آئین نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی وحرفه ای شاغلان حرفه های پزشکی و وابسته
شماره 7661/ت 19192ه 17/6/1378
وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی -سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران
هیات وزیران درجلسه مورخ 30/4/1378بنابه پیشنهادشماره 7800مورخ 28/10/1376وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی وبه استنادتبصره ماده (24)قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران -مصوب 1374آیین نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی وحرفه ای شاغلان حرفه های پزشکی و وابسته رابه شرح زیرتصویب نمود:
فصل اول :تعارف شرح وظایف وتخلفات صنفی وحرفه ای
قسمت اول : تعاریف
ماده 1-حرفه های وابسته به امورپزشکی موضوع ماده (24)قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران که ازاین پس به اختصار قانون نامیده می شودعبارتنداز:
فارغ التحصیلان کاردانی کارشناسی ارشدوبالاترشاغل دررشته های علوم آزمایشگاهی بیوتکنولوژی ،رادیولوژی بیورادیولوژی ،رادیوتراپی پرستاری مامایی ،اطاق عمل ،هوشبری ،داروسازی ،تغذیه مبارزه بابیماریها بهداشت خانواده بهداشت کاردهان ودندان فارغ التحصیلان دانشکده بهداشت رشته های مختلف توانبخشی ،فیزیوتراپی ،بیوشیمی پزشکی ، خدمات اجتماعی ومددکاری وعلوم پایه پزشکی ،روانپزشکی بالینی ، کایروپراکتیک وروان شناسی بالینی وکودکان استثنایی وژنتیک پزشکی ونیزسایرحرفه های توابسته به امورپزشکی که فعالیت آنان نیازبه اخذ مجوزازوزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی دارد.
تبصره -شاغلان پزشکی وحرفه های وابسته موضوع این افرادی هستندکه در یکی ازمراکزتحقیقاتی درمانی آموزشی وبهداشتی اعم ازخصوصی دولتی وتعاونی پزشکی وابسته به دولت یاخیریه یاحسب موردمطب یادفترکار اشتغال دارندوازاین پس به اختصار شاغلان حرفه های پزشکی ووابسته نامیده می شود .
قسمت دوم :شرح وظایف وتخلفات صنفی وحرفه ای
ماده 2-شاغلان حرفه های پزشکی ووابسته مکلفندبدون توجه به ملیت نژادمذهب وموقعیت اجتماعی -سیاسی واقتصادی بیماران حداکثرتلاش ممکن رادرحدودوظایف حرفه ای خودبکارببرند.
ماده 3-شاغلان حرفه های پزشکی و وابسته بایدطبق موازین علمی شرعی وقانون ونظامات دولتی صنفی وحرفه ای انجام وظیفه کرده وازهرگونه سهل انگاری درانجام وظایف قانونی بپرهیزند.
ماده 4-شاغلان حرفه های پزشکی و وابسته حق افشای اسرارونوع بیماری بیمارمگربه موجب قانون راندارند.
ماده 5-پزشکان ودندانپزشکان ومتخصصان ودکترهای حرفه ای علوم آزمایشگاهی ماماها وکایروپراکتورهاموظف به پذیرش آن تعدادبیمارهستندکه بنا به تشخیص سازمان نظام پزشکی حسب موردمعاینه دقیق وانجام آزمایشهای آنها دریک زمان مناسب میسرباشد.
ماده 6-انجام امورخلاف شئوون پزشکی توسط شاغلان حرفه های پزشکی و وابسته ممنوع است وباید ازارتکاب کارهایی که موجب حتک حرمت جامعه می شودخودداری کنند.
ماده 7-تحمیل مخارج غیرضروری به بیماران ممنوع است .
ماده 8-ایجادرعب وهراس دربیمارباتشریح غیرواقعی وخامت بیماری یا وخیم جلوه نشان دادن بیماری ممنوع است وپزشک می تواند به نحوه مقتضی بیماروبستگان رادرجریان خطرات وخامت وعواقب احتمالی بیمار قراربدهد.
