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی بر علیه ورثه
طبق یک نمونه دادخواست الزام به تنظیم سند در صورت فوت فروشنده، مراحل طرح دعوی شامل مراحل کلیدی زیر است:
- تهیه دادخواست: در ابتدا باید دادخواست به طور دقیق تنظیم شود. این دادخواست باید تمامی جزئیات مربوط به معامله، اسناد و مدارک مرتبط و دلایل طرح دعوی را شامل گردد.
- تعیین دادگاه صالح: دادگاه صالح برای رسیدگی به این نوع دعوی، دادگاهی است که ملک مورد معامله در حوزه قضائی آن قرار دارد.
- تقدیم دادخواست به دادگاه: پس از تنظیم دادخواست، باید آن را همراه با تمامی مستندات به دادگاه مربوطه تقدیم کرد.
- تشکیل جلسه دادرسی: پس از بررسی دادخواست، دادگاه جلسه دادرسی را تعیین میکند تا موارد مختلف دعوی بررسی شود.
- صدور حکم: در صورتی که دادگاه ادعای خواهان را محرز بداند، حکم به الزام ورثه برای تنظیم سند رسمی صادر خواهد کرد.
طرح دعوی نیازمند چه مدارکی است؟
برطبق نمونه متن دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی ملک مدارک زیر احتیاج خواهد بود:
- کپی برابر اصل قرارداد خرید و فروش: این قرارداد باید شامل مشخصات کامل طرفین، ویژگیهای ملک، قیمت فروش و سایر جزئیات مرتبط باشد.
- رسید پرداخت ثمن معامله: رسیدی مانند چک، فیش واریز یا هر مدرک مشابه که پرداخت مبلغ معامله را تایید کند.
- اخطاریه کتبی به ورثه: اخطاریهای که به ورثه ارسال شده و در آن از آنها خواسته شده تا در مدت معین اقدام به تنظیم سند نمایند.
- سند مالکیت قبلی: در صورتی که سند مالکیت قبلی موجود باشد، باید به دادگاه ارائه شود.
- سایر مدارک مرتبط: هر مدرکی مانند شهادت شهود یا نظریه کارشناسی که بتواند ادعای خواهان را تقویت کند.
همچنین، برای طرح این دعوی علیه وراث، ابتدا باید فوت فروشنده احراز گردد و رابطه توارث بین خواندگان و متوفی با ارائه گواهی انحصار وراثت ثابت شود. اگر این گواهی صادر شده باشد، خریدار میتواند از شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی رونوشتی از آن دریافت کند. در غیر اینصورت، باید ابتدا گواهی انحصار وراثت را دریافت کرده و سپس اقدام به طرح دعوی کند.

تنظیم سند رسمی چه لزومی دارد؟
طبق نمونه دادخواست علیه ورثه متوفی، لزوم تنظیم سند رسمی انتقال مالکیت در هر معاملهای بسیار مهم است:
- ایجاد امنیت حقوقی: تنظیم سند رسمی باعث تثبیت مالکیت برای خریدار میشود و از بروز اختلافات قانونی در آینده جلوگیری میکند.
- امکان استفاده از تسهیلات بانکی: برای دریافت وام و سایر تسهیلات بانکی، داشتن سند مالکیت رسمی الزامی است.
- ثبت در دفاتر رسمی: با ثبت سند در دفاتر اسناد رسمی، اطلاعات مربوط به مالکیت به صورت قانونی و قابل پیگیری در سیستم ثبت اسناد کشور ثبت میشود.
در صورتی که مشکلاتی مانند فوت مالک یا عدم تنظیم سند رسمی پس از معامله پیش آید، طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی ضروری میشود. برای مثال، نمونه رای الزام به تنظیم سند رسمی علیه ورثه در مواردی که وراث از تنظیم سند رسمی خودداری کنند، میتواند راهگشا باشد.
