آئین نامه اجرائی ماده (108) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ،اجتماعی وفرهنگی جمهوری اسلامی ایران
شماره 38310/ت 23782هـ 27/9/1379
وزارت کشاورزی ـ وزارت جهاد سازندگی ـوزارت نیرو ـسازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشور
هیات وزیران درجلسه مورخ 6/9/1379بنا به پیشنهادمشترک وزارتخانه های کشاورزی ،جهادسازندگی ونیرو ،موضوع نامه شماره 1451/319ـ5010/105مورخ 3/8/1379سازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشوروبه استناد ماده (108)قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ،اجتماعی وفرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـمصوب 1379ـآیین نامه اجرایی ماده یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود :
ماده 1 ـ مفاهیم وتعاریف :
1ـ اراضی بزرگ یا مقیاس اقتصادی :عبارت از مقدار زمین مستعد با آب قابل تامین وقابل استفاده ای که دارای توجیه اقتصادی می باشد وجهت تولید انبوه وبراساس ضوابط این آیین نامه واگذار می گردد.
2ـعرصه های منابع طبیعی ودولتی قابل احیا ء وبهره برداری کشاورزی :آن دسته از اراضی ملی ،ودولتی بلامعارض است که با توجه به مطالعات گرفته ،دارای استعدادتولید اقتصادی وبهره برداری محصولات بخش های مختلف کشاورزی دامی است .
3ـنیروهای متخصص:فارغ التحصیلان آموزشگاها،هنرستانها،آموزشکده هاودانشکده های کشاورزی ،منابع طبیعی ،دام پزشکی وامور آب ،دام وابزیان می باشد .
جوانان روستایی فاقد شغل ،بی زمین وکم زمین دارای مدرک تحصیلی دیپلم وپایین تر ،پس ازطی دوره های آموزشی وکسب مهارت در امور کشاورزی نیز متخصص تلقی شده ودر اولویت قرار می گیرند.
4ـ کار آفرینان :کلیه اشخاص حقیقی وحقوقی که هدف موضوع فعالیت های آنها ایجاد فرصت های شغلی وتجهیز منابع بالقوه برای تولید دربخش کشاورزی بوده ودارای توانایی لازم درامور طرح های تولیدی موضوع بند (5)این ماده می باشند
5ـطرح های مختلف تولیدی اقتصادی : عبارت است از طرح های مدون زراعی وباغبانی ،تولید چوب ،دام ،طیور ،آبزیان ،وسایر طرح های تولیدی کشاورزی وصنایع تبدیلی وتکمیلی .
6 ـ احیا وتبدیل به احسن : عبارت است از عملیات اجرایی مورد نیاز طرح های مختلف طرح های تولیدی موضوع بند(5)ماده (1)این آیین نامه :
7ـ شروع دوره بهره برداری :عبارت است از زمانی که عملیات اجرایی طرح و تبدیل به احسن مطابق مندرجات طرح مصوب تولیدی خاتمه یافته وتبدیل به احسن آن مورد تایید مرجع واگذاری قرارگرفته باشد.
ماده 2ـتشخیص متخصصان وکارآفرینان با رعایت مفاد ماده (7)به عهده مدجع واگذاری موضوع ماده (5)این آیین نامه می باشد.
ماده 3ـضوابط تشخیص اراضی بزرگ با مقیاس اقتصادی:
1ـبراساس استعدادوقابلیت اراضی ،منابع آب قابل تامین ،هزینه های تولید وارزش اقتصادی محصولات تولیدی درمناطق مختلف کشور ،میزان اراضی مشخص خواهدشدوارزش محصولات تولیدی نسبت به هزینه های تولید ،براساس عرف محل ،مثبت باشدومنابع آب تخصیص یافته به زمین در شرایط عادی برای عمل آوری محصول در حد یاد شده تکافو نماید.
2ـحداقل مساحت اینگونه اراضی درمناتق مختلف کشورپنجاه هکتارمی باشد.
3ـتشخیص اراضی بزرگ یامقیاس اقتصادی به در خواست متقاضی وتایید مرجع واگذاری زمین خواهد بود .
ماده 4ـمرجع تعیین اراضی مستعد قابل واگذاری :به منظور هماهنگی در تعیین میزان اراضی مستعد قابل واگذاری جهت اجرای طرح های مختلف تولیدی موضوع این آیین نامه با استفاده از مطالعات انجام شده وبراساس کاربری ئاستعداد اراضی ومقدار آب قابل استحصال کار گروه (کمیته )هماهنگی مرکب از نماینده گان وزارتخانه های کشاورزی ،نیرو،جهادسازندگی ونماینده استاندار درمناطق واستانها تشکیل می گرددتادرچهارچوب وظایف قانونی هردستگاه نسبت به تعیین اراضی مستعد،هماهنگی لازم به عمل آید.