ماده 9-تجویزداروهای روان گردان ومخدربه گونه ای که به حالت اعتیاد درآیدممنوع است مگردرمواردی که بیمارازبیماری روانی یاازدردهای شدیدناشی ازبیماریهای غیرقابل علاج رنج ببردیاضرورت پزشکی مصرف آن راایجاب کند.
ماده 10-شاغلان حرفه های پزشکی ووابسته مکلفندتعرفه های خدمات درمانی مصوب ابلاغ شده ازطرف وزارت بهداشت ودرمان وآموزش پزشکی رارعایت کنند.
ماده 11-شاغلان حرفه های پزشکی ووابسته مکلفند درمواقعی که منظور پیشگیری ازبیماریهای واگیریادرهنگام بروزبحران یاسوانح ازسوی وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی یامراجع تعیین شده ازطرف وزات یادشده به آنان اعلام می شودهمکاری ممکن ولازم رامعمول دارند.
ماده 12-جذب بیمارازموسسات بهداشتی ،درمانی ،دولتی ،ووابسته به دولت وخیریه به مطب شخصی یا بخش خصوصی بیمارستان یادرمانگاه خصوصی وبالعکس به منظوراستفاده مادی توسط شاغلان حرفه های پزشکی ممنوع است .
ماده 13-شاغلان حرفه های پزشکی ووابسته حق دریافت هیچ گونه وجهی راازبیماریابیماران علاوه بروجوهی که توسط مسوولان موسسه درمانی ذی ربط طبق مقررات دریافت می شودندارند.
ماده 14-جذب بیماربه صورتی که مخالف شئون حرفه پزشکی باشدوهمچنین هرگونه تبلیغ گمراه کننده ازطریق رسانه های گروهی ونصب آگهی در اماکن ومعابرخارج ازضوابط نظام پزشکی ممنوع است .تبلیغ تجاری کالاهای پزشکی ودارویی ازسوی شاغلان حرفه های پزشکی ووابسته و همچنین نصب اعلانات تبلیغی که جنبه تجاری دارنددرمحل کارآنان مجازنیست .
ماده 15-انتشارمقالات وگزارشهای پزشکی وتشریح مطالب فنی وحرفه ای که جنبه تبلیغی گمراه کننده داشته باشند.
ماده 16-استفاده شاغلان حرفه های پزشکی ازعناوین علمی وتخصصی غیرتاییدشده توسط وزارت بهداشت ،درمان ،وآموزش پزشکی ممنوع است
ماده 17-تجویزداروهایی که ازطریق وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی درفارماکویه (مجموعه دارویی کشور)اعلام نشده باشدتوسط پزشک مگراز مجاری اعلام شده وبراساس مقررات موجودممنوع است .
ماده 18-پزشک معالج مسوول ادامه درمان بیمارخوددرحدتوانایی وتخصص به استثنای مواردضروری است مگراین که بیماریابستگان اومایل نباشند.
تبصره -موارداورژانس ازشمول این ماده مستثنی است .
ماده 19-درمواردی که مشاوره پزشکی لازم باشد انتخاب پزشک مشاور باپزشک معالج است درصورتیکه بیماریابستگان اومشاوره پزشکی را لازم بدانندمشاوره پزشکی بانظر پزشک معالج به عمل می آیدوچنانچه بیماریابستگان اوبدون اطلاع پزشک معالج ازپزشک دیگری برای درمان بیماردعوت به عمل آورنددراین صورت پزشک معالج اول می توانداز ادامه درمان بیمارخودداری نمایدمگراین که این دعوت درمواقع ضروری وفوری باشد.
ماده 20-تجویزداروهای مازادبرنیازبیماریاغیرمتجانس وخارج ازضوابط علمی وفنی ممنوع است .