همچنین، نمونه دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی زمین بهطور خاص برای درخواست تنظیم سند مالکیت زمین بعد از فوت مالک یا عدم انجام تعهدات توسط وراث میتواند مورد استفاده قرار گیرد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به تنظیم نمونه دادخواست الزام به تنظیم وکالتنامه باشد تا یکی از طرفین بتواند به نمایندگی از دیگران اقدام به تنظیم سند رسمی کند. فرم خام دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی را در زیر میبینید:

بررسی نکات مهم در دادخواست تنظیم سند رسمی علیه ورثه
در طرح دعوای الزام وراث به تنظیم سند رسمی، نکات مهمی باید مورد توجه قرار گیرد که به شرح زیر است:
- اجرای حکم دادگاه: پس از صدور و قطعی شدن رای الزام به تنظیم سند رسمی علیه وراث فروشنده، اجرائیه صادر میشود و طبق ماده 34 قانون اجرای احکام مدنی، به ورثه یا وراث مالک رسمی ملک ابلاغ میشود که ظرف ده روز پس از دریافت اجرائیه، اقدامات لازم برای تنظیم سند رسمی به نام خریدار را انجام دهند. اگر وراث پس از انقضای مهلت مقرر اقدام نکنند، پرونده به واحد اجرای احکام مدنی ارسال شده و دادورز اجرای احکام با حضور نماینده دادگاه در دفتر اسناد رسمی، سند را به نام خریدار منتقل میکند.
- ضرورت اثبات فوت فروشنده و رابطه قراردادی: در طرح دعوای الزام وراث به تنظیم سند رسمی پس از فوت فروشنده، ابتدا باید فوت فروشنده و وجود رابطه قراردادی میان طرفین اثبات گردد. در صورتی که ملک در رهن یا بازداشت باشد، باید خواسته الزام به فک رهن یا رفع بازداشت نیز مطرح گردد.
- دعوا بر اساس قرارداد شفاهی: در صورتی که خریدار مدعی باشد که ملک مورد نظر را طبق قرارداد شفاهی از متوفی خریداری کرده است، باید پیش از طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی یا همزمان با آن، اثبات وقوع عقد بیع را نیز از دادگاه درخواست کند. در این حالت، دادگاه با بررسی مستندات پرداخت ثمن معامله و شهادت شهود، رای مقتضی را صادر خواهد کرد.
دیگر نکات لازم
در برخی موارد، ممکن است شاهد نمونه دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی خودرو یا نمونه دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی صلح نامه باشیم که به طور خاص به این نوع دعاوی پرداختهاند. علاوه بر این، خریداران ممکن است سوالاتی مانند الزام به تنظیم سند چقدر طول میکشد را مطرح کنند که بسته به شرایط مختلف میتواند زمانهای متفاوتی داشته باشد. اگرچه ممکن است در برخی موارد درخواست دادخواست الزام ورثه متوفی به تنظیم سند رسمی انتقال بدون وجود گواهی حصر وراثت مطرح شود، اما در چنین شرایطی لازم است که تمامی مستندات به درستی فراهم و ارزیابی شوند تا روند قانونی به درستی طی گردد. این نکات باید به دقت رعایت شوند تا روند دعوا به شکل قانونی و صحیح پیش رود.

جمعبندی
دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی علیه ورثه زمانی مطرح میشود که خریدار ملکی از فردی خریداری کرده باشد، اما به دلیل فوت فروشنده، نتواند سند رسمی را به نام خود تنظیم کند. در چنین مواردی، خریدار میتواند با طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی علیه ورثه فروشنده، از حقوق خود دفاع کند. دلایل مختلفی از جمله عدم تمایل ورثه به تنظیم سند، گم شدن اسناد یا عدم آگاهی ورثه از حقوق خریدار، برای طرح این دادخواست وجود دارد.
برای موفقیت در این دعوی، لازم است که خریدار شرایط قانونی را رعایت کرده و مدارک معتبر مانند قرارداد خرید و فروش، رسید پرداخت ثمن معامله و اخطاریه به ورثه را ارائه دهد. دقت داشته باشید که رد دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی برعلیه ورثه تنها در صورتی ممکن است که مدارک و مستندات خریدار به طور کامل و صحیح ارائه نشده یا شرایط قانونی لازم برای طرح دعوی رعایت نشده باشد.
نمونه درخواست طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی علیه ورثه | حصر وراثت
در معاملات املاک، یکی از مهمترین مراحل پس از توافق طرفین و انجام معامله، تنظیم سند رسمی انتقال مالکیت است. این سند، که توسط دفاتر اسناد رسمی صادر میشود، به عنوان مدرک قطعی مالکیت محسوب میشود و از نظر حقوقی دارای اعتبار بالایی است. در برخی موارد، ورثه مالک اولیه ممکن است از تنظیم سند رسمی خودداری کنند که در این صورت، خریدار میتواند با طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی، حق خود را مطالبه نماید.
