کارشناس منتخب در پرونده که کارشناس کشاورزی است در امر تشخیص قدمت ساختمان فاقد صلاحیت بوده است رای دادگاه نقض می شود
شماره دادنامه 72/835
شعبه 18 دیوان
خلاصه جریان پرونده
در تاریخ 16/9/68 تجدیدنظرخواه بطرفیت تجدیدنظرخواندگان به خواسته اعتراض به رای کمییون ماده 12 قانون اراضی شهری دادخواستی بدادگاه حقوقی یک نوشهر تسلیم نموده و ضمن دادخواست مزبورتوضیح داده بموجب فتوکپی مدارک پیوست ومعطوف بپرونده شماره 681171 حقوقی شعبه 2 دادگاه نوشهر ششدانگ یکباب ساختمان و محوطه ونظریه آن پلاک 164 فرعی از33 اصلی در مالکیت اینجانب استقرار دارد واز دیرباز در آن سکونت دارم آقای (الف ) خوانده ردیف یک به بانو(ب ) منتقل و لکن زمین بیاض را منتقل و مشارالهیا به (ج ) انتقال و سپس نامبدره به سنه نفر(د) و غیره منتقل و این اشخاص اقدام به تاسیس ساختمان قبل ازتصویب قانون عمران اراضی شهری نموده سوابق آن دادگستری و سوابق ماده 100 در دادسرای عممی موجود است و چون اعلام موات مغایربا موازین قانونی است بموجب ماده 12قانون بتقدیم این اعتراض مبادرت شده و صدور حکم بفسخ نظریه کمیسیون و حاکمیت اینجانب در ملک بعنوان مالک بسبب ملک قانونی دارم دادگاه حقوقی یک نوشهر مقرر داشته بخواهان اخطارشودرونوشت رای کمیسیون ماده 12 یا شماره آنرا تقدیم دارد خواهان برا یاخذ رونوشت رای درخواست گواهی کرده و پس از اخذ گواهی مرورد نظر ومراجعه به اداره کل زمین شهری استان مازندران فتوکپی رای شماره 4233/ک 10/5/63مکرر را اخذ و در تاریخ 25/4/69بدادگاه تقدیم داشته و دادگاه درتاریخ 26/4/69 مقرر داشته پرونده موضوع رای کمیسیون ماده 12موردمطالبه قرار یگرد که در این مورد اقدام گردیده و چون پرونده مورد نظر در تاریخ 11/10/69 واصل گردیده دادگاه در تاریخ 13/10/69دستور تعیین وقت رسیدگی و دعوت طرفین را ضمن ارسال فسخ دادخواست و ضمائم برای خواندگان داده است وقتی رسیدگی بروز14/2/70 تعیین گردیده است در تاریخ 14/2/70 آقای ه بوکالت خواهان با تقدیم وژکلاتنامه در پرونده وارد شده است خوانده ردیف دوم اداره کل زمکین شهری استان مازندران برای جلسه رسیدگی 14/2/70 لایحه ای داده و ضمن آن دفاعا" اشعار داشته (1 خواهان دعوی هیچ مدرکی بر مالکیت رسمی خود ارائه ننموده و در این ارتباط مشارالیه سمتی قانونی برای رح دعوی اعتراض به تشخیص کمیسیون مبنی بر بایربودن زمین را ندارد حسب موازین و مقررات جاریه فروشنامه های عادی اراضی داخل در محدوده شهرها و شهرکها در صورتی از حمایت قانونی برخووردار بوده که دارنده آن در مهلتهای تعیین شده قبلی توسط سازمان عمران اراضی وقت تشکیل پرونده داده و در آن راستا سند عادی مربوط به تایید کمیسیون سه نفره موضوع تبصره 2الحقای بماده 10 آئین نامه اجرائی قانون لغو مالکیت اراضی موا شهری رسیده یااینکه مطابق مفادتبصره ذیل ماده 6 قانون اراضی شهری مصوب 1360 حکم دادگاه محل مبنی بر تایید وقوع معامله و صحت تاریخ تنظیم آن یابد در این خصوص فتوکپی رای وحدت رویه شماره 51 مورخ 30/11/1365 هیئت عمومی دیوانعالی کشور و بخشنامه شماره 63/39/ب /ش مورخ 12/6/63 به پیوست تقدیم می گردد 2 زمین مورد ادعای خواهان به پلاک 164 اصلی واقع در بخش 3 ثبت نوشهر مطابق رای