ماده 21-فروش دارو وابزارپزشکی توسط پزشکان مگربامجوزرسمی وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی ممنوع است .
ماده 22-مشخصات وطرزاستفاده داروهای تجویزشده به بیماربایدتوسط پزشک با خط خاناوانشاءقابل فهم درنسخه قیدشود.
تبصره 1-صدورنسخه های همسان ومتحدالشکل ممنوع است .
تبصره 2-دکترداروسازموظف به توضیح چگونگی تجویزداروطبق نسخه پزشک است .
ماده 23-مسوولان فنی موظفنددرتمام ساعات شبانه روزبرامورفنی موسسات پزشکی نظارت کنند.
ماده 24-اندازه وسایرمشخصات ،تابلوها،سرنسخه هاوچگونگی درج آگهی دررسانه هاباید طبق نمونه ای باشد که به تصویب شورای عالی نظام پزشکی می رسد.
ماده 25-به کارگیری واستفاده ازافرادغیرمجازدرامورپزشکی وحرفه های وابسته درموسسات پزشکی ومطب ممنوع است .
ماده 26-شاغلان حرفه های پزشکی مکلفندنشانی وتغییرنشانی مطب و موسسات پزشکی خودرابه سازمان پزشکی محل اطلاع دهند.
ماده 27-شاغلان حرفه های پزشکی مکلفنددرمواردفوریتهای پزشکی اقدامات مناسب ولازم رابرای نجات بیماربدون فوت وقت انجام دهند.
ماده 28-مسوولان فنی موسسات پزشکی اعم ازدولتی وابسته به دولت خصوصی وخیریه مکلفندعلاوه برقوانین موجوددرآیین نامه های مصوب وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی همچنین ضوابط علمی وحرفه ای ذی ربط رارعایت کنند.
فصل دوم :مجازاتهای انتظامی
ماده 29-مجازاتهای موضوع تبصره ماده (24)قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی -مصوب 1374-به شرح زیراعمال می شود.
الف -متخلفان از مواد(2)،(4)،(5)،(8)،(18)،(19)،(22)،(24)و(26) این آیین نامه حسب موردبه مجازاتهای مقرردربندهای الف یاب
تبصره -متخلفان ازموادموضوع این بندبه استثنای مواد(2)،(4)،(8) (24)به مجازاتهای بندهای ج یاد
ب -متخلفان ازمواد(9)،(15)،(16)،(17)،(20)،(21)،(23)حسب موردبه مجازات های مقرردربندهای ب یاج یاد
پ -متخلفان ازمواد(7)،(10)،(11)،(12)،(13)،(14)،(25)حسب موردبه مجازاتهای مقرردربندهای ج یادیاه
ت -متخلفان ازمواد(27)و(28)حسب مورد به مجازاتهای مقرردربندهای ج یادیاه یاو
ث -متخلفان ازمواد(3)و(6)به مجازاتهای مقرردربندهای ج یادیاه یا ویاز
ماده 30-مفادآرای قطعی هیاتهای انتظامی نظام پزشکی درموردبندهای پ ،ث درماده (29)این آیین نامه درنشریات محلی وکثیرالانتشارکشوردرج می شود.
ماده 31-درمواردی که رای قطعی به محرومیت ازاشتغال به امورپزشکی وحرفه های وابسته صادرمی شوداشتغال محکوم علیه به حرفه های یاد شده درمدت محرومیت دربخشهای خصوصی ،عمومی ،دولتی ویاخیریه ممنوع است .
تبصره 1-محرومیت ازاشتغال به حرفه پزشکی دندانپزشکی داروسازی وعلوم آزمایشگاهی کارکنان ونیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران محدودبه حرفه های مربوط وخارج ازخدمات سازمانی آنان است وادامه اشتغال به کارانان درموسسات وابسته به نیروهای مسلح مربوط به اختیارات ومقررات نیروهای یادشده است .