دلایل طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی علیه ورثه
دلایل مختلفی میتواند باعث شود که خریدار ملکی مجبور شود علیه ورثه مالک اولیه، دعوای الزام به تنظیم سند رسمی طرح کند. برخی از این دلایل عبارتند از:
- عدم تمایل ورثه به تنظیم سند: گاهی اوقات ورثه به دلایل مختلفی مانند اختلافات خانوادگی، عدم توافق بر سر قیمت یا عدم آشنایی با اهمیت تنظیم سند رسمی، از تنظیم سند خودداری میکنند.
- گم شدن اسناد: در برخی موارد، اسناد مالکیت گم شده یا مفقود شده است و ورثه قادر به ارائه آنها نیستند.
- عدم آگاهی ورثه از حقوق خریدار: ممکن است ورثه از حقوق قانونی خریدار و عواقب عدم تنظیم سند آگاه نباشند.
شرایط طرح دعوی
برای طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی، شرایط زیر باید احراز شود:
- وجود قرارداد معتبر: وجود یک قرارداد معتبر بین خریدار و فروشنده (یا یکی از ورثه) الزامی است.
- پرداخت ثمن معامله: خریدار باید ثمن معامله را به طور کامل پرداخت کرده باشد.
- اخطار کتبی به ورثه: قبل از طرح دعوی، باید به صورت کتبی به ورثه اخطار داده شود تا ظرف مدت مشخصی نسبت به تنظیم سند اقدام کنند.
- عدم انجام تعهد از سوی ورثه: پس از گذشت مهلت تعیین شده در اخطاریه، اگر ورثه همچنان از تنظیم سند خودداری کنند، خریدار میتواند دادخواست خود را مطرح نماید.
مراحل طرح دعوی
- تهیه دادخواست: دادخواست باید به طور دقیق و با ذکر تمامی جزئیات معامله، اسناد و مدارک مربوطه، و دلایل طرح دعوی تنظیم شود.
- تعیین دادگاه صالح: دادگاه صالح برای رسیدگی به این نوع دعاوی، دادگاهی است که ملک مورد معامله در حوزه قضایی آن واقع شده است.
- تقدیم دادخواست به دادگاه: دادخواست به همراه کلیه مستندات به دادگاه تقدیم میشود.
- تشکیل جلسه دادرسی: دادگاه پس از بررسی دادخواست، جلسه دادرسی را تعیین میکند.
- صدور حکم: در صورت احراز ادعای خواهان، دادگاه حکم به الزام ورثه به تنظیم سند رسمی صادر میکند.
مدارک لازم برای طرح دعوی
- کپی برابر اصل قرارداد خرید و فروش: قرارداد باید حاوی مشخصات کامل طرفین، مشخصات ملک، قیمت فروش و سایر جزئیات مربوطه باشد.
- رسید پرداخت ثمن معامله: این رسید میتواند به صورت چک، فیش واریز یا هر مدرک دیگری باشد که پرداخت ثمن معامله را اثبات کند.
- اخطاریه کتبی به ورثه: اخطاریهای که به ورثه داده شده و در آن از آنها خواسته شده است تا ظرف مدت مشخصی نسبت به تنظیم سند اقدام کنند.
- سند مالکیت قبلی: در صورتی که سند مالکیت قبلی موجود باشد، باید به دادگاه ارائه شود.
- سایر مدارک مرتبط: هر مدرک دیگری که بتواند ادعای خواهان را تقویت کند، مانند شهادت شهود یا نظریه کارشناسی.
اهمیت تنظیم سند رسمی
تنظیم سند رسمی انتقال مالکیت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، زیرا:
- ایجاد امنیت حقوقی: سند رسمی، مالکیت را برای خریدار تثبیت میکند و از بروز اختلافات بعدی جلوگیری میکند.
- امکان استفاده از تسهیلات بانکی: برای دریافت وام یا سایر تسهیلات بانکی، ارائه سند مالکیت الزامی است.