کمیسیون بشماره 104233/5/63 بایر اعلام گردیدهاست همانطوری که دادگاه محترم مستبحضرند اعضاء کمیسیون موضوع ماده 12 قانون اراضی شهری بلحاظ دانش حرفه ای و تجربه کافی از خبرگان تمیز انواع زمین بوده وحتی نماینده محترم وزیر دادگستری که خود نیز از قضات محترم بوده است در این کمییون عضویت داشته است در خاتمه اعلام می داردرای کمیسیون فوق الذکر صحیحا" صادر و خدشه ای بر آن وارد نبوده ودعوی خواهان مردود و رد آن ورد تقاضا است .00) جلسه رسیدگی 14/2/70 بلحاظ سابقه اظهارنظر آقای ومشاور دادگاه در کمیسیون ماده 12 بروز 23/5/70تجدید گردیده است سپس در جلسه رسیدگی مورخ 23/5/70 وکیل خواهان اظهارداشته کمیسیون ماده 12 قانون اراضی شهری برخلاف واقع و عینیات موجود در محل ملک متصرفی موکل را که در آن احداث بنا نموده است و خانه مسکونی دارای آب و برق از شهرداری می باشدآنرا بایر اعلام کرده که با واقعیت انطباق ندارد دلیل عمده آن ایادی قبلی موکل مالک مانحن فیه را به ترتیب به سابقه عمران و احیاء آن از مالک خریداری کردند که موکل نیز نفر چهارم یا پنجم خریدار بصورت ترتیب است با عنایت باینکه در این مورد موکل برای اثبات مورد به تامین دلیل اقدام کرده است که فتوکپی صورتمجلس تامین دلیل در پرونده ضبط است و با عنایت باینکه اعیانات واحداثات موجود در پرونده کلا" قبل از تصویب قانون اراضی شهری بوده است کمیسیون بدون ملاحظه جهات مذکور اقدام به تنظیم صورتمجلس کرده است که در این مورد تحقیق و معاینه محل با جلب نظرکارشناس مجرب و موثق درخواست می شود ضمنا" ناگفته نگذارم که کمیسیون اراضی شهری می باید بعد از پنجسال از تنظیم صورتمجلس موات یا بایربودن زمین در مورد زمین مشمول ماده 12 اقدام به تصرف نماید و از طرف دیگر شهرستان نوشهر از شهرستانهای مشمول ضرورت در قانون زمین شهری نیست و صورتملجس کمیسیون در سال 63 یا62بازنشسته ای است که در آخرین سالهای زندگی خود خانه ای که آنراواجدهمه شرایط قانونی می دانسته است خریداری کرده قصد فورش یا معامله ای نداشته است که تصور منافعی برای او بشود فقط برای اسکان خود وعائله اش ساختمان و محوطه آنرا از ید قبلی خریداری کرده است از محضر دادگاه تقاضا دارد باستناد ماده 8 قانون اصلاح پاره ای ازقوانین دادگستری وماده 28 قانون تشکیل دادگاههای عمومی برای کشف واقع امر بصدور قرار تحقیق ومعاینه محلی و جلب نظر کارشناس و سپس حکم بردنظرکمیسیون ماده 12 فرمائید رد پایان جلسه رسیدگی مورخ 23/5/70 دادگاه باین عنوان که خواهان مدعی است اراضی مورد تصمیم کمیسیون معترض عنه را مع الواسطه (با انتقال ای ایادی قبلی ) از آقای مالک ملک انتقال گرفته است لیکن مستندات تقدیمی مشارالیه به پیوست دادخواست ارتباطی ای ازن حیث ندارد چه خواهان بموجب سند عادی اراضی مورد بحث را از آقایان (ز) و ح و (ت ) و (د) انتقال گرفته و نامبردگان نیز بموجب سند عادی دیگری از آقای ی خریداری نمودند لکین هیچ مستندی که مبین این امر باشد که آقای ی اراضی مورد بحث را از آقای (الف ) خریداری کرده باشد یا مع الواسطه این انتقال صورت گرفته باشد در پرونده مشهود نیست بنابراین بمنظور احترازازهر گونه تضییع حق احتمالی مقرر داشته بوکیل خواهان اخطار شودظرف یکهفته از