تبصره 2-هیات های بدوی وعالی انتظامی دراسرع وقت موظف به رسیدگی به شکایات ارجاع شده ازسوی مسئوولان ذی ربط وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی می باشند.
فصل سوم :رسیدگی به تخلفات
قسمت اول :مرجع رسیدگی وچگونگی شروع اموررسیدگی
ماده 32-مرجع رسیدگی به تخلفات انتظامی شاغلان حرفه های پزشکی در هرشهرستان هیات های بدوی انتظامی نظام پزشکی است .
ماده 33-هیت بدوی انتظامی نظام پزشکی درمواردزیرمکلف به رسیدگی است .
الف -وصول شکایت ازطرف شاکی خصوصی اعم ازشخص حقیقی یا حقوقی .
ب -اعام تخلف ازطریق مراجع قضایی یا مسوولان ذی ربط وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی یاموسسات وسازمانهای دولتی
پ -اعلام تخلف ازطرف شورای عالی یاهیات عالی انتظامی ورییس یا هیات مدیره نظام پزشکی شهرستان مربوط.
تبصره 1-مراجع یادشده دربندهای بالاحداکثرظرف یک سال ازتاریخ وقوع یابروزعوارض می توانندبه هیاتهای بدوی اعلام شکایت کنند.آغازمرور زمان تخلفات انتظامی شاغلان حرفه های پزشکی تاریخ وقوع تخلف است . ودرموردتخلف مستمرتاریخی است که استمرارقطع شده است .
تبصره 2-درصورتیکه پرونده منوط به تعیین تکلیف دردادگستری باشد مرورزمان متوقف می شودودرمدتی که تعقیب متخلف به عللی معلق می ماندجزومدت مرورزمان محسوب نمی شودهمچنین جریان مرورزمان با هراقدام تعقیبی قطع می شودومدت قبلی مرورزمانهایی که قطع شده محاسبه نمی شود.
ماده 34-شکایت بایدباامضاءوتاریخ وشامل نام ومشخصات ونشانی کامل شاکی ومشتکی عنه وتاریخ وقوع تخلف ومحل وقوع تخلف باشدوشکایات بدون امضاءیاامضای مستعارترتیب اثرداده نمی شود.
ماده 35-شکایت واعلام تخلف ازطریق دبیرخانه نظام پزشکی هرشهرستان به هیات بدوی انتظامی مربوط ارسال می شود.
ماده 36-رییس هیات بدوی انتظامی بایدرسیدگی مقدماتی رابه یکی از اعضاءهیات به عنوان عضومحقق ارجاء کند.عضومحقق موظف است حداکثر ظرف یک ماه تحقیقات لازم رابارعایت قوانین ومقررات مربوط انجام دهدوگزارش آن رابه هیات ارائه کنددبیرخانه نظام پزشکی شهرستان موظف است رونوشت شکواییه یااعلام تخلف وزمایم رابرای مشتکی عنه ارسال کندتامشتکی عنه ظرف 10روزازتاریخ ابلاغ پاسخ قطعی خودرابه ضمیمه دلایل ومدارک مورداستنادبه دبیرخانه نظام پزشکی شهرستان ارسال کند.
ماده 37-دبیرخانه پس ازوصول پاسخ یادرصورتی که درمهلت مقررپاسخی نرسدرونده رابه هیات بدوی ارسال میکندتادرصورت آماده بودن پرونده هیات رای مقتضی راصادرکند.چنانچه ارایه توضیحی ازطرفهایااستماع شهادت شهودومطلعان لازم باشد هیات بایدوقت رسیدگی رامعیین وشخص یااشخاص فوق رادعوت کند.