- ثبت در دفاتر رسمی: ثبت سند در دفاتر اسناد رسمی، باعث میشود که اطلاعات مربوط به مالکیت ملک به صورت رسمی و قابل دسترسی در سیستم ثبت اسناد کشور ثبت شود.
نکته: توصیه میشود که قبل از طرح هرگونه دعوی، با یک وکیل پایه یک دادگستری مشورت نمایید تا از حقوق خود به طور کامل آگاه شوید و روند قانونی را به بهترین نحو طی کنید.
سناریو 1: درخواست تنظیم سند رسمی پس از فوت مالک
نمونه درخواست:
احتراماً، به استحضار میرساند اینجانب [نام و نام خانوادگی]، به عنوان [نسبت به متوفی، مثلاً فرزند] مرحوم [نام و نام خانوادگی متوفی]، مالک پلاک ثبتی [شماره پلاک] واقع در [آدرس ملک] میباشم. با توجه به فوت پدرم و لزوم تنظیم سند مالکیت به نام اینجانب، خواهشمند است دستور فرمایید تا نسبت به تنظیم سند مالکیت جدید به نام اینجانب اقدام لازم معمول گردد.
پیوستها:
- گواهی فوت متوفی
- رونوشت شناسنامه متوفی
- رونوشت شناسنامه اینجانب
- سند مالکیت بنام متوفی
- گواهی انحصار وراثت
سناریو 2: درخواست تنظیم سند رسمی پس از انجام معامله
نمونه درخواست:
احتراماً، به استحضار میرساند اینجانب [نام و نام خانوادگی]، به موجب قرارداد شماره [شماره قرارداد] مورخ [تاریخ قرارداد] نسبت به خرید ملک پلاک ثبتی [شماره پلاک] واقع در [آدرس ملک] از آقای/خانم [نام و نام خانوادگی فروشنده] اقدام نمودهام. با توجه به پرداخت کامل ثمن معامله و عدم تنظیم سند رسمی، خواهشمند است دستور فرمایید تا نسبت به تنظیم سند مالکیت به نام اینجانب اقدام لازم معمول گردد.
پیوستها:
- قرارداد خرید و فروش
- رسید پرداخت ثمن معامله
- سند مالکیت بنام فروشنده
سناریو 3: درخواست تنظیم سند رسمی برای رفع نقص در سند فعلی
نمونه درخواست:
احتراماً، به استحضار میرساند اینجانب [نام و نام خانوادگی]، مالک پلاک ثبتی [شماره پلاک] واقع در [آدرس ملک] میباشم. با توجه به وجود نقص در سند مالکیت فعلی (مثلاً اشتباه در ذکر مشخصات، عدم ذکر عرصه و اعیان)، خواهشمند است دستور فرمایید تا نسبت به اصلاح و تنظیم مجدد سند مالکیت اقدام لازم معمول گردد.
پیوستها:
- سند مالکیت فعلی
- گواهی عدم خلاف از شهرداری
- سایر مدارک لازم
فایل ها :
منبع : گروه حقوقی راه مقصود
بازداشت 300 کارچاق کن که موجب بدنامی قوه قضاییه می شدند دادخواست صدور حکم بر فسخ معامله و بیع نامه با اعمال خیار تدلیس
پست های مرتبط
صدور اجراییه بر عهده کیست و از چه مقامی تقاضای صدور اجراییه کنیم؟
در ماده 5 قانون اجرای احکام مدنی مصوب سال 1356 چنین آمده است صدور اجراییه با دادگاه نخستین است بنابر [...]
انتقال اموال قبل از محکومیت قطعی مصداق فرار از دین نیست
منتقل کردن اموال توسط فرد به دیگران، قبل از محکومیت قطعی او به پرداخت دین، مصداق جرم انتقال مال به ق [...]
حکم به بطلان دعوای طلاق زوج با استناد به قاعده لاضرر
محسن پارسا دادرس شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی بخش رودهن با صدور دادنامهای با استناد به اعلامیه جهانی [...]
کوچ دنباله دار قضات از قضاوت به وکالت
کانون وکلای دادگستری مرکز فهرست جدید متقاضیان صدور پروانه وکالت را بر اساس بندهای مختلف ماده هشتم لا [...]


نظرات (1)
سلام باعرضادبواحترام،واقعاعالیبود،لذااز شماتشکرمیکنموقدردانزحماتشماهستم.