نظریه مشورتی
نظر به اینکه طبق قانون تعیین مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش مصوب سال 1376 در اجرای بند ب قانون مذکور بین قضات اختلاف نظر وجود داشت و نهایتاً اکثریت بر این نظر بودند که چنانچه زوج از مراجعه به دفترخانه استنکاف کرده و زوجه گواهی مذکور را به دفترخانه ارایه کند
نظر به اینکه طبق قانون تعیین مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش مصوب سال 1376 در اجرای بند ب قانون مذکور بین قضات اختلاف نظر وجود داشت و نهایتاً اکثریت بر این نظر بودند که چنانچه زوج از مراجعه به دفترخانه استنکاف کرده و زوجه گواهی مذکور را به دفترخانه ارایه کند
صیغه طلاق جاری نشده و گواهی صادره کان‌لم‌یکن تلقی می‌شود که در این خصوص قبلاً اداره حقوقی نیز بر همین اساس اعلام نظر کرده بود، هم‌اکنون با توجه به ماده 34 قانون حمایت خانواده سال 1391 و تبصره ذیل آن و ماده 35 همان قانون این اختلاف حادث شده است که بعضی از قضات بر این نظرند که چنانچه زوجه نیز در طلاق توافقی از طلاق منصرف شده و در دفترخانه حاضر نشود، گواهی صادره از درجه اعتبار ساقط است و بعضی دیگر به استناد ماده 35 همین قانون معتقدند که چنانچه زوج به دفترخانه مراجعه کند و زوجه حاضر نشود، سردفتر اخطار می‌کند و سپس صیغه طلاق جاری می‌شود اما گروه اول معتقدند که ماده 35 قانون در خصوص گواهی عدم امکان سازش، در مورد طلاق به درخواست زوج است و نه طلاق توافقی اما گروه دوم معتقدند که ماده 34 قانون حمایت خانواده اشاره به گواهی عدم امکان سازش کرده و ماده 26 درخصوص تعریف گواهی عدم امکان سازش نیز به طلاق زوج و طلاق توافقی اشاره دارد. چنانچه در طلاق توافقی زوجه منصرف شود، آیا گواهی عدم امکان سازش از درجه اعتبار ساقط است یا زوج می‌تواند به استناد ماده 35 قانون حمایت خانواد با ارایه گواهی صادره به دفترخانه، به اجرای صیغه طلاق اقدام کند؟
در خصوص چگونگی اعمال ماده 35 قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 در فرض عدم حضور زوجه در دفترخانه، موارد زیر قابل ذکر است:
اولاًـ با توجه به اطلاق ماده 35 قانون فوق‌الذکر، مقررات این ماده قانونی شامل گواهی عدم امکان سازش با هر نوع منشایی است، خواه ناشی از طلاق توافقی بوده و خواه ناشی از درخواست طلاق از ناحیه زوج باشد. به علاوه توافق در طلاق نمی‌تواند معنایی جز این داشته باشد که زوجین اعلام کرده‌اند هر دو متقاضی طلاق هستند و دادگاه با رعایت کلیه مقررات مربوط، گواهی عدم امکان سازش صادر می‌کند. ثانیاًـ وفق نص ماده 35 قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 در صورتی که زوجه ظرف یک هفته در دفترخانه حاضر نشود، سردفتر به زوجین اخطار می‌کند که برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند. در صورت عدم حضور زوجه، صیغه طلاق جاری می‌شود و پس از ثبت به وسیله دفترخانه، مراتب به اطلاع زوجه می‌رسد. ثالثاًـ در مورد چگونگی پرداخت حق و حقوق زوجه با وصف امتناع وی از حضور در دفتر رسمی طلاق، با عنایت به ماده 29 قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391، از آنجایی که دادگاه ضمن رأی خود در مورد طلاق زوجین [که شامل حکم و گواهی عدم امکان سازش، هر دو می‌شود]، مکلف است تکلیف تمامی حق و حقوق زوجه را نیز مشخص کند، بنابراین ثبت طلاق در فرض موردنظر (عدم حضور زوجه در دفترخانه) منوط به سپردن کلیه حق و حقوق زوجه وفق رأی دادگاه، توسط زوج به حساب سپرده امانی است که مطابق مقررات، از سوی دفترخانه اعلام می‌شود و در صورت صدور حکم تقسیط یا اعسار زوج، مطابق آن اقدام می‌شود.
منبع : روزنامه حمایت
موضوع دانش فقه القضاء رای شماره 1449 هیات عمومی دیوان عدالت اداری