ماده 38-هرگاه مشتکی عنه یاشهوددرحوزه دیگری باشندوبه طورکلی نیاز به هر گاه اقدام دیگری درمحلی که خارج ازحوزه هیات بدوی انتظامی است باشد،رییس هیات بدوی انتظامی که مشغول رسیدگی است پرونده را ارسال ودستورات لازم رادراین موردبه رییس هیات بدوی انتظامی محلی که بایدتحقیقات درآنجابه عمل آیدمی دهد.رییس هیات بدوی انتظامی آن محل بعدازانجام تحقیقات آن راامضاءنمودنزدرییس هیات بدوی انتظامی اول ارسال می دارد.
ماده 39-هیات بدوی باحضوردوسوم اعضاءرسمیت می یابدوآراءآن رابا اکثریت اعضاوحاضرمعتبرخواهدبود.
ماده 40-رای هیات بدوی بایدموجه مدلل ومستندبه مقررات قانونی باشد
ماده 41-رای هیات بدوی توسط رییس هیات بدوی انتظامی نظام پزشکی محل بایدبه طرفهاابلاغ شودورونوشت رای صادرشده برای رییس نظام پزشکی محل وهیات عالی انتظامی ارسال گردد.
ماده 42-اعظای هیات های بدوی یاهیات عالی انتظامی درمواردزیردر رسیدگی وصدوررای شرکت نمی کنند:
الف -عضوهیات یازوجه وی بامتهم قرابت سببی یا نسبی تادرجه دوم ازطبقه سوم داشته باشد.
ب -عضوهیات بامتحم دعوای حقوقی یاجزایی داشته باشد.
ه -عضوهیات یاذوجه وی در دعوای طرح شده ذی نفع باشند . ماده 43-موسسات درمانی وبهداشتی وسایرمراجع مربوط اعم ازدولتی یاغیردولتی مکلفنداصل کلیه اوراق پرونده پزشکی بیمار یافتوکپی منهول به مهرموسسه درمانی وبهداشتی راکه امضای رییس آن واحد رسیده است درصورت مطالبه هیات های بدوی وعالی انتظامی ظرف ده روز پس ازابلاغ درخواست دراختیارهیات های یادشده قراردهند.
تبصره -چنانچه درپرونده پزشکی بیمار اسنادطبقه بندی شده وجودداشته باصدورسیدگی به تخلف منوط به اطلاع هیات هاازآنهاباشددسترسی به قبیل اسنادبارعایت قوانین ومقررات مربوط امکان پذیراست .
ماده 44-رسیدگی واقدامات مراجع قضایی درهرحال مانع رسیدگی به تخلفات صنفی وحرفه ای متخلفان درهیات های بدوی وعالی انتظامی نیست .
ماده 45-هرگاه هیات بدوی وانتظامی یاهیات عالی انتظامی درجریان رسیدگی به مواردی که جنبه جزایی داشته باشدبرخودنمایدمکلفند موضوع رابه مراجع قضایی اعلام کند.
قسمت دوم "تجدیدنظرخواهی
ماده 46-تجدیدنظرخواهی ازآرای صاردشده حداکثرظرف (20)روزازتاریخ ابلاغ رای امکان پذیراست .تجدیدنظرخواه بایددرمدت یادشده اعتراض خودرابه صورت کتبی به دبیرخانه هیات بدوی انتظامی صادرکننده رای یادبیرخانه هیات عالی انتظامی تسلیم ورسیددریافت کند.
ماده 47-تجدیدنظرخواهی درزمان مقررموضوع ماده (46)این آیین نامه مانع ازاجرای رای هیات بدوی می شودودرصورت عدم دریافت درخواست تجدیدنظررای صادره قطعی وازتاریخ انقضای مهلت تعیین شده لازم الاجرا است .
ماده 48-هیات بدوی مکلف است درصورت تسلیم اعتراضیه ظرف یک هفته لایحه اعتراضی وپرونده مربوط رابه هیات عالی انتظامی ارسال کند.