رویت اخطاریه چنانچه مستندی دال بر اینک اراضی مورد بحث مع الواسطه توسط ایادی ناقل از آقای (الف ) مالک ملک (بر اساس سوابق ثبتی ) به موکل او منتقل شده باشد تقدیم دارد پس از اخطار بوکیل خواهان در خصوص فوق وکیل مزبور پیوست لایحه ثبت شده بشماره 19373/6/70 فتوکپی فروشنده مورخ 25/3/1375 تنظیمی فیمابین بانو (ب ) و آقای ی را بترتیب بعنوان فروشنده و خریدار تقدیم داشته و اضافه کرده ید قبلی خانم (ب ) آقای (الف ) است در جلسه رسیدگی مورخ 23/11/70 ابتدا وکیل خواهان در تایید مطالب ومدافعات قبلی مطالبی بیان داشته سپس خوانده ردیف اول آقای (الف ) اظهار داشته بموجب مستند عادی مورخ 25/3/1357 زمین متنازع فیه را به خانم (ب ) فروخته واحتمالا" مشارالیها نیز به بقیه فروخته است مطلب دیگری ندارد که بعرض برساند در پایان جلسه مذکور دادگاه با توجه به محتویات پرونده و توضیحات تقاضای وکیل خواهان و مدافعات اداره کل زمین شهری استان مازندران از جهت احراز اینکه زمین مورد بحث موقع ملاحظه اعضاء کمیسیون ماده 12 قانون اراضی شهری ومالا" به هنگام صدور تصمیم بر بایر بودن آیا بایر بوده یادایرقرارمعاینه محلی و جلب نظر کراشناس اصدر کرده وکراشناس انتخاب نموده است در جلسه رسیدگی مورخ 24/9/71 قرار صادره بمورد اجرا درآمده است و نریه کارشناس در تاریخ 25/9/71واصل گردیده و بموجب این نظریه کارشناس اعلام نظر کرده که قطعه زمین مورد نظر در تاریخ 5/4/58 بایر بوده است و چون نسبت بنظریه کارشناس اعتراض از ناحیه طرفین واصل نگردیده لذا دادگاه در جلسه رسیدگی فوق العاده مورخ 8/11/71 با اعلام ختم رسیدگی بر کسب نظر آزای مشاور مبادرت بصدور نظریه کرده و در مقدمه آن پس از شرح خلاصه ای از دعوی و مدافعات طرفین و اقداماتی که دادگاه بعمل آورده سرانجام چنین عنوان کرده است (... نظریه کارشناس مصون از اعتراض مانده و با اوضاع و احوال قضیه مغایرتی ندارد دادگاه با التفات به محتویات پرونده خصوصا" نظریه کارشناس منتخب مبنی بر بایر بون رقبه مورد بحث در تاریخ 5/4/58 و قبل ازبازدیداعضای کمیسیون و قبل ازصدوررای مورخ 10/5/63 باقدمتی حدود دهسال درتاریخ اظهارنظر کارشناس چون قطعه متنازع فیه در تاریخ 5/4/58 بایر بوده است بنابراین نظریه کمیسیون مستندا" بمادتین 5و6 آئین نامه اجرائی قانون زمین شهری مصوب 60 و ماده 2 آئین نامه اجرائی قانون زمین شهری مصوب 66 صحیحا" صادر گردیده و خالی از اشکال است فلذا برد اعتراض خواهان وتاییدنظریه کمیسیون تشخیص اراضی شهری مبنی بر بایر بودن رقبه اظهارنظر می نماید.00) ویکل خواهان نسبت بنظریه دادگاه در مهلت قانونی پنج روزه موضوع ماده 14 قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک و دو اعتراض کرده وعنوان نموده نظریه دادگاه بر اساس نظریه کارشناس اصدر شده که تخصص او در امر کشاورزی است و در ساختمان سازی اطلاعاتی ندارد بعلاوه دادگاه بدرخواست وی دایر به تحقیق محلی ترتیب اثر نداده است و فسخ نریه را درخواست کرده است پس از ارسال پرونده جهت رسیدگی باعتراض وکیل خواهان بدیوانعالی کشور و ثبت بکلاسه 4/7101 وارجاع بشعبه ششم دیوانعالی کشور شعبه مزبوربشرح صورتمجلس مورخ 15/2/72 با توجه به مدلول ماده 14 قانون اصلاح قانون تشکیل