تبصره ـدرمناطق چهار گانه تحت نظارت ومدیریت سازمان حفاظت محیط زیست ،هماهنگی لازم با سازمان به عمل خواهد آمد ومحدوده های تعیین شده برای واگذاری درهر استان سالانه به آگاهی عمومی خواهدرسید.
ماده 5ـمرجع واگذاری :مرجع واگذاری اراضی برای طرح های مختلف تولیدی موضوع بند(5)ماده (1)این آیین نامه مطابق قوانین و مقررات و آیین نامه های موجود حسب مورد وزارتخانه های کشاورزی و جهادسازندگی خواهدبود.
ماده 6ـ هرگونه واگذاری زمین به منظور اجرای طرح های مختلف تولیدی موضوع بند(5)ماده (1)این آیین نامه به مرتع داران منوط به اصلاح طرح مربوط ،یا اصلاح ویا ابطال پروانه بهره برداری و لغو حق بهره برداری عرفی می باشد.
تبصره 1ـ میزان اراضی به هر یک از مرتع داران و بهره برداران و عرفی در صورت اصلاح و یا ابطال پروانه و تبدیل دامداری سنتی به صنعتی حسب مورد حداکثر تا سه برابر عرف محل می باشد.
تبصره 2ـدر صورت ابطال پروانه بهره برداری به هرخانوار بهره بردار حداکثر سه برابر عرف محل فقط برای یکبار درییلاق یا قشلاق زمین واگذار می شود.
تبصره 3ـ به عشایر فقط در قالب طرح اسکان عشایر زمین کشاورزی واگذار می شود.
ماده 7ـ ضوابط واگذاری و فروش :
1ـ اولویت موضوع بند(الف)ماده (108)قانون برنامه سوم به ترتیب عبارتند از:
الف ـ تشکل های مختلف تولیدی با اولویت تشکل های متخصصان ساکن در روستا
ب ـ کارآفرینان
ج ـ سایر متقاضیان
تبصره 1ـبه متخصصانی که متقاضی زمین به صورت فردی هستند حداقل زمین مقرر در بند (2)ماده(3) این آیین نامه و به کارآفرینان متقاضی انفرادی حداکثر معادل پنج برابر میزان مذکور زمین واگذار می گردد.
تبصره 2ـ میزان زمین قابل واگذاری به تشکل های مختلف کشاورزی ،به تناسب تعداد سهامدار و تخصص آنان حداکثر دو هزار هکتار می باشد.
2ـ اولویت های موضوع (ب)ماده (108)قانون برنامه سوم به ترتیب عبارتند از :
الف ـ مرتع داران و بهره برداران عرفی و عشایری مشمول مفاد ماده (6)این آیین نامه و تبصره های ذیل آن.
ب ـ سایر متقاضیان طرح های تولیدی موضوع بند(5)ماده (1)این آیین نامه .
تبصره 1ـواجدین شرایط بمدهای (1)و(2) این ماده که جزء ایثارگران هستند در شرایط مساوی در اولویت قراردارند.
در اولویت مساوی در اولویت قرار دارند.
تبصره 2ـ در مناطق مرزی و در مناطقی که به لحاظ امنیتی برای نظام جمهوری اسلامی ایران اهمیت ویژه ای دارد،واجدین شرایط بندهای (1)و(2) این ماده که حاضر به سکونت در محل باشند در اولویت قرار خواهندگرفت .
3ـ نحوه قیمت گذاری : ملاک برای تقویم اراضی ،قیمت منطقه ای (ارزش معاملاتی)می باشد که در ابتدای واگذاری مرجع واگذاری از اداره امور اقتصادی و دارایی محل استعلام و متناسب با قابلیت و استعداد اراضی معادل دوبرابر قیمت منطقه ای تعیین نمایند در صورتی که در زمان واگذاری قیمت منطقه ای اراضی مورد نظر تعیین نشده باشد، وزارت اموراقتصادی و دارایی مکلف است حداکثر ظرف یک ماه پس از اعلام و درخواست مرجع واگذاری قیمت منطقه ای اراضی را تعیین و یک ماه پس از اعلام و درخواست مرجع واگذاری قیمت منطقه ای اراضی را تعیین و مراتب را اعلام نماید.
تبصره ـ واگذاری قطعی اراضی کشاورزی به دامداران ،مرتع داران و بهره برداران عرفی و عشایری با رعایت مفاد ماده(6) این آیین نامه و تبصره های ذیل آن رایگان خواهدبود.
