راهن نمی تواند درمرهونه تصرفی کند که منافی باحق مرتهن باشد
کلاسه پرونده : 6709513
شماره دادنامه : 162/13
تاریخ رسیدگی : 9/3/1372
تجدیدنظرخواه : آقای ((الف ))
تجدیدنظرخوانده : آقای ((ب ))
تجدیدنظرخواسته : دادنامه شماره 11385386/7/71 شعبه پنجم دادگاه حقوقی یک ...
مرجع رسیدگی : شعبه 13 دیوان عالی کشور
هیئت شعبه : آقایان ...
خلاصه جریان پرونده :بدوا"آقای ((الف ))دادخواستی به خواسته ابطال قولنامه مورخ 24/8/66مقوم به 1000000 ریال علیه آقای ((ب ))تقدیم وتوضیح داده :خوانده طبقه تحتانی خانه اینجانب راخریده ومبالغی پرداخته وباآمدن به این خانه نهایت ستم رادرحق من روا داشته لذا با اعلام انصراف تقاضای ابطال قولنامه رادارم .رسیدگی درشعبه 43 دادگاه حقوقی 2...معمول شده است .در جریان رسیدگی به این پرونده خوانده به استنادقولنامه مزبوردادرسی به خواسته صدورحکم به تنظیم سندرسمی علیه آقای ((الف ))مقوم مبلغ 2100000ریال به دادگاههای حقوقی 1...تسلیم وتوضیح می دهداینجانب به موجب قرارداد 24/8/66یک واحد آپارتمان به مساحت 90 متر مربع جزء پلاک ...(طبقه اول )را به مبلغ 12200000ریال ازخوانده خریداری ومبلغ 8200000ریال به ایشان پرداخته وآپارتمان راتحویل گرفته ام .ایشان متعهد شده ظرف 40 روزبه تنظیم سنداقدام کندلیکن بعمراجعه وارسال اظهارنامه استماع دادنامه دعوی فوق رانموده ،صدور حکم به محکومیت خوانده رامستدعی ام .پرونده اولی منتهابه صدورقرارعدم صلاحیت نشده ثانوی به شعبه 39دادگاه حقوقی یک ... ارجاع شد.باوصول پرونده اولی آن هم به شعبه 39 فوق ارجاع شده دو پرونده توام مورد رسیدگی واقع شده است .در جلسه 19/4/70 اظهارات طرفین را منعکس نموده خواهان آقای ((ب ))به شرح دادخواست تقاضای رسیدگی نموده خوانده باقبول اینکه 820هزارتومان ازثمن را دریافت داشته یادآورشده که حاضر به انجام معامله نیست ومنصرف می باشد. دادگاه بادرج اظهارات طرفین واعلام ختم رسیدگی وجلب نظرمشاور در خصوص دعوی آقای ((الف ))به خواسته ابطال قرارداد...نظر به اینکه نامبرده پلاک مورد دعوی رابه خوانده فروخته وقسمت اعظم ثمن رادر تاریخهای مختلف دریافت وظرف مدت مقرر برای تنظیم سند رسمی حاضر نشده واعلام فسخ نیز ننموده نظربهخ رد دعوی صادرودرمورد دعوی آقای ((ب ))نظربه قرارداد...وخریداری آپارتمان ...وپرداخت قسمت اعظم ثمن معامله وتصرف دادن موردمعامله واینکه فروشنده درمهلت مقرر برای تنظیم سند نه تنهااعلام فسخ ننموده بلکه چندین بار وجوهی ازخریدار دریافت داشته ...به الزام خوانده به تنظیم سندرسمی پلاک موردمعامله باحفظ حقوق مرتهن و شرایط منعکس درقرارداد 24/8/66اظهارنظرکرده است .آقای ((الف ))به نظریه اعتراض نموده بابقاء دادگاه به نظریه خودپرونده به دیوان عالی کشورارسال و به شعبه 13 ارجاع شده است . این شعبه به شرح شماره ...چنین نظرداده :
((نظر به اینکه حسب پاسخ استعلام ثبتی شش دانگ آپارتمان مورد مالکیت اقای ((الف ))خوانده در رهن بانک می باشد وآقای ((ب ))خواهان به تنظیم سندبدهی خودرا ازبابت وجه الرهانه به مبلغ 4میلیون ریال اذعان داردکه این مبلغ رابه بانک بابت قسمتی ازثمن معامله بدهکار است .ازطرفی نظربه اینکه حسب ماده 793قانون مدنی راهن (فروشنده قبلی ) نمی تواند دررهن تصرفی کندکه منافی حق مرتهن باشد بنابراین صدور نظریه باقیدحفظ مرتهن کافی نیست وضرورت داشت دادگاه ازبانک مرتهن استعلام می کردوباپرداخت بدهی ازناحیه خریدار وفک رهن حاضراست یا نه وبرحسب نتایج حاصله اعلام نظرمی کرد لذا نظریه به لحاظ نقض در رسیدگی تایید نشده وپرونده به همان شعبه 39 دادگاه حقوقی یک ... اعاده شد.))