دادگاههای حقوقی 1و2 مصوب اسفندماه 1371 که دادگاه حقوقی یک را مکلف بصدور رای نموده و موضوع اظهارنظر دادگاه حقوقی یک و بررسی آن در دیوانعالی کشور منتفی گردیده مقرر داشته که پرونده جهت انشاء حکم بدادگاه صادرکننده نظریه اعاده گردد پس از اعاده پرونده به دادگاه حقوقی یک نوشهر آن دادگاه در جلسه فوق العاده مورخ 3/4/72 با اعلام ختم رسیدگی عینا" و براساس همان استدلالات مندرج درنظریه مبادرت بصدورد حکم برد اعتراض خواهان و تایید نظریه کمیسیون تشخیص اراضی شهری مبنی بر بایر بودن رقبه مورد دعوی نموده است دادنامه شماره 3175/4/72 موضوع رای مذکور مورد تجدیدنظرخواهی آقای ه وکیل خواهان بدوی قرار گرفته و وکیل مزبور ضمن تکرار همان اعتراضاتی که درمرحله اعتراض بنظریه دادگاه عنوان کرده و بیان اینکه ملک مورد دعوی را در تاریخ 25/3/57 بصورت محصور و مشجر خریداری کرده سرانجام نقض دادنامه صادره را درخواست کرده است پس از اظهارنظر مورخ 8/6/72 دادگاه صادرکننده حکم موردتجدید نظر مبنی بر خالی از خدشه بودن رای صادره پرونده با انجام تبادل لوایح تجدیدنظری که از ناحیه تجدیدنظر خواندگان پاسخی نرسیده بدیوانعالی کشور ارسال شده و پس از وصول و ثبت بکلاسه 6/7599باین شعبه ارجاع شده است لایحه تجدیدنظری هنگام شور قرائت خواهد شد هیئت شعبه در ترایخ بالا بتشکیل گردید پس ازقرائت گزارش آقای (س ) عضو ممیز و بررسی اوراق پرونده نسبت به دادنامه شماره 3175/4/72 تجدیدنظر خواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:
بسمه تعالی
تجدیدنظرخواهی وکیل تجدیدنظرخواه بر دادنامه تجدیدنظرخواسته وارداست زیرا در شرایطی که وکیل مزبور بشرح لایحه اعتراض بنظریه دادگاهایراد کرده که بدرخواست وی دایر بصدور واجرای قرار تحقیق محلی بمنظور اثبات این امر که احداث اعیانات موجود در پلاک مورد دعوی سابقه ای 15الی 17 ساله داشه و پلاک مورد دعوی درتاریخ 5/4/58 دایر بوده است تریب اثر داده نشد هو همچنین کارشناس منتخب در پرونده که کارشناس کشاورزی است در امر تشخیص قدمت ساختمان فاقد صلاحیت بوده است دادگاه بدون توجه بایرادات مزبو رو صدور واجرای قرار تحقیق محلی و جلب نظر کارشناس یا هییت کارشناسی صالح درامر تشخیص قدمت ساختمان مبادرت بصدور حکم مورداعتراض بنظریه را در این مرحله از رسیدگی عینا" تکرار کرده است لهذا دادنامه تجدید نظرخواسته مستندا" بماده 3 و بند(ب ) ماده 6 و بند(ب ) ماده 7وبند4 ماده 10 قانون تجدیدنظر آراء دادگاهها مصوب مرداد ماده 1372 بجهت نقش رسیدگی و نقض رسیدگی بر صدور حکم مجدد بهمان دادگاه صادر کننده رای منقرض ارجاع می شود.
مرجع :
کتاب منتخب آراء دیوانعالی کشور پیرامون مسائل اراضی وآب
تالیف یداله بازگیر
انتشارات فردوسی ، چاپ گیتی / 78 ، چاپ اول
152
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 835
تاریخ تصویب : 1372/12/26
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
کارشناس باید عقیده خودرا با جهات (موجهه ) آن نوشته و بدادگاه بفرستد نظریه کارشناس علاوه بر اینکه از این خصیصه برخوردار نیست با تناقض هم مواجه است تشخیص موات و بایر و دایر بون ملک مستلزم معاینه محل و جلب نظر کارشناس و یا هیئت کارشناسی می باشد