4ـ ضوابط فروش :
1ـ واجدین شرایط بایستی تقاضا یا طرح های مختلف تولیدی اقتصادی موضوع بند(5)ماده(1)خود را جهت تصویب به مرجع واگذاری ارایه نمایند.
2ـ مرجع واگذاری با رعایت شروط زیر نسبت به انعقاد قرارداد بیع اقدام می نماید:
الف ـ مجریان طرح های مختلف تولیدی موضوع این آیین نامه موظفند ظرف مدت معین که حسب تشخیص مرجع واگذاری مشخص می شود اراضی واگذاری قرارداد را به نحو احسن بر اساس طرح مصوب احیاء و عمران نمایند در صورتی که بنا به تشخیص مرجع مذکور بدون عذر موجه در ظرف مدت مقرر نسبت به اجرای طرح اقدام نکنند.قرارداد بیع فسخ شده تلقی و اراضی عینا به دولت مسترد می گردد.تشخیص عذر موجه به تشخیص مرجع واگذاری ذیربط می باشد.
ب ـ مرجع واگذاری پس از اجرای طرح و بعد از شروع دوره بهره برداری قیمت اراضی را به اقساط حداکثر پنج ساله دریافت وپس از دریافت آخرین قسط و اتمام احیاء کل اراضی مکلف به انتقال قطعی اراضی به مجری طرح می باشد .
ج ـمجریان طرح ها در طول مدت اجرای طرح و قبل از انتقال قطعی حق واگذاری و فروش اراضی موضوع قرارداد را به هیچ وجه ندارند.
دـنظارت بر مراحل طرح و تشخیص شروع دوره بهره برداری و اتمام احیاء اراضی و بر اساس طرح مصوب به عهده مرجع واگذاری می باشد.
هـ نمونه قرارداد بیع موضوع این آیین نامه مشتمل بر تعهدات طرفین شروط ضمن عقد،چگونگی ارزیابی و پرداخت هزینه های انجام شده در خصوص قراردادهای فسخ شده و غیره با رعایت ضوابط ومقررات این آیین نامه توسط مرجع واگذاری تهیه و پس از تایید وزیر قابل اجرا خواهدبود.
3ـ ادارات ثبت اسناد و املاک و دفاتر اسناد رسمی مکلفند نسبت به ثبت قرارداد بیع با مجریان طرح های تولیدی موضوع این آیین نامه حسب درخواست مرجع واگذاری اقدام نمایند.
4ـ کلیه هزینه های مربوط به صدور اسناد و نقل و انتقال اراضی به عهده مجریان طرح ها خواهدبود.
5ـ حمایت ها:
1ـ دستگاه های اجرایی ذیربط موظفند بر اساس نتایج مطالعات هر منطقه برای اراضی مستعد طرح های تولیدی مناسب را تهیه و با نتایج مطالعات هر منطقه برای اراضی مستعد طرح های تولیدی مناسب را تهیه و به صورت رایگان در اختیار متقاضیان واجد شرایط این آیین نامه قرار دهند.
2ـ عملیات زیر بنایی (آب و خاک )داخل محدوده های واگذاری و سایر عملیات اجرایی طرح های مذکور با استفاده از تسهیلات بانکی از جمله تسهیلات موضوع ماده (106) قانون برنامه سوم و سرمایه کارآفرینان انجام خواهدشد.
3ـ وزارتخانه های نیرو،صنایع ،کشاورزی ،جهاد سازندگی و تعاون موظفند در صدور مجوزهای مربوط،اولویت های لازم برای مجریان طرح های موضوع این آیین نامه قابل شوند.
4ـ کلیه بانکهای کشور مکلفند اراضی و اعیان طرح های موضوع این آیین نامه را به عنوان رهن و وثیقه پذیرفته و با اولویت نسبت به اعطای تسهیلات اعتباری اقدام نمایند.مرجع واگذاری نیز مکلف است اراضی را در رهن بانک قرارداده و در صورت فسخ معامله بانک مرتهن با پذیرش تعهدات مجری قایم مقام مجری طرح خواهد بود.
5ـ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور اعتبارات جاری مورد نیاز جهت اجرای این آیین نامه را در بودجه سالانه دستگاه های ذی ربط برای طی مراحل تصویب پیش بینی خواهدنمود.
معاون اول رییس جمهورـ حسن حبیبی
نوع : آیین نامه
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1379/09/06
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی : وزارت نیرو - وزارت جهاد كشاورزی - سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور -
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
آئین نامه اجرائی ماده (151)قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران اصلاحیه آیین نامه اجرایی تبصره (3)قانون بودجه سال 1378 کل کشور