ماده 49-رییس هیات عالی انتظامی پرونده های واصله ازهیات های بدوی راجهت رسیدگی به یکی ازاعضای هیات عالی به عنوان عضومحقق ارجاع می نماید.عضومحقق پس ارتحقیقات لازم حداکثرظرف یک ماه پرونده را جهت صدوررای به هیات عالی تسلیم می نمایدوچنانچه تحقیقات کافی نباشدویانیازبه بررسی بیشترباشدعضومحقق مهلت یادشده رابا تصویب هیات عالی تمدیدخواهدکرد.
هیات عالی درصورتی که پرونده راتکمیل دانست رای مقتضی راصادر می نمایدولی چنانچه هیات انجام تحقیقات بیشترویااخذتوضیح دیگری رالازم بداندنسبت به ادامه رسیدگی اقدام ودرصورت لزوم باتعیین وقت طرفهاراجهت رسیدگی واخذتوضیحات دعوت ودرنهایت رای صادرخواهد نمود.
ماده 50-رای هیات عالی انتظامی قطعی ولازم الاجراست وتوسط رییس هیات عالی انتظامی ابلاغ می شود.
فصل چهارم :سایرمقررات
ماده 51-درموردتعددتخلف ارتکابی مختلف باشدبایدبرای هریک ازتخلفات مجازات انتظامی جداگانه درنظرگرفته شودواگرمختلف نباشدفقط یک مجازات انتظامی درنظرگرفته می شودوتعددتخلف ازعلل تشدیدمجازات خواهدبود.
ماده 52-به تخلفات متعددمتخلف بایدتوامارسیدگی شود.
ماده 53-هرگاه کسی مرتکب تخلف حرفه ای شوددرهیات بدوی انتظامی سازمان پزشکی رسیدگی می شودکه تخلف درحوزه آن وقوع یافته .اگر شخص مرتکب چندین تخلف درجاهای مختلف شوددرهیاتهای بدوی انتظامی سازمان نظام پزشکی که متخلف درآن به حرفه پزشکی اشتغال داردیا داشته است رسیدگی می شود.
ماده 54-ابلاغ آراءوسایراوراق موضوع این آیین نامه ازطریق پست سفارشی یامامورابلاغ سازمان نظام پزشکی یاحسب مورددانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی وحدمات بهداشتی ،درمانی محل یابه وسیله مامورین ابلاغ وزارت دادگستری صورت می گیرد.
تبصره 1-دانشگاه یادانشکده های علوم پزشکی وخدمات بهداشتی ،درمانی محل یامامورین ابلاغ وزارت دادگستری حسب موردمکلفندنتیجه ابلاغ رابه هیات های رسیدگی کننده اعلام کنند.
تبصره 2-تشخیص صحت ابلاغ باهیات رسیدگی کننده است .
ماده 55-آرای قطعی هیات بدوی وآرای هیات عالی انتظامی -حسب مورد- توسط دانشگاه یادانشکده علوم پزشکی وخدمات بهداشتی ،درمانی اجرا می شود.
تبصره -مسوولیت پیگیری اجرای احکام صادره شده باسازمان نظامی پزشکی است .
ماده 56-آیین نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی وحرفه ای شاغلان حرفه های پزشکی ووابسته (موضوع تصویب نامه شماره 7749/ت 200ه مورخ 26/5/1373)واصلاحیه آیین نامه یادشده (موضوع تصویب نامه شماره 2993/ت 14879ه مورخ 17/3/1374)لغومی شوند.
معاون اول رییس جمهور-حسن حبیبی
نوع : آیین نامه
شماره انتشار : 15892
تاریخ تصویب : 1378/04/30
تاریخ ابلاغ : 1378/06/27
دستگاه اجرایی : وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی - سازمان نظام پزشكی جمهوری اسلامی ایران -
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
تصویب نامه راجع به تبدیل روستاهای زاغه ومعمولان به شهر قانون پذیرش اصلاحیه کنوانسیون بین المللی اینمارست ضمیمه و موافقتنامه عملیاتی آن