بااعاده پرونده در23/3/71دادگاه دستورداده وقت رسیدگی تعیین شود. طرفین جهت ادای توضیح پیرامون کیفیت میزان بدهی رهنی ونحوه پرداخت آن به طلبکاردعوت شوند.به منظوراستعلام از مرتهن وکسب موافقت وی درتبدیل تعهد نیز و دفتر 320...از دفترخانه خواسته شود وقت برای 11/7/71 تعیین شده درجلسه 11/7/71 متداعیین درجلسه دادرسی حضور یافته اند اظهاراتشان استماع ومنعکس شده ونظریه مشاورکسب وبه شرح شماره ...چن ی ن رآی ص آذرش ذه :((...درمورد دعوی فسخ نظر به استدلالی دادگاه درنظریه مورخ 19/4/70واینکه درقرارداداسقاط کافه خیارات به هرشکل وبه هرصورت ازطرفین به عمل آمده است لذا ادعای فسخ به انگیزه انصراف فروشنده ازانجام قرارداد غیرموجه است مستندا" به ماده 448قانون مدنی دعوی فسخ راغیرثابت تشخیص و رای به ردآن صادر و اعلام می دارد ودعوی الزام به تنظیم سند نیز به وضع موجود صحیح وموجه نمی باشدزیرا آپارتمان مورد دعوی به موجب مندرجات سندرسمی شماره ...دفترخانه ...دررهن بانک قراردادوبانک مرقوم باابلاغ اخطاریه تاکنون اعلام موافقت مبنی برانتقال ملک به خواهان دعوی رابه دادگاه اعلام نداشته است .خواهان نیزمشخصا"هیچ گونه اقدامی جهت کسب موافقت بانک مرتهن به عمل نیاورده است بنابراین مادام که فک رهن نشود یاطلبکارمرقوم رسما"رضایت ندهدانتقال رسمی ملک به آقای ((ب ))ممکن نمی باشد.استنادبه مادتین 790780قانون مدنی دعوی مطروحه مبنی بر الزام خوانده به تنظیم سند رسمی انتقال آپارتمان فوق موافقت با موازین قانونی نداشته رای به رد آن صادرواعلام می دارد آقای ((ب )) در 25/7/71اعلام داشته آقای ((الف ))در20/2/70 فک رهن نموده گواهی دهند که به بانک مراجعه کند.این لایحه به شماره ...به ثبت رسیده حسب الدستوردادگاه به وی گواهی اعطاءشده بانک ...به شماره ...اعلام داشته سندپلاک ثبتی آقای ((الف ))در 10/2/70 فک رهن شده است .به هر تقدیرباابلاغ رای آقای ((الف ))درخواست تجدیدنظرشده برای تبدیل لایحه اقدام شده وآقای ((ب ))درلایحه متبادله کماکان خواستارآن است که سند تنظیم گردد.در 9/8/71دادگاه به نظرخودباقی مانده پرونده به دیوان عالی کشورارسال وبه این شعبه ارجاع شده است .
اینک هیئت شعبه درتاریخ فوق باتوجه به اوراق پرونده وملاحظه گزارش تنظیمی مشاوره نموده چنین رای می دهد:
((اعتراضات آقای ((الف ))نسبت به آن قسمت دادنامه شماره 11385386/7/71 شعبه 5 دادگاه حقوقی یک ...مبنی بر رد دعوی فسخ قراردادباتوجه به استدلال مندرج دررای مذکور و رسیدگیهایی که به عمل آمده به نحوی نیست که موجب نقض گرددوباشقوق ماده 6قانون تعیین مواردتجدیدنظراحکام دادگاهها ونحوه رسیدگی آنها منطبق نیست .لذا ضمن رد شکایت تجدیدنظری نامبرده دادنامه تجدیدنظرخواسته در این قسمت ابرام می شود:ضمنا"درخصوص اعتراضات آقای ((ب ))خواهان دعوی متقابل مبنی بردرخواست تنظیم سندرسمی انتقال که منجربه صدور رای به رد آن شده چون اعتراضات معنونه از ناحیه نامبرده ضمن تبادل لوایح عنوان شده ومسبوق به دادخواست تجدیدنظری طبق مقررات نیست دیوان عالی کشور در وضع موجود مواجه با تکلیفی نسیت .))
مرجع :
کتاب آرای دیوان عالی کشور درامورحقوقی ، جلددوم
تالیف ، یداله بازگیر، کارشناس قضائی وزارت دادگستری
انتشارات ققنوس ، چاپ اول ، چاپ سحاب ، 1377
86
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 162
تاریخ تصویب : 1372/03/09
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
کسی که مالی رامن غیرحق دریافت کرده باشدضامن عین ومنافع آن است اعم ازاینکه به عدم استحقاق خودعالم یاجاهل هبه عقدی است که به موجب آن یک نفرمالی را مجانا به کس دیگری تملیک کند، و هبه واقع نمی شودمگرباقبول قبض متهب
